Opera jest dziełem synkretycznym, głęboko zakorzenionym w kulturze kolejnych epok, począwszy od baroku po czasy współczesne. Czerpie garściami z dokonań poszczególnych sztuk i nie sposób zrozumieć jej wielorakich znaczeń bez spojrzenia na kontekst z jakiego wyrasta - estetyczny, historyczny, obyczajowy czy filozoficzny. Jednocześnie jednak na przestrzeni wieków opera wypracowała szereg własnych konwencji i przede wszystkim znamienitych reprezentacji, rozpoznawalnych i samodzi...
Prezentowany zbiór tekstów zainteresuje bardzo różnych czytelników, również takich, którzy na co dzień raczej nieskorzy są do wertowania opasłych opracowań historyków. Znajdą tu, między innymi, opowieść o motywacjach średniowiecznych rycerzy-krzyżowców, rozważania o genezie mentalności współczesnych Polaków oraz o roli złudzeń w dochodzeniu do ustaleń Okrągłego Stołu, próbę odpowiedzi na pytania, czy Hitler był paranoikiem, jak też odwołujące się do wiedzy psychologicznej ref...
Dawno już odczuwałem pokusę, może nawet potrzebę, utrwalania snów, na ogół jednak one ulatywały zaraz po przebudzeniu, albo nie miałem czasu na ich zapisywanie. Pociągała mnie tajemnica poetyki snów. W moich powieściach umieszczałem niekiedy marzenia senne postaci. Były to jednak sny literackie, wymyślone. Pierwszy sen własny - otwierający tę książkę - zanotowałem na długo przed śmiercią mego serdecznego przyjaciela, który mi się akurat wtedy przyśnił, Andrzeja Szmidta, zmarł...
Spośród najdawniejszych władców Litwy, poprzedników Jagiełły i Witolda, największą uwagę historiografii od dawna przyciąga Mendog. Wynika to głównie z wybitnej roli tego monarchy w genezie państwa litewskiego. Dzieło jego życia - zjednoczenie ziem Litwy dające podstawę jej bytu państwowego - okazało się trwałe i zapewniło mu poczesne miejsce w historii.
Dzieje Bezpryma, najstarszego syna pierwszego polskiego króla Bolesława Chrobrego, były zaiste tajemnicze i to zarówno za życia, jak i po śmierci. Jego istnienia nie odnotowało żadne ze średniowiecznych polskich źródeł. Nic więc dziwnego, że aż do schyłku XVIII w. nie był znany nauce polskiej, protestowano nawet że istniał, kiedy w jednej z niemieckich kronik i jednym z niemieckich roczników wypatrzyli go obcy badacze. Kiedy w końcu pogodzono się w Polsce z jego istnieniem, p...
Nowożytna i współczesna historia Węgier to ciągłe pasmo zmagań o wolność i niepodległość. Po 1526 r. Węgry znalazły się w zależności od Turków, potem Habsburgów, aby w XX wieku, podobnie jak Polska, stawić czoła niemieckiemu i sowieckiemu zniewoleniu. Węgrzy, jako jeden z nielicznych narodów Europy Środkowej, potrafili myśleć w kategoriach regionalnej racji stanu. W niniejszym opracowaniu Autor przybliża istotę "ducha Węgier", przedstawiając społeczne tło dziejów tego kraju....
Ustrój średniowiecznego państwa polskiego, mimo poznawczego wysiłku wielu pokoleń badaczy, nadal budzi w historiografii niezliczone kontrowersje. Tej fascynującej dziedzinie nauki od kilku lat poświęca swoją uwagę również dr Jacek Osiński. Na pierwszym etapie badań poznański historyk poddał gruntownej analizie wprowadzony przez Bolesława Krzywoustego sposób następstwa w pryncypat, co uczynił na tle zasady regulującej dziedziczenie władzy w pierwszych pokoleniach książąt piast...
W prezentowanej publikacji czytelnik odnajdzie biogramy wszystkich wielkich mistrzów krzyżackich urzędujących w Malborku w latach 1309-1457. Począwszy od Zygfryda von Feuchtwangena poprzez słynnych Konrada von Wallenrodego i Ulricha von Jungingena aż po Ludwika Erlichshausena, który w 1457 roku w niesławie musiał opuścić Malbork.
Książka jest biografią Władysława Odonica, jednego z mniej znanych Piastów doby rozbicia dzielnicowego, którego działalność przypada na I połowę XIII wieku. Omawia przebieg walk tego księcia o Wielkopolskę toczonych ze zmiennym szczęściem najpierw ze stryjem Władysławem Laskonogim a później z władcą Śląska Henrykiem Brodatym. Interesująco przedstawiają się rozważania na temat udziału Władysława Odonica w V wyprawie krzyżowej, pochodzenia jego żony Jadwigi oraz tzw. wydarzeń g...
Wojciech Fałkowski (ur. 1952 r.) – badacz średniowiecznej historii Polski i historii powszechnej, profesor w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W swoich pracach zajmuje się m.in. dziejami Europy karolińskiej oraz czasami Jagiellonów. Autor m.in. monografii Elita władzy w Polsce za panowania Kazimierza Jagiellończyka (Warszawa 1992), Potestas regia. Władza i polityka w królestwie zachodniofrankijskim na przełomie IX i X wieku (Warszawa 1999) oraz Wielki król....
Kronika halicko-wołyńska jest jednym z najważniejszych pomników średniowiecznej ruskiej historiografii. Kronika opowiada o losach potomków Romana Mścisławowicza (zm. 1205 r.). Czytelnik znajdzie tutaj unikatowe informacje dotyczące nie tylko Rusi halicko-wołyńskiej w XIII w., ale także jej relacji z różnymi państwami, w tym z Polską, Węgrami, Litwą , Austrią, Mongołami itd. Szczególnie liczne i bezcenne przekazy tego źródła dotyczą Mazowsza oraz Małopolski, pojedyncze zaś Wie...
Franciszkanie należą do tych zakonów, które przez całe stulecia w sposób najbardziej widoczny oddziaływały na postawy religijne społeczeństw średniowiecznej Europy Środkowej i Polski. Pomimo tego w polskiej historiografii zainteresowanie ich przeszłością jest stosunkowo małe. Pragnąc wypełnić tę lukę, w niniejszej książce przedstawiono dzieje zakonu Braci Mniejszych na ziemiach polskich pozostających pod panowaniem Piastów i Jagiellonów do początku XVI wieku. Przedstawia ona ...
Pierwsza połowa XIII wieku przyniosła znaczące zmiany w Polsce i całej Europie, obejmujące stosunki społeczne, polityczne i kulturalne. Czy książę mazowiecki, Konrad, sprostał wymaganiom stawianym w jego czasach? Nie cieszy się on dobrą opinią w oczach Polaków, którzy od czasów rozbiorów pamiętają mu sprowadzenie nad Wisłę Krzyżaków. Autor rozważa, jak władca Mazowsza oceniany był przez współczesnych, jakie odnosił sukcesy, jakie ponosił klęski, jaką stanowił osobowość, jak r...
Prezentowana praca to zbiór studiów dotyczących biologicznych, gospodarczych i kulturowych aspektów historii wyżywienia. Można zauważyć tu wpływ zarówno tradycyjnego podejścia szkoły Annales z lat 60-tych, nowe ujęcia korzystające z doświadczeń szkoły Flandrina, ale również pozostające w najbardziej tradycyjnym podejściu prace z dominującą warstwą anegdotyczną, literalnie odczytujące teksty o pożywieniu. Mamy zatem do czynienia z konfrontacją różnych podejść, nurtów i szkół, ...
Przedstawiona biografia podsumowuje aktualny stan wiedzy o życiu i działalności księcia Leszka Inowrocławskiego. Postać Leszka, najstarszego syna księcia inowrocławskiego Ziemomysła i bratanka króla Władysława Łokietka od dawna przyciągała uwagę historyków, zajmujących się dziejami burzliwego przełomu wieków XIII/XIV. Położenie jego księstwa, wciśniętego pomiędzy dwa potężniejsze organizmy państwowe, skazywało Leszka na niełatwy wybór: czy wspierać dążenia stryja Władysława Ł...
Książę polski Władysław Biały z dynastii Piastów to jedna z barwniejszych postaci wśród książąt dzielnicowych na ziemiach polskich w XIV stuleciu, spośród których wyróżniał się swoją osobowością. W literaturze XIX i XX wieku był oceniany przeważnie negatywnie. Autor stara się jednak na nowo oświetlić postać tego księcia na tle epoki, wyrażając w sumie pozytywną o nim opinię. Rozważa więc, jak był on oceniany przez współczesnych, jak rysowała się jego postać na tle ówczesnych ...
Powszechnie wiadomo, że Śląsk, w tym także Górny, jest miejscem, w którym stykały się różne kultury, tradycje, a w poszczególnych epokach także narody lub grupy etniczne. Każdy mieszkaniec Śląska wie również o jego lokalnych różnicach, o czym świadczy choćby podział na Śląsk Górny i Dolny, a ostatnio również Opolski. To każe pytać, czy w jego regionie sytuacja w tym zakresie przedstawiała się tak samo jak u sąsiada. W szczególności interesować nas będzie, jakim językiem mówil...
Książka omawia wszystkie ważniejsze wątki związane z panowaniem i osobą księcia czeskiego Bolesława II, któremu kronikarz Kosmas nadał przydomek Pobożny. Rządy tego władcy przypadły na burzliwy okres w dziejach regionu. Bolesław II czynnie angażował się w bunty cesarskiego krewniaka Henryka Kłótnika. Za jego panowania rozpoczęło swoją działalność biskupstwo praskie. Fascynuje też osoba i pochodzenie małżonki księcia, Emmy, która tytułowała się na monecie bitej w książęcych Cz...
W historiografii Ziemomysł uchodził przez długie stulecia za pozostającego pod wpływem Krzyżaków, przenoszącego niemieckich rycerskich przybyszów ponad miejscowych, miłośnika "cudzoziemszczyzny". Autor monografii ukazuje, że wcale tak nie było, niemniej punktuje też cechy księcia, które powodowały, że - niezależnie od niesprzyjających mu okoliczności - nie mógł stać się on władcą większego formatu.
Czasy rządów Kazimierza I Konradowica (1230-1267) były dla Kujaw okresem ukształtowania ich odrębności dzielnicowej i wzmożonego rozwoju społeczno-ekonomicznego całego księstwa. Za jego panowania w państwie ufundowano kilka klasztorów i lokowano szereg miast. Spośród nich Inowrocławowi przypadła szczególna pozycja w obrębie średniowiecznych Kujaw.
Młodszy z synów Bolesława Krzywoustego, Henryk zwany Sandomierskim, - to jedyny znany z imienia książę piastowski, który wyprawił się do Ziemi Świętej w okresie wypraw krzyżowych. Był niewątpliwie ciekawą osobowością. Prezentował odmienną postawę życiową niż jego bracia – nie dążył do objęcia władzy zwierzchniej, przeciwnie – akcentował przyjętą skromną pozycję tytułując się po powrocie z pielgrzymki „bratem” lub „synem” księcia. Zastanawia, co wpłynęło na wybór innej drogi ż...
Pozycje tego rodzaju jak Filmowy neomodernizm należą do rzadkości na rynku wydawniczym, zarówno polskim, jak i światowym. Próba syntezy zjawiska stricte współczesnego jest przedsięwzięciem nader śmiałym i ambitnym. Neomodernizm nie jest epoką zamkniętą i Rafał Syska nie próbuje dokonać tego, co tradycyjnie nazywa się podsumowaniem. W swoim postępowaniu badawczym ujmuje dokonania, realizacje i spełnienia, wbrew przeświadczeniu, że nie jesteśmy zdolni do tego, by trafnie i w pe...