Eduard von Höpfner urodził się w 1797 roku w Berlinie w rodzinie wojskowej, po ukończeniu gimnazjum wstąpił do korpusu kadetów, jednak w 1813 roku przerwał naukę i wstąpił na ochotnika do pułku dragonów, z którym wziął udział w kampaniach lat 1813-1814. Po powrocie w 1816 roku w stopniu podporucznika do Prus rozpoczął służbę garnizonową, którą w 1820 roku przerwało wstąpienie do Szkoły Wojskowej, w tym czasie przejawiał zainteresowanie nie tylko wojskowością, ale również filo...
Wspomnienia Fritza Filliesa to przykład literatury wojennej dość szczególnego rodzaju. Narodziła się ona wraz z atakiem Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 r. i święciła swe triumfy przez kilka następnych lat, bez śladu niemalże znikając w 1943 r., po wielkich klęskach Wehrmachtu pod Stalingradem i na Łuku Kurskim. Nie są to pamiętniki (na ich spisywanie było stanowczo zbyt wcześnie), nie jest to również piśmiennictwo, nazwijmy to, „fachowe”, sumujące wyniesione z tej czy inne...
Nowy podatek miał w systemie skarbowości dawnej Rzeczypospolitej doniosłe znaczenie, gdyż był jednym z nielicznych stałych dochodów państwowych a przeznaczony na potrzeby wojska przyczyniał się do wzmocnienia siły obronnej państwa. Podkreślić przy tym wypada, że nowo wprowadzona danina nie była zamianą pewnych świadczeń w naturze, składanych uprzednio przez dobra królewskie i duchowne na rzecz wojska, na opłatę pieniężną, jak to dotąd w literaturze niesłusznie przyjmowano. Sk...
Oddawana do rąk polskiego czytelnika książka nawiązuje bezpośrednio do pierwszego wydania pracy E. J. Kinga. Ze względu na logikę prezentowanej w niej narracji oraz interesujący sposób przedstawienia niektórych założeń, powstrzymałem się od poważniejszych ingerencji w samą treść pracy, poprawiając nieliczne występujące błędy oraz zaznaczając w przypisach odwołania do nowszej literatury. W ten sposób ciągłość prezentowanej wizji dziejów szpitalników nie została zaburzona, a cz...
Trzytomowe Dzieje malarstwa w Polsce, które oddajemy do rąk czytelników, ukazały się po raz pierwszy w latach 1925-1929. Opracowanie w sposób syntetyczny ukazuje rozwój i przeobrażenia malarstwa polskiego, wpływy i inspiracje oraz charakter wewnętrznych przemian, jakim ulegało w kolejnych epokach. Feliks Kopera jako muzeolog i konserwator wzbogacił publikację o wartościowe i cenne wnioski, związane m.in. z ówczesnym stanem fizycznym i technicznym poszczególnych dzieł, ingeren...
Borowiak pokazuje […] dzieje naszej floty ze wszystkimi jej blaskami i cieniami. Dorobił się opinii autora kontrowersyjnego. Nieraz zarzucano mu „szkalowanie” dobrego imienia Marynarki Wojennej i stawianie ryzykownych tez dla taniego poklasku. Kłopot z Borowiakiem polega jednak na tym, że jak do tej pory, nikt nie podważył jego teorii.
„Nasze Morze”
Pomiędzy 69 a 161 r. skład rzymskich legionów uległ całkowitemu przeobrażeniu. Chociaż Italików niemal zupełnie zastąpili rekruci z prowincji, „rzymskość” tych Germanów, Panończyków, Hiszpanów, Afrykańczyków i Syryjczyków, scementowana w samotnych twierdzach nadgranicznych, była zadziwiająco silna. Podobnie jak italscy chłopi-żołnierze, którzy setki lat wcześniej walczyli z Pyrrusem i Hannibalem, legioniści rodem z prowincji byli przesiąknięci tradycyjnym etosem armii rzymski...
W połowie XVI stulecia pojawił się nowy typ żaglowca, zaprojektowany specjalnie po to, aby przewozić bogactwo Ameryk do Hiszpanii. Mowa o galeonie; przez następny wiek okręty te służyły Hiszpanii, transportując skarby, prowadząc bitwy i stając się symbolem hiszpańskiej potęgi. W książce w pełni omówiono rozwój i konstrukcje hiszpańskich galeonów, a także ich uzbrojenie i załogę potrzebną do wybudowania i utrzymania tych okrętów. Autor zbadał także rolę galeonów jako statków s...
Trzecia część pracy Charlesa Webstera i Noble Franklanda nosi tytuł Zwycięstwo, który jest dobrym określeniem sukcesów odnoszonych przez brytyjskie bombowce strategiczne w omawianym w tym tomie okresie. W latach 1944-1945 połączona aliancka ofensywa bombowa w końcu zaczęła przynosić rezultaty, jakie planowano jeszcze przed wojną. Równocześnie stało się oczywiste, że nie sprawdziły się wizjonerskie teorie, które trzy dekady wcześniej przyświecały powstaniu sił powietrznych teg...
Minął czas, kiedy w historii wojskowej okresu Cesarstwa dopatrywano się stale postępującego upadku starorzymskich instytucji. Przeciwnie, musimy doszukiwać się w niej dwóch zdecydowanie różnych epok, z których każda miała swój okres rozkwitu i upadku. Początek pierwszego okresu i jednocześnie jego rozkwit wiąże się ściśle z imieniem wielkiego Augusta, a jej pozornie beznadziejny upadek rozpoczyna się wraz ze strasznymi ciosami, które Septymiusz Sewer i jego zwyrodniały syn Ka...
Słownik biograficzny oficerów polskich drugiej połowy XVII wieku obejmuje ogółem 554 biogramy dowódców i urzędników wojskowych czynnych w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej w latach 1648-1699. W aspekcie zawodowym zaprezentowano biogramy 338 oficerów armii koronnej zaciągu narodowego (jazda i piechota) oraz 216 oficerów zakwalifikowanych do jednostek zaciągu cudzoziemskiego (jazda, piechota, dragonia, artyleria).
Problematyka zawarta w pierwszych dwóch studiach poświęconych drugiej wojnie punickiej („Kryteria wyboru dowódców armii rzymskiej” oraz „Kartagiński system dowodzenia w Hiszpanii”) w dotychczasowej literaturze przedmiotu nie doczekała się większej uwagi bądź systematycznej analizy. Wywody Autora sprawiają, że niektóre z obowiązujących opinii dotyczących umiejętności oraz kompetencji wojskowych rzymskich i kartagińskich dowódców wymagają innego spojrzenia, a rozgrywające się n...
Tematem niniejszej książki, będącej pierwszym monograficznym opracowaniem problematyki rzymskiej polityki zewnętrznej przełomu II i III wieku po Chr., są relacje pomiędzy starożytnym Imperium Romanum a światem pozarzymskim w okresie rządów cesarza Septymiusza Sewera. Władca ten, panujący w latach 193-211 po Chr., jednym z motywów przewodnich swoich długich rządów uczynił hasło propagatio Imperii, oznaczające stałe dążenie do poszerzania granic państwa rzymskiego. W kolejnych ...
W ostatnich latach wzmogło się zainteresowanie historią II Rzeczypospolitej, w tym dziejami naszej armii. Ukazują się publikacje na ten temat, powstają grupy rekonstrukcyjne kultywujące i utrwalające pamięć o poszczególnych wydarzeniach, formacjach czy pułkach. Temu zapotrzebowaniu odpowiada niniejsza praca. Jej pierwsze wydanie ukazało ćwierć wieku temu w ograniczonym nakładzie, w formie powielaczowej. Jest dostępne jedynie w największych bibliotekach. Częste cytowania, a ta...
Książka, którą Czytelniku trzymasz właśnie w dłoniach jest publikacją przełomową i po ponad czterdziestu latach nadal aktualną i inspirującą kolejne pokolenia historyków do wytężonej pracy. Mając niewątpliwą przyjemność i zaszczyt przygotować polską edycję Armii Flandrii i Hiszpańskiej Drogi, wraz = z przedmową Profesora Geoffreya Parkera napisaną specjalnie dla polskiego czytelnika, pozostaje mi mieć nadzieję, że polski przekład jednej z najważniejszych publikacji historycz...
Na początku XX wieku zadaniem nowych niemieckich krążowników liniowych było sformowanie samodzielnego dywizjonu rozpoznawczego, który mógłby podejmować się zadań specjalnych. Dzięki przewadze szybkości wynoszącej minimum 3 węzły sądzono również, że będą w stanie walczyć w linii, w związku z czym będą potrzebowały ciężkiego opancerzenia oraz cech defensywnych. Zbudowane w Niemczech krążowniki liniowe rzeczywiście posiadały nadzwyczajną odporność na uszkodzenia bojowe, czego do...
W 312 roku świat rzymski podzielony był pomiędzy czterech cesarzy. Najambitniejszym spośród nich był Konstantyn, który dążył do wyeliminowania rywali i ponownego zjednoczenia imperium. Jego pierwszym celem stał się Maksencjusz, zajmujący Rzym, symboliczne serce Cesarstwa. Natchniony przez sen, który zesłał na niego Bóg chrześcijan, Konstantyn zmusił do bezładnego odwrotu armię Maksencjusza w rejonie Mostu Mulwijskiego tuż na północ od Rzymu i ścigał uciekinierów, spychając ic...
Dokładam kolejną niewielką cegiełkę do poszerzenia wiedzy o chlubnej przeszłości polskiego lotnictwa końca lat 30-tych i okresu wybuchu II wojny światowej, gdzie wzajemnie przeplatała się dola i niedola żołnierza, gdzie niewiadomy los towarzyszył codzienności, a nagrodą było najczęściej kilka godzin odpoczynku lub łyk ciepłej kawy w znoju wojennej rzeczywistości. Chciałbym, aby ta książka była odzewem na słowa zamieszczone przez wielkiego znawcę polskiej tematyki lotniczej ...
Oddajemy do rąk czytelników tom poświęcony dziejom I wojny światowej na Górnym Śląsku. Zainteresowanie tą tematyką akurat na początku nowego wieku nie jest przypadkowe. Mijająca stuletnia rocznica rozpoczęcia pierwszego globalnego konfliktu wojennego, który zdeterminował historię XX wieku, dzisiaj nadal wydaje się doświadczeniem ważnym wobec obecnych wyzwań przed jakimi świat stanął w dobie globalizacji. Dlatego ważne jest, iż ta refleksja obejmuje nie tylko kwestie polityczn...
Niniejsza praca stanowi efekt wieloletnich badań rozpoczętych jeszcze w trakcie studiów magisterskich. Jest to rozszerzona wersja rozprawy doktorskiej obronionej w 2013 r. na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego. To pierwsze od dawna dzieło całkowicie poświęcone udziałowi naszych rodaków w największym konflikcie, jaki dotknął kontynent amerykański (poprzednia publikacja autorstwa Mieczysława Haimana ukazała się w 1928 r.). W odróżnieniu od dotychczasowych tekstów, kt...
Początki niniejszej pracy sięgają roku 1963, kiedy to jako Pomorzanin z urodzenia rozglądałem się za materiałami, mogącymi posłużyć do zwięzłego przedstawienia walk na Pomorzu, toczonych w początkach 1945 r. Początkowo moim zamiarem było napisanie na ten temat artykułu, który docelowo zamierzałem zamieścić w periodyku „Baltische Studien” (rocznik wydawany przez Towarzystwo Badań nad Historią, Starożytnością i Sztuką Pomorza [niem. Gesellschaft für Pommersche Geschichte, Alter...
Ostatnimi laty, w kręgu zainteresowania historyków na nowo zagościła memuarystyka. Ten rodzaj źródła historycznego zaczyna zyskiwać jako istotny element warsztatu badawczego, a nie tylko jego uzupełnienie. Tyczy się to się nie tylko badań nad procesami i zjawiskami społecznymi, ale również w zakresie polityki, a nawet gospodarki. Pozwalają one, mimo całej swojej subiektywności, na wskazanie motywacji, a nawet niekiedy i mechanizmów działania, bowiem odkrywają często kulisy wi...
Jest rok 1812. W przededniu wyprawy na Moskwę, Napoleon przysyła do Warszawy ambasadora, który ma za zadanie podsycić nastroje w Księstwie Warszawskim i pozyskać polskiego rekruta do walki z Rosją. Tym ambasadorem jest arcybiskup Dominique Pradt, wielki jałmużnik na cesarskim dworze, zaufany współpracownik francuskiego cesarza. Po klęsce kampanii rosyjskiej Pradt zostaje przez Napoleona oskarżony o nieudolne działania, przegranie sprawy polskiej i w rezultacie klęskę całego p...
Although it seemed that after the victory over the Pompeian legates in 49 BC Julius Caesar was able to permanently control the Iberian Peninsula, since 47 BC the resistance against new governor of Further Spain has arisen. The revolt of the legions stationed in the province turned into a regular war. The new formal commander Pompey the Younger was supported by the former Caesar’s deputy from the period of conquest of Gaul – Titus Labienus, mainly contributed to the initial su...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.