Preromantyzm i Romantyzm europejski ma za przedmiot literaturę i kulturę krajów europejskich rozwijającą się przez około sto lat, które wyznaczają ramy czasowe umownie zwane Preromantyzmem i Romantyzmem. W książce zastosowano podwójną perspektywę. Jedna ma charakter czasowo-terytorialny – są to charakterystyki poszczególnych literatur narodowych (angielskiej, szwedzkiej, duńskiej, niemieckiej, francuskiej, hiszpańskiej, portugalskiej, włoskiej, greckiej, węgierskiej, czeskiej...
Niniejszy tom studiów, przygotowany przez neofilologów i polonistów z Uniwersytetu Jagiellońskiego, wpisuje się w rozumiany elementarnie proces poznawania Innego, służący jego lepszemu zrozumieniu. Teksty zawarte w tomie obejmują szerokie spektrum tematyczne: od zagadnień przekładu literackiego i leksykografii, poprzez analizę niektórych aspektów orientalnej tradycji duchowej i szczególnego przykładu religijnej koegzystencji (świątynie chrześcijańsko-muzułmańskie), aż po prez...
Książka ta dotyczy kwestii romantycznej gnoseologii, której odmienność od oświeceniowej bywa często podkreślana przez badaczy: poszczególne rozdziały przynoszą dogłębną analizę tego zagadnienia, a także idei leżących u podstaw specyfiki romantycznego poznania, takich jak jedność i harmonia świata, gnoza,okultyzm. Po nich następuje prezentacja romantycznych sposobów poznania (wraz z ich klasyfikacją wedle przedmiotu, zakresu i charakteru), takich jak olśnienie,objawienie, wizj...
Książka ma charakter obszernego eseju. Autorka, wychodząc od skargi Mickiewiczowskiego Gustawa na krzywdę, jaką mu wyrządziły „książki zbójeckie”, śledzi obecność zaskakująco często pojawiającego się w literaturze tematu niekorzystnego oddziaływania lektury na bohaterów literackich w takich utworach, jak Piekło Dantego (Pieśń V), listy Heloizy i Abelarda, opowieści o Tristanie i Izoldzie, Julia, czyli Nowa Heloiza Rousseau, Cierpienia młodego Wertera Goethego, Zbójcy Fryderyk...
Pod metaforycznym tytułem książki kryje się dziesięć rozdziałów dotyczących szeroko rozumianych związków literatury romantycznej i muzyki instrumentalnej, śpiewu, tańca, a w ich kontekście takich postaci jak Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Cyprian Norwid, Fryderyk Chopin oraz inni (Z kim się muzyką podzielę?; Szmery i trzaski w „Panu Tadeuszu”; Jak wyrazić smutek?; Dlaczego się minęli?; Karnawał i patos, Duch czy „kałkuł”?; Czy Norwid tańczył krakowiaka?; Dlaczego tu nikt ...
Czyje pracownie w Krakowie odwiedzała Maria Konopnicka? Czemu Stefania Chłędowska z niesmakiem oglądała rekwizyty zgromadzone w atelier Hansa Makarta? Dlaczego Józef Ignacy Kraszewski najchętniej zwiedzał w Paryżu warsztaty polskich artystów? Co mają wspólnego ze sobą Emily Dickinson i św. Teresa z Ávili? Dlaczego powszechne jest przekonanie, że pracownia jest odzwierciedleniem duszy artysty? Czyją twórczość zainspirował opis domu w Auteil Edmonda de Goncourt i dlaczego włosk...
Profesor Zbigniew Perzanowski (1922-1999), historyk mediewista, archiwista, specjalista w zakresie nauk pomocniczych historii, wydawca źródeł historycznych. Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się wokół dyplomatyki, paleografii, geografii historyczneji heraldyki. Opracował między innymi średniowieczne dzieje opactwa benedyktynów w Lubiniu, kancelarię i dokumenty sądu ziemskiego krakowskiego oraz średniowieczne roty sądowe (wraz z Mieczysławem Karasiem), a także histori...
Niniejsza jubileuszowa monografia wydana została z okazji 10-lecia funkcjonowania w Polsce osobnej dyscypliny naukowej, jaką są nauki o bezpieczeństwie. Jej pierwsze strony poświęcamy wspomnieniu o osobie blisko związanej z tematyką podejmowaną w tej publikacji – dr. hab. Bolesławie Sprengelu, który odszedł od nas w październiku 2020 roku.
W mroźny, listopadowy poranek roku pańskiego 1646 podstarości czehryński Daniel Czapliński, podstępnie najeżdża Subotów, osadę kozackiego dowódcy Bohdana Chmielnickiego. Znieważony i ograbiony z majątku Kozak poprzysięga zemstę. Tymczasem kraj pogrąża się w chaosie. Od wschodnich rubieży nadciąga burza, a na Dzikich Polach tli się bunt. W tym niespokojnym czasie pierwszy magnat Rzeczypospolitej Obojga Narodów po latach odnajduje swojego znienawidzonego dłużnika i rusza na...
Losy noszącego od 1253 r. tytuł króla Rusi Daniela Romanowicza były niezwykłe. Osierocony w wieku czterech lat przez ojca, Romana Mścisławowicza (zm. 1205 r.) zdołał po kilkudziesięciu latach walk i zabiegów dyplomatycznych stworzyć silne i rozległe państwo, Ruś halicko-wołyńską. Daniela można uznać za jednego z najciekawszych i najpotężniejszych Rurykowiczów XII w. Należał on równocześnie w swoim czasie do grona najbardziej wpływowych władców Europy Środkowo-Wschodniej. Blis...
Niniejsza publikacja jest pierwszą w polskiej historiografii pełną biografią księcia Bolesława V Wstydliwego. Sylwetka księcia krakowskiego i sandomierskiego została zaprezentowana na szerokim tle epoki. Rola Bolesława Wstydliwego w dziejach Polski XIII wieku była szczególna, a panowanie bardzo długie i naznaczone wieloma trudnościami. Autorka, Karolina Maciaszek, przedstawiła wszystkie sfery aktywności politycznej i gospodarczej władcy, opierając swoją narrację na gruntownej...
Kim tak naprawdę jest żandarm? Funkcjonujący w opinii powszechnej od czasów zaborów jego obraz jako groźnego i przestrzegającego ściśle regulaminu służbisty powinien w końcu zostać skorygowany. Żandarmeria, zarówno ta wywodząca się z tradycji przedwojennej, jak i współczesna, to w rzeczywistości elitarna formacja wojskowa, na co dzień pełniąc w armii często niewdzięczne, ale jakże potrzebne funkcje porządkowe, policyjne i dyscyplinarne, natomiast w warunkach wojennych wykazu...
Publikacja ta, jest pierwszą biografią Leszka Białego, władcy polskiego, doby rozbicia dzielnicowego. Leszek Biały był ostatnim władcą krakowskim, którego wszyscy dzielnicowi książęta piastowscy uznawali, choćby czysto nominalnie i w określonych okolicznościach, za posiadającego pewne uprawnienia zwierzchnie nad całością ziem polskich (stąd użycie w tytule terminu „princeps Poloniae”). Bohater książki był w pewnym sensie, postacią wyjątkową wśród władców piastowskich. Histor...
Father Władysłwa Szuniewicz, MD (1892-1963), Polish priest from the Congregation of the Mission of Vincent de Paul, pediatrician and ophthalmologist, pioneer of surgical treatment of corneal astigmatism in China. Andrzej Giza, historian and art historian, journalist and academic lecturer, reasearcher of the legacy of Polish émigrés. Lucyna Rotter, expert in tangible and intangible heritage, with a special focus on symbolism in European culture. She also runs research in the a...
During the construction of the Eastern China Railway in the firs and second decades of the 20th century, the Far Eastern city of Harbin provided an oportunity for many Poles to find decent employment. In 1907, the number of Poles in Manchuria exceeded 7000 people, soaring to ovew 20000 at its peak in around 1920. Within the local society, the Gospoda Polska Association providede a centre that created and promoted Polish culture and became involved into all the affairs crucial...
Poczet książąt i księżnych mazowieckich otwiera Konrad I, protoplasta Piastów mazowieckich i kujawskich, kończy zaś Anna, córka Konrada III Rudego, ostatnia księżna mazowiecka. Publikacja zawiera biogramy pięćdziesięciu książąt i księżnych mazowieckich. Autor w swojej pracy uwzględnił wszystkie najnowsze ustalenia z zakresu genealogii Piastów mazowieckich, dając w wielu wypadkach pierwszeństwo wynikom własnych badań i przemyśleń. W książce celowo zrezygnowano z przypisów, któ...
W prezentowanej biografii tematykę kolejnych rozdziałów wyznaczają etapy życia i działalności publicznej księcia Przemysła I oraz losy jego współpracy z bratem Bolesławem. Autor ukazuje postać księcia na szerokim tle społecznym, politycznym i gospodarczym. Wiele miejsca poświęca polityce i współpracy Przemysła I z hierarchią kościelną, grupami społecznymi oraz relacjom z innymi partnerami politycznymi z rodu Piastów, szczególnie na wielce istotnym w tych czasach odcinku śląsk...
Publikacja skupia się tematycznie wokół wspólnoty narodowej, jej atrybutów duchowych, strukturalnych oraz funkcjonalnych we współczesnej rzeczywistości. W obszarze badań Autorki znalazły się: problematyka dotycząca definiowania narodu, czynniki kształtujące jego tożsamość, prawa i obowiązki, współczesne zagrożenia, a także relacje zachodzące w przestrzeni międzynarodowej.
Wybór dokumentów: Adam Dziurok, Adrian Jusupović, Marcin Kasprzycki, Łucja Marek, Filip Musiał, Anna Karolina Piekarska, Norbert Wójtowicz Niniejsza edycja źródłowa jest piątym tomem serii Normatywy aparatu represji. Stanowi kontynuację wydanego w jej ramach zbioru instrukcji, wytycznych i okólników dyrektor Departamentu V MBP z lat 1945-1953 w zakresie działań prowadzonych przeciwko Kościołowi katolickiemu. Zdecydowana większość publikacji dotyczących działalności UB/SB konc...
Niniejsza edycja źródłowa jest kolejnym, czwartym już tomem normatywów wydawanych przez krakowski Oddział IPN w ramach serii Normatywy aparatu represji. Znajomość normatywów w zakresie rejestrowania spraw i osób, zasad i form dokumentowania czynności operacyjnych oraz archiwizowania i brakowania akt pozwala poznać procedurę obowiązującą zarówno pracownika operacyjnego, jak i pracownika pionu ewidencji operacyjnej. Wiedza ta daje możliwości lepszego i głębszego zrozumienia cel...
„Książka recenzowana to bardzo interesujący kierunek badań nad elitami ziem ruskich w czasach panowania synów Romana Mścisławowicza: Daniela i Wasylka. (…) Pomyślana jest pod kątem struktury dość nietypowo, bowiem podzielona jest na dwie części, z których pierwsza zawiera rozważania na temat założeń badawczych, druga natomiast podporządkowana jest prezentowaniu biogramów przedstawicieli elit wołyńskiej i halickiej. (…) Autor wykazuje, że nawet szczątkowa wiedza na temat elit ...
Spośród najdawniejszych władców Litwy, poprzedników Jagiełły i Witolda, największą uwagę historiografii od dawna przyciąga pierwszy z nich – Mendog. Wynika to głównie z wybitnej roli tego monarchy w genezie państwa litewskiego. Dzieło jego życia – zjednoczenie ziem Litwy, dające podstawę dla jej bytu państwowego – okazało się trwałe i zapewniło mu poczesne miejsce w historii. Na widowni dziejowej pojawił się po raz pierwszy w 1219 r., kiedy to widzimy go w gronie zawierającyc...
Zatrzymanie przez sowiecki kontrwywiad por. Stefana Kasperskiego w świetle jego sprawozdania z 12 sierpnia 1936 r. Opatrzyli wstępem i do druku przygotowali Piotr Kołakowski i Robert Kuśnierz. W latach trzydziestych XX wieku tzw. afera Rana była największą wpadką polskiego wywiadu wojskowego w Związku Sowieckim. 28 maja 1936 r. w Moskwie aresztowano oficera Oddziału II Sztabu Głównego WP por. Stefana Kasperskiego, który oficjalnie pracował w Konsulacie Generalnym RP w Kijow...
Feliks KIRYK, urodzony w 1933 r. w Bukowsku, emerytowany profesor historii i rektor w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, członek-korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, doktor honoris causa Uniwersytetu Lwowskiego (1998) i Rzeszowskiego (2007), profesor honorowy Uniwersytetu Pedagogicznego w Kamieńcu Podolskim (2001), były wiceprezes zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Mediewista, historyk miast, regionalista i wydawca źródeł, w ciągu pięćdziesięc...
