Czytaj PL

Kultura, Sztuka, Design

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność
okładka Toulouse-Lautrec, Książka | Düchting Hajo

Na swych malowidłach, litografiach i plakatach Henri de Toulouse-Lautrec, utrwalił niezapomniany obraz paryskiej belle époque. Plakaty, które wykonał dla Moulin Rouge na Montmartrze cieszą się także dzisiaj nadzwyczajną popularnością. Około 280 ilustracji pozwala czytelnikowi zanurzyć się w jednocześnie pięknym i strasznym świecie francuskiego artysty.

okładka Egon Schiele, Książka | Padberg Martina

Egon Schiele postrzegany jest jako skandalista i ekscentryk – krytyczny względem siebie i innych, bezkompromisowy w swej sztuce i niezależny w obranej postawie życiowej. Zaledwie w wieku 28 lat pada ofiarą grypy. Schiele pozostawia po sobie nadzwyczaj imponującą i prowokującą twórczość, na którą składają się liczne prace na papierze, rysunki, akwarele, wiele obrazów i kilka grafik. Uznany dzisiaj za jednego z największych artystów XX wieku, wewnętrzne rozdarcie i palące konfl...

okładka Sztuka - polityka - kultura. Wybór listów, Książka | Burckhardt Jacob

Epistolografia Burckhardta odsłania mniej znane oblicze wielkiego uczonego – wnikliwego obserwatora rzeczywistości politycznej i klasycznego krytyka „wynaturzeń” kultury świata nowoczesnego, człowieka o wyraźnie konserwatywnych poglądach polityczno-społecznych. Pozwala wejrzeć w jego skomplikowaną i niejednoznaczną osobowość – humanisty i uczonego, wyczulonego w równym stopniu na formalne i tematyczne aspekty oraz funkcje sztuki dawnej, jak i na współczesną sobie poezję czy m...

okładka Ilustrowany elementarz polskiego dizajnu czyli 100 projektów narysowanych przez 25 ilustratorów, Książka | Agnieszka Kowalska, Ewa Solarz, Agata Szydłowska

100 lat polskiego dizajnu, 100 projektów, 100 niezwykłych historii, 100 ilustracji. Młodszy czytelnik odkryje jak wyglądał świat rodziców i dziadków, kto wpadł na pomysł Ptasiego Mleczka i kiedy zaprojektowano jacht Omega, co przetrwało próbę czasu i towarzyszy nam do dziś, a co jest już tylko w muzeach. Dorosły czytelnik odnajdzie w tej książce wspomnienia z młodości: wystane w kolejce relaksy, zapach sklepu Pewex, prywatki z gramofonem bambino i wycieczki na rowerze Wigry....

okładka Ten łokieć źle się zgina Rozmowy o ilustracji, Książka | Sebastian Frąckiewicz

Co łączy projekty postaci do gry „Wiedźmin”, koszulkę Slayera, przewodnik po Szczecinie dla dzieci i „Księgę dżungli”? Za każdym projektem stoi człowiek – ilustrator. Polska ilustracja od lat 60. jest światowym fenomenem – ceniona, dostrzegana i nagradzana, ale zawieszona między światem sztuk wizualnych, projektowaniem graficznym a literaturą nieczęsto staje się tematem książek innych niż naukowe. W jakiej kondycji jest polska ilustracja dziś? Co inspiruje twórców? Czym się ...

okładka Potencjał dziedzictwa Społeczno-gospodarcze przykłady z Europy Środkowej, Książka | Praca Zbiorowa

Jaką wartość ma dziś dziedzictwo kulturowe? Czy da się je mierzyć wskaźnikami ekonomicznymi? Dlaczego możne być traktowane jako zasób strategiczny XXI wieku? Odpowiedzi na te pytania poszukują autorzy artykułów składających się na pierwszą publikację MCK poświęconą wpływowi dziedzictwa kulturowego na otoczenie społeczno-gospodarcze w Europie Środkowej. Książka obejmuje przekrojową analizę teoretycznego potencjału dziedzictwa. Składa się na nią 9 studiów przypadków, których pr...

okładka Muzyka, Książka | Iwona Kienzler

Kolekcja "Dwudziestolecie międzywojenne " to wyjątkowa seria 39 książek o świecie, który przeminął, ale który wart jest przypomnienia. Zapraszamy czytelników do sentymentalnej podróży, w której postaramy się przedstawić najważniejsze aspekty życia w tamtych czasach. Opowiemy o tym, jak Polacy pracowali i odpoczywali, co ich wzruszało, interesowało czy bulwersowało. W naszej serii nie zapomnimy także o poważniejszych tematach , takich jak: polityka, rozwój nauki i przemysłu or...

okładka Louvre, Książka | Padberg Martina

Luwr, jest nie tylko największym, ale także – z blisko 9 milionami zwiedzających rocznie – najczęściej odwiedzanym muzeum świata. To jedyny swoim rodzaju przegląd malarstwa europejskiego od XIII do XIX stulecia. Prezentowane są tutaj najważniejsze dzieła niemal wszystkich sławnych artystów różnych epok i nacji. Na 400 stronach tego albumu zobaczyć można nie tylko najsławniejsze dzieła, ale i mniejznane skarby.

okładka Ogrody impresjonistów, Książka | Martina Linares

Czy jest coś przyjemniejszego od słonecznych ogrodów, pyszniących się przepychem barw i zapachem kwiatów? Czy ktoś lepiej niż impresjoniści oddał ich klimat na obrazach pełnych kolorów i światła? Rozpięte między naturą a kulturą, między pejzażem a scenami z codziennego życia Ogrody Impresjonistów łączą radość życia i zmysłowość. Album w całości ogrodom, które malowali m.in.: Cézanne, Hassam, Lebasque, Liebermann, Manet, Monet, Morisot, Pissarro, Renoir, Rysselberghe, Seurat ...

okładka Claude Monet Nenufary, Książka | Linares Marina

Nenufary (zwane też liliami wodnymi) to ostatni, a jednocześnie kulminacyjny punkt artystycznego rozwoju Claude’a Moneta. Obrazy lilii wodnych znajdujące się w międzynarodowych zbiorach są prawdziwymi symbolami jego sztuki. Monet nie stworzył żadnych innych dzieł, które by tak nastrojowo i harmonijnie przedstawiały grę światła i koloru, wody i powietrza oraz piękna przyrody.

okładka Wiedeń 1900 Wien, Książka | Nentwig Janina

Wiedeń około 1900 roku – fascynujący okres, w którym metropolia nad Dunajem stała się ważnym ośrodkiem nowoczesności. Historyzm, art nouveau i ekspresjonizm były kluczowymi stylami, które współtworzyły wiedeńską, nieco zepsutą atmosferę. Artyści, tacy jak Gustav Klimt, Koloman Moser i Josef Hoffmann, zjednoczyli się w swoim marzeniu stworzenia „dzieła totalnego” (Gesamtkunstwerk), które będzie łączyć nie tylko sztukę, architekturę i rzemiosło, ale także życie.

okładka Malarz smoków, Książka | Mary McNeil Fenollosa

W XIX-wiecznym Edo, świeżo przemianowanym na Tokio, mieszka sędziwy mistrz malarstwa tuszowego – Kano Indara, ostatni z rodu prominentnych artystów minionej epoki. Jego głównym zmartwieniem jest brak dziedzica i godnego spadkobiercy jego szkoły, lecz oto spotyka Tatsu, młodego geniusza pędzla. Jego niezwykły talent sprawia, iż stary Kano ignoruje osobliwą opowieść młodzieńca o tym, jakoby tysiąc lat temu zaręczył się z… córką smoka. Piękna historia o miłości, sztuce i Japonii...

okładka Humanistyczne wyzwania ekologii umysłu Gregory Bateson w Polsce, Książka |

Znalazły się tu prace reprezentujące obszary dyscyplin i specjalności oraz praktycznych ukierunkowań ważnych typów refleksji i działań: filozofii, w tym epistemologii czy neurolingwistyki oraz psychologii i psychoterapii, kulturoznawstwa i teorii komunikacji, z akcentami z historii nauki, zarządzania, pedagogiki i jej dyscyplin szczegółowych jak dydaktyka ogólna, pedagogika ogólna i historia idei społecznych, terapii rodzin, projektów w sferze sztuki i praktyki komunikacyjnej...

okładka Kadry prawdy czyli byłem wyrobnikiem tabloidu, Książka | Wardejn Wojtek

Jest to studium mechanizmów funkcjonowania hierarchii wartości w jednym z tzw. tabloidów. Autor - fotoreporter nie zatracił jednak do końca wrażliwości... Przybliża prawdę o medium wnikliwie i obrazowo. Osiąg to poprzez wierne relacje językowe. Dialogi pełne kolokwializmów, skrótowości, wyrazów dosadnych i niecenzuralnych. Tak porozumiewają się ludzie świata mediów. Książka odsłania manipulacje informacjami o zdarzeniach, nawet tych tragicznych. Te realia oddają klimat pracy ...

okładka Typografia książki Podręcznik projektanta, Książka | Michael Mitchell, Susan Wightman

Typografia książki... to przewodnik po zasadach projektowania i składu, zilustrowany i objaśniony ponad tysiącem precyzyjnie dobranych ilustracji. Ten bogaty zbiór przykładów i informacji obejmuje każdy istotny element procesu projektowania książki. Autorzy nie narzucają czytelnikowi swojego zdania, nie próbują go przekonać, że ich poparte wieloletnim doświadczeniem rozwiązania są jedyne i słuszne. Wnikliwie analizują wiele przykładów, podpowiadając jak zaprojektować i wydać ...

okładka Theatrum peregrinandi Poznawcze aspekty staropolskich podróży w epoce późnego baroku, Książka | Adam Kucharski

Monografia poświęcona została poznawczym wymiarom nowożytnych polskich podróży po terenach Rzeczypospolitej i Europy Środkowej. Książka jest owocem kompleksowych badań staropolskich relacji z podróży odbywanych w drugiej połowie XVII wieku i pierwszym czterdziestoleciu następnego stulecia. Refleksji naukowej zostały poddane różnorodne aspekty zwiedzania i oglądania, stanowiące ważne elementy staropolskiego obrazu świata wykreowanego na kartach polskich sprawozdań podróżnych w...

okładka Kamienne tworzywo sztuki, Książka | Hubert Sylwestrzak, Jolanta Kachnic

Skrypt jest przeznaczony dla studentów Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, ale może zainteresować szeroki krąg czytelników. Znajomość kamiennego tworzywa sztuki pozostawia często wiele do życzenia. W serii wydawniczej „Katalog zabytków dzieł sztuki" rodzaj i pochodzenie kamienia najczęściej jest traktowane ogólnikowo (np. „kamień", „piaskowiec" bez bliższego określenia). Niedocenianie kamiennego tworzywa wynika z położenia naszego kraju na tle g...

okładka Marian Zieliński artysta wielowymiarowy, Książka | Tkaczyk Jolanta

MARIAN ZIELIŃSKI - postać wielowymiarowa to opowieść o Artyście, który swoją wrażliwość potrafi wykorzystać nietuzinkowo. Współtworzył środowisko artystyczne Słupska, wiele lat pracował jako pedagog, publikował w lokalnej prasie, założył Fundację im. Barbary Zielińskiej i wspiera projekty związane z rozwojem kultury. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku. Studia ukończył w roku 1964 dyplomem na kierunku Malarstwo w pracowni Krystyny-Łady Studnickiej...

okładka Sztuka życia inaczej: ustanawianie queerowego czasu i przestrzeni, Książka | Stępniak Grzegorz

Wykorzystując jako ramę metodologiczną teorię Judith „Jacka” Halberstam o queerowym czasie, autor prezentuje analizę różnych okresów ludzkiego życia, poszukując alternatywnych modeli dzieciństwa, dorosłości i starości. Używając rozmaitych teorii z zakresu queer studies oraz krytycznych studiów nad rasą, obnaża każdy etap życia jako ideologiczny konstrukt, określany w dodatku przez sztywne normy kulturowe i polityczne. Krytyczne odczytania starannie wybranych kulturowych repre...

okładka Pasaże Witolda Hulewicza, Książka |

Pomysł niniejszego tomu – Pasaże Witolda Hulewicza / Witoldo Hulewicziaus pasažai – został wstępnie przedyskutowany w trakcie inspirujących spotkań w Wilnie, wszak powracający głos współtwórcy radia wybrzmiewa po latach chyba najwyraźniej właśnie w tym miejscu, w „mieście pod chmurami”. Czytelnik dostrzeże więc z łatwością w Pasażach Witolda Hulewicza pozostawione ślady wileńskiej debaty – kontrapunktująco zestawione są głosy antropologów kulturowych zafascynowanych Hulewicz...

okładka Homo legens czy homo consumens? Czytelnik i książka w XXI wieku, Książka |

Otoczenie książki stanowią obecnie różnorodne przekazy medialne, z którymi wchodzi ona w relacje, tworząc siatki wielowymiarowych powiązań, funkcjonujących de facto jako odrębne, złożone, wielomedialne teksty kultury. Procesy lektury przebiegają w kontekście różnych środków przekazu i kanałów komunikowania, które nigdy wcześniej w takim stopniu nie wpływały na samo funkcjonowanie i sposób użytkowania książki a w konsekwencji na transformację mentalności czytelników. Jaki jest...

okładka Cmentarz żydowski w Lesku część 2 Wiek XVIII, Książka | Andrzej Trzciński

Cmentarz żydowski w Lesku należy do najcenniejszych tego typu zabytków w Polsce, z oczywistych względów zasługuje na dokumentację. Szybkie niszczenie żydowskiej kultury materialnej na ziemiach polskich skłania do podjęcia wysiłku przynajmniej opisania i zdokumentowania tej kultury, zanim jej ślady znikną lub staną się nieczytelne. Rozprawa ma klarowny i dobrze pomyślany układ, jest sprawnie napisana, zarówno pod względem toku argumentacji, jak i użytego języka. Co ważne, prac...

okładka Impresjonizm Historia Sztuka Ludzie, Książka | Cendrowski Sławomir

Bogato ilustrowany album Impresjonizm zabiera Czytelnika w podróż w czasie do drugiej połowy XIX wieku. To nie tylko zajmująca opowieść tym zachwycającym nurcie w sztuce, ale również ciekawie historie o ludziach i czasie, w którym żyli.

okładka Modus Prace z historii sztuki Tom X-XI, Książka |

Modus. Prace z historii sztuki to kontynuacjia „Prac z Historii Sztuki”, wydawanych kiedyś w ramach "Zeszytów Naukowych UJ" przez Instytut Historii Sztuki, a teraz wznowionych przez UNIVERSITAS. Dla zasygnalizowania ciągłości z poprzednim pismem dawny tytuł użyty został jako podtytuł. Zamieszczono tu rozprawy, przyczynki, recenzje i omówienia. Ich autorzy rekrutują się nie tylko spośród pracowników i współpracowników Instytutu Historii Sztuki UJ, ale reprezentują polskie śro...

Co znajdziesz w kategorii: Kultura, Sztuka, Design

Kultura we współczesnym świecie rozwija się w niespotykanym wcześniej tempie, a poznanie i zrozumienie nowych dzieł sztuki może wydawać się wręcz niemożliwe. Na szczęście zarówno osoby studiujące historię znanych twórców muzyki i teatru, jak i pragnące zgłębić nowe formy sztuki znajdą odpowiednie dla siebie pozycje wśród najpopularniejszych książek o fascynującym świecie sztuki i kultury. Stanowią one bezcenne źródło wiedzy, nie tylko omawiając najważniejsze dzieła znakomitych artystów, ale też pozwalając na bliższe poznanie ich biografii i sposobu myślenia. Najciekawsze książki o kulturze i sztuce lat 90., piękne albumy o malarstwie, a może biografie najważniejszych postaci polskiej sztuki? Na Woblink znajdziesz najlepsze publikacje na każdy z tych tematów autorstwa takich znawców jak Janusz Górski, Światosław Lenartowicz, czy Dorota Folga-Januszewska. Coś dla siebie znajdą tu zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej.

Najlepsze książki o kulturze i sztuce

Czy historię sztuki tworzą wyłącznie twórcy i ich dzieła? „Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" Anne-Marie O'Connor przybliża sylwetkę jednej z najważniejszych kobiet w życiu malarza, jego mecenaski i modelki, Adeli Bloch-Bauer. Choć dla wielu znana z jest głównie ze stworzonych przez Klimta portretów, jej salon stanowił miejsce spotkań elit wspaniałego świata sztuki wiedeńskiego międzywojnia, a życie osobiste pełne było zawirowań i osobistych tragedii. Pozycja pozwala poznać zarówno biografię samej złotej damy", jak i perypetie jej słynnego pierwszego portretu aż do czasów obecnych. Sylwetki kobiet związanych ze sztuką poznamy także dzięki książce Whitney Chadwick „Artystki i surrealizm”. To fascynująca analiza roli kobiet w ruchu surrealistycznym, który zdominował sztukę XX wieku. Pozwala czytelnikowi poznać bliżej nie tylko życiorysy i najważniejsze dzieła sztuki powszechnie znanych artystek, takich jak Frida Kahlo czy Dorothea Tanning, ale także mniej znanych, a równie utalentowanych twórczyń. Bliższe nam czasy przedstawia „Ekstaza. Lata 90. Początek” autorstwa Anny Gacek, książka poświęcona kulturze okresu, który dla świata sztuki był wręcz wybuchowy. Książka przedstawia najważniejsze zjawiska dekady, skupiając się na kulturze popularnej, jak muzyka, kino i telewizja. Autorka przybliża najważniejsze nurty łącząc je z szerszym kontekstem geopolitycznym, co sprawia, że książka jest nie tylko źródłem wiedzy dla osób pragnących poznać historię sztuki czasów najnowszych, ale również poszerzyć swoją wiedzę na temat wydarzeń tamtych lat.

Piękne albumy o malarstwie

Dzięki niezwykłym albumom o malarstwie nawet najwięksi wielbiciele znanych artystów mogą odkryć najważniejsze dzieła sztuki na nowo. Wśród nich jest „Caravaggio. Zbliżenia" autorstwa Stefano Zuffiego. Autor przenosi nas do epoki baroku, ukazując nie tylko wybitne dzieła sztuki mistrza, ale również kontekst historyczny i symbolikę obecną w jego malarstwie. Zuffi z pasją i drobiazgowością bada techniki malarskie Caravaggia i jego niesamowite umiejętności posługiwania się kontrastem światła i cienia, ukazując niepowtarzalną dynamikę jego obrazów. Idealnie dobrane reprodukcje uczą nas nie tylko o geniuszu malarza, ale również o sile narracji, którą w swoich obrazach potrafił wykorzystać. Natomiast album „Stryjeńska" ze wstępem Światosława Lenartowicza odkrywa przed nami fascynujący świat Zofii Stryjeńskiej. Prace tej wybitnej polskiej malarki oraz ilustratorki emanują bogactwem kolorów i form głęboko osadzonych w polskiej kulturze. Omawiane przykłady stanowią kompleksowy przekrój jej twórczości, ukazując zarówno dobrze znane obrazy wykorzystujące motywy ludowe, jak i bardziej intymne dzieła. To nie tylko historia obrazów artystki, ale również próba uchwycenia duchowości i więzi Stryjeńskiej z polską tradycją. Nie można też zapomnieć o współczesnym świecie sztuki - seria albumów „Beksiński" z przedmową Wiesława Banacha to wyjątkowe publikacje, które wprowadzają nas w mroczny, ale i fascynujący świat jednej z kluczowych postaci polskiego malarstwa. Każda z książek przedstawia najważniejsze dzieła Zdzisława Beksińskiego, w tym także wcześniej niepublikowane. Czy można znaleźć bardziej idealny prezent dla miłośnika sztuki?

Dobre książki o sztuce użytkowej

Sztuka użytkowa towarzyszy nam na każdym kroku - czemu więc nie poznać jej bliżej? „Dizajn na co dzień" to idealna propozycja dla każdego, kto chce zanurzyć się w tajnikach wzornictwa. Co mamy na myśli mówiąc o sztuce użytkowej? Czemu przyglądają się projektanci przedmiotów codziennego użytku? Jak oddzielić ambicje projektanta od wygody użytkownika? Don Norman, amerykański psycholog i projektant, odpowiada na te pytania, przybliżając nasze relacje z przedmiotami i wyjaśniając, na czym opiera się dobry dizajn. Natomiast o tym, jak pozornie zwykłe rzemiosło może stać się pełnoprawną formą sztuki opowiada „Tkanina. Sztuka i rzemiosło" Katarzyny Jasiołek. Często określane jako niższa forma sztuki, tekstylia są potężnym środkiem wyrazu artystycznego, który od kilkudziesięciu lat przeżywa odrodzenie. Autorka przybliża udział wybitnych dzieł sztuki autorstwa polskich twórców i twórczyń, którzy położyli podwaliny pod nowe spojrzenie na tkactwo, pochylając się nad trendami i technikami obecnymi od czasów międzywojennych aż po współczesne. Po lekturze „niższa forma sztuki" nigdy nie będzie dla was już taka sama! Nie można także zapomnieć o książkach poświęconych projektowaniu graficznemu. „The Art of Polish Poster" autorstwa Doroty Folgi-Januszewskiej, bada fenomen polskiego plakatu, stanowiącego ważny element naszej kultury wizualnej. Autorka dogłębnie przedstawia zarówno historyczne konteksty, jak i wkład wybitnych projektantów w jego rozwój, umożliwiając czytelnikom poznanie nie tylko estetyki, ale także zaangażowania społecznego, które często wiązało się z polskim plakatem na przestrzeni stuleci.

„Spekulacje o kinie" i nie tylko

Książki poświęcone kulturze nie tylko omawiają najważniejsze dzieła i artystów, pomagając zgłębić historię sztuki - to także pozycje pisane przez samych twórców, umożliwiające poznanie ich filozofii, zainteresowań i procesu twórczego od podszewki. Jedną z takich pozycji są „Spekulacje o kinie" Quentina Tarantino. Reżyser, znany ze swojego unikalnego stylu i miłości do klasyków, dzieli się tu z czytelnikami swoimi ulubionymi filmami oraz wpływami, które kształtowały jego twórczość. Pełna wnikliwych spostrzeżeń, książka stanowi doskonały przewodnik po tworzeniu filmów i odkrywa subtelności, które sprawiają, że kino jest tak niezwykłą formą sztuki. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp.

Dla pasjonatów architektury pozycją obowiązkową jest „Pełnia architektury", nowe wydanie kultowej książki Waltera Gropiusa zbierającej jego eseje dotyczące tej dziedziny sztuki. Założyciel Bauhausu przybliża w niej swoją wizję nowoczesności otwartej i demokratycznej, odrzucając techniczną wizję modernizmu i postulując, aby nie tylko architektura, ale sztuka i kultura w ogóle były nakierowane w szczególności na człowieka. Wielbicieli modernizmu z pewnością zainteresuje również „Ballada o dziewczynie", wywiad Janusza Górskiego z Ewą Frysztak. Graficzka, projektantka okładek i plakatów okresu PRL-u, choć na Zachodzie wciąż doceniana, w Polsce jej nazwisko jest obecnie praktycznie nieznane. Książka pozwala poznać zarówno fascynujący świat sztuki Ewy Frysztak, jak i jej bogatą biografię, kreśląc barwny portret jednej z najwybitniejszych polskich twórczyń grafiki i pozwalając zajrzeć za kulisy jej rzemiosła. Kilkaset barwnych reprodukcji pomaga przystępnie zgłębić historię sztuki użytkowej PRL.

Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”.