Brühl należy do najbardziej cenionych powieści historycznych J. I. Kraszewskiego. W bogatym dorobku literackim pisarza zajmuje szczególne miejsce. Przede wszystkim jako wybitne osiągnięcie artystyczne. Zwarta i przejrzysta kompozycja, znakomita kreacja postaci, intrygujące wątki fabularne, wiarygodnie naszkicowane tło historyczne i obyczajowe – oto najważniejsze zalety omawianego tu utworu. Mimo niepodważalnej samoistnej wartości literackiej Brühl wpisuje się jednak w szerszy...
Epoka zachodnioeuropejskiego Oświecenia często jest zwana Wiekiem Rozumu, który w XVIII wieku reprezentują „oświeceni” filozofowie. Jednak przyczyn powstania tego potężnego ruchu umysłowego, którego skutki do dziś odczuwamy, trudno byłoby upatrywać w swobodnej, spontanicznie zrodzonej, racjonalnej myśli. Można wypowiedzieć twierdzenie: nie byłoby Oświecenia gdyby ponad dwa wieki wcześniej nie było Reformacji. A skoro tak, to jak do tego doszło? Jakie przemiany zaszły w łonie ...
Tryptyk skandaliczny w dramatach:
Rajski świata cud
Pasaż Motyla
Cobo.
Dramaty komediowo-muzyczne w Tryptyku skandalicznym łączy rodzaj zdarzeń wywołujących zgorszenie, śmiech, oburzenie i z oczywistych względów intryga, choć w każdym z nich mają one inny wymiar i charakter.
Zresztą jak w życiu, i tutaj bywają powodem zabawy, zadumy, nasuwają pytania o sens i przyczyny zmiennych ich znaczeń.
Kęty wzmiankowane są już jako osada w połowie XIII wieku. Podanie o założeniu tej osady mówi o następującym fakcie. Dwaj książęta […] żyli ze sobą w niezgodzie, nienawidzili się wzajemnie, wojowali ze sobą. Obaj byli zamożni, mieli wielkie włości i wielu poddanych. Domownicy i krewni postanowili ich pojednać ze sobą. Wyznaczono ku temu stosowną porę, łowy między Sołą i Wisłą. Był podówczas w tych stronach bór gęsty, a w nim słupy graniczne oddzielające dzierżawy obu książąt. ...
Teza-założenie tudzież przesłanie książki brzmi: podstawą zachowań społecznych jest potrzeba zachowania bezpieczeństwa jednostki i jej rozwoju. Celem przewodnim książki jest identyfikacja stanu interpretacyjnego poziomu ryzyka, jego formy i rodzaju. Analiza studyjna powyższego poprowadzona została poprzez trzy poziomy: poziom makro (zewnętrzny), mikro (wewnętrzny), identyfikacyjny (ekonomicznych wartości miękkich). Biologia skrzętnie daje większe szanse rozmnażania się osobni...
Współczesny biedny Łazarz symbolizuje biedotę Południa świata. Stoimy w obliczu wygłodzonego Łazarza, ofiary struktur grzechu: 3 mld ludzi żyje za 2,5 dolara dziennie, 1 mld za dolara i dwadzieścia pięć centów. Bank Światowy potwierdza, że 380 mln Afrykanów żyje za mniej aniżeli 75 eurocentów na dzień, podczas gdy każda europejska krowa ma do dyspozycji 2,50 euro na dzień, krowa amerykańska 5 dolarów, a krowa japońska 7 dolarów. Nasz system jest wprost diaboliczny. To system...
Ogromna spuścizna teologiczna Rahnera obejmuje przeszło trzy tysiące pozycji. Studium Słuchacz słowa jest jego najbardziej reprezentatywnym dziełem jeśli chodzi o antropologię transcendentalną. Dla tego największego teologa niemieckiego ubiegłego stulecia Objawienie jest propozycją na ciągłe poszukiwanie przez człowieka jedności pomiędzy materią a duchem, immanencją a transcendencją, naturą i łaską. W tym poszukiwaniu jest on „duchem w świecie” i „słuchaczem Słowa”.
Święty Tomasz był myślicielem uniwersalnym. Rzadko kiedy w historii kultury i nauki spotyka się kogoś, kto uporządkował w sposób jasny tak szeroki horyzont ludzkiej myśli, jak on to właśnie uczynił. Obejmuje on Pismo Święte, Ojców Kościoła, wcześniejszych od niego teologów i autorów świeckich. Całe to ogromne dziedzictwo ludzkiej myśli Tomasz uczynił swoim, przyswoił go sobie, przekształcił w dynamiczną i harmonijną syntezę. Obdarzony był on tak niezwykłą pamięcią, że zapamię...
Życie jest takie, jak staranie o nie, ale jesteśmy bezsilni, bo siłę zabierają nam silni. Ludzkie zachowania są rozpostarte pomiędzy rozumem i sercem, percepcją i pragmatyzmem, intuicją i idealizacją faktu, co w różny sposób tworzy przejście pomiędzy wolnością i bezpieczeństwem. Pytanie, jakie zadałam w książce, nie jest jednolite, bo dotyczy wszystkich wspomnianych kwestii i sprowadza się do analiz tęczy bezpieczeństwa i wolności, jako naczelnego systemu wartości społeczeńst...
Niniejszy zbiór esejów jest znakomitym wprowadzeniem do myśli filozoficzno-politycznej Leo Straussa (1899–1973). Ten wybitny myśliciel polityczny – uznawany za jednego z twórców amerykańskiej tradycji neokonserwatywnej – pozwala nam zrozumieć czym jest filozofia polityczna w klasycznym, a więc sokratejskim sensie. Napotkamy tu wszystkie ważne dla Straussa tematy: źródeł cywilizacji zachodniej; ostatecznych uzasadnień myślenia filozoficznego i wiary religijnej; antagonizmu pom...
Mimo ujmującej prostoty filozofia Berkeleya pozostaje przedmiotem niekończących się sporów interpretacyjnych. Toczą się one przede wszystkim wokół dwóch ściśle związanych ze sobą zagadnień. Po pierwsze, od dziesiątków lat spór między badaczami dotyczy kwestii właściwej klasyfikacji berkeleyowskiej filozofii – zażarte debaty wywołuje pytanie o to, czy należy uznać ją za system idealistyczny czy raczej realistyczny? Powodu do tego sporu dostarczył sam Berkeley, który redukując ...
Pożegnanie jesieni jest najbardziej znaną powieścią Stanisława Ignacego Witkiewicza. Jej tematem są przeżycia grupy dekadentów (z Atanazym Bazakbalem na czele), którzy na co dzień żyją w dusznej i męczącej atmosferze głębokiego kryzysu egzystencjalnego i kulturowego; w których – jednakże – każdego dnia odzywa się w sposób namacalny potęgujące się poczucie „metafizycznej dziwności istnienia”. Tymczasem ani „rozmowy istotne”, ani też rozmaite eksperymenty psychologiczne i artys...
W pracy stawiamy tezę, iż myśl Karla Löwitha umożliwia zrekonstruowanie związku łączącego nowoczesność, nihilizm oraz politykę. Nowoczesność przedstawiona jest jako epoka, którą charakteryzują narodziny świadomości historycznej rozstrzygającej o jej odmienności względem starożytności i średniowiecza. Analiza korzeni nowoczesnej świadomości historycznej i wiążącej się z nią historycznej dynamiki stanowi warunek wstępny uchwycenia kierunku rozwoju dziejów Europy. W tym celu Löw...
W trakcie rozwoju swej myśli teoretycznej Radcliffe-Brown doszedł do wniosku, że spekulatywna historia nie wnosi nic istotnego do zagadnień antropologicznych ani też nie proponuje istotnych rozwiązań z zakresu wiedzy o kulturze. To właśnie te nowe idee umożliwiły Radcliffe’owi-Brownowi porzucenie zainteresowania pochodzeniem danej instytucji i zajęcie się strukturą i funkcją systemów społecznych. Stąd właśnie wynikało również jego poszukiwanie funkcji dla elementów składowych...
Prezentujemy niezwykłą pozycję na rynku wydawniczym – dzieje znajomości, a następnie przyjaźni naukowej oraz osobistej dwóch luminarzy polskiego życia filozoficznego – Kazimierza Twardowskiego i Władysława Weryhy, dwóch lokomotyw ciągnących wagon polskiej filozofii przełomu XIX i XX wieku, filarów, na których stanęły wielkie ośrodki polskiej myśli filozoficznej dwudziestolecia międzywojennego: Lwów i Warszawa, dwóch drzew, których owoce do dzisiaj zbieramy. Treść koresponden...
W wyniku licznych kwerend bibliotecznych, odbywanych regularnie zarówno w Połączonych Bibliotekach WFiS UW, IFiS PAN i PTF w Warszawie, jak i w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL, natrafiliśmy na obszerny materiał archiwalny niepublikowanych dotąd wykładów, brulionów oraz notatek prowadzonych przez Tatarkiewicza w obszarze estetyki. Zapoznając się bliżej z nimi, odkryliśmy, że są to zapiski z jego licznie prowadzonych w Polsce, jak i na świecie kwerend bibliotecznych. Dziś mało k...
W tej opowieści czytelnik odnajdzie własne marzenia i odkryje piękno życia. To takie ludzkie mówić "kocham" i mieć nadzieję. To uczucie uwzniośla i zostaje na wieczność. Wierzę, że każdy, kto sięgnie po tę książkę zrozumie, że warto przeżyć coś takiego, choćby na krótko. Dotknąć Piękna w czystej postaci.
Życzę wielu wzruszeń przy lekturze!
Hildegarda Filas-Gutkowska, poetka
Traktat O kontemplacji Boga Wilhelm (ok. 1085–1148) napisał, gdy pełnił funkcję opata benedyktyńskiego klasztoru w Saint Thierry (ok. 1119–1120). Przez długi czas autorstwo Wilhelmowego dzieła przypisywano Bernardowi z Clairvaux (1090–1153). Najprawdopodobniej opat z Clairvaux posiadał kopię owego dzieła. Nie wyklucza się też, że sławny traktat Bernarda O miłowaniu Boga (De diligendo Deo), który powstał między 1125 a 1126 rokiem, jest odpowiedzią na dzieło mistrza z Saint ...
(…) nieodparty jest urok tej holistycznej wizji rzeczywistości, która w całym swoim dynamicznym rozwoju wychodzi z Boga i ku Niemu zmierza. Dla zrozumienia tego procesu człowiekowi zostały dane dwie księgi: księga Pisma i księga Natury. Człowiek powinien jednak nauczyć się właściwego odczytywania i interpretacji tych tekstów, gdyż sens każdego z nich jest w zasadzie nieskończony. To zadanie nałożone na człowieka ma szczególny charakter, gdyż oba te teksty powstały dla człowie...
W prezentowanej książce podjąłem problem ponownego ugruntowania Kantowskiej nauki o aprioryczności. Przekonanie o jej prawdziwości nie jest u mnie bezpośrednim rezultatem studium Kantowskich dzieł, ale rozpoczęło i umocniło się raczej w wyniku walki z atakami, jakich one doświadczały. Tak jak większość młodych ludzi zajmujących się filozofią, tak też i ja wzrastałem w przekonaniu, że dokonało się historyczne przezwyciężenie Kanta. Dlatego też, kiedy uświadomiłem sobie, że at...
Traktat Arystotelesa Peri hermeneias, zwany w polskiej tradycji Hermeneutyką, jest jednym z najważniejszych tekstów poświęconych logice i logicznym aspektom języka w dziejach filozofii europejskiej. Książka zawiera nowy polski przekład Hermeneutyki, wstęp omawiający najważniejsze pojęcia Arystotelesowskiej teorii języka oraz obszerny komentarz z objaśnieniami do tekstu.
Do komentarza dołączony jest dodatek poświęcony teorii semantycznej Arystotelesa.