W swojej książce zajmuję się tymi, którzy zagubili się w historii i przez historię zostali zapomniani. Zagubili się ze względu na swoje społeczne krzyżowe wykluczenie: jako Żydzi, jako dzieci, jako potrzebujące zewnętrznego wsparcia sieroty oraz jako ludzie żyjący w czasach niedających im szans na przetrwanie. Zostali zaś zapomniani jako bolesny wyrzut sumienia, który spycha się na margines wspomnień i opowieści, przysłaniając symbolami, które bądź co bądź zniekształcają...
Autor, mimo że jest prawnikiem, ma wrażliwość historyka, dostrzega społeczne i polityczne implikacje oraz kontekst zagadnień prawnych. Jest więc prawnikiem, którego interesuje rzeczywiste znaczenie procesów. Choć bardzo dobrze zna prawo, w tym przypadku międzynarodowe prawo humanitarne, nie interesuje go dogmatyka rozumowania prawniczego, ale sposób, w jaki prawo krzyżuje się z polityką i pamięcią kulturową oraz jak je kształtuje. Zdaniem autora ściganie zbrodni Holokaustu...
W naszych pokojach było miło i ciepło i prawie co dzień po południu mieliśmy dużo gości. Zuzia przygotowywała w elektrycznym samowarze swoją ukochaną cejlońską herbatę z jakimiś ciasteczkami. Życie więc ułożyło się dobrze, a będąc z dala od miasta, mogliśmy się trochę odizolować od tych okropności, jakie Niemcy zaczęli wyczyniać z Żydami w Warszawie. (fragment pamiętnika) Wspomnienia Tadeusza Neumana to wśród relacji wojennych pozycja wyjątkowa. Autor, jak i cała z...
Wymiar polityczny relacji polsko-żydowskich w XIX i XX wieku to temat piątego tomu serii Stosunki Polsko-Żydowskie. Zebrane w nim artykuły poruszają zagadnienia trudne – jak konflikty narodowościowe, dyskryminacja czy przemoc antyżydowska – jednak nie zabrakło tu także tekstów prezentujących współpracę między społecznościami. Niektóre dotyczą kwestii szczegółowych, inne zaś ukazują stosunki polsko-żydowskie w szerszej perspektywie. Publikacja, zgodnie z założeniem serii, ...
Prezentowane nowe wydanie po raz pierwszy udostępnia czytelnikom całą relację w przekładzie na język polski, a jednocześnie, zgodnie z założeniem serii, powtarza układ oryginalnej edycji. Dołączone zestawienie pozwala prześledzić późniejsze ingerencje w wypowiedź krawca z Klimontowa, zawiera także fragmenty maszynopisu usunięte przed drukiem w 1947 r. Relacja została opatrzona przypisami i poszerzona o Wstęp Ewy Koźmińskiej-Frejlak oraz Posłowie Adama Kopciowskiego. &n...
Książka koncentruje się na losach Żydów w Polsce, począwszy od zakończenia wojny aż po czasy współczesne. Ukazuje ich warunki życia, atmosferę, w jakiej funkcjonowali, naciski, jakim częstokroć byli poddawani. Usiłuje znaleźć odpowiedź na pytanie – dlaczego w kluczowych momentach historii Polski – od okresu tużpowojennego przez początek lat 50. i kryzys 1956 roku aż po rok 1968 – wielu z nich wyjechało, niektórzy zaś pozostali? Czytelnik znajdzie tu ogólny obraz tego, jak ...
Niektórym słowa świadków wydawały się niewiarygodne‚ bo niepojęta była sama relacjonowana sytuacja. Wiele osób nie było w stanie uwierzyć‚ że Niemcy w okrutny sposób zabijają wszystkich Żydów‚ od niemowlęcia do starca. „Nikt przecież nawet nie chciał myśleć‚ żeby ktoś mógł taką zbrodnię popełni攂 relacjonował mężczyzna‚ który w getcie pracował jako rikszarz. „Nie można było w to uwierzyć. […] Czy gdyby teraz powiedziano‚ że wysiedlą trzysta tysięcy ludzi i zagazują‚ uwierz...
Opracowanie ma wielką wartość poznawczą, porządkuje i w syntetyczny sposób przedstawia zagadnienia rozproszone w licznych, często trudno dostępnych, dokumentach. Bazą źródłową książki stały się materiały pochodzące przede wszystkim z Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego oraz Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwum Państwowego we Wrocławiu, w Szczecinie, Poznaniu oraz Archiwum Joint Distribution Committee. Początki osadnictwa opisał Józef Tenenbaum na podstaw...
Kwartalnik obejmuje anglojęzyczne teksty przekrojowo kreślące krąg zainteresowań naukowych Instytutu z siedmiu dekad wydawania czasopism historycznych. Historia Instytutu wyłaniająca się z wyboru tekstów jest historią społeczności historyków ŻIH i jego współpracowników z zaprzyjaźnionych ośrodków badawczych.
Skąd brała się tak długo pamiętana powszechna żałoba, niemal rozpacz, po jego śmierci? Publikowane tutaj źródła – listy, podania, artykuły prasowe, kazania czy wspomnienia – dają wgląd w różnorodne postawy Żydów wobec Piłsudskiego, od rozczarowania i krytyki poprzez obojętność aż do uwielbienia.Szanowny i kochany Dziadku. Choć jestem Żydówką, kocham Ciebie tak samo jak Twe rodaczki. Kocham Polskę i jej mieszkańców, gdyż nauczyłam się uważać Ją za moją drugą Ojczyznę. My, Ży...
Zamieszczone w tej monografii zbiorowej artykuły polskich badaczy (zarówno dojrzałych i cenionych, jak i rozpoczynających dopiero karierę naukową) prezentują różne oblicza polsko-żydowskiej gospodarki w XIX i XX wieku. Wskazują na to, że zetknięcie się obu społeczności było konieczne i niezależnie od poglądów politycznych i wzajemnych sympatii czy antypatii – nieuchronne. Niejednokrotnie współdziałanie to przebiegało bezkonfliktowo (współpraca w wielu dziedzinach, wspólne...
Artykuły składające się na tom dotyczą związków między społecznościami polską i żydowską na poziomie lokalnym – w miastach, miasteczkach i wsiach. Przedstawiciele obu narodów i religii żyli na tym samym terenie, spotykali się na tych samych ulicach, w tych samych sklepach, szkołach i urzędach. Obie strony ustalały zasady wspólnego życia, z czasem lepszym, a czasem gorszym efektem. Życie osobno, a nawet cz...
Publikacja została podzielona na odrębne bloki tematyczne: literatura i prasa, kino i teatr oraz nauka i oświata. Kultura ma charakter interdyscyplinarny. Autorzy artykułów są nie tylko historykami, ale także socjologami, literaturoznawcami, filologami, kulturoznawcami czy filozofami. Wielu z nich to uznani i cenieni badacze, ale są wśród nich także młodsi naukowcy, dopiero rozpoczynający karierę naukową. Zarówno dobór autorów, jak i podejmowanych przez nich tematów i zasto...
W książce Bracia, obcy czy współobywatele Jan Doktór w sposób syntetyczny i wnikliwy zarazem, na podstawie rozmaitych źródeł, przedstawia debaty prowadzone w różnych częściach Europy przez chrześcijan na temat judaizmu i jego wyznawców. Rozpoczynając od argumentacji św. Augustyna, kończąc zaś na projektach równouprawnienia żydów z przełomu XVIII i XIX wieku, wybiera z tego bogatego materiału przypadki kluczowe, czasem też...
W książce Bracia, obcy czy współobywatele Jan Doktór w sposób syntetyczny i wnikliwy zarazem, na podstawie rozmaitych źródeł, przedstawia debaty prowadzone w różnych częściach Europy przez chrześcijan na temat judaizmu i jego wyznawców. Rozpoczynając od argumentacji św. Augustyna, kończąc zaś na projektach równouprawnienia żydów z przełomu XVIII i XIX wieku, wybiera z tego bogatego materiału przypadki kluczowe, czasem też...
Początkowo Dziennik Chaima Kapłana miał charakter szczegółowego zapisu życia codziennego. Barwne notatki, pełne osobistych refleksji i szczegółów z życia prywatnego, są rejestrowane za pomocą żywego, pełnego indywidualnych cech języka. Stają się dzięki temu niezwykle cennym świadectwem funkcjonowania jednostki w przedwojennej metropolii, a następnie jej zderzenia z realiami wojny i okupacji. Z czasem autor przesuwa własne doświadczenia ...
Początkowo Dziennik Chaima Kapłana miał charakter szczegółowego zapisu życia codziennego. Barwne notatki, pełne osobistych refleksji i szczegółów z życia prywatnego, są rejestrowane za pomocą żywego, pełnego indywidualnych cech języka. Stają się dzięki temu niezwykle cennym świadectwem funkcjonowania jednostki w przedwojennej metropolii, a następnie jej zderzenia z realiami wojny i okupacji. Z czasem autor przesuwa własne doświadczenia ...
Esej Emanuela Ringelbluma został spisany w ostatecznej postaci jesienią 1943 roku, gdy autor wraz z żoną i synem oraz ponad trzydziestoma innymi osobami ukrywał się na warszawskiej Ochocie. W kryjówce przy ulicy Grójeckiej powstał tekst, który miał być zarysem szerszego opracowania poświęconego relacjom polsko-żydowskim w czasie drugiej wojny światowej.Historyk ukazał zarówno mroczne, jak i jaśniejsze strony wzajemnych stosunków. Opisał przedwojenny i wojenny antyse...
„Stefan Szpigielman opisuje historię warszawskiego getta, łącząc strukturę problemową i chronologiczną. Z jednej strony przedstawia najważniejsze urzędy i administrację Judenratu, a z drugiej pokazuje, że życie w getcie było procesem, zmieniającym się w czasie, natomiast jego krwioobieg stanowiła nadzieja podtrzymywana przez plotki, żarty i pogłoski. Z upływem czasu jednak nadzieja coraz bardziej zderzała się z bardziej realistycznym pesymizmem. […]Wspomnienia Stefana Szpigie...
„Praca jest próbą odtworzenia pewnych, ukrytych treści, tego, czego czytelnik czasopism dowiadywał się z nich o patriotyzmie, Polakach, ojczyźnie. Rezultaty, jakie otrzymujemy, są niezwykle interesujące. Autorka nie tylko wprowadza do polskiego obiegu naukowego ogromną liczbę nowych informacji, ale przede wszystkim udało jej się pokazać, na ile społeczność żydowska w międzywojennej Polsce nie była – wbrew istniejącym do dziś licznym stereotypom – jednolita i na il...
Zawarte w publikacji wywody są wyważone, autorka stara się unikać drastycznych kwalifikatorów, świetnie panuje nad tematem, wnosi nie tylko garść nowych ustaleń faktograficznych, ale przede wszystkim prezentuje zwartą, logicznie uzasadnioną interpretację polskiego antysemityzmu jako zjawiska kulturowego w najszerszym znaczeniu tego terminu.
„Praca jest próbą odtworzenia pewnych, ukrytych treści, tego, czego czytelnik czasopism dowiadywał się z nich o patriotyzmie, Polakach, ojczyźnie. Rezultaty, jakie otrzymujemy, są niezwykle interesujące. Autorka nie tylko wprowadza do polskiego obiegu naukowego ogromną liczbę nowych informacji, ale przede wszystkim udało jej się pokazać, na ile społeczność żydowska w międzywojennej Polsce nie była – wbrew istniejącym do dziś licznym stereotypom – jednolita i na il...
„Stefan Szpigielman opisuje historię warszawskiego getta, łącząc strukturę problemową i chronologiczną. Z jednej strony przedstawia najważniejsze urzędy i administrację Judenratu, a z drugiej pokazuje, że życie w getcie było procesem, zmieniającym się w czasie, natomiast jego krwioobieg stanowiła nadzieja podtrzymywana przez plotki, żarty i pogłoski. Z upływem czasu jednak nadzieja coraz bardziej zderzała się z bardziej realistycznym pesymizmem. […]Wspomnienia Stefana Szpigie...
Zawarte w publikacji wywody są wyważone, autorka stara się unikać drastycznych kwalifikatorów, świetnie panuje nad tematem, wnosi nie tylko garść nowych ustaleń faktograficznych, ale przede wszystkim prezentuje zwartą, logicznie uzasadnioną interpretację polskiego antysemityzmu jako zjawiska kulturowego w najszerszym znaczeniu tego terminu.
