Filip Orlik (1672-1742) – hetman kozacki, następca Iwana Mazepy, którego był najbliższym współpracownikiem, pełnił funkcję pisarza generalnego wojska zaporoskiego. W 1709 roku, po klęsce Szwedów i sprzymierzonych z nimi wojsk kozackich w bitwie pod Połtawą, obaj schronili się w Imperium Osmańskim. Po śmierci Mazepy, 16 kwietnia 1710 roku Orlik został wybrany na hetmana przez starszyznę kozacką i wojsko. Przyjęto wówczas wspólnie Konstytucję Praw i Wolności Wojska Zaporoskiego...
Prezentowana książka została poświęcona zjawisku kultury pamięci elity władzy miasta Krakowa w okresie średniowiecza i czasów nowożytnych (do końca XVIII w.). Autor koncentruje się przede wszystkim na funkcjonowaniu miejskich „wehikułów pamięci” – a więc praktyk politycznych zaangażowanych w wytwarzanie, kształtowanie i instytucjonalizację oficjalnej pamięci miasta, której podstawowym nośnikiem były przywileje strzeżone na ratuszu. Owa swoista polityka pamięci władz miasta Kr...
Tadeusz Mazowiecki (1927–2013), pierwszy niekomunistyczny premier Polski po II wojnie światowej, był niewątpliwie ważną postacią polskiego życia publicznego drugiej połowy XX wieku. Powstała zatem inicjatywa przygotowania kilkutomowej edycji rozproszonych pism Mazowieckiego oraz dokumentów z nim związanych, która obejmowałaby czasy jego działalności społecznej i politycznej. Prezentowany tom, dotyczący okresu, kiedy Tadeusz Mazowiecki pełnił funkcję premiera, składa się z dw...
"Nowy Prometeusz" jest czasopismem specjalistycznym, dotyczącym stosunków politycznych, kulturowych, gospodarczych i wyznaniowych na obszarze Europy Wschodniej, Kaukazu, Azji Środkowej i basenu Morza Czarnego. Inspiracją do jego stworzenia były takie tytuły jak: "Prométhée", a następnie "La Revue de Prométhée", wychodzące w Paryżu w latach 1926-1940, dzięki wsparciu ówczesnych polskich władz. Prometeizm, choć dziś z oczywistych względów nie aktualny w oryginalnym znaczeniu ja...
Publikacja przybliża sylwetkę profesora Andrzeja Koźmińskiego, a jednocześnie jest portretem inteligenckiej warszawskiej rodziny profesorskiej, której korzenie sięgają kresów Rzeczypospolitej. Poznajemy uczonego o proeuropejskim, kosmopolitycznym nastawieniu, nauczyciela akademickiego prezentującego pozytywistyczną etykę pracy i oświeceniowy krytycyzm, zafascynowanego nowymi technologiami lidera, wrażliwego poetę i kolekcjonera sztuki. W jego opowieści biograficznej nie braku...
Publikacja zawiera edycję 29 biogramów uczonych, polskich i zagranicznych, zajmujących się szeroko rozumianą starożytnością: filologią klasyczną, historią starożytną i archeologią klasyczną. Pochodzą one z archiwum domowego filologa klasycznego Ryszarda Gansińca (1888–1958), jednego z najwszechstronniejszych polskich uczonych. Biogramy powstały w okresie międzywojennym, a w kilku przypadkach w latach II wojny światowej i po 1945 r. Ich lektura dostarcza bardzo cennych informa...
Zbiór artykułów dotyczy dyskutowanego w polskiej archeologii zagadnienia początków inhumacji na ziemiach polskich, które są postrzegane jako świadectwo przyjęcia chrześcijaństwa. Dyskusja koncentruje się na próbie określenia, w którym momencie naszych dziejów rozpoczyna się stosowanie szkieletowego obrządku pogrzebowego: czy już po chrzcie Mieszka I w 966 r., w II poł. X w. czy też dopiero za jego następcy Bolesława Chrobrego w XI w. Ma to kluczowe znaczenie dla datowania poc...
Książka została poświęcona magicznemu rytuałowi znanemu z greckich i łacińskich źródeł antycznych, polegającemu na sprowadzeniu księżyca z niebios na ziemię. Na podstawie licznych relacji o tym fenomenie, pochodzących z okresu od połowy V wieku p.n.e. do połowy VI wieku n.e., autor omówił astronomiczne zjawiska zaćmienia księżyca oraz całkowitego zaniku miesiąca podczas czasu tzw. interluny (łac. interlunium), które były postrzegane przez niektórych ówczesnych ludzi jako efek...
Monografia jest próbą rekonstrukcji dziejów infrastruktury sportowej w międzywojennej Warszawie. Sport w Polsce tego okresu był dynamicznie rozwijającą się sferą życia społecznego. Powstawały kluby, sekcje i organizacje sportowe zrzeszające coraz więcej ludzi pragnących w wolnym czasie realizować się w fizycznej rywalizacji. Generowało to potrzebę rozwoju specjalistycznej infrastruktury: boisk, bieżni, kortów, lodowisk, torów kolarskich, przystani wioślarskich. W latach 1918–...
Książka stanowi studium zjawiska, które jest obecne w kulturze europejskiej od dwóch tysięcy lat i wciąż się rozwija, mimo iż opiera się na nieprawdziwym założeniu, jakoby starożytni Egipcjanie posiedli wiedzę innym niedostępną i zazdrośnie strzeżoną, co wywoływało domysły i mnożyło legendy. Erik Hornung, niemiecki egiptolog, wykazał, jak wielki wpływ wywierała ezoteryka egipska na historię europejskiej umysłowości. Czerpały z niej nie tylko alchemia, astrologia czy inne nauk...
Historia życia Józefa Mianowskiego (1803-1879), rektora Szkoły Głównej Warszawskiej. Książka powstała dla uczczenia rocznicy 140-lecia istnienia dawnej Kasy Mianowskiego, powstałej w 1881 roku, oraz 30-lecia działalności odrodzonej Kasy im. Józefa Mianowskiego – Fundacji Popierania Nauki, która reaktywowana została w 1991 roku.
XV-wieczna kronika Leoncjusza Machierasa "Wykład o słodkiej ziemi Cypru «Cronaca», to jest Kroniką, zwany" to bez wątpienia najwybitniejsze dzieło kronikarstwa greckiego średniowiecza. Stanowi główne źródło do dziejów Cypru po opanowaniu go przez frankońskich krzyżowców, a zarazem pomnik żywej potocznej greki cypryjskiej wieków średnich. Kronika obejmuje 1131 lat dziejów Cypru: od odnalezienia Prawdziwego Krzyża przez świętą Helenę w 327 roku, aż po schyłek panowania Franków ...
Monografia stanowi analizę najważniejszych żeńskich założeń monastycznych powstałych w kręgu dynastii piastowskiej w XIII w. Ukazuje je na tle porównawczym, przedstawia ideę klasztoru kobiecego we wczesnośredniowiecznej Europie Zachodniej i jej recepcję w Europie Środkowej. Zarysowuje też (nieco inaczej prezentujące się) początki żeńskich wspólnot w Polsce, przywołując przy tym także znaczące dwunastowieczne fundacje możnowładcze. Piast Dynasty Foundations of Female Monaster...
Publikacja stanowi zbiór tekstów poświęconych piśmiennictwu o charakterze diarystycznym z okresu II wojny światowej. Autorzy, analizując dzienniki polskich pisarzy i pisarek, prezentują w niej nowatorskie postulaty dotyczące zmiany definicji oraz języka, zwykle stosowanych w dotychczasowych badaniach literaturo- i kulturoznawczych związanych z diarystyką. Writing the War. Diaries from 1939–1945 The publication is a collection of texts on diaries from the Second World War. T...
Władysław Zahorski (1859–1927) – lekarz, działacz społeczny, współtwórca i prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie – to postać bardzo ważna dla historii Wilna przełomu XIX i XX wieku. Tom 1 jego wspomnień obejmuje dzieciństwo i lata nauki szkolnej w Wilnie i Ufie, tom 2 dotyczy studiów na Uniwersytecie Moskiewskim oraz wieloletniej pracy zawodowej w głębi Rosji. Tekst napisany barwnym językiem przynosi nie tylko mnóstwo informacji użytecznych dla historyka, lecz – dzięki ...
Władysław Zahorski (1859–1927) – lekarz, działacz społeczny, współtwórca i prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Wilnie – to postać bardzo ważna dla historii Wilna przełomu XIX i XX wieku. Tom 1 jego wspomnień obejmuje dzieciństwo i lata nauki szkolnej w Wilnie i Ufie, niniejszy tom 2 dotyczy studiów na Uniwersytecie Moskiewskim oraz wieloletniej pracy zawodowej w głębi Rosji. Tekst napisany barwnym językiem przynosi nie tylko mnóstwo informacji użytecznych dla historyka, lecz...
Tom przedstawia materiały pierwszej z serii konferencji pod zbiorczym tytułem "Hinc Omnia. Zbiory historyczne, artystyczne i specjalne w bibliotekach oraz innych instytucjach kultury". Artykuły w dwóch (polsko-angielskiej) lub trzech (polsko-angielsko-rosyjskiej) wersjach językowych poświęcone są traktowaniu, ochronie i udostępnianiu XIX-wiecznych kolekcji, m.in. artystycznych, muzycznych, rękopiśmiennych i specjalnych, np. albumów z fotografiami i zielników. ****** Hinc Om...
Pierwsza edycja krytyczna ważnego źródła do historii Polski i historii wychowania: Wspomnień i listów Izabeli Moszczeńskiej-Rzepeckiej (1864–1941) – działaczki niepodległościowej, patriotki, pedagożki promującej idee Nowego Wychowania, zwolenniczki emancypacji kobiet, pionierki wychowania seksualnego. Jej droga życiowa wiodła z dworku szlacheckiego na Kujawach, w którym kultywowano patriotyczne tradycje powstańcze, przez edukację w duchu pozytywizmu na pensji w Warszawie, sze...
Ważnym pytaniem w archeologii palmyreńskiej (i archeologii w ogóle) jest pytanie o względną, fortiori absolute, chronologię zabytków. Istnieje wiele inskrypcji z tego stanowiska – większość z nich dobrze datowana – ale są to inskrypcje dedykacyjne wyryte a posteriori na istniejących już zabytkach, które rzadko pozwalają na bezpośrednie datowanie konkretnych budowli. W większości przypadków podają one przypuszczalną datę oddania budowli do użytku, a nie datę położenia kamienia...
Publikacja wyznacza nowe drogi badań nad polskim filhellenizmem, przede wszystkim w dwóch obszarach: ustalenia pełnej wiedzy o Polakach wspierających walki greckie oraz recepcji powstania greckiego w prasie polskiej. Artykuły wybitnych znawców tematu stanowią wprowadzenie do problematyki polskiego filhellenizmu, a także rozwijają zagadnienia związane z odtworzeniem życiorysów polskich uczestników powstania greckiego i z zainteresowaniem Polaków pieśniami nowogreckimi. ******...
Niekonwencjonalne spojrzenie na epokę oświecenia, początki nowoczesnego myślenia o przyrodzie, odkrywczych podróży w Europie i poza nią. Autor wydobywa mało znane fakty z dziejów szkolnictwa artystycznego, naukowej eksploracji gór, lodowców, dalekich mórz w XVIII wieku. Analizuje dzieła i postawy zarówno twórców sławnych (Goethe, Turner), jak i całkowicie zapomnianych malarzy i grafików z wielu krajów. Wydobywa ciekawostki z dziejów kultury, którym nadaje rangę znaczących sym...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
