W drugiej książce z cyklu „W stronę nowej syntezy literatury polskiej początku XXI wieku” pytamy o udział i funkcje literatury w dyskusjach po przełomie 1989 roku. Wybraliśmy te, które wydały nam się szczególnie znaczące. Te dyskusje o stosunku do PRL, kontrowersje wokół feminizmu i mniejszości seksualnych, polemiki na temat Jedwabnego oraz starcia wywołane katastrofą smoleńską. Staramy się opisać strategie literatury w nowych warunkach. Zależnie od układu sił i presji, staj...
„New Literary History” nie stało się nigdy organem programowym żadnej doktryny badawczej (...)„ a swą specyfikę oparło raczej na formule swobodnej konwersacji między przedstawicielami różnych tradycji, szkół czy kierunków (publikowano tu teksty tak odmiennych autorów, jak choćby Jurgen Habermas i Stanley Fish, Hélene Cixous i Terry Eagleton, Claude Lévi-Strauss i Harold Bloom). Zasada różnicowania perspektyw i stanowisk jest utrzymana - z zachowaniem wszelkich proporcji - ta...
Prywatna historia poezji Małgorzaty Baranowskiej, której niektóre odcinki ukazywały się wcześniej m.in. na łamach „Twórczości” i „Tekstów Drugich”: opublikowana została przez Wydawnictwo Sic! w 1999 roku i znalazła się wkrótce na liście książek nominowanych do nagrody „Nike”. Przez środowisko naukowe, poetów i wielbicieli poezji przyjęta została bardzo dobrze jako nowa propozycja lektury twórczości wybranych przez autorkę twórców, wykreślająca nie tylko specyficzną perspektyw...
Bajki” Franciszka Dzierżykrąja-Morawskiego - pierwsza po 133 latach edycja bajek twórcy z pogranicza Oświecenia i Romantyzmu. literata z Wielkopolski, częstego gościa w Puławach książąt Czartoryskich, generała w powstaniu listopadowym, autora wierszy i utworów dramatycznych, znanego krytyka literackiego i teatralnego, ale przede wszystkim - poety bajkopisarza. W bajkach odnajdujemy wszystkie zalety pióra Morawskiego: dowcip, humor, delikatną satyrę oraz prosty i żywy jęz...
Monografia ta jest unikatowym dziełem zbiorowym poruszającym tematykę deficytową w obrębie naukowej twórczości poświęconej Cyganom/Romom. Jest o znakomity zbiór szczegółowych, głębokich i profesjonalnych opracowań poszczególnych fragmentów polskiej (i częściowo rosyjskiej) literatury, filmu, twórczości muzycznej, fotografii dotyczących cygańskiej kultury, cygańskiego charakteru, cech społecznych. Wypełnia poważną lukę w obrębie studiów romologicznych w Polsce i dostarcza bad...
Książka analizuje powieści i sztuki teatralne takich autorek i autorów, jak Jane Austen, siostry Brontë, Charles Dickens, Wilkie Collins, Emil Zola, Aleksander Dumas, Henryk Ibsen, Zofia Nałkowska, Gabriela Zapolska, Alice Munro, Marilyn French, Elfriede Jelinek, Toni Morrison, Alice Walker, Arundhati Roy, David Herbert Lawrence, Michel Faber i Sarah Waters. Wszystkie te dzieła opisują doświadczenia kobiet żyjących w świecie, który ogranicza ich wolność i możliwości spełnieni...
Książka niniejsza powstała jako efekt konferencji, której celem był, po pierwsze, rekonesans co do stopnia zaawansowania, zróżnicowania problemowego, metodologii i geografii badań spod znaku Law Literature, po drugie, włączenie prowadzonych w Polsce, a zintensyfikowanych po1989 r., studiów nad cenzurą w minionych dwóch stuleciach w rozleglejsze pole badawcze – właśnie w ową szeroko rozumianą problematykę powiązań prawa i literatury, a tym sposobem zarysowanie nowych dla nich ...
Z pieczołowitej typologii materiału rękopiśmiennego oraz dokonywanych na nim autorskich operacji wynika kilka wniosków praktycznych, ale jeden zdaje się dla współczesnej tekstologii – a w efekcie i praktyki edytorskiej – najistotniejszy. Otóż świat rękopisu posiada swoją specyfikę i swoją autonomię, a co za tym idzie, nie jest to świat, który można sprowadzić do odmiany świata tekstu – ten bowiem swój początek ma dopiero w druku. Cezura, którą wyznacza publikacja, moment prze...
"Afektywny modernizm" Agnieszki Daukszy to niezwykła rozprawa: innowacyjna metodologicznie, odkrywcza w zakresie historii literatury XX wieku, innowacyjna w robocie analitycznej. A także wzorcowa pod względem trafności doboru źródeł i kontekstów, imponująca pod względem oczytania, inspirująca dla teoretyka literatury, dla historyka sztuki modernistycznej i dla kulturoznawcy. prof. dr hab. Przemysław Czapliński Rozprawa Agnieszki Daukszy jest bardzo udaną wycieczką dokonaną z...
Książka Miejsca od-miejscowione, przygotowana w Instytucie Badań Literackich PAN, stanowi sumienne potwierdzenie wiedzy teoretycznej i umiejętności interpretacyjnej autorów tekstów. Wybór optyki przestrzennej, bez wątpienia skorelowany z kulturowym nachyleniem współczesnej teorii literatury, okazał się dobrym pryzmatem badawczym, pozwalającym uchwycić umykającą materialność świata zafiksowaną w zapisie literackim. Topografia okazała się pojemnym przedmiotem opisu i operatywn...
Zbiór badań, który tu prezentujemy, jest owocem umysłowej i ludzkiej wspólnej drogi twórczej, na którą wkroczyliśmy dziesięć lat temu wraz z profesor Hanną Dziechcińską. To ona przedstawiła niektórym włoskim przyjaciołom, tym, którzy brali udział w stworzeniu tej książki, pomysł konferencji poświęconej swojej koncepcji komparatystyki: komparatystyki – jak chętnie powtarzała – która nie byłaby wyłącznie samym poszukiwaniem źródeł czy wpływu pewnego autora na drugiego, pewnej e...
Sławomir Buryła w Rozrachunkach z wojną analizuje interesujące go zagadnienia na szerokim tle nie tylko historycznoliterackim, lecz także historycznym, społecznym, politycznym, a ponadto w kontekście ideologicznym, niezwykle ważnym w przypadku zajmującego go rodzaju pisarstwa. Przedmiotem refleksji czyni kwestie dotąd nieprzebadane, jak choćby stosunek pokolenia „Współczesności” do drugiej wojny światowej; w przypadku zaś obszarów wcześniej przez literaturoznawstwo analizowan...
Najsłynniejsza powieść Stanisława Lema oparta została na schemacie mitu o Eurydyce i Orfeuszu. Enigmatyczny liryk Aleksandra Wata jawi się jako rewelacyjna gramatyka tworzenia sceny powtórnej utraty Eurydyki. Czesław Miłosz jest autorem jednego z najbardziej odkrywczych odczytań historii orfejskiej, zarazem typowego dla naszej „świeckiej epoki”. W napisanym w czasie II wojny światowej dramacie Anna Świrszczyńska podjęła się włączenia w dzieje podróży do Hadesu postaci Orfeu...
Odautorskie deklaracje stanowią klucz do zrozumienia książki, która jest monografią, ale monografią szczególną, bo pisaną nie z pozycji historyka heraldyki, ale filologa, choć może lepsze byłoby określenie „historyk kultury”. Do historii kultury XVII wieku, a nie tylko do wąsko rozumianej historii heraldyki, należy bowiem Orbis Polonus - dzieło jak w soczewce skupiające wszystkie najważniejsze cechy i trendy epoki, w której powstało: zainteresowanie autora światem symboli czy...
Hieronim Falęcki w tytule swojego Wojska serdecznych nowo rekrutowanych afektów umieścił odpowiadającą ogólnej koncepcji i treści dzieła metaforę, w obrębie której cyrkulują znaczenia walki, miłosnej przemocy i podboju za pośrednictwem języka czy księgi. Tak rozumiany podbój pozostaje silnie zakorzeniony w retorycznej tradycji epoki, w jej kulturze (zwłaszcza religijnej) i zbiorowej wyobraźni. Stąd też zamysł autorki, by, umiejscawiając Wojsko... w perspektywie wybranych regu...
Grzegorz Marzec wpisuje dyskurs pamięciowy w reguły ekonomicznej gry – podaży i popytu, dowodząc, że na rynku pamięci operujemy już zdezaktualizowanymi, często bezwartościowymi substytutami, które tylko symbolicznie odnoszą się do przeszłości. Winni takiego stanu rzeczy jesteśmy my sami i towarzysząca badaniom pamięciowym teoria społeczno-ekonomiczna, będąca dość dowolnym zbiorem pojęć lewicowych w sensie politycznym oraz klasycznie liberalnych w znaczeniu ekonomicznych. (z r...
W romantyzmie nie traktowano „pogody” jako zjawiska tylko meteorologicznego. Przypisywano jej znaczenia symboliczne. Dlatego już sam tytuł książki daje się czytać w planie dosłownym i metaforycznym. Znane jest zainteresowanie romantyków przyrodą-materią pogody i ekstremalnymi zjawiskami. Wiadomo, że „ładna pogoda” nie należała do romantycznych upodobań. Burze, pioruny i błyskawice, wybuchy wulkanów były przedmiotem fascynacji. W literaturze zjawiska te – jak czytamy we wstępi...
Niniejszy tom stanowi kontynuację rozważań podjętych w wydanej w 2012 roku pracy Lancetem, a nie maczugą. Cenzura wobec literatury i jej twórców w latach 1945-1965. W tytule książki wykorzystano fragment usuniętego przez cenzurę podpisu pod rysunkiem satyrycznym. Jest on dowodem ważkości i żywotności problemu, z którym cenzura borykała się od swoich początków, narastającego wraz z komplikowaniem się systemu komunikacji literackiej w Polsce aż po kulminację w okresie późnego ...
„Nieuchronny plagiat” to książka niezwykle potrzebna. Historyczność pozostaje w niej w służbie współczesności i przyszłości, a dzięki autorskiej rekonstrukcji debat o prawie autorskim rozumiemy lepiej problemy naszej kultury literackiej oraz dostajemy projekt innej historii nowoczesnego literaturoznawstwa. Maciej Jakubowiak wytycza nowe pole badawcze dla współpracy literaturoznawców i prawoznawców, wypełniając dotkliwą lukę w polskich badaniach odwiecznego sąsiedztwa prawa i ...
Zagadnienia, o których mowa w książce, są ważne nie tylko w perspektywie badań stricte historycznych, dotyczących historii literatury czy historii kultury, ale i w perspektywie długiego trwania zjawisk w kulturach środkowej Europy. Chodzi o formuły tożsamości wypracowane w romantyzmie (problematyka ta powraca współcześnie ze szczególną mocą w teatrze, w inscenizacjach dramatów romantycznych, powraca wszakże również w sporach światopoglądowych i praktykach społecznych), formuł...
Co się dzieje, kiedy otwieramy archiwa? Co się z nich wyłania, a co zostaje w nich schowane przed publicznym spojrzeniem i skazane na nieobecność? Książka Jacques’a Derridy rozpoczyna się od tych właśnie pytań. Archiwum jest w niej figurą, wokół której autor buduje konstelację kluczowych problemów nowoczesności: o mechanizmach zapomnienia, władzy nad tym, co minione i regułach rządzących dystrybucją śladów przeszłości, poznawczym statusie dokumentów oraz procesie ich tworzeni...
W ostatniej dekadzie zauważamy pogłębienie zainteresowania warstwą ideową i konstrukcyjną Kronik i dziejów (Cronicae et gesta) Anonima zwanego Gallem – tak w wymiarze „mitograficznym” tekstu, jak w perspektywie nowych hipotez dotyczących osoby autora. Kroniki – dzieło zawierające naszą najstarszą tradycję historyczną – stanowią najczęściej przywoływany tekst źródłowy w pracach polskich mediewistów. To niesłabnące zainteresowanie utworem należącym zarówno do historii historiog...
W kategorii „Pozostałe” odnaleźć możemy wszystkie publikacje, które należą do kategorii „Literatura”, ale nie można ich przyporządkować do żadnej z następujących podkategorii: „Fantastyka / Horror”, „Kryminał / Sensacja / Thriller”, „Literatura piękna”, „Poezja / Dramat”, „Powieść historyczna”, „Powieść obyczajowa”, „Romans / Erotyka”. Kategoria „Literatura” jest bardzo obszerna, a w jej ramy wchodzi wiele różnorakich gatunków i odmian gatunkowych rozróżnianych m.in. ze względu na podejmowaną tematykę, kompozycję dzieła czy też uczucia wywoływane u odbiorcy. Powieści przygodowe, przypowieści, mity, utwory o treści filozoficznej, estetycznej czy literacko-krytycznej to tylko niektóre z odmian gatunkowych, jakie możemy tu znaleźć. W kategorii „Pozostałe” pojawiają się również dzieła łączące w sobie kilka podgatunków literackich. W ofercie księgarni internetowej Woblink.com znajdują się więc utwory najznakomitszych polskich pisarzy, dla których zabawa i gra formą to codzienność i których książki w trakcie lektury okazują się być czymś zupełnie innym niż początkowo przypuszczano. W kategorii „Pozostałe” umieszczono również m.in. zapis przemówienia wygłoszonego przez J.K. Rowling dla absolwentów Uniwersytetu Harvarda pt. „Życie jest sztuką”, w którym autorka pisze o porażkach, problemach, najważniejszych wartościach w życiu i oczywiście o potędze wyobraźni, „Mitologię słowiańską” Jakuba Bobrowskiego i Mateusza Wrony, gdzie znaleźć możemy zbeletryzowane historie ze świata wierzeń pradawnych Słowian pisane w oparciu o najnowsze opracowania naukowe z dziedziny historii, religioznawstwa i językoznawstwa.
