Śp. ojciec Andrzej był dobrze nam znany. Nie tylko w Elblągu, nie tylko w diecezji, nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Była to postać piękna, znana, prawdziwie chrześcijańska. Gdyby się tak zastanowić, jaka była najważniejsza cecha jego życia, to byśmy powiedzieli, że chciał służyć z miłości. Święty Franciszek, zakonodawca zakonu, do jakiego należał ojciec Andrzej, był najpiękniejszym człowiekiem jakiego wydał Kościół, przez jego miłość do Boga, ludzi i wszystkich st...

„[…] tak wiele już napisano o Sapkowskim w ramach badania osobliwości polskiej odmiany fantasy. […] Czy można coś jeszcze własnego i oryginalnego dodać w tym temacie? Okazuje się, że anamorficzna (bo chyba zamierzenie ironiczna, a w związku z tym inaczej spozycjonowana) perspektywa spojrzenia na fenomen tej twórczości umożliwia jej nadspodziewanie efektywny i efektowny badawczo opis. Praca ma charakter kulturoznawczo-socjologiczny: albo inaczej –przechodzi od socjologii odbio...

Himalaista i wizjoner, lider wypraw w góry najwyższe. Wprowadził polski himalaizm na światowe salony. Bez Zawady nie byłoby pierwszego zimowego wejścia na Everest i... nepalskiego na K2. Kim był Andrzej Zawada – człowiek, który rozpoczął zimowy wyścig na szczyty ośmiotysięczników? „Jestem stworzony do rzeczy wielkich” – pisał w latach pięćdziesiątych XX wieku. Studiował fizykę i marzył, by zapisać się w historii. Przypadkowy – jak by się wydawało – kontakt z Klubem Wysokogó...

Wbrew temu co podsuwa nam literatura historyczna, bazująca na brawurowych, ale fikcyjnych całkiem opisach operacji wojennych, Rakoczy rozpoczął swoją kampanię w środku zimy. Węgrzy przekroczyli granicę z Polską pod koniec stycznia. To jest dość dziwne, zważywszy że tą granicą były Karpaty, gdzie nie można było liczyć na jakiekolwiek ułatwienia komunikacyjne. Śnieg sięgał wojakom po pas, a oni maszerowali, ciągnąc za sobą tabory i konie. Rakoczy wkraczał do Polski jak po swoje...

O wielebny Andrzeju, wiele już lat przeszło, jak przepowiedziałeś wskrzeszenie nieszczęśliwej Polski. Kiedyż się ziści twoje proroctwo? (…) Niech Polska stanie się znowu jednym królestwem, królestwem prawowiernym i Bogu podległym. o. Alojzy Korzeniewski, modlitwa do św. Andrzeja Boboli, 1819 r. Nazywany był czarną owcą zakonu. Niewygodny i kłótliwy. Po śmierci zapomniany. Pomimo tego stał się patronem naszego narodu. Święty Andrzej Bobola nie pozwolił o sobie zapomnieć – sam ...

Andrzej Bobola herbu Leliwa, ksiądz, zakonnik, dziś patron Polski, żył w latach 1591–1657 w niebywale burzliwym czasie wielkich zagrożeń dla Ojczyzny i Kościoła katolickiego. Zginął w sposób szczególnie okrutny z rąk Kozaków, którzy chcieli mu nawet darować życie pod warunkiem wyrzeczenia się przezeń wiary katolickiej. Mimo wyjątkowo bestialskich tortur – odmówił. Umierał w strasznych męczarniach. Ginęło wtedy wielu katolików na wschodzie Rzeczypospolitej Obojga Narodów; grze...

Jadąc do Babadag to książka o podróży przez zapomnianą Europę, tę, która zawsze była uważana za gorszą i zacofaną. Andrzej Stasiuk jedzie samochodem, autostopem, pociągiem. A za oknami – Polska, Słowacja, Węgry, Rumunia, Słowenia, Albania, Mołdawia. Jego opowieść to historia przygodowa i podróżnicza. Ale nie tylko w sensie geograficznym, także – a może przede wszystkim – intelektualnym i duchowym. To wyprawa w głąb świadomości mieszkańca tej części Europy, która – ...

Prezentowana publikacja zawiera opis i analizę dorobku jednego z najwybitniejszych polskich dokumentalistów, Andrzeja Fidyka. Światowy rozgłos i uznanie przyniosła mu Defilada, a sławę ugruntowały takie filmy, jak: Karnawał – największe party świata, Kiniarze z Kalkuty, Rosyjski striptiz, Sen Staszka w Teheranie, Historie z Yodok. Autorka podjęła próbę interpretacji jego twórczości za pomocą narzędzi badawczych związanych z retoryką, co pozwoliło jej unaocznić zasady realizac...

Książka ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego to efekt prowadzonych przez autora w archiwach IPN badań dotyczących inwigilacji krakowskiego Kościoła przez UB i SB. Jej celem jest opisanie i zrozumienie postaw duchowieństwa katolickiego wobec działań komunistycznej bezpieki. Działania te były różne w różnych okresach PRL-u. Od zastraszania, gróźb czy szantażu przechodzono do metod bardziej subtelnych, próbując wciągać duchownych we współpracę poprzez rozmowy, perswazję, obietnice...

Książka, którą trzymacie Państwo w rękach, to historia Krakowskiej Izby Adwokackiej obejmująca okres jej działalności od roku 1862 do wybuchu drugiej wojny światowej. Publikacja zawiera informacje dotyczące funkcjonowania Izby, składu Jej organów, stowarzyszeń zrzeszających adwokatów. W tym wydaniu książki Autor podjął trud zebrania i opracowania nekrologów wybitnych adwokatów naszej Izby, jakie ukazywały się w ówczesnej prasie. Nekrologi te, które publikujemy w oryginalnej p...

Znaczenie synagogi Tempel i skupionej przy niej społeczności postępowej wyraźnie zaznacza się w dziejach krakowskich Żydów. Środowisko to nie tylko zajmowało istotne miejsce w religijnym i kulturalnym uniwersum żydowskim, ale także miało niebagatelny wpływ na pozytywne relacje żydowsko-chrześcijańskie oraz kształtowanie postaw patriotycznych. Związane z nim były również tak ważne postaci jak Szymon Dankowicz, Maurycy Weber i Ozjasz Thon. Artykuły zebrane w niniejszym tomie, k...

Autor podjął się ambitnego zadania napisania dziejów prasy lokalnej, rozległego przed 1939 r. województwa krakowskiego, obejmujących lata 1918-1939. Takiej syntezy dotąd nie było. [...] Znajomość zawartości prasy, wielu materiałów archiwalnych i piśmiennictwa naukowego pozwoliły autorowi na osadzenie prasy w realiach epoki, uwzględnienie przy powstawaniu prasy lokalnej wielu uwarunkowań, w tym też nieformalnych, niejako zakulisowych. Tym samym formułowane wnioski stały się ba...

Tematem książki jest etnograficzny opis i analiza działalności artystów ulicznych na terenie Starego Miasta w Krakowie. Celem badań było dynamiczne przedstawienie kultury organizacji nieformalnej tworzonej przez performerów. Opracowanie powstało w wyniku dwuletnich badań terenowych, przeprowadzonych z wykorzystaniem metod etnograficznych: wywiadu oraz obserwacji uczestniczącej. Autorka prezentuje obraz organizacji widzianej przez różne grupy: przede wszystkim oczami artystów ...

Artykuły dr. Rafała Łatki, pomieszczone w niniejszym zbiorze, ukazują historię Kościoła katolickiego w ostatniej dekadzie „ludowej” Polski. Spojrzenie na lata 80. z kilku perspektyw przybliża nas do pełnego poznania dziejów PRL i opisania panującego wówczas systemu totalitarnego. Dzięki badaniom prowadzonym w aktach partyjnych, dokumentach bezpieki i archiwach kościelnych zyskujemy zróżnicowany obraz sytuacji Kościoła i dążeń władzy w schyłkowych latach komunistycznego reżimu...

Książka Macieja Korkucia to opracowanie nie tylko imponujące ilością zgromadzonych faktów, ale również pierwsza, w pełni udana próba przedstawienia panoramy antykomunistycznego podziemia, rewidująca dotychczasowy stan wiedzy na temat partyzantki w województwie krakowskim. Zasięg kwerendy przeprowadzonej w archiwach krajowych i w Londynie, uwzględniającej też zbiory prywatne i relacje uczestników tamtych wydarzeń, pozwolił na powstanie publikacji, która pokazuje strukturę, cha...

"Najkrwawsze strajki w czasach II RP – takiego Krakowa nie znacie! Kraków czerwonych 1923 i 1936 to oparta na faktach powieść o międzywojennym Krakowie, w którym ścierają się interesy różnych grup społecznych. „Czerwoni” z kręgu Polskiej Partii Socjalistycznej, wykorzystując kryzys gospodarczy do osłabienia rządu, dwukrotnie realizują tragiczne w skutkach strajki. Giną ludzie, miasto raz po raz jest paraliżowane… Kraków staje się areną najkrwawszych zamieszek robotników z po...

Książka ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego to efekt prowadzonych przez autora w archiwach IPN badań dotyczących inwigilacji krakowskiego Kościoła przez UB i SB. Jej celem jest opisanie i zrozumienie postaw duchowieństwa katolickiego wobec działań komunistycznej bezpieki. Działania te były różne w różnych okresach PRL-u. Od zastraszania, gróźb czy szantażu przechodzono do metod bardziej subtelnych, próbując wciągać duchownych we współpracę poprzez rozmowy, perswazję, obietnice...

Jak kadry ze starego filmu przewijają się w książce krajobrazy, architektura i ludzie wywodzący się ze starej dzielnicy Krakowa - Zwierzyńca. Jakże pięknie maluje autorka klimaty królewskiego miasta, kontrastujące z jego dzisiejszym rozszalałym obliczem. Te obrazy niosą spokój, ukojenie, wywołują tęsknotę za tym, czego już właściwie nie ma. Za życiem według (jakichś) zasad, za szlachetnością, za tym, co już w naszym pięknym Krakowie całkowicie zanikło. Czy warto wracać do p...

Złożona natura średniowiecznego testamentu ukrywa się często pod konwencjonalną formą rozporządzenia ostatniej woli – formą dobrze znaną z religijnej literatury nurtu ars moriendi. Autor przedstawia, w jaki sposób instytucje Kościoła, uwarunkowania życia miejskiego oraz zabiegi władz Krakowa wpływały zarówno na formę, jak i funkcję pełnioną przez te akty w późnym średniowieczu. W ich świetle omawia także specyfikę środowiska krakowskich testatorów, panujące w nich relacje rod...

Majer Bałaban był wybitnym historykiem i znawcą kultury żydowskiej. W swoim dorobku pozostawił wiele dzieł, w których powoływał się na urzędowe dokumenty polskie, a także archiwa gmin żydowskich. Solidnie podparte naukowo prace są po dziś dzień cenione przez historyków i kulturoznawców. Można śmiało stwierdzić, że Bałaban był jednym z najwybitniejszych badaczy dziejów Żydów w Polsce. Jednym z wyraźnych kierunków jego dociekań naukowych była historia krakowskiej gminy żydowski...

Gdy Andrzej Ostoja - Owsiany wysiada z wrocławskiego pociągu na dworcu łódź Kaliska, Aleją Politechniki ciągną już ze chrzęstem gąsiennic transportery opancerzone SKOT, jada kolumny milicji i wojska. Jest mroźna noc z 12 na 13 grudnia 1981 roku. A zmęczony starszy pan ma ze sobą dwie walizki nielegalnych wydawnictw. Za chwilę poprosi milicjanta o pomoc w przeniesieniu ich na druga stronę ulicy... Iwona Śledzińska-Katarasińska: "Miał opinię oryginała. Był z innej epoki. Po K...