Być może nie ma we wszechświecie nikogo poza nami. Być może powstanie życia jest trudne, a samo życie – rzadkie. A może odległe planety, księżyce i gwiazdy tętnią życiem, którego wciąż jeszcze nie odkryliśmy? Pod skorupami niewielkich, pokrytych lodem księżyców Jowisza i Saturna znajdują się ogromne oceany, istniejące prawdopodobnie równie długo jak nasza planeta. Czy kryją w sobie jakieś formy życia? Z tej książki dowiemy się, jak nauka poszukuje odpowiedzi na to...
Czy fizyków zwiodło piękno ich własnych teorii? Czy to zgłębiając czarne dziury i początek Wszechświata, czy poszukując nowej fizyki w CERNie, współcześni uczeni są głęboko przekonani, że fundamentalne prawa przyrody muszą być proste, naturalne i eleganckie. Jednak zdaniem fizyczki Sabine Hossenfelder dogmatyczne stosowanie tych zasadniczo estetycznych, a przez to subiektywnych kryteriów obecnie hamuje rozwój fizyki. Supersymetria, wielka unifikacja, wieloświat, s...
Algorytmy odgadujące myśli, nanocząstki i nanoboty medyczne krążące w naszych żyłach, genetyczna edycja embrionów ludzkich, samodzielnie chodzące i rozmawiające z nami seksroboty, autonomiczne drony bojowe, organy wewnętrzne na wymianę hodowane w laboratorium, sztuczna inteligencja pisząca opowiadania, komponująca muzykę i mówiąca jak człowiek… wszystkie te fascynujące technologie są albo już dostępne, albo tuż za rogiem. Co więc przyniesie przyszłość? Jak będzie w...
Przedstawiona książka zaprasza czytelnika do udziału w intelektualnej przygodzie najwyższych lotów. Wykorzystując ponad pięćdziesiąt koanów – ciekawych i jednocześnie paradoksalnych opowiastek zgodnych ze starożytną tradycją zen – czołowy fizyk Anthony Aguirre, zabiera czytelnika w podróż z Zachodu na Wschód poprzez idee obejmujące wiek, wielkość i głębię Wszechświata. Autor podejmuje kosmiczne pytania, z którymi borykali się naukowi giganci od Arystotelesa przez Galileusza d...
Życie wyobrażone jest książką dla każdego, kto chce się dowiedzieć, jak realia naszego wszechświata mogą okazać się znacznie dziwniejsze niż fikcja. Autorzy piszą: Patrzymy na typowe egzoplanety i próbujemy dowiedzieć się, w jaki sposób podstawowe zasady rządzące rozwojem życia działałyby w środowisku każdego z nich. Pytamy, jak, gdzie i jakie rodzaje życia mogą się rozwinąć na tych światach, a następnie spekulujemy, w jaki sposób mogłaby tam powstać zaawansowana c...
W tym błyskotliwym zbiorze esejów Holt bada ludzki umysł i kosmos oraz opisuje myślicieli, którzy próbowali zrozumieć to drugie za pomocą tego pierwszego. Z charakterystyczną dla siebie jasnością i poczuciem humoru Holt bada tajemnice mechaniki kwantowej, poszukiwanie podstaw matematyki oraz naturę logiki i prawdy. W międzyczasie przedstawia nieszablonowe szkice biograficzne sławnych oraz niedocenionych myślicieli, od fizyczki Emmy Noether po pioniera komputerowego...
Ona, to znana dziennikarka naukowa, On – znany i uznany naukowiec. Są jak proton i elektron, a ich rozmowy wyjaśniające fizykę dosłownie elektryzują. Oto mała próbka ich iskrzącej rozmowy:Karolina: Czy fizyką można opisać wszystko? Jean-Pierre: To stare pytanie o redukcjonizm. Czy wszystkie zjawiska chemiczne, biologiczne da się opisać w kategoriach fizyki. Nigdy się tym zawodowo nie zajmowałem, ale opinię mam, i to dość zdecydowaną. Nie wierzę w całkowity redukcjoni...
Zawarte tu teksty są zgrupowane w trzy zasadnicze części: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Ogólnie mówiąc, chcę odpowiedzieć na pytania o to, skąd wzięły się wieloryby, jak wygląda ich dzisiejsze życie i co stanie się z nimi na Ziemi w epoce człowieka (nowej erze, którą niektórzy uczeni nazywają antropocenem). Niemniej opowieści te nie chcą się grzecznie wpasować w te trzy przedziały czasowe. Czerpią jedne z drugich i wzajemnie się przenikają, ponieważ w myśleniu o wi...
Jak wygląda wewnętrzny świat osoby autystycznej? Fascynująca podróż do wnętrza autystycznego umysłu wiedzie przez rozmaite struktury mózgowe, geny oraz codzienne doświadczenia osób autystycznych i ich opiekunów. Temple Grandin, sama będąca osobą autystyczną, pokazuje, że kluczem do zrozumienia autyzmu są zmysły, których odmienne funkcjonowanie warunkuje sposób doświadczania świata. Przygląda się różnym typom myślenia, których właściwe wykorzystanie, może prowadzić do zdumie...
Robert Trivers to żywa legenda w świecie biologii i nauk społecznych, człowiek, którego magazyn „Time” uznał za jednego z największych naukowców i myślicieli dwudziestego wieku. Jego teorie dotyczące ewolucyjnych napięć występujących pomiędzy rodzicami a dziećmi, członkami rodzeństwa, przyjaciółmi, a także wewnątrz samego organizmu nie tylko zrewolucjonizowały genetykę i biologię ewolucyjną, ale i wpłynęły na wiele innych dyscyplin, od medycyny i nauk społecznych po historię...
Czym jest świadomość? Jak wyewoluowała? Czym jest doświadczenie zmysłowe? Wielu współczesnych myślicieli powiela błędne przekonania naszych przodków sądząc, że odpowiedzi na te pytania są tajemnicą, której odkrycie nie jest ludziom pisane. Jednak dzięki przenikliwości talentowi Daniela C. Dennetta możemy się przekonać, że nawet najgłębsze zakątki naszego umysłu nie muszą pozostawać zagadką. Autor wykorzystuje swoją zdumiewającą wiedzę z zakresu filozofii, psychologii, neu...
Co to jest Nic? Czym była próżnia dla Greków, a czym jest dla współczesnej kosmologii? Czy zero Babilończyków, Hindusów i Majów to jedno i to samo zero? John D. Barrow, brytyjski kosmolog i autor wielu znanych książek popularnonaukowych, tym razem poświęcił się Niczemu. Błyskotliwa, napisana z humorem i erudycją książka prowadzi Czytelnika od religijnych i poetyckich rozważań nad naturą nicości i przemijania, przez zmagania Babilończyków i Majów z zerem matematycznym, aż po n...
Jakie są ewolucyjne źródła moralności i religii? Gdzie można odnaleźć biologiczne fundamenty humanizmu? Czy ludzie potrzebują religii, by zachowywać się moralnie? Frans de Waal, światowej sławy prymatolog, sięga do badań nad zachowaniem zwierząt, by lepiej zrozumieć funkcję religii we współczesnym świecie. Szczególną uwagę poświęca bonobo, pokojowemu i empatycznemu gatunkowi małpy człekokształtnej, która pod względem zachowania być może najbardziej przypomina wspólnego przodk...
Książka zawiera zapisy rozmów lub relacje ze spotkań Karola Jałochowskiego z najwybitniejszymi (nierzadko także najbardziej frapującymi) współczesnymi uczonymi. Są wśród nich odkrywcy struktury DNA, konstruktorzy bomby atomowej, kosmologowie i kryptolodzy kwantowi. Rozmowy dotyczą kluczowych, najistotniejszych pytań związanych z naszą obecnością we Wszechświecie. Nobliści, laureaci prestiżowych nagród, ale także niezależni uczeni młodego i starszego pokolenia rozmawiają o wol...
Ostatni uścisk Mamy rozpoczyna się śmiercią szympansiej matriarchini, imieniem Mama. Gdy Mama umierała, profesor Jan van Hooff odwiedził ją, aby przytulić po raz ostatni. Ich pożegnanie sfilmowano, a nagranie szybko stało się niezwykle popularne w social mediach. Widok obejmującej profesora Mamy, witającej go szerokim uśmiechem i pocieszającym klepaniem po plecach - gestem często przypisywanym wyłącznie człowiekowi, głęboko poruszył miliony ludzi. Frans de Waal, w swojej najn...
Wybitny filozof Daniel C. Dennett, poszukując odpowiedzi na pytania o naturę naszego umysłu, łączy idee z zakresu filozofii, sztucznej inteligencji i neurobiologii. Starając się zrozumieć świadomość, stawia szereg intrygujących, a czasem wręcz niepokojących pytań. Czy możemy wiedzieć, co naprawdę dzieje się w umyśle innego człowieka? Czy to możliwe, że jesteś jedynym umysłem we Wszechświecie, a wszystko poza tobą jest jedynie bezwiednym mechanizmem? Autor dowodzi, jak ba...
Przyjaciele mają dla nas znaczenie, i to większe, niż sądzimy. W ciągu ostatnich lat badacze ze zdumieniem odkryli, jak ogromny wpływ ma posiadanie przyjaciół – nie tylko na nasze poczucie szczęścia, ale także na zdrowie, a nawet długowieczność. Nie umiemy żyć w odosobnieniu. Współczesny świat oferuje nam ogromne możliwości kontaktów międzyludzkich. Dlaczego więc, gdy wszystko wydaje się sprzyjać życiu społecznemu, dotyka nas plaga samotności? Robin Dunbar, wybitny antropol...
Jeden z najwybitniejszych współczesnych filozofów przedstawia nową koncepcję początków świadomego umysłu. Z jakiej przyczyny istnieją umysły? I jak to możliwe, że umysły mogą zadawać to pytanie i na nie odpowiadać? Do zrozumienia naszych świadomych umysłów wiedzie kręta ścieżka, prowadząca przez dżunglę nauki i filozofii, począwszy od początkowego, podstawowego założenia, że ?ludzie są obiektami fizycznymi, posłusznymi prawom fizyki. Ścieżka jest najeżona trudnościami, zarówn...
Humor i śmiech stanowią jedną z cech przynależnych wyłącznie gatunkowi ludzkiemu. Nie wszyscy jednak śmiejemy się z tych samych rzeczy, a przynajmniej uważamy je za zabawne w różnym stopniu. Od czego zatem zależy poczucie humoru? Od inteligencji, cech wrodzonych, a może płci? Czy da się odpowiedzieć na pytanie jak działa ten proces z neuronaukowego punktu widzenia? W swej błyskotliwej książce autorzy proponują poznawcze i ewolucyjne wyjaśnienie tego zjawiska. Ich zdaniem pows...
Jak powstał język? Jak to się dzieje, że przyswaja go każdy człowiek? Skąd wzięło się tyle podobieństw między językami, skoro każdy z nich powstał na potrzeby innej kultury? Od lat panuje przekonanie, że język jest zakodowany w naszych genach i że istnieje w każdym z nas jako wrodzony i instynktowny byt. Daniel Everett otwarcie kontestuje ten pogląd, dowodząc, że język to narzędzie wynalezione przez człowieka, które można stworzyć na nowo lub dać mu popaść w zapomnienie, tak ...
Elementy Euklidesa są arcydziełem literatury matematycznej i najważniejszą pracą naukową wszech czasów. Do dziś na świecie ukazało się ponad 1000 edycji tego dzieła. Jedynie Biblia miała większą ilość wydań. Praca Euklidesa nie zachowała się w oryginale, lecz w późniejszych przekazach. Jednym z najstarszych są fragmenty zapisane na papirusie z ok. I wieku n.e. i znalezione w Oxyrhynchus. Za pierwszego wydawcę Elementów (ok. 364 rok) uznaje się Teona z Aleksandrii. Na początku...
Głupota to słowo posiadające w języku polskim 283 synonimy występujące w co najmniej 28 różnych grupach znaczeniowych. W Szkicach zostały opisane wyłącznie „przypadki zawinione” wynikające z gnuśności, ewentualnie etycznej niegodziwości określonych osób, a nie przypadki, na które ktoś nie mógł mieć żadnego wpływu. Autorzy opisują swoje własne doświadczenia związane z głupotą i głupcami w myśl przekonania, że każda próba mająca na celu „policzenie” i „ponazywanie” głupoty jes...
W Geniuszu kobiet przedstawione zostały sylwetki dwudziestu czterech wybitnych przedstawicielek świata nauki. Pełen podziwu i uznania dla ich dokonań, Odifreddi odtwarza przebieg życia, napotkane trudności, genialne pomysły, absolutne poświęcenie i swobodę myśli takich postaci jak Rita Levi Montalcini, Marjam Mirzachani (pierwszy medal Fieldsa dla kobiety), Maria Skłodowska-Curie, astronautka Judith Resnik, niepokonana szachistka Judit Polgár i chińska farmaceutka Tu Youyou, ...
Czy rzeczywiście nasze psy upodabniają się do nas, a my do nich? Kto kogo udomawia? Czy naprawdę wiemy, gdzie kryje się sekret psiej inteligencji? Miłośnicy psów mogliby bez końca rozprawiać o tym, jak sprytni są ich podopieczni, jak wiele rozumieją i jak dalece są im oddani. Autorzy Psiego geniuszu, Brian Hare i Vanessa Woods, nie są pod tym względem wyjątkami, jednakże w odróżnieniu od większości wielbicieli czworonogów mają możliwość przekucia własnych obserwacji w twardą ...
