"Historia naszego kraju widziana przez pryzmat tajnych operacji, powinna zostać napisana na nowo. Zdarzenia, pozornie od siebie oderwane, dopiero po wielu latach nabierają nowego, głębokiego sensu. Bo w świecie śmiertelnej gry wywiadowczej nic nie jest w istocie takim, jakim się? wydaje na pozór. • Jan Kubary. Wielka prowokacja w Warszawie. Agent, który został naukowcem i wyjechał na Samoa. (1865) • Adrian Carton de Wiart. Szpieg, który pokochał Polskę. Angielski oficer wśró...
W procesie zakładania i budowy miast ogniskował się postęp. W ich formach nabierały realnych kształtów wizje kolejnych jednostek przedstawiające najbardziej efektywne w danym czasie sposoby organizacji życia wspólnotowego. Miasta były i są barometrem kondycji państw i regionów, a także jedną z najtrwalszych pozostałości po przodkach, wciąż powszechnie użytkowaną.
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli absolutnego zła jest SS, skrót od nazwy organizacji kierowanej przez Reichsführera Heinricha Himmlera i stanowiącej filar aparatu represji nazistowskich Niemiec. Te runiczne znaki, w połączeniu z czarnym mundurem członków formacji, budziły przerażenie na terenie całej Europy, pozostawiając w historii nie-zatarty ślad z uwagi na ogrom swych zbrodni. W niniejszej pracy czytelnik będzie miał okazję stwierdzić, jak daleko zdolni byli p...
Terminem "cichociemni" określano żołnierzy polskich szkolonych do zadań specjalnych i przerzuconych drogą lotniczą do okupowanego kraju przez Oddział VI Sztabu Naczelnego Wodza najpierw z terenu Wielkiej Brytanii, a potem z Włoch. Realizacją tego zadania miał się zająć Zarząd Operacji Specjalnych (Special Operations Executive - SOE), instytucja powołana w lipcu 1940 roku w brytyjskim Ministerstwie Wojny Ekonomicznej do kierowania działaniami przeciw wrogom Imperium Brytyjskie...
W niniejszej książce przedstawiam fakty dotyczące działalności Armii Krajowej w latach 1941-1945. Opisane wydarzenia miały miejsce na terenie powiatu grajewskiego, w miejscowościach i wsiach takich jak: Szymany, Koty-Rybno, Kurejwa, Tarachy, Wojtele, Bęćkowo, Bełda, Chojnówek i Prostki. Przedstawiłem dość szczegółowo likwidację dowództwa Wermachtu na wyżej wymienionych terenach oraz zdrajców Ojczyzny, którzy, chcąc uzyskać zaufanie wroga, sprzedawali sąsiadów, bliskich oraz p...
Pierwszy rozbiór Rzeczypospolitej polsko-litewskiej (1772) był dla większości spośród jej szlacheckich obywateli dużym zaskoczeniem, szczególnie, że państwo pod rządami króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764-1795) zdawało się wchodzić na drogę reform i pozytywnych zmian. Skutki rozbioru odczuli w największym stopniu mieszkańcy terenów oderwanych przez zaborców. Prezentowany zbiór materiałów źródłowych pozwala spojrzeć na to zagadnienie z perspektywy zagarniętego przez ...
Spis treści Wstęp Jerzy Maternicki, Obrazy dziejów jako przedmiot badań historiograficznych Andrzej Wierzbicki, Hipotezy powstania państwa polskiego drogą podboju „zewnątrzetnicznego” w historiografii polskiej od końca XVIII do połowy XIX wieku Obraz Rzeczypospolitej w romantycznej historiografii ukraińskiej XIX wieku Andrzej Stępnik, Ukraina i Ukraińcy w koncepcjach „przedmurza”. Preferencje polskich romantyków Unia lubelska we wschodniosłowiańskiej historiografii drugiej ...
Przejmująca i szczera rozmowa z matką o synu Emilu. Emil Barchański jest najmłodszą ofiarą stanu wojennego. Gdy został zamordowany w czerwcu 1982 roku, był uczniem warszawskiego liceum, nie skończył jeszcze siedemnastu lat. Krystyna Barchańska-Wardęcka wspomina, jaki był jej syn, co go pasjonowało, o czym marzył i w jakich okolicznościach zaangażował się w walkę po stronie „Solidarności” w pierwszych miesiącach stanu wojennego. Szczegółowo opowiada o przeprowadzonej na wzór A...
Od czwartego wieku istniało wśród chrześcijan przekonanie nie tylko o przełomie, jaki dokonał się w świecie wraz z objawieniem się Jezusa Chrystusa, ale i o tym związanym z panowaniem cesarza Konstantyna Wielkiego. Pisano o „niezwykłej” czy „cudownej przemianie”, która zdarzyła się światu na mocy zrządzenia Bożego, a doprowadziła do ponie¬chania zarówno poprzedniej religii, jak i rodzimych tradycji. W przekonaniu chrześcijan doszło do niej na skutek sojuszu cesarza Konstantyn...
Około roku 1618 osiedlił się w Krośnie - szkocki imigrant pochodzący z Lanxeth - Robert Wojciech Portius. Cztery stulecia temu miasto nad Wisłokiem stało się jego drugą ojczyzną. Tu - korzystając z bliskiego sąsiedztwa Węgier - stworzył centrum imponującej faktorii kupieckiej, dzięki której Krosno zyskało status jednego z ważniejszych ośrodków handlu winem węgierskim w tej części Europy. On sam uzyskawszy od Zygmunta III Wazy przywilej serwitoriatu (potwierdzony przez kolejny...
Zabójca, fałszerz, szpieg – oto tajny agent SD Alfred Naujocks. Artysta terroru. Przełożeni opisywali go jako „desperado i łotra”, który podejmie się nawet najbardziej ryzykownego zadania bez mrugnięcia okiem. To on zorganizował akcję pozorowanego ataku na radiostację w Gliwicach w dniu 31 sierpnia 1939 r. Zdarzenie to posłużyło jako pretekst do inwazji Niemiec na Polskę. W późniejszym czasie brał udział w wielu podobnych akcjach. Z tego tytułu sam nazwał się po wojnie „niemi...
„King Philip’s War”, „Metacomet’s War”, „Metacom’s War, „Metacom’s Rebellion” – to nazwy, jakimi w Stanach Zjednoczonych określa się wielki i krwawy konflikt pomiędzy białymi, anglosaskimi kolonistami a ludami tubylczymi, jaki miał miejsce w II połowie XVII wieku na obszarze tzw. Nowej Anglii. Wielkie powstanie plemion Nowej Anglii przeciwko anglosaskim kolonistom, ogromne straty, tak ludzkie jak i materialne, jakie przyniosła krwawa wojna oraz postać charyzmatycznego przywód...
Psychologia zła zabiera czytelnika w trudną podróż, której celem jest zrozumienie zła w jego ekstremalnej postaci. Jeszcze przed zakończeniem drugiej wojny światowej psychiatrzy i psycholodzy podejmowali próby przybliżenia sposobu myślenia przywódców Trzeciej Rzeszy. Gdy bitewny kurz opadł i alianci przystąpili do osądzenia zbrodniarzy wojennych w międzynarodowym procesie w Norymberdze, psychiatra Douglas Kelley oraz psycholog Gustave Gilbert podjęli próbę zrozumienia sposobu...
Ułańskie lato - wydane po raz trzeci - to pasjonująca historia pułków, które wiosną roku 1920 weszły w skład jedynej wówczas Dywizji Jazdy i walczyły z Konną Armią Siemiona Budionnego aż do jej klęski pod Komarowem 31 sierpnia. Książka ta jest esejem, napisanym na szerokiej podstawie źródeł i opracowań, z wykorzystaniem licznych relacji i wspomnień. To cenny przyczynek do mało znanych dziejów formacji kawaleryjskich tworzonych na Wschodzie, przede wszystkim I. Pułku Ułanów Kr...
Teofil Szemberg (zm. 1638) żołnierz i dyplomata w służbie Rzplitej, dowódca artylerii pod Cecorą, wierny towarzysz Żółkiewskiego w odwrocie, uczestnik wyprawy chocimskiej. Jego Relacja prawdziwa, trzykroć wydana w 1921, wznawiana potem kilkakroć, to wartościowe i dokładne sprawozdanie z wyprawy na Wołoszczyznę, obfitujące w szczegóły, pisane pięknym staropolskim językiem z początku XVII w., lapidarnym, ale obrazowym, wolnym niemal zupełnie od nalotu łaciny. Do druku przygotow...
Nazwy miejscowości ziemi lwowskiej stanowią świadectwo historycznego obrazu tego terenu z jego centralnym grodem Lwowem, tak ważnym w świadomości zarówno ukraińskiej, bo przez Rusinów założonym, jak i polskiej, bo stanowiącym dla Polaków ważne centrum kulturalno-polityczne Kresów południowo-wschodnich.
Tematem książki jest japońska ofensywa na Oceanie Indyjskim i w Zatoce Bengalskiej w pierwszej dekadzie kwietnia 1942 r. Zmagania te stanowią epizod początkowej fazy drugiej wojny światowej na Pacyfiku, podczas której Japończycy rozbili główne siły aliantów i opanowali olbrzymie obszary Azji Południowo-Wschodniej i Oceanii. Plan całkowitego zniszczenia Royal Navy na Dalekim Wschodzie i przerwania brytyjskich linii komunikacyjnych pomiędzy Indiami, Australią i Bliskim Wschodem...
Żona jest nowym faktem społecznym. Oczywiście żona w dzisiejszym sensie, podobnie jak inne elementy prywatnego życia: rodzina, gospodarstwo domowe, dziecko, dzieciństwo. Jeszcze kilkaset lat temu ognisko domowe wyglądało zupełnie inaczej. Rodzina nuklearna, małżeństwo z miłości, a nie jako interes załatwiany przez rodziców ponad głowami przyszłych małżonków, intymność życia domowego z dzieckiem jako jego hołubionym centrum to dość nowe „wynalazki”. Francuscy badacze historii ...
„Myśl polska winna pracować nie w kierunku poszukiwania koalicji równoważącej kooperację rosyjsko-niemiecką, gdyż taka koalicja, jak widzieliśmy, byłaby niemożliwością. Polska myśl polityczna winna pracować ku powołaniu do życia kombinacji politycznej odciągającej Niemców od Sowietów, właściwie Niemców od Rosji”. Władysław Studnicki Publicystyka Studnickiego z dwudziestolecia międzywojennego dowodzi nie tylko jego determinacji w dążeniu do postawionego celu. Świadczy też o ...
Opinia polska musi nareszcie zdać sobie sprawę, że nie możemy w przyszłości liczyć na bagnety i karabiny maszynowe francuskie czy angielskie, a jedynie na swoje własne. Jedynie własna, samodzielna polityka może sprowadzić przedłużenie błogosławionego dla nas antagonizmu niemiecko-rosyjskiego. Jedynie własna polityka może nas uchronić od wiązania się z organizmami politycznymi, które w chwili niebezpieczeństwa nie przyjdą nam z pomocą. Adolf Bocheński Adolf Bocheński łączył ...
Po raz pierwszy zetknąłem się z relacją Julii Nikołajewnej Danzas o jej więziennej i łagrowej poniewierce pisząc o Kanale Białomorskim; jest ona jedną z bohaterek mojej książki – poświęciłem jej rozdział Dama o greckim profilu. Ponieważ z tamtego czasu zostały mi zrobione na własny użytek tłumaczenia fragmentów Czerwonej katorgi – uznałem, że wspomnienia te powinny być szerzej udostępnione. Przełożyłem zatem ich całość, korzystając z rosyjskiej wersji dzieła (jego oryginał zo...
Motywy, którymi kierowali się wracając do „lasu” lub dopiero teraz decydując się na dołączenie do leśnych oddziałów były różne. Tak samo różne jak ich pochodzenie, wiek i doświadczenie ostatniej wojny światowej. Połączył ich komunistyczny terror: sala sądowa, cela śmierci, strzał w tył głowy, bezimienny grób – Operacja „Lawina”. Likwidacja Zgrupowania „Bartka”, największego ugrupowania partyzanckiego na czele którego stał kpt. Henryk Flame ps. „Bartek”, przybrała rozmiary lud...
Na sierpień 2019 roku przypada 75. rocznica rzezi Woli – masowych mordów popełnionych na ludności cywilnej Warszawy w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego. Do dziś wiele towarzyszących im okoliczności nadal nie zostało wyjaśnionych, a zbrodnia pozostała nierozliczona. Czy wydarzenia na Woli miały wyjątkowy charakter na tle niemieckiej polityki okupacyjnej? Dlaczego sprawcy rzezi uniknęli napiętnowania i sprawiedliwej kary? Czy mordy dokonane na warszawskiej ludności nos...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.