„Stan Bibliotek w Polsce. Raport 2015” jest kontynuacją badań nad stanem, organizacją i potencjałem bibliotek w Polsce. Tom składa się z części analitycznej (opisowej), części tabelarycznej oraz map ilustrujących wybrane wskaźniki. Publikację uzupełnia aneks zawierający formularz GUS K-03. Sprawozdanie biblioteki za 2015 rok. W części analitycznej, obok wprowadzenia do zagadnień dotyczących funkcjonowania bibliotek w Polsce, znajduje się omówienie stanu i potencjału wszystki...
„Stan bibliotek w Polsce. Raport 2014” to czterdziesty czwarty rocznik, trzeci w rozszerzonym zakresie przedmiotowym i podmiotowym. Analizą objęte zostały, oprócz bibliotek publicznych, pozostałe biblioteki wykazywane w statystyce Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), tj. naukowe, pedagogiczne, fachowe, fachowo-beletrystyczne, ośrodków inte i towarzystw naukowych. Kolejny rok prezentowania danych o ujednoliconym, rozszerzonym zakresie, obejmującym organizację bibliotek w Pols...
„Rocznik Biblioteki Narodowej” to czasopismo naukowe poświęcone kulturze piśmiennej w szerokim znaczeniu – zagadnieniom historycznym, ikonograficznym, muzykologicznym, badaniom nad książką, zarówno dawną, jak i współczesną, a także nad rękopisami, problemom związanym z katalogowaniem materiałów piśmiennych i wielu innym. Tom XLIX „Rocznika Biblioteki Narodowej” zawiera 10 artykułów, dzielących się na dwa bloki tematyczne. Teksty Marii Nasiłowskiej, Katarzyny Nosal oraz Graży...
„Polska Bibliografia Bibliologiczna” (PBB) rejestruje piśmiennictwo z zakresu szeroko pojętej nauki o książce. Rocznik 2011 został zredagowany wedle nowych zasad, ustalonych przez zespół bibliograficzny Zakładu Zbiorów Bibliologicznych. Zmodyfikowano schemat klasyfikacyjny, co spowodowało zmniejszenie liczby zarejestrowanych publikacji. Zastosowano także nowe rozwiązania typograficzne m.in. w zakresie nagłówków, skrótów, pogrubiania tekstu i zapisu dodatkowych uwag pod rekord...
„Archiwum Zofii i Jędrzeja Moraczewskich” to 17. tom w serii Katalogów Rękopisów Biblioteki Narodowej. Publikację opracował Andrzej Kaszlej, wybitny znawca rękopisów i wieloletni pracownik Biblioteki Narodowej. Katalog archiwum Moraczewskich przedstawia spuściznę o szczególnym charakterze – taka też była aktywność społeczna, niepodległościowa, polityczna i organizacyjna małżeństwa Moraczewskich oraz ich dzieje osobiste. „O wyjątkowości kolekcji” – jak zauważa w swojej recenzj...
Najnowszy katalog prezentujący judaika znajdujące się w zbiorach Zakładu Dokumentów Życia Społecznego Biblioteki Narodowej zaskakuje objętością i liczbą zreprodukowanych dokumentów. Wyjątkowy jest też temat historycznej analizy autorów pracy – Warszawa – miasto będące wówczas największym skupiskiem, a także najważniejszym ośrodkiem politycznym, gospodarczym i kulturalnym Żydów w Europie. Tu rozwijała się żydowska literatura, działały żydowskie drukarnie, teatry, otwierano sz...
Publikacja prezentuje efekty trwającej siedem lat inwentaryzacji niezwykle bogatego Archiwum Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte pod Paryżem – wydawcy paryskiej „Kultury”. Archiwum Instytutu to cenne źródło dokumentujące działalność placówki oraz życie polskiej emigracji politycznej w okresie powojennym. Znajduję się tu m.in.: akta osobiste Jerzego Giedroycia, fragmenty spuścizny po Witoldzie Gombrowiczu, Konstantym Jeleńskim i Jerzym Stempowskim. Prace porządkowe, któ...
Osiemnasty tom Bibliografii polskiej 1901-1939 obejmuje hasła na litery Koro-Krasu i zawiera ponad 6200 pozycji. Bibliografia opracowywana jest przez zakład Bibliografii Polskiej 1901-1939 w systemie MAK z zastosowaniem formatu MARC 21. Publikacja stanowi nieocenione źródło informacji o wszystkich działach piśmiennictwa rozwijających się w Polsce w latach 1901-1393 (także o publikacjach obcych uznanych za polonica zagraniczne).
Katalog rękopisów Agnieszki Osieckiej ukazuje się w roku szczególnym – mijającej właśnie dwudziestej rocznicy śmierci poetki, pisarki, dziennikarki, miłośniczki teatru i fotografii, autorki ponad dwóch tysięcy piosenek, utworów scenicznych i skeczy. Jest to pozycja wyjątkowa także pod innym względem, zawiera bowiem spis wszystkich materiałów i obiektów, które znajdowały się w mieszkaniu Agnieszki Osieckiej w chwili jej śmierci. Pozwala zatem czytelnikowi na swoiste odwiedziny...
Jest to kolejna publikacja z serii „Prace Instytutu Bibliograficznego”, zawierająca materiały z Sesji Jubileuszowej w 100. rocznicę śmierci Karola Estreichera - wybitnego bibliografa, wieloletniego dyrektora Biblioteki Jagiellońskiej, historyka literatury i teatru, także prawnika i publicysty. Referaty na Sesji wygłosili pracownicy z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Biblioteki Jagiellońskiej, Biblioteki Śląskiej i Centrum Badawczego Bibliografii Polskiej Estreicherów. Wspomnieni...
Katalog stanowi kolejny tom ukazujący się w serii przybliżającej rękopiśmienne zbiory Biblioteki Narodowej. Jest to publikacja wyjątkowo interesująca nie tylko ze względu na osobę Zygmunta Mycielskiego, wybitnego polskiego kompozytora, pisarza i eseisty muzycznego, ale także z uwagi na fakt, że dokumentuje jedną z największych kolekcji archiwalnych wśród spuścizn odziedziczonych po kompozytorach polskich XX wieku. Obejmuje ona, obok rękopisów muzycznych, rękopisy literackie (...
Zbójnictwu tatrzańskiemu poświęcono już niejedną publikację. Góralskie opowieści i pieśni o "chłopcach z gór" pobudzały wyobraźnię twórców literatury wysokiej, a zbójnik tatrzański stał się bohaterem przekazów ludowych, wpisał się na karty wspomnień, literatury pięknej i "poważnych studiów naukowych". Imponujący materiał - zebrany przez Autora i przytaczany niekiedy w postaci większych fragmentów opisujących zarówno samo zjawisko zbójnictwa tatrzańskiego, jak i postaci poszcz...
Trzydzieści pergaminowych map, namalowanych w XV wieku przez Nicolausa Germanusa na podstawie współrzędnych geograficznych określonych w dziele Ptolemeusza, zainspirowało Jacka Dehnela do napisania zbioru trzydziestu krótkich utworów, utrzymanych w różnych stylistykach. Te apokryficzne miniatury literackie, stworzone z okazji wyjątkowej ekspozycji: Świat Ptolemeusza – włoska kartografia renesansowa w zbiorach Biblioteki Narodowej, stanowią szczególny, artystyczny przewodnik p...
Kolejny, siedemnasty tom Bibliografii polskiej 1901-1939 obejmuje hasła na litery Kn-Korn i zawiera ponad 6,4 tysiąca pozycji. Bibliografia opracowywana jest przez Zakład Bibliografii Polskiej 1901-1939 w systemie MAK z zastosowaniem formatu MARC 21. Publikacja stanowi nieocenione źródło informacji o wszystkich działach piśmiennictwa rozwijających się w Polsce w latach 1901-1939 (także o publikacjach obcych uznanych za polonica zagraniczne).
Zainteresowania badawcze szczególną kategorią bibliotek historycznych, jaką są polskie biblioteki wielkoziemiańskie - rodowe, fundacyjne, ordynackie - mają tradycję sięgającą wieku XIX. Na to stulecie przypada największy rozwój bibliofilskich paski polskiej arystokracji ziemiaństwa. Zakładanie bibliotek uznawano zarazem za obywatelską, patriotyczną powinność tej grupy społecznej - jako sposób ochrony tradycji, intelektualnych dokonań i tożsamości narodu po utracie niepodległo...
Jest to pierwsza praca o międzywojennej literaturze młodzieżowej, z którą walczono w okresie PRL-u. Książki o Józefie Piłsudskim, Legionach Polskich, o obronie Lwowa w 1918 r. i o wojnie bolszewickiej na pół wieku zniknęły zarówno z lad księgarskich, jak i z bibliotecznych półek. Nie wznawiano ich od 1939 r., a w czasach stalinowskich wyrzucono z bibliotek ocalałe z pożogi wojennej wydawnictwa na temat walk o niepodległość i kształt granic Polski dźwigającej się do życia po r...
Żyjemy w latach zasadniczych przemian dokonujących się na naszych oczach i częściowo z naszym udziałem niemal we wszystkich dziedzinach politycznych, ekonomicznych, cywilizacyjnych i kulturowych. Zawsze w takich okolicznościach panowały tendencje odwracania się od przeszłości, traktowanej jako balast, utrudniający marsz ku nowej, wspaniałej przyszłości. Dopiero później, po zachłyśnięciu się nowoczesnością, następowała refleksja, że żadna trwała konstrukcja społeczna nie może ...
Dwadzieścia lat istnienia II Rzeczpospolitej, to czas bujnego rozkwitu żydowskiego życia społecznego i kulturalnego. Polscy Żydzi uczestniczyli aktywnie w kulturze całego społeczeństwa, a zarazem tworzyli własną, bardzo zróżnicowaną i niezwykle oryginalną kulturę w trzech językach: polskim, jidysz i hebrajskim. Zakładali wiele organizacji świeckich i religijnych, politycznych i społecznych, gospodarczych i zawodowych, charytatywnych, szkolnych, sportowych. W Bibliotece Narodo...
Książa z dziedziny reprografii przedstawia, w ujęciu historycznym, problem utrwalania, uzupełniania i zabezpieczania zabytków piśmiennictwa za pomocą techniki mikrofilmowania, ze szczególnym uwzględnieniem działalności mikrofilmowej prowadzonej przez Bibliotekę Narodową. Obszerna monografia, zawierająca także spis katalogów i informatorów o zbiorach mikrofilmowych w polskich instytucjach kultury, zainteresuje nie tylko czytelników zawodowo związanych z bibliotekarstwem....
Kronika powstała na podstawie materiałów źródłowych, które zawarte były w ówczesnych środkach masowego przekazu, czyli w prasie, na afiszach, w sprawozdaniach urzędowych oraz w oparciu o informacje przekazane w relacjach pamiętnikarskich. Są to – w naszej rzeczywistości i wobec ogromnych zniszczeń wojennych – materiały najbardziej wiarygodne. Znajdziemy tu informacje zarówno o koncertach i przedstawieniach teatralnych z muzyką, jak i o występach muzycznych podczas uroczystośc...
„Katalog poloników biblioteki Pontificia Universita Urbaniana” jest drugim tomem opracowywanej w Bibliotece Narodowej, we współpracy z Fondazione Romana Marchesa J. S. Umiastowska oraz Pontificio Istituto di Studi Ecclesiastici, serii „Polonika XVI–XVIII wieku w bibliotekach rzymskich”. Przeprowadzona na potrzeby tomu kwerenda objęła dwa, dawniej niezależne księgozbiory Biblioteki Collegio Urbano i Papieskiej Biblioteki Misyjnej, połączone w 1979 r. w jedną Bibliotekę Papiesk...
Prezentowana publikacja wpisuje się w wyjątkowy cykl książek wydanych przez Bibliotekę Narodową, poświęconych dokumentowaniu życia społeczności żydowskiej II Rzeczypospolitej. Po opublikowanych dotychczas – Afiszu żydowskim w II Rzeczypospolitej, Dokumentach życia społecznego Żydów polskich (1918–1939) w zbiorach Biblioteki Narodowej, Żydowskich drukach ulotnych w II Rzeczypospolitej w zbiorach Biblioteki Narodowej, t. I i II, Palestynie w żydowskich drukach ulotnych wydanyc...
Przedmiotem opracowania są wszystkie polskojęzyczne edycje Pana Tadeusza (zarówno opublikowane osobno, jak i w dziełach zbiorowych), celem analiza stosunku rosyjskich urzędów kontroli do krajowych oraz zagranicznych wydań Pana Tadeusza. Autorka zrekonstruowała dzieje edycji poematu w latach 1834-1914 we wszystkich zaborach i na obczyźnie. Opisała zmiany w sposobach cenzurowania tekstu przez carskie urzędy kontroli oraz działania obronne wydawców i księgarzy mające na celu wpr...
Ta dwujęzyczna (polsko-angielska) publikacja Biblioteki Narodowej, prezentująca bogaty zbiór afiszy żydowskich wydanych w Lublinie w latach 20. ubiegłego wieku, jest kolejną pozycją, która dzięki dokumentom ocalałym z hitlerowskiej zagłady, daje wyjątkowy obraz żydowskiej społeczności w Polsce przedwojennej. Po opublikowanych dotychczas - Afiszu żydowskim w II Rzeczypospolitej, Dokumentach życia społecznego Żydów polskich (1918-1939) w zbiorach Biblioteki Narodowej, Żydowskic...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
