Św. Teofan Rekluz (1815-1894), wybitny teolog i asceta rosyjski, biskup a następnie pustelnik, jeden z najbardziej znanych rosyjskich starców XIX w. W "Drodze do zbawienia" Autor krok po kroku wprowadza czytelnika w życie łaski od pierwszych poruszeń aż do błogosławionej beznamiętności i miłości, tłumacząc przez cały czas wszystkie zjawiska zachodzące w duszy, ich przyczyny i skutki. Święty Teofan umie łączyć najlepsze dziedzictwo Wschodu i Zachodu. Książka posiada swoją niep...
W tomie drugim sięgamy po tematy, które w niemniejszym stopniu miały wpływ przez wieki na to, w jaki sposób ludzie Zachodu mówili i myśleli na tematy związane z życiem duchowym. Rozmowa XIV zajmuje się w zasadzie wykładem podstaw tego, co później zostanie określone jako lectio divina; Rozmowa XVI podejmuje klasyczny dla piśmiennictwa łacińskiego temat przyjaźni choć, jak to Kasjan, czyni to w dość przewrotny sposób poświęcając ostatecznie większość uwagi temu, co prawdziwej p...
Casel żył tym, o czym pisał i co głosił, aczkolwiek przyszło mu żyć w czasach szczególnego nasilenia się zła, i to przede wszystkim w jego własnej ojczyźnie. Nie tracił czasu na dyskusje z nazizmem. Jego teologia była zapisem światła, jakiego Bóg udziela duszy w ciemnościach wiary, z którą szedł ku nowym horyzontom współczesnego Kościoła. Autor umarł już po wojnie, w 1948 r., kiedy śpiewał Exultet podczas Wigilii Paschalnej. Tak niegdyś - śpiewając psalmy - umierał założyciel...
Co łączy chrześcijaństwo z religiami pogańskimi, religię mono-teistyczną z wielobóstwem? Wydawać by się mogło, że nic... Jednak chrześcijaństwo wyrasta nie tylko z judaizmu. Korzeniami swymi sięga również świata grecko-rzymskiego, czerpie z filozofii greckiej. O tym dziedzictwie, jak się zdaje, łatwo dziś zapominamy. Książka prof. Anny Świderkówny i o. Włodzimierza Zatorskiego w pasjonujący sposób odsłania przed nami te obszary, podkreślając jak wiele możemy nauczyć się od st...
Klasyczny, średniowieczny (XIV w.), staroangielski tekst mistyczny anonimowego autora wraz z dodatkami (listy: o modlitwie, o rozeznawaniu duchów, o kierownictwie duchowym). Tłumaczenie, mimo tego, że było dokonane z tłumaczenia francuskiego, posiada tę niezastąpioną wartość, że o. Piotr sam był człowiekiem doświadczonym w głębokiej modlitwie wewnętrznej.
Jeden z klasycznych tekstów poświęconych modlitwie. Napisany w oparciu o spotkania z mnichami w Egipcie, przez jednego z najwybitniejszych Ojców monastycyzmu zachodniego. Istotnie, niewiele modli się ten, kto modli się tylko wtedy, gdy klęczy, a w ogóle nie modli ten, kto klęcząc ma serce pełne rozproszeń. Jacy więc chcemy być podczas modlitwy, tacy musimy być przed nią, albowiem jakość modlitwy zależy od stanu, który ją poprzedza. Dzieje się tak dlatego, ponieważ myśli, któ...
Z wielką radością oddajemy w ręce Czytelników kolejny tom naszej serii, pióra wybitnego francuskiego badacza, Marcela Pacaut. Tom wydajemy w szczególnym momencie, niejako na podsumowanie wielkiego jubileuszu 1100-lecia powstania opactwa w Cluny, największego i najsłynniejszego opactwa łacińskiego średniowiecza. Książka w sposób niezwykle przystępny przedstawia panoramę dziejów opactwa w Cluny. Trzeba podkreślić, że jest to w zasadzie jedyna współczesna monografia kompleksow...
Pokorę kojarzy się z postawą pomniejszania siebie, ustępowania we wszystkim innym, z zakompleksieniem. Jeżeli ponadto uważa się, że na tym polega oddanie się Panu Bogu i uznaje się to za ideał, dzięki któremu człowiek staje się doskonały, a przez to lepszy od innych, to powstaje coś karykaturalnego. (...)
Pokora natomiast jest przede wszystkim otwartością na prawdę odnoszącą się do naszego życia i jedynie dzięki niej możemy osiągnąć pełnię życia.
Opisana tu droga obejmuje proces uniezależniania się od spraw i rzeczy, coraz pełniejszego wyzwalania się, dzięki któremu staje się możliwe doświadczenie wewnętrznego spokoju – mistycznego milczenia, gdzie kończy się mowa, myślenie i dążenia, i w którym Bóg przemawia do duszy. Droga ta jest jednym z podstawowych elementów chrześcijańskiej tradycji mistycznej. Naucza, że bezpośrednie przesłanie Boga do człowieka realizuje się w głębi duszy, poza refleksją umysłu i świadomą wol...
Pisma ascetyczne św. Bazylego Wielkiego (ok. 329–379) należały w starożytności i należą do dzisiaj, zwłaszcza na chrześcijańskim Wschodzie, do ścisłego kanonu lektur duchowych. Stanowią podstawę teologiczną całego monastycyzmu wywodzącego się z tradycji greckiej, a nadto, przez przekład łaciński, wywarły znaczny wpływ na prawodawstwo zakonne Zachodu. Tom obejmuje najbardziej znane pisma ascetyczne św. Bazylego Wielkiego (+379): Reguły dłuższe i Reguły krótsze, zwane także ...
Niniejsza książka nie jest podręcznikiem do nauki literatury, rozprawą literaturoznawczą ani zapisem wygłoszonych przeze mnie wykładów, chociaż wszystkie rozdziały odnoszą się do tekstów omawianych ze studentami. Zależało mi na tym, żeby utrwalić chwile, gdy podczas prowadzonych zajęć nagle trafiałam na jakiś drobny szczegół w dobrze znanych i wielokrotnie omawianych utworach, który wcześniej uchodził mojej uwadze. Każdy z rozdziałów jest formą post scriptum; nie tyle analizą...
Poeta, purytanin, patriota, jak pisze o nim Pierre Legouis, czy szpieg i szyderca? Niniejsze studium poświęcone jest człowiekowi, wobec którego, na różnych etapach recepcji jego twórczości, stosowano wszystkie te określenia. Andrew Marvell to niewątpliwie jeden z najważniejszych angielskich poetów XVII w. Kojarzony jest on najczęściej, choć nie do końca słusznie, z poezją metafizyczną. Współczesnego czytelnika zaintryguje w tej twórczości niezwykła samoświadomość poety i auto...
Przypowieść o ziarnku gorczycy stosuje się także do Reguły św. Benedykta. Ten czcigodny tekst powstawał na Monte Cassino jako owoc lektury, modlitwy, doświadczeń i przemyśleń. Stopniowo wyrosła z tego cała literatura monastyczna: żywot Zakonodawcy i innych mnichów, ich nauki, komentarze, traktaty, modlitwy, utwory historiograficzne, filozoficzne — słowem, cały ich literacki dorobek. Zjawisko to ma dzisiaj swoją historię i geografię. W pewnych momentach rozwijało się bujniej ...
Książka Pałające serca, opracowana wspaniale przez Gregory’ego Ryana, pokazuje, jak nauki o. Johna Maina zakotwiczone są w słowie Nowego Testamentu. Dostarczy ona czytelnikowi rozpoczynającemu praktykę medytacji chrześcijańskiej bogatego wglądu w to, jak Słowo Boże wyłania się i ukazuje swój blask w ciszy. Tym, którzy już są na drodze tej pielgrzymki, książka ta będzie dla ich ciała i ducha drogocennym wsparciem. Pełna modlitewnego skupienia treść tej książki może posłużyć...
Jan Kasjan należy do tych autorów, których wpływ trudno przecenić. Jego dzieła, czytane i przepisywane przez wieki, należą do trwałego dziedzictwa Europy. Niełatwo odnaleźć autora, który z równą pasją poświęcałby swe pióro zagadnieniom zarówno organizacyjnym, jak i mistycznym. Spośród jego dzieł do najpoczytniejszych należały Rozmowy z Ojcami. Przed niespełna 10 laty w naszym wydawnictwie ukazała się pierwsza część nowego przekładu Rozmów obejmująca rozmowy I–X. Obecny tom...
Robiąca zawrotną karierę, niezależna, wszechstronnie wykształcona, dobrze sytuowana Filipa Talbot rezygnuje ze wszystkiego i idąc za głosem powołania wstępuje do zakonu Benedyktynek w Opactwie Brede. Towarzyszymy jej przez piętnaście lat, w ciągu których zmaga się ze sobą i uczy życia we wspólnocie wydawałoby się świętych, a jednak niełatwych we współżyciu mniszek. Jednak to tu udaje jej się stawić czoła prześladującej ją tajemniczej tragedii, jaką przeżyła w młodości. W taki...
Filokalia to najważniejsza wschodniochrześcijańska antologia pism o modlitwie nieustannej. Obejmuje teksty starożytne i średniowieczne z obszaru kultury grecko-bizantyńskiej. Są one od kilku stuleci równie ważne także dla duchowości zachodniego chrześcijaństwa. Dzieło to przeżywa nową falę zainteresowania. Wydaje się, że jego znajomość jest niemal konieczna do rozumienia ekumenicznej Tradycji Kościoła. Rozświetla ono najtrudniejsze zawiłości życia duchowego. Formuła zwięzły...
„Młodość to nie tylko wiek. Młodość to stan ducha”. Te słowa odnoszą się do wyjątkowej postaci, która odciska wyraźny ślad w świadomości Polaków. Jest nim wszystkim znany ojciec Leon Knabit, tyniecki benedyktyn, który dzięki swojej działalności rekolekcyjno-publicystycznej jest jednym z najbardziej znanych duchownych w naszym kraju. Motywatory ojca Leona, czyli o czym jest ta książka? Przyzwyczailiśmy się do tego, że adresatami publikacji ojca Leona są zazwyczaj osoby doro...
Temat spotkania jest wieloznaczny: MY-ŚWIĘCI. Można to bardzo rozmaicie sobie tłumaczyć: MY ŚWIĘCI, MY a ŚWIĘCI, MY i ŚWIĘCI. Jest to bardzo ważny problem – świętość – który my stawiamy dzisiaj trochę – jeśli mogę użyć tego słowa – bezczelnie. Natomiast świat jest zupełnie po przeciwnej stronie i słowo ‘świętość’ dzisiaj dla niego niewiele znaczy albo i nic. Czasem zdewociałość, czasem wyłącznie klepanie paciorków, niekiedy obłudę, ale dla ludzi wierzących, tak normalnie wier...
Niniejsze rozważania stanowią wprowadzenie do modlitwy kontemplacyjnej i pomagają w praktykowaniu medytacji zgodnie z tradycją chrześcijańską. Służą one także przypomnieniu, że odpowiedź na wezwanie Jezusa – do radykalnego, bezinteresownego otwarcia naszych serc na Ducha Świętego – nie jest skierowane jedynie do duchowych elit czy specjalistów od modlitwy. Ojciec John Main OSB uważany jest dziś za jeden z największych autorytetów duchowych XX wieku. Urodził się w Londynie w ...
Jedna z najważniejszych książek angielskiego benedyktyna Laurence’a Freemana, wybitnego znawcy i praktyka medytacji chrześcijańskiej, to wyjątkowa propozycja dla wszystkich, którzy pragną ubogacić swoją duchowość i pogłębić swoje przeżywanie wiary. Fundamentalne pytanie Jezusa, postawione kiedyś Uczniom: A wy za kogo mnie uważacie? (Mt 16,15), staje się dla nas zaproszeniem do osobistej refleksji nad istotą chrześcijaństwa, do odbycia podróży w głąb siebie i zasłuchania się ...
Kanoniczne księgi wielkich monoteizmów rzadko próbują odpowiadać na pytania o to, czym jest naprawdę Bóg i skąd „się wziął”, jaka jest prawdziwa przyczyna, natura i cel stworzonego świata, czym jest i skąd pochodzi zło itd. „Oficjalne” wyjaśnienia w tych kwestiach dociekliwym umysłom często wydają się niezadowalające, ba, naiwne. Sefer ha-Zohar, czyli „Księga Blasku”, najbardziej chyba znana i popularna księga Kabały (powstała w Hiszpanii w XIII w.), usiłuje odsłonić najgłę...
Oto antologia tekstów o acedii, czyli stanie, w którym człowiek pełen jest niechęci, albo wręcz nienawiści, wobec samego siebie, swych zajęć, pracy, miejsca zamieszkania i odczuwa chorobliwą potrzebę zmiany w swoim życiu. Pogrążony w acedii, wedle swego przekonania, jest nienawistny sobie i ludziom... Mechanizmy tej pokusy, często na podstawie własnego doświadczenia, opisywali starożytni mnisi. Robili to ze szczerością i dokładnością, która do dziś zadziwia. Lektura tekstów, ...
Pisma błogosławionego Pawła Giustinianiego, założyciela Kongregacji Eremitów Kamedułów Góry Koronnej, które przedstawiamy w niniejszym drugim tomie jego Opera omnia, stanowią okazję, żeby zastanowić się nad tym, jak można przeżywać i urzeczywistniać wzniosłe doświadczenia duchowe, nawet jeśli wydaje się, że opiera się ono głównie na woli i na chęciach. Traktat Myśli codzienne o miłości Bożej, który przedstawiamy tutaj w wydaniu krytycznym, w sposób szczególny stanowi świade...
