21 października 1966 roku młodą nauczycielkę z przedmieść Londynu wyrwało ze snu silne przeczucie, że wkrótce wydarzy się coś strasznego. Godzinę później w walijskim Aberfan doszło do tragedii – na górnicze miasteczko osunęła się część hałdy węglowej, zabijając ponad sto czterdzieści osób, w większości dzieci. Wśród lekarzy, którzy pojawili się na miejscu, był psychiatra John Barker. To on – dla jednych szarlatan, dla innych innowator łączący naukowe podejście z otwartością...
W czasie wielkiej wojny ojczyźnianej zginęły miliony radzieckich dzieci. Rosyjskich, białoruskich, ukraińskich, żydowskich, tatarskich, łotewskich, cygańskich, kozackich, uzbeckich, ormiańskich, tadżyckich. Te, które przeżyły, wojny nie zapomniały nigdy. Dla nich to wspomnienie pierwszego papierosa otrzymanego od Niemca, zapach bzu i czeremchy, zabawa w strzelanie, pierwsze grzyby w lesie, kózka, która miała dawać mleko i zapewnić rodzinie przetrwanie. Ale też sprawy, prz...
Przez większość życia uważałem Ślązaków za jaskiniowców z kilofem i roladą. Swoją śląskość wypierałem. W podstawówce pani Chmiel grała nam na akordeonie Rotę, a ja nie miałem pojęcia, że ów plujący w twarz Niemiec z pieśni był moim przodkiem. O swoich korzeniach wiedziałem mało. Nie wierzyłem, że na Śląsku przed wojną odbyła się jakakolwiek historia. Moi antenaci byli jakby z innej planety, nosili jakieś niemożliwe imiona: Urban, Reinhold, Liselotte. Później była ta n...
Ponad siedemdziesiąt tysięcy polskich dzieci objętych jest pieczą zastępczą. Mieszkają w domach dziecka i rodzinach zastępczych. Większość nie ma szans na znalezienie prawdziwego domu – są za duże, mają zbyt wiele problemów zdrowotnych, ich biologiczni rodzice nie zostali pozbawieni praw rodzicielskich. A nawet jeśli dojdzie do adopcji, nie zawsze jest to historia z happy endem. Rodzina adopcyjna mierzy się z wyzwaniami, które osobom z zewnątrz trudno sobie wyobrazić. Nie wsz...
Pod koniec stycznia 1959 roku grupa turystów, głównie studentów i absolwentów Politechniki Uralskiej, postanowiła uczcić kolejny zjazd KPZR zdobyciem góry Otorten w Uralu Północnym. Wyprawa zakończyła się tragicznie i w wyjątkowo zdumiewających okolicznościach. Obozujący na zboczu turyści rozcięli swój namiot, wybiegli w uralską noc, rozpalili ognisko. Nikt nie przeżył nocy – niektórzy zmarli z powodu hipotermii, u innych znaleziono liczne urazy, ślady krwotoku z nosa, spor...
W poniedziałek 3 grudnia 1854 roku do portu w Galveston w Zatoce Meksykańskiej w stanie Teksas przypłynęły dwa statki pasażerskie. Wiozły czterystu osiemdziesięcioro dwoje pasażerów, w tym grupę chłopów ze wsi Płużnica Wielka na Śląsku. Przybyli na zaproszenie księdza Leopolda Moczygemby, który obiecał im, że znajdą tu raj na ziemi. Po zejściu z pokładu wyruszyli na podbój Dzikiego Zachodu, włączając się w tok amerykańskiej historii. Założyli osady Panna Maria, Cestohowa i Ko...
„Jeżeli do białego lukru dostanie się choć jedna ciemniejsza kropla, lukier nigdy nie będzie już biały” – królowa Ku Klux Klanu uczy dzieci, jak przygotować bożonarodzeniowy tort. Chociaż dziś Amerykanie odruchowo wzdrygają się na hasło „Ku Klux Klan”, ten ma się całkiem nieźle i działa w pełni legalnie. W USA jest aktywnych kilkadziesiąt organizacji ze słowem „Klan” w nazwie. W ciągu ostatnich dwóch dekad FBI kilkakrotnie udaremniło zamachy przygotowywane przez ich ekstr...
„W latach 2008–2017 za niepełnosprawne uznano 218 tysięcy dzieci. Część z nich, tych najciężej chorych i głęboko niepełnosprawnych intelektualnie, pozostanie dziećmi do końca życia. Aż do śmierci będą potrzebowały pomocy przy wykonywaniu najprostszych czynności: myciu, jedzeniu, załatwianiu potrzeb fizjologicznych. Napisałem tę książkę, by pokazać, co ich matki przeżywają na co dzień. Bardzo rzadko słyszymy ich głos. Nikt nie jest w stanie opowiedzieć, co czuje żona porz...
Tu nie ma prostych historii i prostych odpowiedzi na trudne pytania. Tu zawsze żyje się niepewnie, coś każe siedzieć na walizkach i spać z otwartymi oczami. To miejsce dobre dla przemytników, uciekinierów i starców. Chociaż tej granicy od dawna już nie ma, życie nadal toczy się przygranicznym rytmem. Granica ciągle tkwi w głowach i we wspomnieniach – zarówno tych, którzy nie dali się wypędzić, jak i tych, których dawno wypędzono. „Wymazana granica” Tomasza Grzywaczewskie...
W maju 2014 roku Sonia Faleiro zobaczyła w mediach społecznościowych zdjęcie: ciała dwóch młodych dziewczyn wiszące na drzewie. Internauci pisali, że dorastające w Indiach kuzynki, czternastoletnia Lalli i szesnastoletnia Padma, zostały zgwałcone i zamordowane przez mężczyzn z wyższej kasty. Śledztwo prowadzone przez miejscowych policjantów było pełne nieścisłości. Rzeczy osobiste nastolatek zniknęły z miejsca przestępstwa, a świadkowie wielokrotnie zmieniali zeznania. Faleir...
Przedostatni sołtys wsi Katowice, który ani myślał zostać miastowym. Trzy licealistki skazane przez sąd za protest przeciw zmianie nazwy miasta na Stalinogród. Górnicy z Grupy Janowskiej tworzący po szychcie mistyczne obrazy. Córka znanego pisarza Wilhelma Szewczyka cierpliwie tłumacząca ojca z jego ONR-owskiej przeszłości. „Miasto to opowieść, która się składa z tysięcy drobnych historii” – pisze Malinowska, po czym za pośrednictwem barwnych losów swoich bohaterów opowiada...
Galvinowie mogliby być ucieleśnieniem amerykańskiego snu. Dan i Mimi wzięli ślub zaraz po II wojnie światowej, rodzinę zakładali w czasach rosnącego dobrobytu, awansowali do klasy średniej, kupili piękny dom. Marzyli o dużej rodzinie i ich marzenie się spełniło, doczekali się aż dwanaściorga dzieci. Ale za zamkniętymi drzwiami rozgrywał się dramat. Jeden po drugim ich sześciu synów traciło kontakt ze światem. Diagnoza – schizofrenia – w tamtych czasach była jak wyrok dla ...
Logavina to cicha i spokojna uliczka położona w sercu miasta, słynącego z tolerancji i kosmopolitycznego uroku. Wybuch wojny postawił na głowie życie jej mieszkańców, Bośniaków, Chorwatów i Serbów, którzy do tej pory żyli obok siebie, nie zwracając uwagi na dzielące ich różnice. W oblężonym Sarajewie, pozbawieni ogrzewania i elektryczności, przy coraz bardziej ograniczonych zasobach żywności i wody, każdego dnia muszą teraz walczyć o przetrwanie swoje i bliskich. Muszą br...
Osiemdziesiąt lat po zakończeniu wojny domowej Hiszpania wciąż nie wie, co zrobić z ciałami ofiar. Musiało minąć ćwierć wieku od śmierci generała Francisco Franco, by rodziny odważyły się szukać swoich zamordowanych bliskich. Szukają ich nadal: w przydrożnych rowach, zasypanych studniach, na polach, w płytkich zbiorowych grobach. W ciągu ostatnich kilkunastu lat hiszpańskie organizacje pozarządowe otwarły siedemset czterdzieści anonimowych mogił. Ekshumowały ponad dziewięć ...
Małą Martą chciał się zająć ksiądz egzorcysta. Na rodziców awanturującego się Piotrka sąsiedzi nasyłają policję i pomoc społeczną. Matka autystycznego Mateusza usłyszała, że powinna go oddać do ośrodka. Aleś rozładowuje energię, ścigając się na rowerze. Tamara ma ADHD i świadectwa z czerwonym paskiem. Nastoletni Kacper z zespołem Aspergera był gnębiony w szkole. Dzieci i młodzież z widoczną niepełnosprawnością wywołują w nas empatię. Sprawne i zdrowe, ale zachowujące się...
Każdy słyszał kiedyś o Kurdach, ale czy wiemy o nich coś, co wymykałoby się stereotypom powielanym przez telewizyjne migawki? „Zielone migdały” to owoc podróży do Iraku i Kurdystanu, które autor odbył w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Znajdziemy tu zarówno historię prześladowań Kurdów, jak i ich partyzanckiej walki o niepodległość pod przywództwem klanu Barzanich. Smoleński odwiedza miejsca konstytuujące kurdyjską tożsamość – muzeum ludobójstwa w Halabdży i jazydzkie sankt...
Nie sposób go z nikim pomylić, choć jest podobny i zarazem niepodobny do reszty ludzkości. Ma własny słownik i doskonale wie, co jest dobre, a co złe. Paszport radziecki przechowuje jako najcenniejszy skarb. Homo sovieticus. Nie umarł wraz z upadkiem imperium, za to musiał stawić czoła nowej rzeczywistości, gdy wbrew przewidywaniom Marksa po socjalizmie nastąpił kapitalizm, ojczyznę zastąpił supermarket, a władzę przejęli handlarze i cinkciarze. Wiecznie żywy, chęt...
To, czego nie można było wykrzyczeć światu, zostało zakopane w ziemi. Tuż po rozpoczęciu II wojny światowej Emanuel Ringelblum, trzydziestodziewięcioletni historyk, nauczyciel i działacz społeczny, zaczyna gromadzić informacje o życiu Żydów pod okupacją niemiecką. Niedługo potem zaprasza do współpracy innych – podobnie jak on historyków i społeczników, a także ekonomistów, literatów, przedsiębiorców. W getcie warszawskim powstaje tajna organizacja Oneg Szabat („Radość sobot...
Historia Litwy to nie tylko unia lubelska, wspólna walka o Grunwald, Pan Tadeusz oraz obowiązkowe zwiedzanie Ostrej Bramy i cmentarza na Rossie. Dominik Wilczewski snuje wciągającą opowieść o splocie przeszłości Litwy z jej współczesnością. Litwini wiele razy upadali, bywali pionkami w grze wielkich mocarstw – i znów powstawali, wiedzeni nadzieją na przetrwanie narodu, tożsamości, języka i kultury. Własnym wysiłkiem wyciągnęli swoje państwo z historycznego niebytu, zbudowal...
Ich oszczędności wyparowały po kryzysie w 2008 roku lub z powodu różnych życiowych wypadków. Zamiast przejść na zasłużoną emeryturę, żegnają się z wygodnym życiem przedstawicieli klasy średniej, które wiedli dotąd. Sprzedają domy, bo nie mogą ich już utrzymać, przesiadają się do kamperów, przyczep, vanów czy pikapów i ruszają w drogę. Jeżdżą od stanu do stanu w poszukiwaniu dorywczej pracy – na kempingach, przy zbiorach owoców i warzyw, w centrach logistycznych Amazona. ...
Historia Litwy to nie tylko unia lubelska, wspólna walka o Grunwald, Pan Tadeusz oraz obowiązkowe zwiedzanie Ostrej Bramy i cmentarza na Rossie. Dominik Wilczewski snuje wciągającą opowieść o splocie przeszłości Litwy z jej współczesnością. Litwini wiele razy upadali, bywali pionkami w grze wielkich mocarstw – i znów powstawali, wiedzeni nadzieją na przetrwanie narodu, tożsamości, języka i kultury. Własnym wysiłkiem wyciągnęli swoje państwo z historycznego niebytu, zbudowal...
Czym różni się dziennikarz popierający republikanów od tego, który stawia na demokratów? Co łączy konserwatywną sieć FOX z uchodzącą za postępową MSNBC? I czy na pewno media powinny budować kapitał na wzajemnej niechęci? Przed Państwem gorzki i pełen ironii audyt wielkiej korporacji Nienawiść sp. z o.o. Nagradzany amerykański reporter Matt Taibbi bezlitośnie rozprawia się z dziennikarskim bałaganem w USA i wnikliwie analizuje typy politycznej ortodoksji, które tylk...
„Okrucieństwo dyktatury, nędza wolności, arogancja najeźdźców… Wszystko to i o wiele więcej zobaczymy w dramatycznych opowieściach Irakijczyków, które powierzyli Pawłowi Smoleńskiemu. Nie jest to książka wpisująca się w spór o słuszność lub niesłuszność interwencji wojskowej w Iraku. To rzecz o losie kraju i ludzi, po których przejeżdżały walce Historii. Wreszcie z dala od zgiełku telewizyjnych fajerwerków i wojennej propagandy możemy wsłuchać się w głosy Irakijczyków. Są r...
O tym, dlaczego dorośli decydują się na diagnozę, dlaczego autyzm to nie zawsze supermoce, o codzienności i relacjach Jacek Hołub rozmawia nie tylko z psychologami, ale przede wszystkim z osobami, które o tym, że są w spektrum autyzmu, dowiedziały się już w dorosłym życiu. Bohaterowie reportażu opowiadają o swoich trudnościach w relacjach społecznych, nadwrażliwościach sensorycznych i potrzebach, ale także o związkach, mocnych stronach i pasjach oraz o tym, co daje im ukojeni...
Książkowe reportaże mieszczą w sobie zarówno pasjonujące relacje z podróży po całym świecie (jak na przykład “Biała gorączka” Jacka Hugo-Badera), opowieści o Polsce (jak “Nie zdążę” Olgi Gitkiewicz), miejscach, do których z reguły osoby postronne nie mają wstępu (jak “Klerycy. Życie w polskich seminariach” Mariusza Sepioło) czy oparte na faktach i mrożące krew w żyłach historie sprzed lat (jak “Tragedia na Przełęczy Diatłowa. Historia bez końca” Alice Lugen).
Oparte na faktach, z reguły bez znaczących ubarwień fabularnych - takie reportaże czytane są najchętniej. Dzięki ich autorom i autorkom możemy wejść w nieznane nam dotychczas światy polityki, kultury, zamkniętych społeczności, odwiedzić miejsca targane konfliktami, ale także głębiej poznać to, co wydaje się być na wyciągnięcie ręki. Reportażyści dokumentują i opisują otaczającą nas wszystkich rzeczywistość, opierając swoje publikacje na własnych doświadczeniach, wywiadach, dokumentach i podróżach. Ich książki dotyczą także często zagadek i teorii spiskowych, zapomnianych miejsc lub wydarzeń, czy spraw społecznych.
Na Woblink wśród ebooków z kategorii reportaż znajdziecie wiele dzieł znakomitych i uznanych reportażystów, zarówno z Polski, jak i ze świata. W formacie epub, mobi lub pdf czekają na Was książki autorstwa między innymi Hanny Krall, Ryszarda Kapuścińskiego, Wojciecha Jagielskiego, Pawła Smoleńskiego czy Mariusza Szczygła. Warto sięgnąć także po wyróżnioną Nagrodą Literacką Nike książkę “Żeby nie było śladów” Cezarego Łazarewicza.
Wśród zagranicznych twórców reportaży znajdziecie Orianę Fallaci, Liao Yiwu, Craiga Taylora, Amosa Oza, Davida Attenborough czy Swietłanę Aleksijewicz. Ta ostatnia autorka jest również laureatką Literackiej Nagrody Nobla - jej reportaże “Wojna nie ma w sobie nic z kobiety”, “Czasy secondhand”, “Czarnobylska modlitwa” czy “Cynkowi chłopcy” dostępne są na Woblink między innymi jako ebooki.
Dotychczas czuliście opory przed tym, żeby przeczytać jakiś reportaż albo nie wiecie za bardzo, po co sięgnąć w pierwszej kolejności? Spieszymy z pomocą! Czytanie reportaży pozwala otworzyć oczy na rzeczywistości i doświadczenia, które dotychczas nie były nam dostępne albo nie zdawaliśmy sobie w ogóle sprawy z ich istnienia. Udowadniają one także, jak wiele zupełnie niespodziewanych, a nawet niewidocznych rzeczy dzieje się często bardzo blisko nas. Dzięki temu nie tylko ciągle dowiadujemy się więcej o świecie, ale także uwrażliwiamy na ludzkie historie. Od czego jednak zacząć? Propozycji jest wiele. W naszym kraju mamy pewien przywilej - zwłaszcza w XX i XXI wieku rozwinęła się znakomita tzw. polska szkoła reportażu, której dzieła doceniane są nie tylko w Polsce, ale także i na świecie. Dobrym początkiem zapoznawania się z nią jest sięgnięcie po zbiór najważniejszych tekstów - trzytomową “ Antologię polskiego reportażu”, prezentującą historię najlepszych twórców. Tą wydaną przez Wydawnictwo Czarne pod redakcją Mariusza Szczygła monumentalną kolekcję znajdziecie na Woblink jako książkę papierową oraz ebook.
Chcielibyście zabrać coś ze sobą w drogę jakąś krótszą historię? Nic prostszego! Na początek polecamy zwłaszcza “ Z miłości? To współczuję!”, historię współczesnego Omanu autorstwa Agaty Romaniuk.
A może chcecie podróżować dalej? Sięgnijcie po “Indie. Kraj miliarda marzeń” Weroniki Rokickiej albo “ Izrael już nie frunie” Pawła Smoleńskiego. Interesuje Was miejsce kobiet w innych kulturach i społecznościach? “ Kwiaty w pudełku. Japonia oczami kobiet” Karoliny Bednarz będą dobrym pomysłem.
Azja to trochę zbyt daleko? Nie ma problemu, wybierzcie się wraz z Mariuszem Szczygłem śladami jego “ Osobistego przewodnika po Pradze”.
Chcielibyście zacząć od klasycznych pozycji reportażu? “ Imperium”, “ Szachinszach” lub “ Cesarz” Ryszarda Kapuścińskiego czekają na Was w formatach epub, mobi lub pdf.
Może jest tak, że przeczytaliście już trochę reportaży w swoim życiu, ale gdy patrzycie na długą listę pozycji ukazujących się nakładem Wydawnictwa Czarne, Wydawnictwa Otwartego, Wydawnictwa Szczeliny, Wydawnictwa Literackiego albo Wydawnictwa Znak od nadmiaru dobra zaczyna się Wam kręcić w głowie i już nie wiecie, co wybrać następnego? Spróbujemy pomóc!
Miłośnikom reportaży podróżniczych oraz osobistych historii związanych z dalekimi krajami polecamy ebook “Ulica wiecznej szczęśliwości. O czym marzy Szanghaj” Roba Schmitza. Autor spędził w tym mieście wiele lat i poznał je od podszewki, a przy tym zachował dystans właściwy outsiderowi. Dzięki temu z dużą życzliwością, a przy tym spostrzegawczością opisuje współczesny Szanghaj z perspektywy jego mieszkańców - własnych sąsiadów.
Na Woblink mamy też wiele reportaży podróżniczych dla osób, których fascynuje Korea Południowa i jej kultura, historia oraz społeczeństwo. Wśród nich “Kraj niespokojnego poranka. Pamięć i bunt w Korei Południowej” Romana Husarskiego, “Cool po koreańsku” Euny Hong, “Przesłonięty uśmiech. O kobietach w Korei Południowej” Anny Sawickiej, “7736 km. Pomiędzy Koreą Południową a Polską” Mijin Mok czy “Mądre matki, dobre żony” Małgorzaty Sidz, które znajdziecie tutaj między innymi w formatach epub, mobi lub pdf. Z kolei Craigiem Taylorem możecie poznać mieszkańców Londynu w jego popularnej książce “Londyńczycy. Miasto i ludzie” oraz Nowego Jorku w “Nowojorczycy. Miasto i ludzie”.
Wolicie reportaże o Polsce? Polecamy zatem “ Miedziankę” Filipa Springera, opowieść o niewielkim miasteczku znajdującym się w pobliżu Jeleniej Góry, którego (już) nie ma. Springer długo szukał odpowiedzi na pytanie, dlaczego posiadająca siedmiowiekową historię Miedzianka zniknęła z powierzchni ziemi, odkrywając po drodze wiele innych tajemnic z przeszłości. “ Łowcy skór. Tajemnice zbrodni w łódzkim pogotowiu” Tomasza Patory zmrożą krew w żyłach wynikami śledztwa w sprawie jednej z największych afer w historii III Rzeczpospolitej. Z kolei brytyjczyk Bernard Newman wyruszył na jedną ze swoich wypraw rowerowych właśnie do Polski. Jedna z jego podróży odbywała się w okresie międzywojennym - relację z niej znajdziecie w “ Rowerem przez II RP. Niezwykła podróż po kraju, którego już nie ma”. Z kolei jego ówczesne obserwacje i próby przewidzenia przyszłości z czasów II wojny światowej znajdziecie w “ Rowerem przez Polskę w ruinie”.
Interesują Was reportaże true crime? Sięgnijcie po dzieło Cezarego Łazarewicza “ Koronkowa robota. Sprawa Gorgonowej”, bohaterki jednego z najbardziej znaczących procesów dwudziestolecia międzywojennego i jednej z najgłośniejszych spraw w historii polskiego sądownictwa. Z Katarzyną Bondą możecie odwiedzić “ Polskie morderczynie”, odsiadujące wyroki kobiety skazane za morderstwa, z którymi rozmawia polska autorka kryminałów. Chcielibyście poszerzyć swoją wiedzę? Reportaże popularnonaukowe to coś dla Was! Jako ebooki znajdziecie na Woblink wiele z nich - na przykład “ Śpiące królewny. Tajemnicze przypadki ze świata neurologii” Suzanne O’Sullivan. True crime oraz pozycje popularnonaukowe łączy chociażby w swojej książce “ Zbrodnie odczytane z kości. Tajemnice antropologii sądowej” Monika Głąbińska, wprowadzając nas w świat jednego z najbardziej fascynujących, a przy tym dość elitarnych zawodów antropologa sądowego. Te i wiele innych ebooków reportaży czeka na Was na Woblink!
