Rodzina Oporowskich herbu Sulima była jedną z najważniejszych familii możnowładczych działających na obszarze tzw. szerokiej Wielkopolski w późnym średniowieczu. Z jej szeregów rekrutowało się m.in.: dwóch szefów kancelarii królewskiej Jagiellonów - podkanclerzy Władysław z Oporowa oraz Andrzej (jego bratanek), dwaj biskupi, w tym prymas Polski, liczni zasiadający w radzie królewskiej wojewodowie i kasztelanowie, posłowie ziemscy, królewscy dyplomaci oraz prałaci i kanonicy k...
Prezentowany zbiór studiów i szkiców dedykowany jest Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi, wybitnemu historykowi i nauczycielowi akademickiemu, kierownikowi Katedry Historii Nowożytnej w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 2005-2008 dyrektorowi tego Instytutu, a od 2008 do 2016 r. dziekanowi Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego. W książce zostały przedstawione różne aspekty współczesnych badań historycznych, a także odwołania do tematyki po...
Prezentowany zbiór studiów i szkiców dedykowany jest Profesorowi Zbigniewowi Anusikowi, wybitnemu historykowi i nauczycielowi akademickiemu, kierownikowi Katedry Historii Nowożytnej w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego, w latach 2005-2008 dyrektorowi tego Instytutu, a od 2008 do 2016 r. dziekanowi Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu Łódzkiego. W książce zostały przedstawione różne aspekty współczesnych badań historycznych, jak również odwołania do tematyk...
Książka stanowi podjętą z punktu widzenia antropologii kulturowej próbę rozważań o potocznej pamięci Polski Ludowej. Podstawą analizy tego zjawiska kulturowego są badania terenowe prowadzone przez okres kilku lat w środowisku łódzkich nauczycieli. W publikacji ukazano złożone relacje pomiędzy dwiema narracjami o przeszłości, z których jedna otwarcie krytykuje Polskę Ludową i stan wojenny, druga zaś przypisuje im dobre cechy, nadając pozytywny wymiar państwu realnego socjalizm...
W ostatnich latach zainteresowanie naukowców podejmujących problem Zagłady zostało skierowane na pozostającą dotąd na uboczu badań polską prowincję. Wyrazem tego była konferencja naukowa „Nie masz już żydowskich miasteczek…”. Zagłada Żydów na polskiej prowincji. Ofiary. Sprawcy. Świadkowie zorganizowana w 2011 roku w Łodzi staraniem Instytutu Pamięci Narodowej oraz Uniwersytetu Łódzkiego. Jej wynikiem jest niniejszy tom. Oddany do rąk Czytelników tom studiów zawiera teksty a...
Głównym celem autora jest ukazanie ewolucji w relacjach władzy i społeczeństwa od upadku Rzymu do II wojny światowej. Od najdawniejszych czasów do dziś stosunki władzy ze społeczeństwem stanowią podstawowy element dziejów ludzkości. Dążenie do rządzenia, panowania nad innymi, wywodzi się z natury człowieka. I władza, i społeczeństwa miały wpływ na zmianę stosunków społecznych, na kształtowanie się prawa i poziomu egzystencji ludzkiej. W książce autor podejmuje próbę odpowiedz...
Publikacja zawiera rozważania nad teoretycznymi i praktycznymi zagadnieniami przydatnymi historykom podejmującym trud pisania biografii. Autorami tekstów są uczeni specjalizujący się w historii historiografii, metodologii historii, historii idei i dziejów najnowszych, wywodzący się z wielu krajowych i zagranicznych ośrodków naukowych. Podjęli oni refleksję nad sposobami kreacji bohaterów, konstruowaniem narracji biograficznych i ich typologią oraz podstawami źródłowymi. Anali...
W najnowszej monografii autor przedstawił działalność wydawniczą Komitetu do spraw Dzieci Polskich w ZSRR w latach 1943-1946. Na tle stosunków polsko-radzieckich nakreślił dramatyczny stan edukacji dzieci zesłańców w okresie do 1943 r. Na podstawie archiwaliów posowieckich omówił polityczne uwarunkowania i konteksty pracy wydawniczej Komitetu, która miała służyć kształtowaniu świadomości ucznia, pożądanej z punktu widzenia polskich komunistów. Czytelnik poznaje od kuchni ich ...
Przewodnim wątkiem VI tomu „Życia prywatnego Polaków w XIX wieku” jest zjawisko kulturowe mody. Zaprezentowano w nim szereg oryginalnych aspektów z zakresu mody, łączących się z wieloma dziedzinami życia społecznego na ziemiach polskich w dobie zaborów. Kwestie związane z modą zostały podjęte z różnych punktów widzenia: grupy społecznej, mikrohistorii, historii przypadku, zjawiska literackiego, historii codzienności, historii mentalności i kultury materialnej. W publikacji mo...
Człowieku, wyjdź na ulicę, przypatrz się, napełnij nozdrza bezwiedną trwogą niemowląt skazanych na rzeź. Bądź silny, nie płacz! Bądź silny, niech nie drży twe serce, tak byś mógł jasno i logicznie opisać choć najdrobniejszą cząstkę tego, co się wydarzyło w getcie w pierwszych dniach września roku 1942!... Biegną matki ulicami. Jedna noga obuta, druga bosa, włosy wpół uczesane, a wpół rozczochrane, opadła z pleców chustka wlecze się po ziemi. Wciąż trzymają w ramionach swoje d...
Przemiany społeczno-ekonomiczne w Królestwie Polskim w latach 1864-1914, obok pozytywnych konsekwencji, niosły ze sobą polaryzację społeczeństwa, eskalację biedy i zjawisk dewiacyjnych. Niniejsza publikacja jest poświęcona rozwijającym się w tym czasie patologiom społecznym, które w badanym okresie i współcześnie są uważane za szczególnie groźne: alkoholizmowi, prostytucji, „handlowi żywym towarem”, dzieciobójstwu, porzucaniu dzieci, aborcji, krzywdzeniu i zaniedbywaniu dziec...
Jest to pierwsza w polskiej historiografii książka, która wyjaśnia przyczyny tragicznego w skutkach odwrotu Napoleona z Rosji w roku 1812. Nie powiela stereotypów, wskazuje winnych fizycznego zniszczenia wojsk napoleońskich, ale też przedarcia się przez zastępy rosyjskich korpusów. Ukazuje rolę dwóch głównodowodzących -Napoleona i Kutuzowa. Napoleona - twórcę klęski Wielkiej Armii, i Kutuzowa - który uczynił wszystko, by zastępom napoleońskim udało się opuścić Rosję, budując ...
Publikacja stanowi pierwsze dla Łodzi i regionu całościowe opracowanie o charakterze pitawalu dokumentacyjnego. Główny nurt rozważań podejmowanych w książce koncentruje się na obszernym opisie trzynastu wybranych procesów karnych z pierwszej połowy XX wieku - od zabójstwa fabrykanta Juliusza Kunitzera (1905 r.) do sprawy Marii Zajdlowej (1938 r.). Z dużą starannością zebrano materiały rozproszone w archiwalnych aktach sądowych, starych gazetach codziennych i czasopismach oraz...
Książka jest zbiorem tekstów prezentujących szeroki wachlarz zagadnień dotyczących historii średniowiecznej Polski i Europy. W czterech działach – na wybranych, konkretnych przykładach – podjęto tematykę dotyczącą monarchów i ich rodzin, społeczeństwa i jego poczynań, sztuki, architektury i artefaktów życia codziennego, jak również światopoglądu ludzi wieków, średnich. Tak różnorodne problemy badawcze zaciekawią wszystkich, którzy interesują się historią średniowiecza, w tym ...
Publikacja dotyczy wzajemnych relacji architektów i polityki w latach 1944-1989. Autor przybliża losy wybranych jednostek, które uznać można za reprezentatywne dla całego środowiska. Projekty i realizacje, jakkolwiek niezwykle ważne, stanowią tło dla opisanych historii. Narrację budują osobiste wspomnienia architektów zawarte w pamiętnikach lub przekazane osobiście autorowi podczas kilkudziesięciu przeprowadzonych wywiadów. Książka jest kierowana nie tylko do historyków rodzi...
W prezentowanej monografii przedstawiono historię rozwoju studiów bibliotekoznawczych w Polsce (od czasu ich zainicjowania w Łodzi w roku 1945 po rok 2015). Autorka podkreśla rolę ośrodka łódzkiego jako uniwersyteckiej kolebki nauki o książce i jego udział w dzisiejszej pozycji bibliologii i informatologii pośród dyscyplin naukowych. W publikacji czytelnik znajdzie zarys rozwoju studiów kształcących bibliotekarzy i specjalistów informacji, który przebiegał w poszczególnych oś...
Książka stanowi drugi etap realizacji pomysłu zaprezentowania rodzin szlacheckich herbu Sulima na obszarze ziemi łęczyckiej w średniowieczu. Jest uzupełnieniem monografii Oporowscy herbu Sulima. Kariera rodziny możnowładczej w późnośredniowiecznej Polsce (2014). Autorzy charakteryzują osoby należące do pięciu rodzin średnio- i drobnoszlacheckich herbu Sulima, piszących się z Oporówka i Woli Oporowskiej, Krzyżanowa, Sławoszewa i Dalikowa, Dobrej oraz Różyc Sulimowych i Trojano...
Czy istnieje „gen” religijny? Co decyduje o rozwoju życia duchowego rozumianego jako potrzeba nawiązania kontaktu z Bogiem? Jaką rolę pełni życie religijne w wymiarze społecznym? W publikacji podjęto próbę odpowiedzi na te pytania oraz zaprezentowano rozwój wszystkich wspólnot wyznaniowych na obszarze Wielkiej Łodzi w okresie do wojny światowej. Od początku XIX w. rozpoczął się proces tworzenia „polskiego Manchesteru”, określanego też jako „tygiel narodów, kultur i religii”....
Antologii tekstów poświęconych problematyce kobiecej z przełomu XIX i XX wieku, za tytuł posłużyło pytanie, które nigdy nie straci na aktualności: „Czego chce współczesna kobieta?” - artykuł, w którym próbowano rozstrzygnąć to zagadnienie ukazał się w „Kurierze Łódzkim” z 1908 r. W artykule tym kobiety zażądały prawa do pracy, rozporządzania swoim majątkiem, wolności, równości, szacunku. Podkreślano w nim, że kobiety są twórcami kultury i bez nich nie dokonają się przemiany c...
Relikty dworów rycerskich to dzisiaj najczęściej tzw. grodziska stożkowate – anonimowe pagórki – kryjące w sobie ślady po najczęściej drewnianej, wyjątkowo murowanej zabudowie i liczne drobne zabytki, będące pozostałością dawnego wyposażenia. W odróżnieniu od zamków, rzadko są zwiedzane, ale za to częściej niszczone… Książka przedstawia obraz obronnych dworów rycerskich, jaki rysuje się po trwających od pół wieku badaniach archeologicznych. Omówienie wyglądu zabudowań, wypos...
Publikacja to kompendium wiedzy o strukturze ludności województwa łódzkiego w okresie międzywojennym. Autor, wykorzystując nowoczesne metody analizy i prezentacji danych statystycznych, przedstawił stan badanej populacji według cech demograficzno-społecznych, takich jak: liczba ludności, gęstość zaludnienia, wiek, płeć, stan cywilny, stopień zamożności, skład zawodowy, wykształcenie, struktura narodowościowo-wyznaniowa. Dodatkowo porównał uzyskane wyniki badań dla województwa...
Pierwsza w polskiej historiografii tak rozległa panorama napływu i obecności niemieckich chłopów w Polsce środkowej. Historia blisko stu lat poszukiwań lepszych warunków życia oraz wysiłków właścicieli ziemskich i władz, by stworzyć je przybyszom. W tle pasjonujący spór polskich i niemieckich historyków o uznanie zasług cywilizacyjnych osadników. Książka wzbogacona nieznanym dotychczas materiałem kartograficznym.
Książka powstała na podstawie wspomnień powojennej generacji studentów, a następnie nauczycieli akademickich Uniwersytetu Łódzkiego, reprezentujących różne dyscypliny: humanistykę, nauki społeczne, nauki przyrodnicze i nauki ścisłe. Przez pryzmat indywidualnych doświadczeń pokazane zostały istotne procesy społeczne, polityczne i uwarunkowania historyczne kształtujące na przestrzeni dekad ideę universitas (wspólnoty wartości). Publikacja dowartościowuje i zwraca uwagę na znac...
Dzieje Łodzi w XIX i XX stuleciu to nie tylko elektryzująca wyobraźnię historia „polskiego Manchesteru” - miasteczka, które w ciągu półwiecza stało się przemysłową metropolią; nie tylko wielobarwna historia „tygla narodów, kultur i religii”; wreszcie nie tylko znaczone kontrastami i konfliktami społecznymi dzieje „złego miasta”. To również historia fortun i karier słynnych „lodzermenschów”. Jedną z najciekawszych, a zarazem najmniej znanych postaci spośród nich pozostaje Robe...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
