Włodzimierz Kapczyński (1929–2018) – w 1947 r. organizator grupy Związek Walki z Komunizmem, w 1948 r. aresztowany, skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Katowicach na 7 lat więzienia, osadzony w Sosnowcu-Radosze, Wronkach, Potulicach, Raciborzu, Obozie Pracy Więźniów w Jelczu, zwolniony w 1953 r. na mocy amnestii. Od września 1980 r. w „Solidarności”; przewodniczący Komisji Zakładowej w Budostalu-4; w lipcu i grudniu 1981 r. delegat na I i II Walny Zjazd Delegatów (w...
Rok 1959 w Polsce był trzecim rokiem po odwilży październikowej, uwidocznionej w relacjach państwo–Kościół uwolnieniem z internowania Prymasa Tysiąclecia i ponownym nawiązaniem wzajemnych kontaktów przez stworzenie Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu. Jednakże ten krótki okres normalizacji dawno już się zakończył, o czym informował również w swoich zapiskach kard. Wyszyński. Początek roku to przede wszystkim czas dzielenia się prymasa z wiernymi wrażeniami z dwumiesięcznego p...
Trzeci tom polskiej edycji dorobku dochodzenia Specjalnej Komisji Śledczej do Zbadania Faktów, Dowodów i Okoliczności Mordu w Lesie Katyńskim. Powołana przez Izbę Reprezentantów Kongresu Stanów Zjednoczonych 18 września 1951 r. komisja, na której czele stał Ray Madden, przeprowadziła szeroko zakrojone śledztwo. Jego wyniki podsumowała w raporcie złożonym 22 grudnia 1952 r. Głównym celem tej części obrad komisji Maddena było wyświetlenie amerykańskich konotacji sprawy katyński...
Książka ma za zadanie przybliżyć podejście hierarchii kościelnej do rzeczywistości politycznej Polski „ludowej”. Celem publikacji realizowanej w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych 1944–1989” jest przedstawienie sytuacji biskupów w realiach politycznych Polski „ludowej”. Chodzi nie tylko o zaprezentowanie poglądów hierarchów kościelnych dotyczących sytuacji powojennej Polski, lecz także omówienie, w jaki spo...
W ostatnim stuleciu harcerstwo odegrało poważną rolę w podtrzymywaniu polskiej świadomości narodowej, co było szczególnie widoczne i ważne na emigracji. W latach 1918-2018 w najważniejszych ośrodkach emigracyjnych działały drużyny harcerskie, które krzewiły patriotyzm wśród młodszych pokoleń emigrantów. Szczególne zasługi ma pod tym względem – powstały w 1946 r. - Związek Harcerstwa Polskiego działający poza granicami Kraju, który działa nieprzerwanie aż do czasów współczesn...
Publikacja wyników badań dotyczących problematyki społeczno-politycznej i gospodarczej Warmii i Mazur po 1945 r. Tom podzielony jest na trzy bloki tematyczne: Życie społeczne i polityczne Warmii i Mazur, Komunistyczny aparat represji oraz Varia. W pierwszej części znalazły się cztery artykuły, w których autorzy poruszyli zagadnienia szeroko rozumianego życia społecznego i politycznego na Warmii i Mazurach. W drugiej części zamieszczono pięć tekstów dotyczących funkcjonowania...
Książka składa się, poza wstępem i zakończeniem, z sześciu rozdziałów. Pierwszy z nich został poświęcony charakterystyce stosunku Wielkopolan do najważniejszych wydarzeń społeczno-politycznych w latach 1956–1970. Przypomniano pokrótce wydarzenia największego masowego protestu w czerwcu 1956 r., a także inne formy protestu obywateli Wielkopolski sprzeciwiających się działaniom polskich władz komunistycznych podejmowanych m.in. podczas głosowań do sejmu i rad narodowych. W poz...
Komiks opisuje dwie mało znane akcje polskiego podziemia niepodległościowego dokonane przez oddział AK por. Antoniego Hedy „Szarego” w Starachowicach i Końskich. W obydwu przypadkach bezpośrednią przyczyną ich przeprowadzenia były aresztowania członków organizacji i potrzeba ich odbicia z rąk okupanta. Obydwie też, co niezwykle istotne, zakończyły się sukcesem strony polskiej.
Rok 1960 w życiu Kościoła katolickiego w Polsce stał przede wszystkim pod znakiem dalszego realizowania programu Wielkiej Nowenny, ułożonego przez prymasa Stefana Wyszyńskiego, oraz wzrastającej antykościelnej ofensywy władz Polski "ludowej". Właśnie w czasie tych dwunastu miesięcy doszło do brzemiennych w skutki wydarzeń w Nowej Hucie, związanych z obroną krzyża przez wiernych (27 kwietnia), tzw. wydarzeń zielonogórskich, czyli obrony domu katolickiego w Zielonej Górze przed...
Książka opisuje najważniejsze wydarzenia z okresu transformacji ustrojowej i odsłania nieznane kulisy „przepoczwarzania” się aparatu bezpieczeństwa PRL w służby specjalne wolnej Polski. Na podstawie dokumentów zgromadzonych w IPN autor odtwarza ostatnie miesiące funkcjonowania Służby Bezpieczeństwa w Krakowie, przedstawia także charakterystyki jej najważniejszych funkcjonariuszy. Istotnym elementem publikacji jest analiza akt z kolekcji przewodniczącego komisji weryfikującej ...
Niniejszy tom to monografia zbiorowa dająca kompleksowe spojrzenie na historię polskiej prasy, a także fragment dziejów PRL – okres odwilży lat 1955–1958. Publikacja przedstawia również nowe wątki lub znane wcześniej powierzchownie. Zawiera analizę polityki władz oraz różnych agend partyjnych i rządowych wobec prasy, ukazuje sytuację dziennikarzy i ich punkt widzenia. Opowiada historię wielu tytułów i skupionych wokół nich środowisk, wreszcie kładzie duży nacisk na odmienną p...
Artykuły składające się na tom „W drodze do władzy. Struktury komunistyczne realizujące politykę Rosji Sowieckiej i ZSRS wobec Polski (1917–1945)” dotyczą szeroko rozumianej polityki struktur w ZSRR wobec Rzeczpospolitej. Prowadziły one ekspansywną działalność, dążąc do przejęcia władzy w Polsce przez komunistów. Historycy z Polski, ZSRR oraz z innych państw bloku wschodniego z powodu ograniczeń wynikających z polityki historycznej nadzorowanej przez Kreml nie mieli możliwośc...
Poza omówieniem kształtowania się ustawodawstwa w dziedzinie ścigania i karania zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości, w ramach których mieściły się zbrodnie niemieckie, w t. 1 zamieszczone zostały tabele, mapy i teksty źródłowe. W tabelach odnaleźć można konkretne osoby oskarżone o popełnienie zbrodni niemieckich w poszczególnych powiatach Kraju Warty z uwzględnieniem wymiaru zasądzonej kary. Wprowadzeniem do omawianego zagadnienia jest ...
„Jeden z jedenastu. Wspomnienia z internowania i uwięzienia 1982–1984” to wspomnienia, dziennik i prywatna korespondencja z lat 1982–1984 Andrzeja Rozpłochowskiego – jednego z przywódców śląsko-dąbrowskiej Solidarności, przewodniczącego MKZ Katowice oraz członka władz krajowych NSZZ „Solidarność”.
Książka Wojciecha Kudyby jest całościowym ujęciem poezji Jana Polkowskiego, ukazanej jako wybitne osiągnięcie artystyczne, będące dziełem sztuki, a zarazem przejmującym zapisem świadka historii. Polkowski okazuje się poetą, który potrafi poddać analizie i refleksji los nie tylko swój, lecz także wspólnot, do których przynależy: rodziny i narodu. Kudyba kompetentnie i przekonująco, a nierzadko odkrywczo pokazuje, że doświadczenie historyczne modeluje kształt tej poezji tematyc...
Monografia jest podsumowaniem działalności sądownictwa specjalnego w dziedzinie zbrodni niemieckich, które zostały popełnione na terenie Kraju Warty czyli jednostki administracyjnej utworzonej przez okupanta niemieckiego w ramach ziem wcielonych do III Rzeszy. Poza omówieniem kształtowania się ustawodawstwa w dziedzinie ścigania i karania zbrodni przeciwko pokojowi, zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości, w ramach których mieściły się zbrodnie niemieckie, w t. 1 zam...
Publikacja Wiara i Niepodległość. Religijne i patriotyczne tradycje terenów diecezji sosnowieckiej (XIX-XX wiek) – efekt współpracy diecezji sosnowieckiej i katowickiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, z jednej strony wpisuje się w obchody stulecia niepodległości, a z drugiej pokazuje we właściwej perspektywie bardzo różnorodną, skomplikowaną historię różnych ziem, znajdujących się w granicach diecezji sosnowieckiej. Diecezja ta, powołana w 1992 r., obejmuje tereny z ba...
Wojennej odysei rodziny Srebrnych ciąg dalszy. Poznajemy historię mamy i siostry Antka, które uciekły z transportu deportacyjnego. Udało im się dotrwać pod Baranowiczami do rozpoczęcia konfliktu niemiecko-sowieckiego. Po kilkunastu miesiącach znów musiały się jednak ukrywać, żeby uniknąć wywiezienia na roboty do III Rzeszy. Los zaprowadził je do Warszawy, gdzie obydwie włączyły się do konspiracji niepodległościowej. Zwieńczeniem ich aktywności na tym polu był udział w powstan...
Obszar Zachodni AK-DSZ-WiN to historia wyjątkowej pod względem jakościowym struktury konspiracji poakowskiej, która na poziomie komendy starała się wypracować swój własny model funkcjonowania – różny od znacznie silniejszych Obszarów Centralnego i Południowego DSZ-WiN. Opierał się on na elitarnych placówkach wywiadowczych – odpowiadających w ogólnym zarysie koncepcji gen. S. Tatara. Jak w soczewce, w historii tego obszaru uwidoczniły się wszystkie mankamenty funkcjonowania ko...
Publikacja przybliżająca postać Gustawa Morcinka, posła na sejm PRL w latach 1952-1956 i jego zmaganie z rzeczywistością tamtego okresu przez pryzmat dotąd niepublikowanych dokumentów. Widzi się pewien – w istocie dramatyczny – aspekt pełnienia przez Morcinka funkcji posła. Część bowiem prezentowanych w zbiorze listów stanowią pisma odmowne – odpowiedzi na jakieś prośby, te zaś odpowiedzi niejednokrotnie dowodzą wręcz nieskuteczności interwencji poselskich Morcinka, co upr...
