Pozytywnym rezultatem dyskusji toczonych w ostatnich latach przez badaczy zajmujących się najnowszymi dziejami Polaków było zwrócenie uwagi na konieczność odwoływania się do różnych typów źródeł. Aby ułatwić to zadanie przyszłym autorom historii "Solidarność" Uniwersytetu Jagiellońskiego, zdecydowaliśmy się na zestawienie w niniejszym tomie dwu różnych ciągów informacji źródłowych, a mianowicie wytworzonych przez sam Związek oraz pochodzących z materiałów gromadzonych przez S...
Bogato ilustrowana publikacja jest monografią konspiracyjnych dziejów ruchu ludowego na Podlasiu. Autor podjął próbę wyjaśnienia trudnych tematów dotyczących czasów wojny, jak akcja scaleniowa z Armią Krajową, stosunki ze zbrojnym podziemiem tzw. lewicy rewolucyjnej ze Zgrupowania „Jeszcze Polska nie zginęła” pułkownika Roberta Satanowskiego, a także narodowcami z Narodowych Sił Zbrojnych.
Pierwsza wojna światowa zadecydowała o losach ludności rosyjsko językowej i prawosławia po wielkiej emigracji ludności Ziemi Łosickiej do Rosji. Druga wojna światowa zakończyła się eksterminacją Żydów, Cyganów oraz resztek ludności rosyjskiej. Mniejszości narodowe i religijne na Ziemi Łosickiej stały się po 1944 roku przeszłością historyczną. Przestały istnieć, miejsca ich kultu religijnego, cmentarze, szkoły. Pozostała tylko pamięć o społeczności, która wniosła znaczący wkła...
Oddawane do rąk Czytelników "Kalendarium historii polskiego ruchu ludowego" jest kolejną ważną publikacją, która z pewnością będzie pomocna w poznaniu usystematyzowaniu dotychczasowej wiedzy o faktach i wydarzeniach z przeszłości polskiego ruchu ludowego poprzez ich prezentację w układzie chronologicznym.
Publikacja wydana z okazji 25. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego przez Oficynę Wydawniczą Volumen, Stowarzyszenie „Pokolenie” oraz Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach przedstawia głównie krwawą pacyfikację strajku w katowickiej kopalni „Wujek” w dniu 16 grudnia 1981 r. Ukazana została także w szerszym kontekście droga do stanu wojennego przez Sierpień 1980 i „karnawał wolności”; przedstawiono przygotowania władz komunistycznych do grudniowej konfrontacji oraz pacyfika...
Album znanego cichociemnego, autora licznych książek z okresu drugiej wojny światowej. Wartość książki podnosi fakt, że wiele opublikowanych w niej zdjęć jest autorstwa właśnie Stefana Starby-Bałuka, który w czasie drugiej wojny światowej był również wojskowym fotografem. W albumie znajdują się opisy i analiza najważniejszych bitew stoczonych przez polskich żołnierzy na wszystkich frontach drugiej wojny światowej, bogato ilustrowane fotografiami z epoki i mapami. Autor przeds...
Postęp cywilizacyjny i wynikające z tego faktu niebezpieczeństwa, w tym wzmożona wypadkowość, miały wpływ na rozwój ratownictwa medycznego. Pierwsza na ziemiach polskich organizacja skupiająca osoby udzielające pierwszej pomocy, w tym lekarzy, została utworzona w 1891 r. w Krakowie, w ówczesnym zaborze austriackim, z inicjatywy Arnolda Banneta i Karola Nałęcza Brudzińskiego. Wkrótce podobną powołano we Lwowie. Dalsze instytucje – funkcjonujące na zasadzie społecznych stowarzy...
- Oparcie rozważań na obfitym i podstawowym dla tej problematyki zestawie źródeł rękopiśmiennych w postaci protokołów procesowych czyni pracę bardzo materiałową. Szczegółowe wnioski oparte na tak ważnej podstawie dokumentacyjnej wydają się być przygotowane z dużym znawstwem tematu, które znacząco poszerzają dotychczasową wiedzę bądź weryfikują niektóre ustalenia dotyczące różnych aspektów funkcjonowania ruchu beginek, beginaży i waldensów - napisał w recenzji wydawniczej prof...
Konfederacja Polski Niepodległej powstała w 1979 r. jako pierwsza od kilkudziesięciu lat partia polityczna niezależna od komunistów. Jej członkowie działali jawnie, domagając się przywrócenia państwu polskiemu niepodległości, dążyli do obalenia totalitarnego reżimu, negując sensowność jego reformowania. W książce „Konfederacja Polski Niepodległej w Krakowie 1979–1990. Wybór dokumentów” zgromadzono unikatowe dokumenty ukazujące działalność krakowskiej Konfederacji oraz do nied...
Niepokonana stolica Polski lat 1939-1944 żyje w pamięci indywidualnej i grupowej, w narodowych rytuałach i w krajobrazie miasta. Niewiele jest jednak prac poświęconych pomnikom dedykowanym cywilnym ofiarom wojny. Poniższy tekst napisany został z myślą o ludziach, którzy obok tych pomników przechodzą, ale także i tych, którzy być może nigdy ich nie odwiedzą. Zrodził się z pragnienia, aby pamięć o zgładzonej ludności Warszawy zajęła należne jej miejsce w narracjach o miastach E...
Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1939. Reprint wydania z 1936 r.: Geneza skautingu i harcerstwa Wstęp Ruch harcerski w Polsce obejmuje przeszło 160 tysięcy chłopców i dziewcząt, skauting w świecie prawie 21/2 miljona chłopców, ok. miljona dziewcząt. Już sama liczebność tego ruchu wychowawczego uzasadnia zainteresowanie niem społeczeńs...
Słońce promienne wysłało gońce na szczyty gór, rozświetlając śnieżne wierzchołki — w naszą dolinę zagląda nieco spóźnione — ale zdążyło nieco przygrzać rosę poranną — namioty dymią, jak kurne chaty naszych sąsiadów — górali. Szumi wartki potok górski, z kamienia na kamień skacząc żwawo. Jego srebrzysty nurt wije się wśród drzew i skał — obchodząc przeszkody, których pokonać nie może — tworząc tu i ówdzie, w zagłębieniach koryta głębsze studzienki — umywalnie skautów. Oto ju...
W publikacjach IPN dotyczących peerelu często przedstawiamy zagadnienia związane z funkcjonowaniem aparatu represji. Malwina Garyga ukazała ostatnie dziesięciolecie istnienia Komitetu Krakowskiego partii, która przez dziesięciolecia sprawowała realną władzę w ówczesnej Polsce. Interesujące jest, czym zajmowali się towarzysze z PZPR w okresie agonii swojego ugrupowania i systemu komunistycznego w naszej Ojczyźnie. W serii „Monografie" publikowane są książki poświęcone najnows...
2 maja 1945 roku, w przededniu bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy, niemiecki okręt podwodny U 977 pod dowództwem porucznika marynarki Heinza Schäffera, nie chcąc się podać aliantom, uciekł do Ameryki Południowej. Ze względu na ogromną przewagę sprzymierzonych na morzu i w powietrzu, była to misja samobójcza. Tajemniczy rejs, który był jednym wielkim koszmarem, trwał aż 107 dni. Przez rekordową liczbę 66 dni okręt płynął w zanurzeniu, idąc na chrapach! Dopiero 17 sierpnia U-...
Książka ta opisuje ostatnią fazę zagłady żydowskiej ludności powiatu Dąbrowa Tarnowska. Na podstawie bogatej dokumentacji z archiwów polskich, niemieckich i izraelskich autor odtwarza wydarzenia z lat 1942–1945, kiedy to Niemcy próbowali wyłapać żydowskich niedobitków, tych, którzy latem 1942 r. uniknęli wywiezienia do obozu zagłady w Bełżcu. Książka opisuje z jednej strony działania policji niemieckiej, a z drugiej rolę polskiej policji granatowej, wiejskich straży nocnych, ...
Wielka Encyklopedia Francuska w potocznym mniemaniu niezmiennie zachowuje rangę pierwszorzędnego osiągnięcia swej epoki i z tego powodu nie powinno się, jak to dotychczas czyniono, lekceważyć zawartych w niej poloników. W około siedemdziesięciu dwóch tysiącach definicji, blisko stu czterdziestu znakomitych autorów starało się ująć summę wiedzy ludzkości. Niespełna setna część tych haseł traktuje o sprawach Rzeczypospolitej lub w jakiś sposób ich dotyka. Choć jest to obecność...
Publikacja o charakterze monografii źródłowej stanowi pierwsze tego typu w Polsce opracowanie prezentujące ośrodki internowania w stanie wojennym w latach 1981-1982. Autor analizuje rolę i znaczenie ośrodków odosobnienia w planie zniszczenia Solidarności, wyizolowanie przywódców ruchu oraz zastraszenie społeczeństwa w latach stanu wojennego. Książka stanowi bezcenne źródło informacji o sposobie funkcjonowania tych ośrodków, o zachowaniu internowanych, a także funkcjonariuszy...
"Recenzowaną pracę uważam za ważną i niezwykle potrzebną. Zawiera bowiem podsumowanie wyników badań szczegółowych dotyczących wzajemnych relacji między Kościołem katolickim w Rzeczypospolitej a polskimi Wazami we wszystkich tych dziedzinach, w których oddziaływanie duchowieństwa oraz Zygmunta III, jego koronowanych synów i pozostałych członków panującego rodu było istotne. Dzięki temu dziełu otrzymujemy gruntowną wiedzę odnośnie do zaangażowania ludzi Kościoła w edukację Wazó...
Wszystkie starożytne cywilizacje pojawiły się w żyznych dorzeczach wielkich rzek. Tutaj człowiek mógł wyhodować wszystko, czego potrzebował do życia, czasem zbierając plony nawet dwa razy do roku. Tak było w starożytnym Egipcie, Grecji, Rzymie. Książka przybliża kolejne etapy historii: cywilizacje Inków, Majów, Azteków. Opisuje czasy średniowiecza, rewolucji przemysłowej i innych znaczących wydarzeń w historii, za którymi stoją ludzie, władcy i wodzowie, których imiona są sym...
Ormianie polscy to społeczność wielowiekowa i choć nigdy nie byli oni liczni, wytworzyli znaczący dorobek kulturowy, który funkcjonował i nadal jest żywotny w kulturze polskiej. Jako fragment diaspory ormiańskiej pełnili kiedyś niezwykle istotną rolę względem swojego macierzystego narodu ormiańskiego. Dziś wiedza o nich jest w pamięci ormiańskiej znacznie słabiej obecna niż wiedza o diasporze zachodnioeuropejskiej czy północnoamerykańskiej. Polska ojczyzna Ormian w wyniku prz...
Książę Bolesław II, syn Siemowita I, a wnuk Konrada Mazowieckiego, nie należy do grupy znanych książąt z okresu rozbicia dzielnicowego - choć Jan Długosz wystawił mu bardzo dobrą opinię: „…surowy, ale rozsądny i sprawiedliwy książę, gorliwy tępiciel i wróg złodziei, rabusiów i złoczyńców”. Celem książki jest zatem przybliżenie postaci jednego z zapomnianych mazowieckich książąt ze zwróceniem uwagi na ponaddzielnicową rolę odgrywaną przez Bolesława II w czasie nasilania się te...
Próba całościowego ujęcia działalności Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii. Autor szeroko omawia cele, taktykę i najważniejsze akcje zbrojne ukraińskiego podziemia, także przyczyny i przebieg antypolskich akcji UPA i popełnione podczas nich zbrodnie. Przedstawia również sowieckie represje prowadzone w czasie operacji przeciw partyzantom przez NKWD i NKGB i ich długotrwałe walki toczone z władzą sowiecką od 1944 r. aż do 1960 r., tj. do czasu ...
Książka zawiera ponad 100 niepublikowanych relacji zesłańców z Syberii i Kazachstanu. Relacje te zbierane były w formie ankiet przez Biuro Historyczne Armii Polskiej na Wschodzie, a później 2. Korpusu gen. Władysława Andersa. Znajdują się one obecnie w Instytucie Hoovera w USA. Spośród ok. 30.000 zgromadzonych ankiet autorzy publikacji wyselekcjonowali te, których autorzy w momencie wybuchu wojny byli studentami bowiem celem publikacji jest ukazanie tragicznych losów pokoleni...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.