Praca zbiorowa Guwerner – preceptor – nauczyciel. Szkice z historii edukacji w Polsce i Europie Zachodniej (XVII–XIX w.) została przygotowana przez szerokie grono historyków kultury i edukacji. Wśród autorek i autorów znaleźli się badacze z różnych ośrodków naukowych w Polsce (Poznań, Toruń, Gdańsk, Lublin, Wrocław, Tarnobrzeg) i Francji (Bordeaux). Na publikację składa się piętnaście artykułów przybliżających rolę nauczycieli i nauczycielek na przestrzeni wieków – od XVII p...

Przedmiotem monografii jest rycerski (szlachecki) ród Grąbek-Grąbkowski z Pomorza Słupskiego XIII-XVIII w. W historii był znany pod zniemczonym nazwiskiem von Grumbkow, którego reprezentanci od wojny trzydziestoletniej (1618-1648) do połowy XVIII w. wnieśli ogromny wkład w budowę absolutystyczno-militarnego państwa brandenbursko-pruskiego i udział w budowę jego potęgi europejskiej. Ich rodowód, kaszubska świadomość i polskie relacje zostały przez dotychczasowe piśmiennictwo h...

Książka jest gawędą historyczną o ludziach i zdarzeniach z Kielecczyzny, związanych z wolnomularstwem na przestrzeni wieków od XVIII do XXI. Ukazuje: – sylwetkę niepokornego „pana na Chlewiskach” Stanisława Sołtyka, –  kulisy nieudanej inicjatywy powołania pierwszej kieleckiej loży Gwiazda Nadziei w latach 20. XIX w., – niesamowity rajd „pana na Końskich” z Warszawy do Istambułu i z powrotem, – związki z masonerią największego pisarza Kielecczzyny Stefana Żeromskiego, – masoń...

Niniejsza publikacja poświęcona jest zagadnieniom warsztatu malarskiego artystów w XVIII stuleciu, ze szczególnym uwzględnieniem Szymona Czechowicza - jednego z najwybitniejszych polskich twórców aktywnych w tym czasie. Głównym celem badań była rekonstrukcja procesu twórczego - etapów i metod realizacji obrazów oraz technicznej strony malarstwa, a także przybliżenie realiów tego zawodu: edukacji, organizacji pracy, pracowni, jej zasobu - używanych narzędzi, materiałów i akce...

Seria Historia Życia pod redakcją prof. Krzysztofa Zamorskiego Ksiądz KRZYSZTOF MICHAŁ ŚWIĄTECKI żyjący w latach 1666‒1727 nie jest postacią całkowicie zapoznaną w polskiej fachowej literaturze historycznej. Wiele aspektów jego życia pozostawało jednak nieznanych. Przechrzta, neofita, ambitny i dobrze wykształcony duchowny, lubił pisać. Powiedzieć można, że pisanie było jego drugą naturą. Najprostszym faktom związanym z pełnioną przez niego funkcją proboszcza podkrakowskich ...

Pierwsze syntetyczne opracowanie łacińskich traktatów metodologii historii w dawnej Polsce. Ukazuje ono dorobek w zakresie refleksji nad sztuką dziejopisarską w średniowieczu, renesansie i baroku. Przedmiotem analiz są przede wszystkim samodzielne łacińskie rozprawy metodologii historii, ale także dzieła historyczne Galla, kadłubka i Długosza. Autor dowiódł, że już w czasach staropolskich próbowano definiować historię i jej rolę naukową i społeczną, dokonywano podziału źródeł...

Książka ta bardzo dobrze wpisuje się w ciągle aktualny we współczesnej humanistyce nurt badań imagologicznych, sytuuje się w obszarze dociekań imagologii historycznej oraz blisko kulturoznawczej ksenologii, rozumianej zwykle jako teoria różnic kulturowych. W żmudnym procesie przedstawiania rosyjskiej rzeczywistości widzianej oczami Francuzów autorka uruchamia szereg asocjacji kulturowych, historycznych, socjologicznych, politycznych. Jest to książka inspirująca do dyskusji, w...

Książka pokazuje politykę Rosji Romanowów, Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich oraz Federacji Rosyjskiej wobec polskiego dziedzictwa kultury. W Moskwie traktowano polskie archiwa, księgozbiory, dzieła sztuki i pomniki jako łup wojenny oraz sposób na wzbogacenie własnych zbiorów i kolekcji – których Rosjanie strzegą do dziś, rzadko przyznając się do ich posiadania, a jeszcze rzadziej zwracając je prawowitym właścicielom. Publikacja ukazuje także działania polskich pol...

Inspiracją dla sformułowanego tytułu książki Sibi, suisque et Patriae ornamento jest akapit z pamiętnika Stanisława Albrychta Radziwiłła, który tymi słowami ujął wrażenie, jakie na nim wywarła oglądana willa-pałac hetmana Stanisława Koniecpolskiego w Podhorcach. Bo rzeczywiście to, co zdążył zrealizować hetman, zaliczane jest do kreacji architektonicznych reprezentujących najwyższy poziom rozwiązań formalnych w dziejach naszej architektury. Należy również podkreślić, że funda...

Współczesny człowiek jest przekonany o swym racjonalnych podejściu do życia i jego problemów. Tymczasem nawet w środowisku akademickim można spotkać się z pewnym irracjonalizmem. Rzekomo tak racjonalny i logiczny homo sapiens XXI w., szczycący się naukowym podejściem do świata i człowieka, niejednokrotnie ulega nierozumnym lękom i daje posłuch przeróżnym jasnowidzom i przepowiadaczom przyszłości. W tym kontekście na uznanie zasługuje już sama inicjatywa podjęcia przez autora ...

Książka jest poświęcona mniejszości niemieckiej w Polsce Środkowej. Mieści się w nurcie badawczym geografii historycznej. Autor podejmuje w niej analizę uwarunkowań osadnictwa niemieckiego i omawia pochodzenie terytorialne, rozkład przestrzenny, przemieszczenia oraz struktury demograficzno-społeczne ludności niemieckiej napływającej do regionu łódzkiego. Druga część publikacji dotyczy problematyki obecności mniejszości niemieckiej rozpatrywanej na płaszczyźnie społecznej i w ...

Publikacja poświęcona jest dziejom małopolskiej rodziny szlacheckiej – Oleśnickich herbu Radwan, której początki sięgają połowy XV wieku, zaś jej ostatni męscy przedstawiciele żyli i działali publicznie jeszcze w drugiej połowie XVII wieku. Niniejsze opracowanie pozwala z jednej strony na ostateczne rozróżnienie tej rodziny i jej przedstawicieli od znacznie słynniejszej i bardziej wpływowej, zwłaszcza w wiekach XV-XVI, familii Oleśnickich herbu Dębno (z którymi często w liter...

Materia książki Pawła Bohuszewicza, zarówno w sensie teoretyczno-, jak i historycznoliterackim, jest złożona i bogata. Mierzy się on w niej nie z kilkoma, ale z wieloma problemami, co sprawia, że jego wykład jest czasem niełatwy. Jednak czytelnik może zawsze liczyć na wsparcie Autora, który ucieka się do częstych przypomnień i rekapitulacji. Poszczególne rozdziały są wprawdzie odrębnymi studiami, ale z drugiej strony każdy z nich ma kompozycję podporządkowaną tytułowej form...

Generalna ocena rozprawy habilitacyjnej dr. Leszka Andrzeja Wierzbickiego jest jednoznacznie pozytywna, bowiem w sensie poznawczym rozwinęła ona, i to w zasadniczy sposób, naszą dotychczasową wiedzę na temat organizacji i funkcjonowania formacji pospolitego ruszenia. Wiele ze znanych nam ocen i wniosków zostało przez Autora potwierdzonych, wiele także pojawiło się nowych ustaleń, które na stałe wejdą do historiografii historyczno-wojskowej. Poważnym osiągnięciem dr. L.A. Wie...

Nieurodzaje, braki żywności, wreszcie klęski głodu były zjawiskiem powszechnym w przednowoczesnej Europie, ale słabo zbadanym w przypadku ziem polskich. Dzięki wykorzystaniu wielu różnorodnych materiałów archiwalnych, w tym ksiąg metrykalnych, udało się ustalić, że dla południowej Małopolski nie tylko katastrofa roku 1847, będąca efektem zarazy ziemniaczanej, ale też klęski głodu z XVIII wieku skutkowały ogromną umieralnością i spadkiem urodzeń. Ich skutki demograficzne i gos...

Niniejszy tom nie stanowi jednorodnej monografii tytułowego zagadnienia. Jak pisze sam Autor, tom „z jednej strony stanowi próbę podsumowania dotychczasowych studiów, a z drugiej – może przede wszystkim – ma być propozycją nakreślenia dalszych możliwości badań nad recepcją wzorów graficznych (w przeważającym stopniu augsburskich) w sztuce XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej – ze szczególnym uwzględnieniem dzieł powstałych na dawnych ziemiach południowo-wschodnich (obecnie w Ukrai...

Książka jest kolejnym tomem edycji tekstów prasowych poświęconych przede wszystkim reklamie książki i prasy polskiej, pochodzących z oświeceniowych periodyków warszawskich wydawanych w językach polskim, łacińskim, niemieckim i francuskim. Znalazły się tu zarówno krótkie notki informacyjne, jak i obszerne teksty oferujące czytelnikom nie tylko ówczesne piśmiennictwo, ale i polecające im różnorodne instytucje oświeceniowego życia kulturalnego.

Książka obejmuje teksty poświęcone średniowiecznym loca scribendi – miejscom i środowiskom, które odegrały ważną rolę w tworzeniu i rozwoju kultury pisma na terenie Rzeczypospolitej Obojga Narodów od XV do XVIII w. Autorzy analizują genezę, definicje i ograniczenia pojęcia locus scribendi oraz szereg zagadnień szczegółowych, jak np.: • początki krakowskiej kancelarii miejskiej, • funkcjonowanie kancelarii dworskiej, kancelarii kościelnych i miejskich w Starej i Nowej Warsz...

Książka pokazuje, w jaki sposób kształtowały się nazwiska mieszkańców jednej z najstarszych kociewskich wsi Pączewo. Obok analizy typów nazwisk, ich motywacji i pozajęzykowych czynników (w tym czynników historycznych), które miały wpływ na powstanie nazwisk, książka zawiera obszerny słownik nazwisk zawierający informacje dotyczące ich etymologii. Praca dotyczy blisko 2 tys. nazwisk głównie pochodzenia polskiego i niemieckiego. Publikacja zawiera indeks nazwisk.

Tereny dzisiejszego Dolnego Śląska zawsze były obszarem, gdzie ścierały się wpływy kultur polskiej, czeskiej i niemieckiej, i to głównie w tych językach ukazywały się na tym obszarze książki. Bliskość kurii biskupiej oraz ośrodków akademickich już od XV wieku zachęcała drukarzy do osiedlania się we Wrocławiu, Legnicy, Oleśnicy i innych większych miastach regionu, otwierania drukarni i wydawania kolejnych dzieł. Katalog obejmuje opisy blisko dwóch tysięcy publikacji z lat 147...

"Ku wolności wyswobodził nas Chrystus" - te słowa, jak żadne inne pasują do życia XVII-wiecznej peruwiańskiej mistyczki Urszuli od Jezusa. Przez lata niewolnica, najpierw peruwiańskich arystokratów, potem klasztoru klarysek, po cudownym ocaleniu rozpoczyna głębokie życie mistyczne. Nie może zostać siostrą zakonną, pozostaje więc przez lata służącą, na specjalnych ślubach „dla czarnoskórych”. Dla Boga nie ma to jednak znaczenia, i to jej objawia wiele prawd o czyśćcu, jej pow...

Niniejsza publikacja jest pierwszym z dwóch tomów statystyki handlu zagranicznego Korony w końcu XVIII wieku. Zasadniczą częścią prezentowanego tomu są zestawienia statystyczne towarów stanowiących przedmiot eksportu Korony do Prus, Austrii, Rosji, Turcji i Wołoszczyzny w drugiej połowie lat osiemdziesiątych XVIII stulecia. Z uwagi na różnorodność przedmiotu eksportu, towary wywożone z kraju zostały pogrupowane pod względem ich pochodzenia i przeznaczenia w ściśle określone k...

Publikacja analizuje formę zbrojną określaną przez współczesnych jako pospolite ruszenie lub służba ziemska poprzez pryzmat prawa, które kształtowały zasady dyscyplinarne i organizacyjne. W książce skupiono się na reformach prawno-organizacyjnych pospolitego ruszenia, które miały miejsce m.in. w latach 1509, 1534-1535, 1537, 1566, 1620 - 1621. Praca ma charakter problemowo-chronologiczny. Książka składa się z pięciu rozdziałów z wydzielonymi podrozdziałami. Początek pracy to...