Książka adresowana szczególnie do uczniów interesujących się historią oraz przygotowujących się do olimpiad, konkursów i egzaminu maturalnego z historii, ale również do każdego, kto pasjonuje się tematyką II wojny światowej. Publikacja poświęcona jest problematyce walki cywilnej i zbrojnej w okupowanej Polsce. Omówiono w niej struktury organizacyjne państwa podziemnego oraz formy i przebieg walki, a także aktywność ruchu oporu na tle wydarzeń ogólnoeuropejskich i z uwzględni...
XIX Powszechny Zjazd Historyków w Szczecinie w 2014 r., zorganizowany w setną rocznicę wybuchu I wojny światowej, stał się dogodną okazją, aby zwrócić uwagę badaczy na wymiar egzystencjalny dwóch konfliktów światowych. Problematyka ta stała się głównym tematem sesji „Jak Polacy przeżywali wojny światowe?”, której materialnym efektem stała się publikacja. Sesję, a w ślad za nią również tom studiów podzielono na dwie zasadnicze części, dotyczące I oraz II wojny światowej. Kata...
Ziemie ukrainne są pełne śladów polskości. Na Rusi Czerwonej, Wołyniu, Podolu, w województwie bełskim, na Bracławszczyźnie, Czernihowszczyźnie, w Kijowskiem – wszędzie Polacy bądź spolonizowani kniaziowie i szlachta ruska odcisnęli swe piętno w historii i kulturze. Pałace, zamki, miasta, miasteczka, kościoły, cerkwie – obecnie często w zupełnej ruinie – powstawały z inicjatywy „polskich panów”, a ziemie zagospodarowywane były dzięki przywilejom polskich królów. Książka przybl...
Monografia „W cieniu Dżesera. Badania polskich archeologów w Sakkarze” jest syntezą osiągnięć naukowych polsko-egipskiej misji archeologicznej prowadzonej od 1987 roku wykopaliska po zachodniej stronie piramidy, tzw. piramidy schodkowej, zbudowanej w początkach III dynastii (ok. 2650 rok p.n.e.) przez legendarnego architekta i imieniu Imhotep. Misją kieruje autor książki. Efektem dwudziestu dotychczasowych kampanii wykopaliskowych było odkrycie dwu cmentarzysk z epok odległyc...
Album Utracone miasto Warszawa wczoraj i dziś to wyjątkowe wydawnictwo, bo powstało z połączenia pasji dwóch osób zakochanych w starych zdjęciach stolicy. Z jednej strony, Rafał Bielski, kolekcjoner, posiadający jedną z największych kolekcji zdjęć, pocztówek i planów Warszawy, który wybrał ze swoich zbiorów najciekawsze widoki miasta, często dotąd niepublikowane. Z drugiej Jakub Jastrzębski, pasjonat historii Warszawy i jej ikonografii, który opatrzył je krótkim, acz szczegół...
Historia polsko-rosyjskich interakcji intelektualnych, sporów i wzajemnych inspiracji ideowych jest zagadnieniem mało znanym, a poza Polską bardzo często pomijanym. Na straży ignorancji stoi szeroko rozpowszechniony stereotyp sprowadzający opowieść o tych stosunkach do kampanii wojennych, rozbiorów, powstań, martyrologii.
Rozstrzelanie w 1940 roku polskich jeńców wojennych, oficerów i cywili, było najbardziej krwawą zbrodnią od zakończenia Wielkiego Terroru. Nikita Pietrow, rosyjski historyk i działacz na rzecz ochrony praw człowieka, nakreślił specjalnie dla polskiego czytelnika portret zbiorowy katyńskich oprawców. Począwszy od członków Biura Politycznego, których podpisy figurują pod notatką Berii z 5 marca, skończywszy na „personelu obsługującym maszynę śmierci”. Autor szuka prawidłowości...
Wrocław przełomu XIX i XX wieku, przez pewien czas trzecie co do wielkości zaludnienia miasto (po Berlinie i Hamburgu), tętnił życiem. Działało tu bractwo biesiadne o nietypowej nazwie „Tu Panuje Porządek”. W jego lokalu można było zamówić między innymi „kapelana polowego” i „Wielkiego Mogoła”... Spragnionych piwa zapraszała najdłużej działająca piwiarnia Europy – Piwnica Świdnicka, ale także inne lokale oferujące złocisty trunek, jak choćby Czarny Orzeł, Świński Ryj czy Czer...
Dom Radziwiłłów należał do najznakomitszych i najsilniejszych na Litwie. Jego początki sięgają czasów pogańskich i według podań familijnych i narodowych wypływa ze szczepu wielkich książąt litewskich, z dynastii Dowsprunga. Głową i przodkiem tego domu ma być Lizdejko, od lizda (po litewsku: gniazdo) tak nazwany, dlatego, że został znaleziony w orlim gnieździe. Podanie o tym jest następujące; w roku 1283 Dowmund, książę uciański i połocki, brat wielkiego księcia litewskiego N...
„Postrach całego świata” – tak w XVI w. Europejczycy nazywali Imperium Osmańskie. Turcy seldżuccy [tak w oryginale, w rzeczywistości tu i dalej chodzi oczywiście o Turków osmańskich – przyp. tłum.], którzy pojawili się w Azji Mniejszej pod koniec XIII w., już półtora stulecia później podbili znaczną część Półwyspu Bałkańskiego i zajęli stolicę Cesarstwa Bizantyńskiego – Konstantynopol. I chociaż początkowo mało kto traktował ich poważnie, jako że walki prowadzone przez Seldżu...
A kto chce być wolny… to książka o oporze wobec władzy komunistycznej, podjętym przez środowiska niepodległościowe w PRL i sposobach, jakimi komuniści próbowali ten opór zdławić. Autorzy tomu przedstawiają losy często zapomnianych dziś bohaterów walki o wolność, obalając zarazem wiele stereotypów dotyczących pracy peerelowskiego aparatu represji i działalności ówczesnej opozycji. Artykuły przedstawiają bezkompromisową wersję historii, politycznie niepoprawną i daleką od ideol...
Historia Karla i Ilse Kochów, pary nazistów, która rządziła obozem Buchenwald twardą ręką od 1937 do 1941 roku. Rządy terroru, które obejmowały bicie, tortury i zabijanie niewinnych więźniów, by ich wytatuowane skóry mogły zdobić abażury i inne osobiste przedmioty, zakończyły się egzekucją Karla, a dla Ilse najgłośniejszym procesem o zbrodnie wojenne XX wieku. W dziesiątki lat po tragediach nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozów śmierci, ludzie wciąż zadają te same p...
W przedstawianiu działalności Chmielnickiego, oparty nie o teorie polityczne i sentymentalny romantyzm historyczny, lecz o fakty i tylko o fakty, doszedłem do zupełnie innego przekonania w poglądach moich na Kozaczyznę i jej walki niż większość moich poprzedników. Jeżeli o winach może być mowa, to winnymi byli Kozacy i ich przywódcy, pozbawieni wszelkiego zmysłu politycznego, a popychani w wir bezbrzeżnej swawoli, dzięki jedynie dzikości swoich uczuć, niepohamowanej rozlewnoś...
We Wrocławiu mogłem mieć willę, bo tam stały puste. Przyjechałem tutaj: gruzy, światła nie ma. Ale to Warszawa. Przeżyło się w Warszawie tyle lat… (Marian Traczyk, Powroty. Warszawa 1945–46). W styczniu 1945 roku zakończyła się wojna dla Warszawy. Do lewobrzeżnej części miasta wkroczyły jednostki Armii Czerwonej i Ludowego Wojska Polskiego, wojska niemieckie wycofały się. W 70. rocznicę tych wydarzeń prezentujemy wybór relacji z Archiwum Historii Mówionej o powrotach do zrujn...
To pierwsza książka z serii Historia Mówiona jest wielogłosem o tak skrajnym doświadczeniu, jak przejście przez nazistowski obóz koncentracyjny. Opowiada o tym ponad stu byłych więźniów Mauthausen-Gusen. Nagrano 164 świadectwa byłych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Mauthausen. Ich opowieści (świadectwa, zeznania, wyznania) pogrupowano częściowo chronologicznie, częściowo tematycznie. Chronologiczne rozdziały przedstawiają nam przedwojenne życiorysy rozmówców, dr...
Wśród nieprzeliczonej rzeszy świętych, żaden nie posiadł tak wielkiej w dzisiejszych czasach sławy jak św. Franciszek. U niego to miłość Boża uwydatniła się w cnotach, najbardziej wzruszających serce teraźniejszego człowieka; tym bardziej mu imponują, im mniej sam jest skłonny je pełnić: w miłości bliźniego i ubóstwie. Chwała św. Franciszka trwała przez całe średniowiecze, podczas nowowierstwa w. XVI i oświecenia wolteriańskiego doznała zaciemnienia; dzisiejsze czasy dopiero...
Wraz z rozwojem XIII-wiecznej taktyki zakładającej współpracę kuszników z ciężkozbrojnymi włócznikami, zaczęły pojawiać się warunki umożliwiające odparcie ataku muzułmańskich konnych łuczników, a następnie ciężkozbrojnych kopijników. Piechota była o wiele tańsza w utrzymaniu i prostsza w wyszkoleniu niż rycerstwo, oraz co najważniejsze, liczniejsza. W związku z tym wypracowano rozwiązania taktyczne, przy pomocy których liczniejsze i bardziej zróżnicowane oddziały piechoty, od...
Wśród nieprzeliczonej rzeszy świętych, żaden nie posiadł tak wielkiej w dzisiejszych czasach sławy jak św. Franciszek. U niego to miłość Boża uwydatniła się w cnotach, najbardziej wzruszających serce teraźniejszego człowieka; tym bardziej mu imponują, im mniej sam jest skłonny je pełnić: w miłości bliźniego i ubóstwie. Chwała św. Franciszka trwała przez całe średniowiecze, podczas nowowierstwa w. XVI i oświecenia wolteriańskiego doznała zaciemnienia; dzisiejsze czasy dopiero ...
Trzeci, ostatni już tom „Ostańców”, skłania do podsumowań. Pierwszy tom ukazał się w 2010 roku, drugi w 2011. W ciągu blisko czterech lat spisałam opowieści 75 mieszkańców 59 warszawskich kamienic. […] Odszukanie rozmówców nie było proste, mało kto mieszka w tym mieście pod przedwojennym adresem, prawie wszelka ciągłość została tu zerwana. Trud jednak nie poszedł na marne. Nagrodą były dziesiątki niezwykłych opowieści. […] Uświadomienie sobie ceny, jaką ludzie zapłacili za to...
Odbudowa Warszawy po zniszczeniach wojennych, bez względu na kontekst polityczny, w jakim się odbywała, stanowi niezaprzeczalne osiągnięcie polskiego społeczeństwa w XX wieku i stanowi fenomen na tle całej Europy. Po propagandowej wrzawie wokół odbudowy w okresie PRL-u nadszedł czas na spokojną analizę tego trudnego dla społeczeństwa procesu, który wywołał wieloletnią dyskusję i polemikę z mitami. Tym bardziej, że świadomość ogromu zniszczenia Warszawy, a także licznych kontr...
„ORP Krakowiak, ORP Kujawiak i ORP Ślązak…” to publikacja mająca za zadanie przedstawić służbę ORP Krakowiak, ORP Kujawiak i ORP Ślązak w II wojnie światowej, równocześnie opisując ich załogę i jej koleje życiowe oraz krótko scharakteryzować ten typ okrętów. Dla Polskiej Marynarki Wojennej były to jednostki nietypowe, gdyż jako jedyne należały do tzw. „niszczycieli eskortowych” (a dokładniej do typu „Hunt II”), których konstrukcja odbiegała od większych niszczycieli zarówno w...
Bogato ilustrowany album poświęcony dziejom społeczności pochodzenia niemieckiego w Warszawie w XIX i XX wieku powstał na podstawie materiałów użyczonych z prywatnych archiwów oraz wyszukanych w stołecznych bibliotekach i muzeach podczas przygotowań do wystawy pod tym samym tytułem, zorganizowanej w Warszawie w 2010 r. Autorzy opowiadają o losach 26 rodów (m.in.: Libeltów, Palów, Schielów, Chuchów, Strausów, Wedlów, Werników, Wernerów i Weiglów) których przodkowie przybyli ni...
Istnieje bardzo wiele książek o Gdańsku, w tym także o „starym Gdańsku”, mieście, które podczas II wojny światowej zostało niemal całkowicie zniszczone. Napisano je z historycznego, urbanistycznego i turystycznego punktu wiedzenia. I tak Peter Oliver Loew, być może najlepszy niemiecki znawca Gdańska, opublikował szereg mądrych książek, a wśród nich obszerną historię miasta nad Motławą od czasów jego założenia w roku 977. Inni autorzy w swych publikacjach przedstawiali los gda...
Trzy lata temu ukazał się inauguracyjny tom Studiów nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku – pierwszej i dotychczas jedynej pracy zbiorowej, mającej ukazywać te służby, działające w naszym kraju od odzyskania niepodległości do końca stulecia. Ryzykowna, ale i kusząca formuła, sprawdziła się. Książka spotkała się z dobrym przyjęciem, czego potwierdzeniem była – poza szybkim rozejściem się nakładu i kolejnymi omówieniami – bardzo duża liczba zgłoszeń do następnej publi...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
