Współczesny człowiek jest przekonany o swym racjonalnych podejściu do życia i jego problemów. Tymczasem nawet w środowisku akademickim można spotkać się z pewnym irracjonalizmem. Rzekomo tak racjonalny i logiczny homo sapiens XXI w., szczycący się naukowym podejściem do świata i człowieka, niejednokrotnie ulega nierozumnym lękom i daje posłuch przeróżnym jasnowidzom i przepowiadaczom przyszłości. W tym kontekście na uznanie zasługuje już sama inicjatywa podjęcia przez autora ...
Niniejszy tom nie stanowi jednorodnej monografii tytułowego zagadnienia. Jak pisze sam Autor, tom „z jednej strony stanowi próbę podsumowania dotychczasowych studiów, a z drugiej – może przede wszystkim – ma być propozycją nakreślenia dalszych możliwości badań nad recepcją wzorów graficznych (w przeważającym stopniu augsburskich) w sztuce XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej – ze szczególnym uwzględnieniem dzieł powstałych na dawnych ziemiach południowo-wschodnich (obecnie w Ukrai...
Nieurodzaje, braki żywności, wreszcie klęski głodu były zjawiskiem powszechnym w przednowoczesnej Europie, ale słabo zbadanym w przypadku ziem polskich. Dzięki wykorzystaniu wielu różnorodnych materiałów archiwalnych, w tym ksiąg metrykalnych, udało się ustalić, że dla południowej Małopolski nie tylko katastrofa roku 1847, będąca efektem zarazy ziemniaczanej, ale też klęski głodu z XVIII wieku skutkowały ogromną umieralnością i spadkiem urodzeń. Ich skutki demograficzne i gos...
Album ,,Barwa Wojska Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku oraz Legionów Polskich 1797-1807" (570 sylwetek żołnierzy) jest pierwszą częścią cyklu albumów przedstawiających żołnierza polskiego w okresie stu trzydziestu lat, od początków kształtowania się jego munduru w XVIII wieku po wojnę polsko-rosyjską w 1831 roku, która zamknęła pewien okres wojskowości polskiej. Wiek XVIII jest znaczący dla rozwoju polskiego munduru. Od kontusza, żupana i czapki z opuszką futrz...
Prof. Wilhelm Gorecki przybliża nam historię rozwoju przemysłu na Górnym Śląsku w XVIII i XIX wieku ze szczególnym uwzględnieniem Huty Florian. Autor opisuje okres od przejęcia Śląska przez Prusy po I wojnie śląskiej (1742 r.) do początków II rewolucji przemysłowej – wynalezienie metod masowej produkcji stali besemerowskiej (1856 r.) i martenowskiej (1861 r.) oraz ich skutki dla rozwoju przemysłu światowego. Wykazuje, iż Górny Śląsk, powszechnie kojarzony z węglem i stalą, ...
Książka obejmuje teksty poświęcone średniowiecznym loca scribendi – miejscom i środowiskom, które odegrały ważną rolę w tworzeniu i rozwoju kultury pisma na terenie Rzeczypospolitej Obojga Narodów od XV do XVIII w. Autorzy analizują genezę, definicje i ograniczenia pojęcia locus scribendi oraz szereg zagadnień szczegółowych, jak np.: • początki krakowskiej kancelarii miejskiej, • funkcjonowanie kancelarii dworskiej, kancelarii kościelnych i miejskich w Starej i Nowej Warsz...
Niniejsza publikacja jest pierwszym z dwóch tomów statystyki handlu zagranicznego Korony w końcu XVIII wieku. Zasadniczą częścią prezentowanego tomu są zestawienia statystyczne towarów stanowiących przedmiot eksportu Korony do Prus, Austrii, Rosji, Turcji i Wołoszczyzny w drugiej połowie lat osiemdziesiątych XVIII stulecia. Z uwagi na różnorodność przedmiotu eksportu, towary wywożone z kraju zostały pogrupowane pod względem ich pochodzenia i przeznaczenia w ściśle określone k...
O kulturalnych i literackich kontaktach polsko-włoskich pisano już wiele, głównie o tym, co Italii zawdzięczamy, ale i o naszym skromnym wkładzie – zwłaszcza w średniowieczu i w renesansie – w kulturę Półwyspu. Nie można wyobrazić sobie wielowiekowego procesu kształtowania się polskiej tożsamości kulturowej bez owych kontaktów. O gęstości powiązań i sieci relacji niech świadczy najlepiej ukoronowanie pracy badawczej Tadeusza Ulewicza, dzieło którego nie sposób przecenić, a kt...
Publikacja analizuje formę zbrojną określaną przez współczesnych jako pospolite ruszenie lub służba ziemska poprzez pryzmat prawa, które kształtowały zasady dyscyplinarne i organizacyjne. W książce skupiono się na reformach prawno-organizacyjnych pospolitego ruszenia, które miały miejsce m.in. w latach 1509, 1534-1535, 1537, 1566, 1620 - 1621. Praca ma charakter problemowo-chronologiczny. Książka składa się z pięciu rozdziałów z wydzielonymi podrozdziałami. Początek pracy to...
"Ku wolności wyswobodził nas Chrystus" - te słowa, jak żadne inne pasują do życia XVII-wiecznej peruwiańskiej mistyczki Urszuli od Jezusa. Przez lata niewolnica, najpierw peruwiańskich arystokratów, potem klasztoru klarysek, po cudownym ocaleniu rozpoczyna głębokie życie mistyczne. Nie może zostać siostrą zakonną, pozostaje więc przez lata służącą, na specjalnych ślubach „dla czarnoskórych”. Dla Boga nie ma to jednak znaczenia, i to jej objawia wiele prawd o czyśćcu, jej pow...
W powszechnej świadomości polska poezja ostatnich dekad XVIII i początku XIX wieku jest zjawiskiem nieciekawym i nieatrakcyjnym, najczęściej dyskutowanym z perspektywy nadchodzącego romantyzmu, na tle którego wypada zawsze niekorzystnie. Książka ta wyrasta z przekonania, że twórczość takich poetów, jak m.in. Franciszek Karpiński, Adam Jerzy Czartoryski, Józef Morelowski, Jan Paweł Woronicz, Hugo Kołłątaj czy Cyprian Godebski, przynosi wiele pytań dotyczących kwestii fundament...
rzedmiotem katalogu jest naukowe opracowanie materiału zabytkowego obejmującego tkaniny z okresu od XV do XVII wieku ze zbiorów krakowskich kościołów i klasztorów. Zasadniczym celem tej publikacji jest identyfikacja i uporządkowanie znaczącego materiału tekstyliów rozproszonych w kościołach i klasztorach krakowskich. Dokładne omówienie historii, kompozycji, techniki wykonania uzupełnione stanem badań stanowi porównawczą bazę danych opracowaną na podstawie materiału na co dzie...
Niniejszy katalog to jedna z pierwszych publikacji w Polsce odnotowujących druki cyrylickie, a zarazem jedyna, w której zaprezentowano druki tłoczone dwiema czcionkami – cerkiewnosłowiańską i grażdanką. Opisana kolekcja stanowi część przedwojennego zbioru druków cyrylickich Ossolineum, których większość pozostaje we Lwowie. Zawiera ona wydania bardzo rzadkie, czasami rejestrowane w Polsce tylko w jednym egzemplarzu. Omówione obiekty pochodzą z bibliotek dawnych klasztorów ora...
Marcin Ł. Majewski to wytrawny znawca tematyki piwowarskiej, a książkaPiwo piotrkowskie od drugiej połowy XV do końca XVIII wieku: piwowarstwo w średnim mieście Korony Polskiej. Studium przypadkujest zwieńczeniem jego wieloletnich badań nad piwowarstwem piotrkowskim. Omawiany w książce okres był najlepszym czasem w historii piwowarstwa europejskiego. Charakteryzował się dynamicznym wzrostem produkcji, zwiększoną konsumpcją oraz zróżnicowaniem gatunkowym produkowanego piwa. Zj...
Książka jest kolejnym tomem edycji tekstów prasowych poświęconych przede wszystkim reklamie książki i prasy polskiej, pochodzących z oświeceniowych periodyków warszawskich wydawanych w językach polskim, łacińskim, niemieckim i francuskim. Znalazły się tu zarówno krótkie notki informacyjne, jak i obszerne teksty oferujące czytelnikom nie tylko ówczesne piśmiennictwo, ale i polecające im różnorodne instytucje oświeceniowego życia kulturalnego.
Tereny dzisiejszego Dolnego Śląska zawsze były obszarem, gdzie ścierały się wpływy kultur polskiej, czeskiej i niemieckiej, i to głównie w tych językach ukazywały się na tym obszarze książki. Bliskość kurii biskupiej oraz ośrodków akademickich już od XV wieku zachęcała drukarzy do osiedlania się we Wrocławiu, Legnicy, Oleśnicy i innych większych miastach regionu, otwierania drukarni i wydawania kolejnych dzieł. Katalog obejmuje opisy blisko dwóch tysięcy publikacji z lat 147...
Książka pokazuje, w jaki sposób kształtowały się nazwiska mieszkańców jednej z najstarszych kociewskich wsi Pączewo. Obok analizy typów nazwisk, ich motywacji i pozajęzykowych czynników (w tym czynników historycznych), które miały wpływ na powstanie nazwisk, książka zawiera obszerny słownik nazwisk zawierający informacje dotyczące ich etymologii. Praca dotyczy blisko 2 tys. nazwisk głównie pochodzenia polskiego i niemieckiego. Publikacja zawiera indeks nazwisk.
Oddajemy do rąk Czytelnika wielotomową pracę monografię pt. Miasta i miasteczka wschodniej części Galicji pod koniec XVIII wieku. Publikacja ta jest efektem międzynarodowego projektu badawczego „na styku kultur i narodów. Galicyjskie miasta i miasteczka w józefińskim katastrze gruntowym” finansowanym ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach programu Harmonia 8. Zakładał on m.in. opracowanie unikatowej, dostępnej on-line bazy danych o miastach i ich mieszkańcach oraz zde...
Rzeczpospolita Obojga Narodów, z pozoru tak odległa, trwa w naszej pamięci, choć pewne więzi uległy już zerwaniu. Wielkość tego państwa w wiekach złotym i srebrnym, w stuleciach XVI i XVII, brała się z wielości narodów i religii współistniejących w trudnej równowadze. Taka różnorodność jest dla nas dziś niełatwa do przyjęcia i zrozumienia. ?wczesna tolerancja, którą z dumą przywołujemy, była pojmowana inaczej niż obecnie: jako akceptacja odmienności, podejmowanie dialogu, a ...
Książka [...] jest syntezą historii dzieci porzuconych w Europie od oświecenia po współczesność [...]. [Autorkę] interesują dzieci jako problem społeczny i polityczny, a przede wszystkim dyskurs polityczny im poświęcony w wiekach XVIII-XX. [Badaczka] stawia pytanie, w jakim stopniu o tych zmianach decydowały warunki religijne, gospodarcze, polityczne[...], stara się określić, co oznacza termin 'dziecko', jak było definiowane w historii, od jakich zmiennych dziejowych zalezna ...
Kto gotował obiady czwartkowe? Skąd się wzięła zupa rumfordzka i co ją łączy z tytułem szlacheckim? Jak na kuchnię wpłynęła rewolucja francuska? Wielcy kucharze, wykwintne potrawy i wystawne stoły, zwykłe kuchty, publiczne jadłodajnie i żołnierskie kantyny, czyli historia opowiedziana od kuchni. Dzięki Marii Barbasiewicz mamy okazję poznać smaki i zapachy, które cieszyły podniebienia królów i syciły biedaków. Autorka opisuje związki kuchni i historii na tle wydarzeń polityczn...
Badania nad starością i ludźmi w starszym wieku od pewnego czasu przeżywają wyraźny rozkwit, szczególnie w obszarze nauk społecznych. Wynika to z dość oczywistych względów: wydłużenia się życia ludzkiego i stałego, przynajmniej w państwach zamożniejszych, spadku urodzin, co ma zapowiadać szybki, zawrotny statystycznie wzrost udziału ludzi starych w społeczeństwach europejskich. Dość dynamicznie rozwija się też w tym kontekście historiografia starości — z niedostatecznym jedna...
W 2018 r. autorzy niniejszego opracowania rozpoczęli na zlecenie Instytutu POLONIKA badania nad wybranymi zasobami polskiego dziedzictwa artystycznego w Gruzji. Jednym z głównych działań była dokumentacja twórczości i docelowo napisanie monografii architekta Aleksandra Szymkiewicza, który - choć urodzony i wykształcony w Petersburgu - w większości opracowań, tak gruzińskich, jak i polskich, uznawany jest za Polaka. Przeprowadzone przez nasz zespół badania i kwerendy archiwaln...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
