Ustanawianie w Europie swobody przepływu towarów, usług, kapitału i osób odbywało się równocześnie ze wznoszeniem barier na zewnętrznych granicach wspólnoty. Trwający wciąż dramat uchodźców pokazał, że zamknięcie to dokonało się nie tylko w wymiarze politycznym, ale również etycznym – zakwestionowane zostało prawo Innego do uczestnictwa w naszym świecie, do bycia w nim gościnnie podjętym. W jaki sposób oswajać się z obcością? Co kryje się w pojęciu gościnności? Dlaczego ch...
W poszukiwaniu piękna Albrecht Dürer pisał: „Czym jest piękno, tego nie wiem”. Czy dzięki nauce wiemy więcej na temat piękna niż nasi przodkowie? Z jednej strony dajemy sobie prawo do suwerennego decydowania, co jest piękne, z drugiej odkrywamy, że o tym, co za takie uznamy, w dużej mierze decyduje budowa naszego mózgu. Jakie miejsce zajmuje dziś w kulturze i życiu społecznym kategoria piękna? Co ono dla nas oznacza? Czy nadal istotne są talent i kryteria pozwalające odr...
Nie ma nas bez was Europa nie posiada jednej duszy. Jest mieszaniną, efektem wzajemnego splątania wielu odmiennych historii. Żadna z narodowych tożsamości Starego Kontynentu, oddziaływujących na siebie przez wieki, nie pozostała w postaci czystej, każda za to dzieli coś z inną, także pozaeuropejską. Polacy nie byliby tym, kim są, bez Niemców, a ci z kolei bez Francuzów i Włochów… To właśnie świadomość wzajemnego przenikania się i szacunek dla racji dzielonych najbardziej psu...
Po zamachach z 11 września 2001 r. społeczna i polityczna percepcja islamu w Europie i Stanach Zjednoczonych zmieniła się diametralnie. Społeczności muzułmańskie obecne są na naszym kontynencie od dawna, ale odkąd ideologia islamu stała się pożywką dla wszelkiej maści radykałów, wyznawcy tej religii zaczęli być traktowani jako ciało obce w świecie zachodniej demokracji. Symbolem tego nieprzystosowania stała się kobieta w burce. Chociaż zakrywanie twarzy z powodów religijnych ...
Choroba mózgu czy słabość charakteru? Mózg może się uzależnić od wszystkiego – nie tylko od narkotyków, ale także od wykonywania określonych czynności. Wśród naukowców trwają dyskusje na temat przyczyn uzależnień, a również właściwych sposobów ich leczenia i odpowiednich rozwiązań prawnych. Dlaczego osoby, które w młodym wieku doświadczyły traumy, są bardziej narażone na popadnięcie w nałóg? Co to znaczy, że uzależnienie jest chorobą mózgu? Jak coraz powszechniejsze uzależn...
Wierzący homoseksualni Stosunek Kościoła do społeczności LGBT zmienia się. Dzieję się tak m.in. za sprawą pontyfikatu papieża Franciszka. Wypracowanie odpowiedniego stanowiska wobec osób homoseksualnych pozostaje jednym z najpoważniejszych wyzwań dla Kościoła. Czy Kościół jest miejscem dla wierzących osób homoseksualnych? Czy mogą one liczyć na wsparcie duszpasterzy? Jakie jest oficjalne stanowisko Kościoła wobec społeczności LGBT? Czy jej obecność we wspó...
Fascynacja i przerażenie Coraz częściej słyszymy o nieuchronnym nadejściu wojny i o podobieństwie naszych czasów do sytuacji w Europie z lat 30. XX w. Odrodzenie nacjonalizmów i nastrojów ksenofobicznych, kryzys instytucji międzynarodowych, mowa nienawiści i rosnąca przemoc sprzyjają budowaniu napięć i wyobrażeń o wojnie. Nie bez znaczenia są też fantazje o bohaterstwie i niewinne, zdawałoby się, zabawy, które mogą się nam wymknąć spod kontroli. Czy „przedmiotem wojny jes...
"Jak zyskać uważność? „Każdy z nas zupełnie dosłownie wybiera – poprzez to, na co zwraca uwagę – wszechświat, jaki w swoim mniemaniu zamieszkuje” – pisał William James. Uważność, łącząca działanie serca i umysłu, jest postawą etyczną, która pozwala przekroczyć perspektywę „ja”, uczy współczucia i pokory. Stanowi drogę powrotu do świata: ku temu, co się dzieje teraz, by otwarcie i bez zbędnego wartościowania cieszyć się następującymi po sobie chwilami. Jak wyciszyć swoje „ja...
Wymiary przemocy Obecną sytuację na świecie można nazwać czasem przemocy. Świadczy o tym zapoczątkowana w 2017 r. akcja #MeToo, regularne doniesienia o strzelaninach w amerykańskich szkołach, a także język polskiej debaty publicznej. Coraz trudniej wskazać sytuacje, które nie są podszyte przemocą. Co nazywamy przemocą? Kiedy stała się ona codziennością? Jaki jest jej związek z religią? Dlaczego się nią fascynujemy? Kim są ofiary przemocy? Czym jest przemoc wirtualna? Na ...
Rok 1968 to symbol rewolucji seksualnej. Upowszechnienie się pigułki antykoncepcyjnej, krytyka tradycyjnego modelu rodziny, sukcesy feminizmu i emancypacja osób homoseksualnych odmieniły zachodnie społeczeństwa. W tym samym roku papież Paweł VI ogłosił encyklikę Humanae vitae, w której podtrzymał katolickie nauczanie o zakazie używania sztucznej antykoncepcji. Dokument ten stał się wyrazem oporu Kościoła wobec współczesnych przemian obyczajowych. 50 lat po tych wydarzeniach ...
"1 października 2018 r. wchodzi w życie nowa ustawa o szkolnictwie wyższym. Mimo iż była ona długo konsultowana, dyskusjom w Sejmie towarzyszyły ostre protesty na uczelniach. Spór o ustawę skłania do szerszego spojrzenia i pytania o przyszłość samej instytucji uniwersytetu. Czy uniwersytet to forma życia? Jaka jest jego rola w przestrzeni publicznej? Jak oceniać najnowsze zmiany w polskim szkolnictwie wyższym?"
Sto lat temu, a dokładnie 28 listopada 1918 r., kilkanaście dni po odzyskaniu niepodległości, na mocy dekretu Józefa Piłsudskiego o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego Polki otrzymały prawa wyborcze. Spór o ustawę skłania do szerszego spojrzenia i pytania o przyszłość samej instytucji uniwersytetu. Czy uniwersytet to forma życia? Jaka jest jego rola w przestrzeni publicznej? Jak oceniać najnowsze zmiany w polskim szkolnictwie wyższym?
Funkcjonujemy w rzeczywistościach równoległych. Z jednej strony zasypują nas coraz to nowe poradniki o tym, jak osiągnąć dobrostan, żyć w zgodzie ze sobą i otoczeniem, zamieniać nałogi na zdrowe nawyki, z drugiej – w przestrzeni publicznej spotykamy się z gestami przemocy, mową nienawiści, wywołującymi strach zachowaniami. Dobro, troska, przyzwoitość coraz częściej kojarzą się z zajmowaniem naiwnej pozycji wobec świata. Co jest potrzebne dla dobrych relacji z bliskimi? W jak...
Książki Michela Houellebecqa cieszą się niesłabnącą popularnością. We Francji miesiąc po premierze najnowszej Serotoniny konieczny był dodruk. Poprzednia powieść, Uległość, rozeszła się tam w 800 tys. egzemplarzy. Także w Polsce trafiła na listę bestsellerów. Być może nie ma dziś innego pisarza, na którego nowe powieści czeka z zapartym tchem cała Europa. Houellebecq nie tylko opowiada ciekawe historie, ale także prorokuje, jak potoczą się losy Zachodu i stawia publicystyczn...
4 czerwca obchodzimy 30-lecie wyborów parlamentarnych zakończonych spektakularnym zwycięstwem solidarnościowej opozycji. To kres PRL-u i symboliczny początek nowego państwa – III Rzeczypospolitej Polskiej. Świętowanie w tym właśnie dniu – podobnie jak niegdyś wybór 11 listopada 1918 r. jako momentu odzyskania niepodległości – jest konsekwencją decyzji z zakresu polityki historycznej, określającej nasze myślenie o przeszłości i wartości, którymi kierujemy się w bieżącym życiu ...
Drodzy Czytelnicy! Czasy Tudorów nieodmiennie kojarzą się z dworem Henryka VIII, Sinobrodego skazującego na śmierć swoje żony, intrygami i polityką, ale to tylko jeden z aspektów ówczesnego życia. Niniejszy numer naszego czasopisma pokazuje, że życie toczyło się również poza królewskim dworem. Z dala od wielkich spraw ludzie kochali i nienawidzili, w zaciszu alkowy małżonkowie łamali kościelne prawidła nakazujące współżycie wyłącznie w celach prokreacji, uwiedzione panny na w...
Piątek, 2:45. Właściwie już sobota. Ale to, co zakończone, trwa nadal; to, co się kończy, dopiero się zaczyna. Choć większość śpi, nie śpią ci, którzy nie chcą lub nie mogą albo coś im spać nie pozwala. Ponieważ o tej porze sporo się dzieje - jak kraj długi i szeroki. Opowiadają o tym sugestywnie młodzi, zdolni autorzy, każdy w swoim niepowtarzalnym stylu. Warto wejść w głębię nocy i poznać te zajmujące historie, gdzie realizm miesza się z fantazją, powaga z groteską, a h...
Książka „Kobieta na językach” to publikacja prezentująca żeńskie formy nazw zawodów i funkcji. Pokazuje, jak język polski jest różnorodny, jak ewoluuje – zmienia się wraz z rzeczywistością, w jakiej żyjemy. Jest kolejnym głosem propagującym feminatywy w drodze do zmniejszenia, czy wręcz całkowitego zlikwidowania asymetrii w języku.Poza wykazem słów, zawiera również przykłady użycia niektórych wyrazów w zdaniu, czyli odmianę przez przypadki.Książka może być wykorzystana jako e...
Napięcia w relacji sztuka-sacrum wciąż narastają. Porzucenie przez artystów uniwersalnych symboli i postępująca indywidualizacja twórczego wyrazu sprawiły, że pytanie o możliwość przeżycia doświadczenia religijnego poprzez kontakt dziełem teatralnym, plastycznym, filmowym czy literackim nabrało nowego znaczenia.
"Kapuściński | Ogdowski | Smolar Czy mamy jeszcze wojnę? Od wybuchu pierwszej wojny światowej, nie zdarzył się ani jeden rok bez poważnego konfliktu zbrojnego. Mimo doświadczeń drugiej wojny światowej – ludobójstwa na nieznaną wcześniej skalę, czasy powojenne nie przyniosły trwałej zmiany. Czyżby rację mieli ci, którzy głoszą, że to właśnie wojna jest naturalnym stanem ludzkości, od którego następują godne pochwały odstępstwa – okresy pokoju? Czy żyjemy dziś w czasie woj...
