Spojrzenie na Rzym z lat 218–188 p.n.e. jako dojrzałą republikę, tkwiącą w nieustannym napięciu militarnym, jest w istocie intrygujące. Z pewnością interesy poszczególnych gentes krzyżowały się w ocenie celów i potrzeb; także prosty lud rzymski dostrzegał, iż bezustanna ekspansja stanowi klucz do powodzenia i spełnienia rosnących aspiracji potomków Romulusa. Paradoksalnie Rzym w swojej wewnętrznej narracji stawał się „oblężoną twierdzą”, która nieustannie musi mobilizować leg...
Natarcie Prusaków zakończyło się katastrofą. Oba bataliony Landwehry zostały rozbite i w całkowitym chaosie odrzucone do tyłu. Ani prośby, ani groźby księcia Augusta Pruskiego nie powstrzymały fali odwrotu, a raczej ucieczki. Artyleria pruska znalazła się w niebezpieczeństwie. Widząc szanse dla siebie, francuskie kolumny batalionowe na rozkaz samego gen. Vandamme’a ruszyły do miażdżącego ataku z pochylonymi bagnetami, niczym stalowa falanga. […] Mimo wsparcia ze strony 11. Re...
Jednak działania Sałtykowa po bitwie pokazują, że nie do końca miał świadomość ogromu klęski, jaką zadał Prusakom. Sprowadzały się one bowiem do jednego – za wszelką cenę uniknąć kolejnej konfrontacji z pruskim królem. Najpewniej pełną ocenę przesłaniał mu fakt, z jak wielkim trudem, mając przewagę liczebną i będąc na dobrej defensywnej pozycji, zwycięstwo to osiągnął. Na wieść o odejściu aliantów Fryderyk popadł w euforię i 1 września w liście do Prinza Heinricha zawarł zna...
Rozprawką niniejszą pragnę przyczynić się do wyjaśnienia uwagi godnej kwestji: przełamania frontu i wykazać sposoby natarcia, stosowane w r. 1915, tembardziej, że w bitwie pod Gorlicami uczestniczyły pułki polskie, z których składała się przeważnie 12-ta austrjacka dywizja piechoty. Pułki te (56 wadowicki, 100 cieszyński, 20 nowosądecki i 57 tarnowski) wzbudziły bitnością swoją i sprawnością bojową ogólny podziw, przykładając się walnie ku pokonaniu przeciwnika. Pragnę tu na...
Monografia omawia boje 8 Dywizji Piechoty pod Ossowem i Okuniewem w ramach działań prowadzonych przez 1 Armię Wojska Polskiego na przedmościu warszawskim w sierpniu 1920 roku. Napisana na podstawie dokumentów przechowywanych w Centralnym Archiwum Wojskowym Wojskowego Biura Historycznego i w oparciu o najnowszą literaturę przedmiotu, w szczegółowy sposób przedstawia stan organizacji, liczebność, zadania i straty polskiej oraz sowieckiej strony w trakcie Bitwy Warszawskiej. W ...
Okres wojen, które Rzeczpospolita Obojga Narodów toczyła ze wszystkimi niemal sąsiadami w latach 1648-1667, ma dla historii Polski fundamentalne znaczenie. Z jednej strony jest to okres niesamowicie dramatyczny z punktu widzenia zniszczeń, z drugiej zaś to właśnie w tym czasie narodziło się wiele bohaterskich mitów, które pielęgnujemy do dzisiaj dzięki dziełom filmowym czy literackim [...]. Warto zatem poznać wszystkie aspekty wspomnianego dwudziestolecia wojen, a zwłaszcza ...
Na wysokości południowo-libańskiego portu Tyr okręt egipski przechwycony został przez izraelskie niszczyciele Elath(komandor porucznik Yohai Ben-Nun) i Yaffo(komandor porucznik Menahem Cohen). Miało to miejsce o 05.07, kiedy nawiązano z nim kontakt radiolokacyjny. Dystans między przeciwnikami wynosił wówczas około 17 mil. 10 minut później Izraelczycy wykryli kolejne cztery niezidentyfikowane obiekty zbliżające się z zachodu. Komandor Yanai obawiając się zasadzki, polecił zmni...
8 kwietnia gen. Gambier-Parry, do którego dotarł już rozkaz o odwrocie, podjął próbę wyjścia z kotła. Jednak jego kolumna została zmasakrowana bocznym ogniem czołgów i dział (swoją klasę pokazały tu ponownie 88-milimetrowe działa pplot.) i tylko część awangardy zdołała przejść. Kolejna próba przebicia się w kierunku zachodnim zakończyła się podobnie. Jedynie dwa szwadrony 3. BZmot. hinduskiej i część 1. pułku artylerii królewskiej, szaleńczą jazdą przedarły się na zewnątrz pi...
Na początku sierpnia armia Barbarossy ruszyła na Polskę w kierunku Śląska, gdzie zapewne Wygnaniec z synami mieli dokonać dywersji. Na przedpolu za Odrą najeźdźcy napotkali graniczne puszcze, utrzymywane w gęstości, i bagna. Przejścia między nimi grodziły zasieki. Ich monumentalność zdumiała Niemców i Czechów, nawet samego cesarza. W liście podkreślał nie tylko ich ogromne rozmiary, ale i niezwykłą pomysłowość, z jaką były wzniesione. Pisze jednak, że zdobył je wszystkie bez ...
Bitwa trwała od godziny 6 do godziny 14.00. Około 13.00 Oda Nobunaga nakazał kontratak na siły klanu Takeda, które odstąpiły od palisady. Po krótkiej walce oddziały Takedów zmuszone były wycofać się. Odwrót szybko przekształcił się w chaos. Podczas ucieczki, mimo bohaterskiej postawy kilku generałów, wielu żołnierzy Takedy padło ofiarą ściągającej ich kawalerii Ody Nobunagi. Wśród poległych wtedy generałów był Baba Nobuharu, który zginął w tej spektakularnej bitwie, gdy czuwa...
Szturm Izmaiła przez wojska rosyjskie pod koniec 1790 roku, wbrew utrwalonym w literaturze naukowej stereotypom, nie stał się punktem zwrotnym w wojnie rosyjsko-tureckiej z lat 1787-1792. Po utracie Izmaiła Osmanowie przez kolejny rok stawiali Rosjanom opór na lądzie i morzu, a dopiero w 1791 roku doszło do najważniejszych starć tego konfliktu zbrojnego – zdobycia przez Rosjan Anapy po trwających cztery lata nieudanych próbach zajęcia tej twierdzy, a także bitwy pod Măcin, kt...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wojna austriacko-turecka z lat 1716-1718 należy do tych wojen tureckich, które są dość dobrze zbadane w europejskiej historiografii. Przyczyn tego należy szukać w postaci głównodowodzącego armią habsburską w tamtym okresie, księcia Eugeniusza Sabaudzkiego. Ciągłe zainteresowanie studiowaniem kampanii jednego z uznanych geniuszy sztuki wojskowej nie powinno było pozostawić „białych plam” w historii wojny 1716-1718. Jednak w tym konkretnym przypadku wszystko okazało się dokładn...
Najazdy węgierskie na Europę Zachodnią są zwykle fragmentarycznie opisywane w opracowaniach naukowych i popularnonaukowych. Tymczasem z kilku powodów temat ten zasługuje na szersze zbadanie i przedstawienie, także w formie popularyzatorskiej. Najbardziej widoczną cechą tych konfliktów jest ich zasięg i czas trwania. Obejmowały one wyjątkowo rozległe tereny Europy Zachodniej przez prawie kilkadziesiąt lat. Zwykle zasięg ten tłumaczono ruchliwością armii najeźdźców. Jak będzie...
Lotnik prawdziwy – to jaźń biorąca, rwąca się do bohaterstwa i lotu nad poziomy, to głowa szalona, szukająca praw nowych, to tytan burzący wszystko, co stare i zatęchłe, to Prometeusz, który za wydanie ognia mającego służyć ludzkości, gotów jest zapłacić każdą – absolutnie każdą cenę. Tymi słowy prof. Gustaw Andrzej Mokrzycki, wykładowca Politechniki Lwowskiej z okresu II Rzeczpospolitej w 1932 roku, scharakteryzował osobowość ludzi, którzy ośmielili się rzucić wyzwanie natu...
Wśród konfliktów zbrojnych, w które tak bogata była epoka „Starego Porządku”, szczególne miejsce zajmuje wojna o sukcesję austriacką (1740-48). Spór o spadek ostatniego Habsburga nazywany jest najbardziej skomplikowanym konfliktem XVIII wieku (Anderson), a przedziwne sploty interesów zaangażowanych stron dał nawet powód do twierdzenia o jego anormalności (Lodge). Wieloaspektowy charakter tego konfliktu naprawdę sprawia, że jest on o wiele bardziej złożony niż zwykłe starcie...
Obrona przed nawałą turecką w 1672 roku Kamieńca Podolskiego – najpotężniejszej z kresowych twierdz dawnej Rzeczypospolitej, opisana przez noblistę Henryka Sienkiewicza w powieści Pan Wołodyjowski – wydaje się być szeroko znana Polakom. Tak jak i pogrom Turków rok później pod niedalekim od tej twierdzy innym zamkiem warownym – pod Chocimiem, gdzie hetman Jan Sobieski wziął krwawy odwet za śmierć swoich najlepszych żołnierzy oraz za poniżenie Polski utratą Podola z Kamieńcem i...
Już pierwsze kontakty pomiędzy przybyszami zza morza a rdzenną ludnością wysp – Maorysami, do których doszło w XVII i XVIII wieku, doprowadziły do krwawych starć. W pierwszej połowie XIX wieku doszło natomiast do szeregu następujących po sobie ataków na statki europejskich łowców fok i ataków odwetowych z ich strony na maoryskie wsie. Prawdziwe morze krwi zaczęło się lać jednak dopiero wraz z rozpowszechnieniem się na wyspach broni palnej. W tym okresie tzw. Wojny Muszkietowe...
W centrum bitwy szybko zapanował krwawy chaos. Podczas kolejnych ataków i kontrataków Fukushima Masanori i Ukita Hidei nie zamierzali ustępować z pola. Głębokie włamania piechoty Fukushimy odpierały szarże kawalerii Hidei. Jednym z przykładów gwałtownej walki w zwarciu w tej fazie bitwy był już sam początek starcia pomiędzy siłami Ukity Hideie i Fukushimy Masanori. Jeden z dowódców Fukushimy Masanoriego, imieniem Kani Saizo, walczył z wrogim oficerem Akashi Takenori. Dźgając ...
W ostatnich dekadach XIX wieku gwałtowny postęp w technologii militarnej i złowieszcze zmiany w globalnym krajobrazie politycznym zmusiły narody do ponownego przemyślenia strategii, a marynarki wojenne do zmierzenia się z problemem przygotowania swojego korpusu oficerskiego do przyszłych wojen. Procesy te bardziej niż kiedykolwiek wymagały solidnej bazy teoretycznej, ponieważ istniało niewiele współczesnych konfliktów, które mogłyby wpłynąć na rozwój doktryny taktycznej i ope...
Pierwsze bezpośrednie podejście do bastionu wykonano w nocy z 21 na 22 listopada – ciągnęło się ono od prawego skraju czwartej baterii, zbliżając się do muru na 250 metrów. Co ciekawe, w trakcie zakładania pierwszego okopu artyleria na stanowiskach baterii oblężniczych wyraźnie zmniejszyła intensywność ognia, mimo braku odpowiedzi ze strony Prusaków. Później Rosjanie posunęli się jeszcze dalej w kierunku Munde Hornwork – sytuacja obrońców twierdzy pogorszyła się szczególnie,...
Polacy dostrzegali w tym kraju i w społecznościach go zamieszkujących coś być może unikalnego. Japonia nie była dla nich egzotyczna. Opisy, które zawarli w swoich pracach, wskazują, że krajobraz Japonii nie był im obcy, miejscami wręcz przywodził na myśl albo rodzime strony, albo miejsca znane ze wcześniejszych wypraw. Z czego to mogło wynikać? Czy powodem tego mogło być to, że ziemie polskie i rejony Europy Środkowej były ich jedynymi punktami odniesienia? Dla części z nich ...
Celem niniejszej monografii jest całościowe przedstawienie organizacji floty pełnomorskich okrętów podwodnych Japońskiej Marynarki Wojennej (jap. Dai Nippon Teikoku Kaigun) oraz jej możliwości bojowych w okresie wojny na Pacyfiku. W opracowaniu dane zostały ukazane w różnych przekrojach, z szerokim wykorzystaniem tabel, które jak sądzę pozwalają niejednokrotnie przystępniej zobrazować fakty, ułatwiając też ich porównywanie i przede wszystkim odnajdywanie potrzebnych danych. O...
