Ich habe das vorliegende Kurzgefaßte etymologische Wörterbuch der türkischen Sprache (= KEWT) als „kurzgefaßt” bezeichnet, um bereits im Titel zu signalisieren, daß ich in vielen Fällen auf längere Diskussionen verzichte. Ursprünglich hate ich nämlich nur vor, ein bescheidenes etymologisches Hilfsmitel für meine Turkologie-Studenten in Polen zu schreiben. Daher habe ich die ersten Seiten auf polnisch geschrieben und sehr kurz gefaßt (zusätzliche Kommentare konnten den Studier...
We współczesnym języku bułgarskim funkcjonuje wiele zapo- życzeń tureckich związanych z turecką kulturą materialną, organizacją wojskową i administracją, będących następstwem długotrwałych kontaktów językowych między Bułgarami a Turkami osmańskimi. Dotychczas uwaga badaczy koncentrowała się na wyrazach pochodzenia tureckiego, funkcjonujących w języku literackim. Niniejsza praca przyjmuje inną optykę, obierając za przedmiot badań zapożyczenia w bułgarskich dialektach południow...
Justyna Małysiak – adiunkt w Zakładzie Metodologii, Wydziału Zarządzania Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki. Do jej głównych zainteresowań badawczych należą historia religii, kultury i mentalności społeczeństwa staropolskiego, czego efektem jest prezentowana monografia. Jej najnowsze badania koncentrują się na pojęciu zarządzania historią w przestrzeni publicznej. Justyna Małysiak przedstawiła monografię przygotowaną na podstawie specyficznej grupy ź...
Żyjemy w epoce dziedzictwa, które ma – jak mówi profesor Jacek Purchla – swoją dynamikę, i to my dzisiaj codziennie decydujemy o tym, co z ogółu dziedziczonych dóbr kultury zamierzamy przyjąć i za co gotowi jesteśmy wziąć odpowiedzialność. Sukcesy programów światowego dziedzictwa kultury UNESCO i dziedzictwa ludzkości UNESCO symbolizują dziś jego globalny wymiar. Międzynarodowej dyskusji nad dziedzictwem i jego ochroną towarzyszy spektakularny rozwój teorii dziedzictwa. W jęz...
The study, "The Language of the Gods in the World of Royal Ladies of Kerala. Toward a History of Women's Writing in Sanskrit in the 18th- to 20th-century Kerala", addresses the subject of Sanskrit culture in Kerala and women’s participation in it. Each chapter, depicting literary activities of poetesses belonging to different contexts, raises different questions. Each of the biographies included in the book brings new details concerning the life of women-writers at that time....
Niniejsza publikacja podejmuje kwestię islamu oraz polityki wyznaniowej w RFN zarówno z perspektywy historycznej, jak i współczesnego dyskursu politycznego. Podstawowym celem monografii, którą oddajemy w ręce czytelników, jest ukazanie na wielu różnych płaszczyznach relacji państwa niemieckiego z islamem/muzułmanami, mając na względzie wieloaspektowość poruszanego zagadnienia. Jak kształtują się relacje Niemiec z islamem i muzułmanami, zarówno w perspektywie historycznej, jak...
Madigan-i Joszt-i Fr(i)jan należy do ciekawszych zabytków literatury zaratusztriańskiej komponowanej między III a XI/XII w. w języku średnioperskim. Jest to szczegółowa relacja z potyczki między pobożnym młodzieńcem imieniem Joszt-i Fr(i)jan a bezbożnym czarnoksiężnikiem imieniem Acht, w której, w przeciwieństwie do potyczek innych mitycznych irańskich (anty)herosów opisanych w Aweście czy w Szah-name, jedyną bronią obu rywali pozostają zagadki. Prezentowane czytelnikom oprac...
Tematem książki jest organ administracji publicznej działający w XIX-wiecznym Krakowie pod nazwą Rady Administracyjnej. Jako że dzieje Rady nie były dotychczas przedmiotem odrębnego ujęcia, dla odtworzenia zasad jej organizacji oraz form działalności w latach 1846–1853 konieczne było sięgnięcie do materiałów archiwalnych. Podstawowe znaczenie miała dokumentacja przechowywana w oddziałach Archiwum Narodowego w Krakowie, w zespole „Archiwum Wolnego Miasta Krakowa”. W pierwszej ...
Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, przygotowane z inicjatywy pracowników Katedry Ukrainoznawstwa na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, ukazują aktualne badania nad dziedzictwem kulturowym chrześcijańskich Kościołów wschodnich w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Po raz kolejny mamy okazję do zapoznania się z pracami naukowców z ośrodków polskich i zagranicznych na temat cerkiewnej spuścizny duchowej, literackiej i...
Książka dr Ewy Dębickiej-Borek (…) wpisuje się w nurt badań nad wciąż niewystarczająco poznanymi wczesnymi wisznuickimi tradycjami tantrycznymi. Jest cennym, dokładnym a miejscami wręcz drobiazgowym studium – głównie filologicznym, historyczno-literackim, jednak z elementami pracy o charakterze interdyscyplinarnym – nad zagadnieniami, które nadal nie mają pełnej reprezentacji w literaturze przedmiotu (…). Wychodząc od ogólnej charakterystyki hinduistycznych tradycji tantryczn...
Monografia wprowadza czytelników w zagadnienia związane z tożsamością i miastami Ameryki Łacińskiej, wskazując najważniejsze latynoamerykańskie teorie kultury miejskiej i zmiany kulturowej (transkulturacja, kultura hybrydowa, heterogeniczność). Następnie, łącząc dwa poziomy analizy przestrzeni miasta, przedstawia badania terenowe w nieformalnym osiedlu oraz analizuje przykłady kultury popularnej pojawiające się w dzielnicach klas średniej i wyższej Limy. Kultura popularna z j...
Dzieło przedstawia wyniki badań prowadzonych po obu stronach Atlantyku, które umożliwiły odtworzenie, funkcjonujących na przestrzeni stulecia, wzorów migracji do USA z powiatu Strzyżów, odnalezienie miejsc koncentracji imigrantów, opisanie migracyjnych tradycji rodzinnych – przechodzących z pokolenia na pokolenie, stworzenie typologii rodzinnych strategii migracyjnych. Ważnym elementem badań było profesjonalne wykorzystanie dostępnych od stosunkowo niedawna baz danych Ellis I...
Wolność to jeden z najważniejszych problemów epoki nowożytnej. W książce rozpatrywana jest na gruncie filozofii Kanta, który uczynił ją pojęciem kluczowym swojej filozofii. Ukazuje on wolnośćgłównie przez pryzmat rozbieżności między teorią poznania i etyką. Heidegger opisuje filozofię Kanta właśnie w kontekście teorii poznania, której fundamentem jest ontologia. Wolność wyrażona przez pojęcia spontaniczności, niezależności, suwerenności, niepodległości i samostanowienia ma u ...
Badania dotyczące historii miasta Kazimierza pod Krakowem mają długą tradycję oraz znaczny dorobek. Niemniej dotychczasowe ujęcia przeszłości tego ośrodka sprowadzały się w większości do przedstawienia historii miasta przez pryzmat dziejów politycznych, do tego najczęściej na tle sąsiedniego Krakowa. Monografia autorstwa Konrada Kołodziejczyka, historyka i demografa, pozwala na spojrzenie na przeszłość podkrakowskiego Kazimierza doby XVIII wieku z nowej dla niego perspektywy....
Twórczość dramatyczną Krzysztofa Bizio można na pierwszy rzut oka określić mianem realizmu psychologicznego. Jednak potencjał interpretacyjny jego sztuk nie wyczerpuje się w obserwacji ludzkich zachowań, lecz wkracza w rejon analizy ich aksjologicznego otoczenia. Autor unika sugestii symbolicznych, jednak tworzone przez niego postacie i sytuacje przerastają wymiar jednostkowego doświadczenia, osiągając poziom typowości, atoli nie tyle społecznej, ile wręcz archetypowej. Na po...
W eseju You Can’t Step into the Same Street Twice (Nie można wstąpić dwa razy na tę samą ulicę) Stuart Dybek w intrygujący sposób opisuje świat swojego dzieciństwa na South Side w Chicago, które jawi się nam niemal jak biała plama na mapie polarnika. „Obszar ten jest teraz nazywany Pilsen – pisze autor – ale wówczas nie był obdarzony żadną nazwą. Ludzie identyfikowali swoje rejony zamieszkania, wskazując graniczne ulice, ale te granice wciąż się przesuwały, w miarę jak różne ...
Książka Marka Kunickiego-Goldfingera dotyczy funkcjonowania Samorządu Studentów Uniwersytetu Warszawskiego w okresie między wrześniem 1980 a wrześniem 1982 roku i składa się z dwóch części: pierwszej, która jest monograficznym ujęciem tematu, i drugiej, zawierającej wybór dokumentów związanych z Samorządem. Obie części zostały poprzedzone wstępem prof. Henryka Samsonowicza, w którym uczony ukazuje związek samorządu z tradycją cywilizacji Zachodu, a szczególnie jego znaczenie ...
Książka dotyczy problemu konsekwencji narastającej różnorodności kulturowej w dobie globalizacji oraz nasilenia interakcji kulturowych. Dzielenie się, rozumienie i ekspresja tożsamości i dziedzictwa kulturowego stają się podstawowymi kompetencjami międzykulturowymi, którym poświęcona jest monografia – z własnymi tezami metodologicznymi, merytorycznymi i aksjologicznymi. Tezy te nawiązują do tradycji polskiej socjologii kultury podkreślającej semiotyczne i aksjologiczne aspekt...
Książka Marka Kunickiego-Goldfingera dotyczy działania niezależnego od władzy komunistycznej stowarzyszenia, Towarzystwa Kursów Naukowych (TKN), w okresie od stycznia 1978 roku. Jego powstanie poprzedzone było inicjatywą młodzieży akademickiej i przede wszystkim grupy naukowców, którzy zorganizowali od jesieni 1977 r. regularne, niezależne od władzy wykłady (tzw. Uniwersytet Latający) przede wszystkim z najnowszej historii i literatury. Do podjęcia takich działań zmuszały ic...
Maria Sierotwińska-Rewicka (1937-2011) – działaczka opozycji niepodległościowej, dziennikarka i nauczycielka języka polskiego. W 1980 r. znalazła się w gronie założycieli NSZZ „Solidarność” w Małopolsce. Pracowała w Sekcji Informacji, pisała do „Gońca Małopolskiego”, tygodnika małopolskiej „Solidarności”. Internowana 13 grudnia 1981 r., mimo bardzo złego stanu zdrowia była przetrzymywana w więzieniach przez 7,5 miesiąca. Po zwolnieniu, z powodu poważnej choroby córki i niemoż...
Komisarz Kornel Rostocki zostaje wezwany do zbezczeszczonych zwłok, odnalezionych w ogródkach działkowych, w okolicach klasztoru oo. Benedyktynów. W tym samym czasie profesor Teresa Levy odkrywa w rękopisach Biblioteki Jagiellońskiej listy sprzed ponad wieku, które są rozpaczliwym wołaniem o pomoc młodej kobiety. Kolejne dni przynoszą nowe ofiary mordercy, którego ze względu na sposób działania okrzyknięto Zielarzem, i nowe wątki popadającej w obłęd korespondentki. Wspólną ni...
Niniejszy tom dedykowany jest Profesorowi Jackowi Purchli w 70. rocznicę Jego urodzin. Równocześnie mija 20 lat od wejścia Polski do Unii Europejskiej. Koincydencja tych dwóch wydarzeń ma wymiar symboliczny. (…) Jubileusz Profesora Jacka Purchli i 20-lecie Polski w Unii Europejskiej Katedra Historii Gospodarczej i Społecznej / UNESCO Chair for Heritage and Urban Studies Uni¬wersytetu Ekonomicznego w Krakowie świętuje jako jednostka naukowa rozpo¬znawalna i ceniona w kraju i z...
Książka, którą oddajemy do rąk Czytelnika, poświęcona została aktualnej tematyce dotyczącej wyborów samorządowych w Polsce w 2024 roku i jest efektem realizowanego projektu badawczego dotyczącego partycypacji wyborczej polskiego społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem ludzi młodych (uczniów szkół średnich województwa małopolskiego), którzy w dniu wyborów samorządowych (7 i 21 kwietnia 2024 roku) nabyli prawa wyborcze. Zaprezentowane studium teoretyczno-empiryczne poświęco...
Literaturoznawstwo i psychologia dziedziny, które wyłoniły się z pierwotnie wspólnego filozoficznego nurtu refleksji nad człowiekiem, a dziś mają inaczej zdefiniowany przedmiot badań, odrębną metodologię, różne fundamenty teoretyczne. Trudno jednak nie zauważyć wspólnych zainteresowań badawczych w zakresie psychologii twórczości, biografii i psychologii biegu życia, a także samej literatury. Wątki psychologiczne stanowią w niej ważny punkt odniesienia. Psychologia pozwala for...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.