Monografia Tomasza Kaliściaka Płeć Pantofla stanowi próbę uchwycenia odmieńczych form męskości w polskiej prozie XIX i XX wieku, które stanowią alternatywę wobec dominującego w społeczeństwach patriarchalnych modelu męskości hegemonicznej. Pantofel, będący aluzją do powieści Ludwika Sztyrmera z 1841 roku, reprezentuje tutaj zagadkową figurę deheroizacji kultu męskości poprzez groteskę, parodię i śmiech. Parametrami, za pomocą których autor wyodrębnia odmieńcze męskości, są: z...
T. 1: Adam Mickiewicz podziwiał „szczególną nad językiem władzę” Stanisława Trembeckiego i uważał go za najznakomitszego spośród poetów epoki poprzedniej. Twórczość Trembeckiego nasuwa wiele problemów, począwszy od niepewnej sprawy autorstwa wielu wierszy, a skończywszy na skomplikowanych relacjach tekstów poetyckich wobec realiów politycznych schyłku pierwszej Rzeczypospolitej. Tom Czytanie Trembeckiego, dedykowany pamięci Profesora Edmunda Rabowicza, wybitnego znawcy Trembe...
Nasza pamięć (indywidualna, rodzinna, środowiskowa…), pamięć każdego, kto nie dosięga PRL-owskiego doświadczenia, wydaje się trwale podzielona – i to w obu naraz znaczeniach tego słowa. Po pierwsze dlatego, że rozdziela, odróżnia, izoluje to, co jest prawdą naszego doświadczenia, od doświadczenia będącego (ponoć) powszechnym udziałem – i to ostatnie kontestuje, subwersywnie podkopuje, rozkłada na zatomizowaną konstelację indywidualnych przypadków czy świadectw. Po drugie, jes...
Książka Queerowe subwersje to pierwsza polskojęzyczna monografia literatury homotekstualnej pisana z perspektywy autorskiego rozumienia teorii queer. Część teoretyczna wprowadza rozważania dotyczące statusu teorii queer, jej obecności w polskiej akademii i w świadomości pisarskiej, kwestii wpływu społecznego poprzez literaturę oraz nowej sytuacji recepcyjnej nie tylko w instytucjach okołoliterackich, ale także w „kulturze uczestnictwa”. Partie interpretacyjne przedstawiają p...
Tom niniejszy prezentuje zbiór różnych propozycji badawczych z punktu widzenia materiału literackiego (od Starego Testamentu do konceptualizmu rosyjskiego), porównywanych faktów artystycznych (muzyka, plastyka), przynależności kulturowej i językowej tekstów (angielski, czeski, hebrajski, rosyjski) oraz wykorzystywanych ujęć metodologicznych, które łączy wspólny temat: organizacja brzmieniowo-rytmiczna wiersza. Z recenzji prof. Bożeny Tokarz Ta zróżnicowana pod względem prak...
Interesowały nas zjawiska komentowane w polskiej i zagranicznej debacie publicznej jako znak przemiany świadomości społecznej i „nowe otwarcie w stosunkach polsko-żydowskich” na przełomie pierwszego i drugiego dziesięciolecia XXI wieku. Pytaliśmy, czy istotnie mamy do czynienia z nową narracją o przeszłości. Czy i jak dalece przekształciły się warunki opowieści, a wraz z nimi zbiorowe imaginarium współtworzące społeczno-kulturową ramę porządkującą wiedzę rzeczową, której dost...
Katarzyna Liszka w swojej książce daje czytelnikowi jasno rozrysowaną mapę głównych stanowisk w sporze o „podział pracy pamięci” po Zagładzie, dokonuje przeglądu argumentów, jakie w tym sporze padają wraz z analizą implikacji etycznych, mających jej zdaniem podstawowe znaczenie dla większości myślicieli żydowskich zabierających głos w debacie. To ukierunkowanie, nacisk położony na początku rozprawy na pluralne „etyki pamięci”, pozwala autorce na łączenie w wywodzie różnych i...
Autorka przypomniała wiele biografii i kobiecych doświadczeń kompletnie dziś zapomnianych – a na pewno kompletnie nieobecnych w polskich badaniach nad ruchem emancypacyjnym i modernizmem. Ujawnienie i zanalizowanie tego kontekstu uważam za największą zaletę tej książki, w której rzeczywiście udało się pokazać cechy specyficzne środkowoeuropejskich ruchów i dyskursów emancypacyjnych. – prof. Ewa Paczoska URSZULA GÓRSKA – doktor nauk humanistycznych, pracę doktorską "W poszuki...
Istnieje pewien styl uprawiania humanistyki, który polega na tym, że autor innowacyjnego projektu narzuca własną konceptualizację jako powszechnie obowiązującą. Musimy wówczas albo przyjąć ów nowy projekt w całości, albo go odrzucić. Strategia Ryszarda Nycza jest inna. Wprowadza on nowe zagadnienia i metody, ale tak, by pozostający z nimi w dialogu badacze mogli prowadzić dalej na własny sposób zainicjowane przez niego wątki. Zaproponował typ refleksji "inkluzywnej", łączliwe...
Czytelnik otrzymuje omówienia twórczości naukowej najwybitniejszych uczonych związanych z Instytutem: Stefana Żółkiewskiego, Kazimierza Wyki, Marii Janion, Marii Żmigrodzkiej, Stefana Treugutta, Zofii Stefanowskiej, Aliny Witkowskiej, Ryszarda Przybylskiego, Jacka Trznadla, Jarosława Marka Rymkiewicza, Zdzisława Łapińskiego, Marty Piwińskiej, Aliny Kowalczykowej, a ich dorobek jest w pracy znakomicie sproblematyzowany i ukazany w procesie przemian współczesnych koncepcji meto...
Trzyczęściowy tom IBL w PRL opisuje środowisko Instytutu Badań Literackich PAN, o wyjątkowym znaczeniu dla polskiej humanistyki. W części trzeciej znalazły się materiały prezentujące unikalne badania archiwalne, „informujące o różnorodnych zbiorach dokumentów, zasługujących na dalsze opracowanie lub mogące stanowić źródło do przyszłych szczegółowych studiów poświęconym różnym aspektom działalności Instytutu, jak znaczenie cenzury dla publikacji prac naukowych, udział pracown...
W studiach zamieszczonych w tym zbiorze odzywają się echem niepokoje współczesnej humanistyki doświadczane przez poetów i wyrażane środkami języka poetyckiego. Jest to m.in. kwestia osoby, jej integralności i tożsamości - w różny sposób podważanych w czasach nam współczesnych; osoby, której literackim odpowiednikiem jest podmiot mówiący wpisany w strukturę wypowiedzi i będący gwarantem jej spójności oraz sensowności. Analizując poznawcze funkcje poezji w wyrażaniu niepowtarza...
Tom Nowakowski i inni koncentruje się na autorze Trampoliny. Choć jego osoba stanowi rdzeń refleksji literaturoznawczej, to jej nie ogranicza i nie wyczerpuje. Naszym zamierzeniem było poszerzenie pola analizy o pisarzy wywodzących się z pokolenia „Współczesności” oraz młodych, nawiązujących do poetyki realizmu Nowakowskiego i jego rówieśników – Marka Hłaski, Janusza Krasińskiego, Andrzeja Brychta, Bogdana Wojdowskiego czy Jana Himilsbacha. W centrum namysłu badawczego umieśc...
Książka jest opowieścią o Padwie Kochanowskiego, której ulice i place rozbrzmiewają wieloma językami i dialektami, mieście pełnym przybyszów tworzących barwną mieszankę nacji przyciągniętych sławą rozwijającego się Uniwersytetu oraz atmosferą Republiki Weneckiej przeżywającej okres wyjątkowego rozkwitu. Lektura książki wprowadza w przestrzenie, której wpływowych środowisk twórców kultury oficjalnej dzielili z reprezentantami miejsko-wiejskiej kultury ludowej. Przedstawiając t...
Autorka monografii rozważa problematykę egzystencjalną w poezji Julii Hartwig, której niezbywalny aspekt stanowią wychylenie w kierunku metafizyki oraz refleksja nad sztuką jako równoprawną płaszczyzną istnienia. Kluczami do interpretacji tych zagadnień są kategorie bytu, epifanii, apokatastazy, a następnie pamięci i doświadczenia. Umieszczenie dociekań w kręgu hermeneutyki Gadamera oraz filozofii podmiotu pozwoliło uwypuklić główne zręby poetyckiego światopoglądu Hartwig. Wi...
Książka to studium kulturoznawcze i literaturoznawcze, które przestrzeń miasta, a właściwie dwóch miast, bo Warszawy i Berlina, czyni miejscem literackim pewnego kulturowego wydarzenia, czyli miejscem historycznego procesu formowania się warszawskiej i berlińskiej diaspory żydowskiej. Chodzi w niej o swoisty „międzyświat” jednego zjawiska, jakim jest dzielnica żydowska w Warszawie i dzielnica żydowska w Berlinie. (…) Rozprawa wytwarza własny przedmiot teoretyczny, realność ba...
Zjawisko przenośni znane jest od dwudziestu kilku stuleci, ale dopiero w naszych czasach metafora stała się jednym z kluczowych zagadnień humanistyki, sprężonym z takimi centralnymi kategoriami, jak człowiek i świat. Chęć zrozumienia jej mechanizmu sensotwórczego zmusza do stawiania pytań o naturę komunikacji językowej, charakter poznania i kształt rzeczywistości. Odpowiadając na te pytania, pogłębiamy nasza wiedzę na temat roli podmiotu mówiącego i jego miejsca w świecie. Od...
Roman Zimand – pisał Jacek Leociak – w eseju o dzienniku Adama Czerniakowa docenił ten tekst jako ważne źródło historyczne, ale dostrzegł w nim przede wszystkim kunsztownie skomponowany przekaz doświadczenia Zagłady i sposób manifestowania się autora świadectwa. Badał więc sposoby konstruowania wypowiedzi, retorykę tekstu, udowadniając tym samym, że analiza dyskursu dokumentów ludobójstwa jest nie tylko usprawiedliwiona, lecz także poznawczo niezmiernie pożyteczna. Na tym pol...
W monografii Epikurejska idea szczęścia w literaturze polskiej renesansu i baroku. Od Kallimacha do Potockiego zostaną omówione podstawowe kategorie epikurejskiej etyki, które pojawiają się w literaturze staropolskiej już w XV wieku, a są w naszym piśmiennictwie częścią antycznego i humanistycznego dziedzictwa. Funkcjonowanie filozofii epikurejskiej w renesansie i baroku będzie stopniowo odsłaniane poprzez analizę dzieł, które zaliczyć można do najistotniejszych tekstów tego ...
Zofia Król, krytyczka i historyczka literatury, doktor filozofii. Redaktorka naczelna magazynu o kulturze dwutygodnik.com. Współpracowała m.in. z „Zeszytami Literackimi”, Tygodnikiem Powszechnym”, „Gazetą Wyborczą” i „Kontekstami”. Autorka wyodrębnia wybrane wątki dziejów uwagi oraz ujawnia na tym tle szczególną zależność pomiędzy filozofią a literaturą. Niedokończone przez fenomenologię zadanie opisu świata podejmuje poezja uważna – przy zachowaniu zasad wiary percepcyjnej,...
Tytuł – dyskretnie parafrazujący, a może (zgodnie z rozpoznawanymi w całej książce dominantami "kultury śmiechu" jako swego rodzaju strategii obronnej intelektualistów) pastiszujący słynną formułę Michela Foucault "słowa i rzeczy", od razu wciąga czytelnika w intertekstualną grę. Wszyscy pamiętamy bowiem, że książka Francuza ma podtytuł "Archeologia nauk humanistycznych", od razu więc ciekawiśmy, jaką to poprawkę do owej archeologii – ze szczególnym skupieniem na genezie now...
W kategorii „Pozostałe” odnaleźć możemy wszystkie publikacje, które należą do kategorii „Literatura”, ale nie można ich przyporządkować do żadnej z następujących podkategorii: „Fantastyka / Horror”, „Kryminał / Sensacja / Thriller”, „Literatura piękna”, „Poezja / Dramat”, „Powieść historyczna”, „Powieść obyczajowa”, „Romans / Erotyka”. Kategoria „Literatura” jest bardzo obszerna, a w jej ramy wchodzi wiele różnorakich gatunków i odmian gatunkowych rozróżnianych m.in. ze względu na podejmowaną tematykę, kompozycję dzieła czy też uczucia wywoływane u odbiorcy. Powieści przygodowe, przypowieści, mity, utwory o treści filozoficznej, estetycznej czy literacko-krytycznej to tylko niektóre z odmian gatunkowych, jakie możemy tu znaleźć. W kategorii „Pozostałe” pojawiają się również dzieła łączące w sobie kilka podgatunków literackich. W ofercie księgarni internetowej Woblink.com znajdują się więc utwory najznakomitszych polskich pisarzy, dla których zabawa i gra formą to codzienność i których książki w trakcie lektury okazują się być czymś zupełnie innym niż początkowo przypuszczano. W kategorii „Pozostałe” umieszczono również m.in. zapis przemówienia wygłoszonego przez J.K. Rowling dla absolwentów Uniwersytetu Harvarda pt. „Życie jest sztuką”, w którym autorka pisze o porażkach, problemach, najważniejszych wartościach w życiu i oczywiście o potędze wyobraźni, „Mitologię słowiańską” Jakuba Bobrowskiego i Mateusza Wrony, gdzie znaleźć możemy zbeletryzowane historie ze świata wierzeń pradawnych Słowian pisane w oparciu o najnowsze opracowania naukowe z dziedziny historii, religioznawstwa i językoznawstwa.
