Roboty Uniwersalne Rossuma). Dzięki temu utworowi słowo „robot” weszło do powszechnego obiegu: w ciągu trzech pierwszych lat od publikacji sztuka czeskiego pisarza została przetłumaczona na 30 języków i przyniosła autorowi międzynarodową sławę.Dziś przy lekturze dzieła Čapka uderzające jest, że sztuka podejmuje nowoczesne i (nawet po stu latach) aktualne tematy: rewolucji społecznej, wyzwolenia od pracy najemnej oraz postępu naukowo-technicznego. Z drugiej strony zwraca uwagę...
Sławny czarownik, który diabła miał na usługach i przez lata całe potrafił sprytnie wywinąć się z powinności, jaką nakładał nań cyrograf (mianowicie by oddać w zamian za czartowską służbę własną duszę) — zostaje wreszcie przydybany przez Mefistofelesa w karczmie „Rzym”. Wydaje się, że sprawa jest już ostatecznie przesądzona: zuchwałego śmiertelnika czeka nieuchronnie kara. Diabeł na mocy zawartej z Twardowskim umowy żąda uregulowania rachunków, jednak sprytny polski szlachcic...
Między miłością a nienawiścią istnieje cienka granica, którą bardzo łatwo przekroczyć.Świtezianka to ballada autorstwa Adama Mickiewicza. Po raz pierwszy została opublikowana w 1822 roku w wydanym w Wilnie tomiku Ballady i romanse. Uważa się, że wydanie wspomnianego zbioru stanowi początek epoki romantyzmu w Polsce.Tłem wydarzeń opisanych w balladzie jest miejsce dobrze znane Mickiewiczowi z młodości — jezioro Świteź znajdujące się w okolicach Nowogródka (dzisiejsza Białoruś)...
…żartobliwą groteskę.Po zakończeniu wojny, uwolniony z niemieckiego obozu jenieckiego, Konstanty Ildefons Gałczyński powrócił do Polski i zamieszkał w Krakowie. Tu powstały i po raz pierwszy ukazały się — na łamach „Przekroju” — dwa najpowszechniej rozpoznawalne z jego dzieł: poemat Zaczarowana dorożka (1946), najbardziej krakowski ze wszystkich utworów Gałczyńskiego, oraz publikowane co tydzień groteskowe miniatury dramatyczne cyklu Teatrzyk „Zielona Gęś” (1946–1950).Do napi...
Powiastka filozoficzna dla dzieci oraz tych dorosłych, którzy zachowali kontakt z dzieckiem w sobie. Utwór, zaliczany do klasyki światowej literatury, należy do wyjątkowych również wśród dzieł Antoine’a de Saint-Exupéry’ego. Autor nadał swojej opowieści formę baśniowej opowieści i sam ją zilustrował. Zawiera ona sumę przemyśleń na najważniejsze tematy: miłości, przyjaźni i — śmierci.
O czym marzy Dyzio? Gdzie są okulary pana Hilarego? Dlaczego słowik spóźnia się na kolację?Błyskotliwy humor z morałem to przepis na poetycki sukces — ponadczasowe utwory Juliana Tuwima zamieszczone w Lokomotywie i innych wierszach dla dzieci wychowały kilka pokoleń Polaków i do dziś bawią nie tylko najmłodszych, ale także dorosłych.Tomasz Trąbalski jest roztrzepanym słoniem, który ma „wszystko słoniowe — oprócz pamięci” — zapomina imion najbliższych (niekiedy nawet własnego!...
W lesie otaczającym ogród i piękny, bogaty pałac chińskiego cesarza, żył słowik, którego piękny śpiew był sławiony w księgach pisanych przez podróżnych.Cudowny śpiew zachwycał również cesarza i jego dygnitarzy, do czasu, gdy na dwór dotarła przesyłka — mechaniczny słowik, który grał równie pięknie, był na każde zawołanie i wkrótce zastąpił prawdziwego ptaszka. O słowiku zapomniano aż do momentu, gdy maszynka się zepsuła, a cesarz poważnie zachorował. W baśni zwrócona została ...
W tym celu oddał się w ręce okupantów podczas tzw. „łapanki” (akcji masowych aresztowań przypadkowych przechodniów) przeprowadzonej na ulicach Warszawy 19 września 1940 roku. Spędził w obozie dwa i pół roku, a wywiązywanie się z powierzonego mu zadania podtrzymywało go na duchu w najtrudniejszych warunkach. Jak sam pisze w niniejszym raporcie, po wyjściu z Oświęcimia nie udał się do rodziny, lecz przebywał w okolicach Krakowa i organizował oddział w okolicach Bochni, podejmuj...
…zwierzętami niedrapieżnymi i niewielkimi, takimi jak myszy czy psy, ale już nie koty. Sam bowiem ma podobny do nich charakter: drapieżcom łatwo go zranić. Kryje jednak przez całe życie niezwykłą tajemnicę, niosącą zniszczenie i ocalenie zarazem.Książkę polecają Wolne Lektury — najpopularniejsza biblioteka on-line.Radek RakMałe zwierzątkaEpoka: Współczesność Rodzaj: Epika Gatunek: Opowiadanie...
Jak nie słoń a sprawa polska, to na przykład Polska a Dominikana po sezonie.Aż dziw bierze, ale rzeczywiście: da się tak.Książkę polecają Wolne Lektury — najpopularniejsza biblioteka on-line.Ziemowit SzczerekKolejna alternatywna historia PolskiEpoka: Współczesność Rodzaj: Epika Gatunek: Opowiadanie...
Krążyły prawdziwe i zmyślone opowieści o ludziach, którzy zapadli w śpiączkę, letarg lub katatonię, zostali pośpiesznie uznani za martwych i pochowani, a jakiś czas potem po otwarciu trumny znalezieni w dziwnych pozycjach wskazujących na to, że się zbudzili i zmarli w grobie straszliwą śmiercią. Osoby cierpiące na tafefobię instruowały bliskich i pozostawiały w testamentach szczegółowe zapisy, jak należy postępować z ich ciałem po śmierci. Fryderyk Chopin zażądał wycięcia mu ...
Czym jest zagadkowe „Jedno”, nad którym zastanawiają się rozmówcy w drugiej części dialogu? Czy jest czysto językowym dlugi_cytatem, który błędnie traktują jak realnie istniejący byt? Dlaczego autor nie zajmuje stanowiska wobec licznych paradoksów, jakie wysnuwają z założeń na temat owego Jedna?Według niektórych Parmenides, napisany w późnym okresie twórczości Platona, stanowi rodzaj zgryźliwego żartu, splątanej łamigłówki dla czytelników, której rozwiązania sam autor nie zna...
Żadne z licznych dzieł Machiavellego nie wzbudziło takiego zainteresowania i kontrowersji jak Il principe, czyli Książę, żadne też nie osiągnęło takiej sławy i znaczenia. Ten traktat o zasadach zdobywania i utrzymywania władzy przez księcia mógłby się wydawać zaledwie kontynuacją jego wcześniejszej pracy: rozważań nad ustrojem i instytucjami republiki na przykładzie historii Rzymu. W przypadku państw rządzonych przez jednostkę pojawia się jednak dwoistość spojrzenia. Tradycja...
…sprzeczności ekonomicznych, czyli filozofia nędzy. Rzeczowo, a przy tym uszczypliwie analizując argumenty Proudhona, Marks przedstawia podstawy własnych teorii, które później rozwinął w Kapitale.W niniejszym wydaniu razem z Nędzą filozofii zamieszczono kilka innych tekstów Marksa. Pierwszy z nich to mowa O wolnym handlu, wygłoszona w Towarzystwie Demokratycznym w Brukseli w związku ze zniesieniem w Anglii ceł na zboże. Przystępne omówienie podstaw ekonomii politycznej, jakim...
…„góralszczyznę” oraz Tatry na prawie sto lat przed Tetmajerem, Kasprowiczem i Witkacym.Tekst powstał podczas podróży autora po Podhalu, Spiszu oraz Tatrach w 1832 roku i obejmuje czas od początku kwietnia do końca października. To szczegółowy i plastyczny opis wędrówki, przeplatany pauzami o charakterze refleksji etnograficznej — opisami miasteczek, wsi i przyrody, a także ludu podhalańskiego i jego kultury. Goszczyńskiego w szczególności interesuje specyficzne życie duchow...
…norweskiej 1940 roku. Centralną oś tej historii stanowi bitwa o tytułowy Narwik. Książka pokazuje brutalny realizm wojny, jej bezkompromisowe oblicze, widziane oczami bezpośredniego świadka. Autor przedstawia zarazem złożone relacje pomiędzy uczestnikami wydarzeń — żołnierzami Brygady Podhalańskiej, wywodzącymi się z różnych środowisk, młodymi przeważnie ludźmi o zupełnie odmiennych doświadczeniach i motywacjach. To właśnie w ich konfrontacji i współpracy Pruszyński widzi za...
1911) i Krytyki władzy sądzenia (1791, wyd. pol. 1964), które prezentują krytyczną filozofię Kanta, poddając analizie filozoficzne podstawy ludzkiego poznania i stanowią podwaliny klasycznej filozofii niemieckiej.Krytyka czystego rozumu przynosi m.in. podważenie teologicznych dowodów Tomasza z Akwinu o istnieniu Boga, przesuwając idee Boga, wolności i nieśmiertelności ze świata zjawisk do dziedziny „rzeczy samych w sobie” (noumenów) — z zasady niepoznawalnych i istniejących p...
Jest to nie tylko pochwała muzyki samej w sobie, ale także jej wpływu na społeczeństwo. Kulminację tekstu stanowi stwierdzenie, że Wagner to sztuka dla przyszłego ludu, wybiegająca w proroczym rozumieniu świata poza teraźniejszość.Książkę polecają Wolne Lektury — najpopularniejsza biblioteka on-line.Friedrich NietzscheRyszard Wagner w Bayreuthtłum. Maria Cumft-PieńkowskaEpoka: Modernizm Rodzaj: Epika Gatunek: Esej...
Pierwszy odczyt stanowi skróconą relację z podróży na statku „Łucja-Małgorzata” wzdłuż brzegów zachodniej Afryki, po drodze do Kamerunu, szczegółowo przedstawionej przez autora w opublikowanej kilka miesięcy później książce Żegluga wzdłuż brzegów zachodniej Afryki… Zamyka go przybycie do brzegów Kamerunu, założenie bazy, wynajęcie „Łucji-Małgorzaty” niemieckiej faktorii i jej zatonięcie u brzegów. Kolejne rozdziały przedstawiają przebieg drugiej, właściwej części ekspe...
Dwudziestoletnia Noemi z domu Szac, córka warszawskiego inżyniera, a wówczas już młoda mężatka, witała Nowy Rok 1939 na szampańskim balu sylwestrowym w modnej Adrii, wraz ze swym mężem Jerzym Wajnkrancem, właścicielem fabryczki Korlit działającej w centrum stolicy. Kiedy wybiła północ, składali sobie ze znajomymi życzenia, „żeby wojny nie było, żebyśmy wszyscy byli zdrowi, żeby nas nie prześladowali, żeby Hitler zdechł”.Wszystkie ich nadzieje miały wkrótce lec w gruzac...
…duża część Polaków. Utwór ważny jest z co najmniej dwóch powodów: po pierwsze ukazuje nieco zapomniany fragment ludowej historii Polski, po drugie kreśli doskonały portret społeczeństwa z przełomu wieków.Reporterskie oko Dygasińskiego zdaje się dostrzegać wszystko: biedę i cierpienie polskich chłopów, ale też ich naiwność oraz prostoduszność; zapierający dech w piersiach krajobraz Brazylii, ale i obłudę nią rządzących; całkiem logiczne przyczyny emigracji, jak również jej tr...
Finek autorstwa Jana Grabowskiego — opowieść o energicznym szczeniaczku dorastającym do roli poważnego psa, jego troskliwej opiekunce Dzidzi i ich niesamowitych przygodach.Książkę polecają Wolne Lektury — najpopularniejsza biblioteka on-line.Jan GrabowskiFinekEpoka: Współczesność Rodzaj: Epika Gatunek: powieść dla dzieci i młodzieży...
…pisze Aleksis de Tocqueville o Francuzach w Dawnym ustroju i rewolucji.Dawny ustrój i rewolucja (L'Ancien Régime et la Révolution) to filozoficzny esej polityczny autorstwa Alexisa de Tocqueville’a, poświęcony rewolucji francuskiej, a opublikowany po raz pierwszy w 1856 roku. Autor, dysponujący doświadczeniem politycznym zdobytym po 1848 r., badał genezę wydarzeń, które w roku 1789 i kolejnych latach wstrząsnęły Francją i całą Europą. Jak zauważa w przedmowie do opisywanego...
Utworzono odpowiednie agencje werbownicze, wśród ubogich mieszkańców przeludnionych wsi Środkowej i Wschodniej Europy rozwinięto akcję propagującą zamorski umiarkowany klimat, żyzną glebę, przyznawane przez rząd działki gruntu i darmowy transport przez ocean. W poszukiwaniu lepszego życia dziesiątki tysięcy ludzi wyjeżdżało z ziem polskich do Brazylii. Niestety, akcja sprowadzania kolonistów z Europy była źle przygotowana i dla wielu stała się okazją do oszukiwania i wyzyskiw...
