Zebrane w tomie artykuły ukazują z rozmaitych perspektyw doświadczenie nowoczesności zapisane w kulturze i literaturze Europy Środkowo-Wschodniej. Autorzy prezentują kształtowanie się modernistycznej „wspólnoty pytań” w naszym regionie, podejmują próbę redefinicji europejskich miejsc „centralnych” i „peryferii”, omawiają też takie zjawiska jak literatura popularna i film czy miejsce Lwowa w kulturze polskiej i ukraińskiej.
Od prostych wież mieszkalnych, które służyły jednej rodzinie czy niewielkiej grupie, do dużych założeń obronnych z bastionami i bastejami, strzegących granic imperiów i szlaków handlowych. Od nieinwazyjnych metod badawczych, jak fotografia, analiza zobrazowań satelitarnych czy skaning laserowy, po badania powierzchniowe i wykopaliska archeologiczne. Książka ta przybliża fascynujący świat niezwykle zróżnicowanych budowli obronnych wznoszonych przez wiele stuleci w rejonie Gór...
Książka przedstawia wyniki badań z zakresu studiów nad negatywnymi wizerunkami kobiet w różnych epokach historycznych. Autorzy zastanawiają się, czy postawy przypisywane „złym” kobietom zmieniają się na przestrzeni dziejów i czy takie same działania podejmowane przez mężczyzn i kobiety wartościowane są w taki sam sposób. W swych badaniach sięgają po różnorodne źródła – od filozofii starożytnej po współczesną prasę.
Monety antyczne (tj. greckie, celtyckie i rzymskie, wyemitowane do początku VI w. po Chr.) stanowią niewielką część datowanych na średniowiecze i epokę nowożytną skarbów i innych zespołów zabytków znajdowanych w Europie Środkowej, Wschodniej i Północnej. Monety takie były również odnotowywane w kontekstach grobowych i osadniczych z tego samego okresu. W znaleziskach trafiały się m.in. monety zaopatrzone w otwór, co sugeruje, że były one wykorzystywane jako amulety lub ozdoby....
Proces przejścia od rytualnej koncepcji komunikacji do komunikacji opartej na szczerości. Autorka łączy opis przeobrażeń kultury europejskiej z analizą przemian polskiej praktyki epistolograficznej w XVIII i na początku XIX w. Analizując m.in. Wyznania Jana Jakuba Rousseau, powinowactwa między sentymentalizmem a jakobińskim terrorem, zmiany we wzorach listów kondolencyjnych w listownikach, konflikt między zwierzeniami a wzajemną kontrolą w korespondencji filomatów czy sposoby...
Autorzy przedstawiają dzieje Białorusi od czasów najdawniejszych do 1991 roku, kiedy to na mapie świata pojawiło się niezależne państwo białoruskie. Celem ich publikacji jest przybliżenie polskiemu czytelnikowi historii ziem białoruskich w aspekcie politycznym, etnicznym, kulturowym i ekonomicznym. Uwadze autorów nie uszły także kwestie sporne, budzące niesłabnące zainteresowanie w Polsce i Białorusi. Novum tej publikacji polega na zamyśle jej budowy. W prezentowaniu wydarzeń...
Teksty zawarte w tomie dotyczą wykorzystywania utworów literackich, zawierających ważne treści kulturowe, w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Publikacja stanowi małą antologię tekstów-portretów polskiej kultury i sprawdzonych scenariuszy lekcji. Wszystkie zgromadzone w tomie teksty podejmują problematykę wykorzystywania utworów literackich w nauczaniu języka polskiego jako obcego i skupiają się na tym aspekcie literatury, jakim są zawarte w niej treści kulturowe, czyli...
Książka, pionierska na rynku polskim, zawiera biogramy 128 studentów i studentek Uniwersytetu Warszawskiego poległych lub zmarłych w czasie walk o niepodległość i o granice wskrzeszanego państwa polskiego. W ponad 200-letniej historii uczelni bywały bowiem chwile, że społeczność akademicka musiała wykazać się nie tylko na polu nauki, lecz także na polu walki. Dotychczas brak było jednak dokładnych badań naukowych dotyczących udziału studentów UW w walkach o niepodległość Pols...
Wybór najciekawszych listów z lat około 1745–1768, ukazujących różne aspekty osobowości, motywacje Johanna Joachima Winckelmanna (1717–1768), a także obrazujących przemiany świadomości estetycznej XVIII stulecia. Autor Geschichte der Kunst des Altertums należał do najbardziej wpływowych autorów o sztuce epoki Oświecenia, a jego biografia stała się – niemal natychmiast po śmierci – przedmiotem mitologizacji. Prezentowane listy są jednym z najważniejszych świadectw tworzenia si...
Annie Proulx należy do grona najważniejszych współczesnych pisarzy amerykańskich związanych z nurtem literatury regionalnej. Urodziła się w 1935 roku w Norwich w stanie Connecticut. Przed swoim debiutem literackim, na początku lat 80. na łamach czasopisma Esquire, wydała kilka poradników, m.in. ogrodniczych. W 1988 roku ukazała się jej pierwsza książka - tom krótkiej prozy Pieśni serca i inne opowiadania, a cztery lata później pierwsza powieść Pocztówki. Literacki dorobek Pro...
Zniszczenia dokonane przez wojska – zarówno szwedzkie, jak i własne – na terytorium Rzeczypospolitej w czasie tzw. potopu uchodzą za wyjątkowo dotkliwe w dziejach kraju. Czarna legenda głosi, że rabunki i zniszczenia tego okresu przyczyniły się do załamania gospodarki i ostatecznego upadku miast Rzeczypospolitej. Sceptycy nie kwestionują kryzysu gospodarczego i ustrojowego państwa, ale zauważają, że nawet po klęsce połowy stulecia w wielu koronnych ośrodkach miejskich trwało ...
Księga jubileuszowa ofiarowana przez przyjaciół i współpracowników znakomitemu warszawskiemu mediewiście, od lat związanemu z Instytutem Historycznym UW. Jak piszą we wstępie członkowie komitetu redakcyjnego, profesor Sławomir Gawlas, „żywiołowo wręcz zainteresowany przeszłością we wszelkich jej wymiarach podejmuje coraz to nowe tematy badawcze, a jednocześnie pilnie obserwuje i krytycznie analizuje współczesność, zasługując tym samym na miano prawdziwego polihistora”. Stąd ...
Żyjemy w czasie pandemii nudy. Nie sposób jej lekceważyć. Autor podejmuje ambitną próbę względnie kompletnego ujęcia tematyki nudy i podatności na nudę oraz nudzenia się. Pisze o nudzie w perspektywie psychologii i filozofii, ale także pedagogiki, socjologii, teologii i psychiatrii. Przedstawia definicje, teorie i typologie nudy, omawia sposoby pomiaru stanu nudy (nudzenia się) i nudy jako cechy (podatności na nudę) oraz opisuje częstość jej występowania. Rozważa negatywne ko...
Od ponad dwustu lat toczą się w Polsce dyskusje o nowoczesności. Przeradzają się często w gwałtowne spory, dotyczą bowiem najistotniejszych zagadnień polskiego życia zbiorowego, w tym także tego, czym jest i czym powinna być polskość. Kształtowanie się nowoczesnej kultury było na gruncie polskim od początku naznaczone poczuciem rozwojowego zapóźnienia. Problemy modernizacyjne, wśród których na pierwszy plan wysuwała się kwestia agrarna, w znacznej mierze określały kierunek dz...
Monografia prezentuje strategię i wskazuje uwarunkowania budowania świadomości narodowej w Polsce i w Niemczech w odniesieniu do postrzegania regionu peryferyjnego przez środowiska zewnętrzne i przyjmowania elementów nowego obrazu skonstruowanego na obszarach centralnych przez społeczność terenów peryferyjnych. Przyjmuje hipotezę, że wizerunek regionów peryferyjnych tworzony w regionach centralnych w dyskursie kulturowo-społecznym nabierał cech narodowych, budując spójny i je...
Proza Szaloma Asza charakteryzuje się odważną syntezą wartości biblijnych, fundamentów judaizmu i chrześcijaństwa, dawności i współczesności, tradycji żydowskich i kultury polskiej. Autorzy zamieszczonych w tym tomie studiów, badacze romantyzmu polskiego, dokonują interpretacji utworów Asza i odnajdują w nich, podobnie jak w twórczości romantycznej, wartości uniwersalne, pozytywnie nastawione na inność, ale nawiązujące od różnych wzorców kulturowych. Zebrane tu prace mają cha...
"Portrety z Krakowskiego, nie wszystkie prawdziwe" są debiutanckim zbiorem wierszy i opowiadań poetyckich Joanny Gocłowskiej-Bolek. To pełen wrażliwości i niepokoju spacer Krakowskim Przedmieściem z widokiem na Uniwersytet Warszawski. Autorka, ukazując Uniwersytet i jego okolice, wprowadza Czytelnika w świat coraz bardziej nierzeczywisty i przekorny, zwodzi i narzuca subtelną grę niedopowiedzeń i magicznych wyobrażeń. Każdy krok postawiony na kampusie centralnym, każdy space...
Dzieje nauk humanistycznych w Uniwersytecie Warszawskim zaprezentowane w dwóch woluminach zostały podzielone na pierwsze (1816–1915) oraz drugie (1915–2016) stulecie. Tom pierwszy, autorstwa wybitnej znawczyni dziejów nauki XIX wieku, profesor Joanny Schiller-Walickiej, opowiada o historii uniwersyteckiej humanistyki od powstania uczelni, poprzez wszystkie zmiany jej tożsamości (Królewski Uniwersytet, Szkoła Główna, Uniwersytet Cesarski), aż do odnowienia polskiego uniwersyt...
Dzieje nauk humanistycznych w Uniwersytecie Warszawskim zaprezentowane w dwóch woluminach zostały podzielone na pierwsze (1816–1915) oraz drugie (1915–2016) stulecie. Tom pierwszy, autorstwa wybitnej znawczyni dziejów nauki XIX wieku, profesor Joanny Schiller-Walickiej, opowiada o historii uniwersyteckiej humanistyki od powstania uczelni, poprzez wszystkie zmiany jej tożsamości (Królewski Uniwersytet, Szkoła Główna, Uniwersytet Cesarski), aż do odnowienia polskiego uniwersyt...
Publikacja podejmuje tematykę mediów komputerowych, ujmując ją z perspektywy literaturoznawstwa i antropologii kultury. Analizuje sfałszowane wiadomości, memy internetowe, autorstwo haseł wikipedii, funkcje kont w portalach społecznościowych, praktyki strumieniowania życia – przy jednoczesnym silnym metodologicznym umocowaniu w tradycyjnym literaturoznawstwie. Szereg zjawisk tekstualnych wiąże się tu z praktykami uczestnictwa za pośrednictwem mediów komputerowych połączonych ...
W świecie kultury muzułmańskiej, gdzie teatr nie zdołał wytyczyć sobie niezależnego miejsca wśród dziedzin sztuki, to właśnie ustność / oralność zrekompensowała jego brak wśród sztuk performatywnych. Turecki "meddah" rozwinął się pomiędzy wiekiem XI a XIX z formy opowiadacza w epicki teatr jednego aktora, pozostając w zgodzie z zasadami życia koczowniczego. Włączając elementy tradycji środkowoazjatyckiego szamana, starotureckiego pieśniarza epickiego "ozan" i arabskiego "madd...
Autor w kompleksowy, unikatowy sposób ujmuje tematykę sfery seksualności polskiego społeczeństwa, przedstawiając zarazem podsumowanie dwudziestoletnich badań i obserwacji zmieniających się zachowań seksualnych Polek i Polaków. Umożliwia czytelnikowi nie tylko zapoznanie się z sytuacją aktualną, lecz także śledzenie przemian kulturowych i obyczajowych w dziedzinie polskiej seksualności. Wszechstronnie ocenia stan zdrowia i życia seksualnego społeczeństwa, uwzględniając szeroko...
Autorka przedstawia stan wiedzy, wyobrażeń i poglądów polskich sędziów wydziałów karnych sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych na temat kary, karania i bezkarności. Socjologiczna analiza sędziowskiego wymiaru kary została oparta na danych uzyskanych w badaniu ankietowym i wywiadach pogłębionych. Pytania dotyczyły między innymi definicji kary, określenia jej funkcji i celów, cech i właściwości, wielodyscyplinarnej wiedzy penologicznej sędziów, czynników branych pod uwagę...
Prezentowany tom zawiera wyniki badań historycznych oraz historyczno-artystycznych nad problematyką śmierci, pochówków i upamiętnienia władców oraz władczyń (nie tylko polskich) od późnego średniowiecza do początku XX wieku. Publikowane artykuły dotyczą, z jednej strony, prywatnej sfery życia monarchów, ich religijności i stosunku do śmierci, z drugiej zaś – organizacyjnego, politycznego i symbolicznego wymiaru ich zgonów oraz pogrzebów. Prace o charakterze syntetycznym przed...
