Część pierwsza (A-Ł) tomu drugiego "Portretów Uczonych" zawiera eseje biograficzne o wybitnych profesorach Uniwersytetu Warszawskiego działających głównie w okresie od wskrzeszenia polskiej uczelni w 1915 r. aż do końca okupacji niemieckiej w 1945 r. Początek tego przedziału czasowego to okres organizacji uczelni. Kadrę odrodzonego Uniwersytetu Warszawskiego stanowili początkowo członkowie warszawskiego środowiska naukowego, wykładowcy ośrodków akademickich Galicji, a także ...
Historia nauk ścisłych i przyrodniczych w Uniwersytecie Warszawskim przedstawiona w niniejszym tomie składa się z ośmiu części dotyczących dziejów badań i najważniejszych osiągnięć w astronomii, naukach biologicznych, chemii, fizyce, geografii, matematyce, naukach geologicznych i naukach medycznych. Ich autorami są znakomici badacze, znawcy historii swych dziedzin. Każda z części obejmuje dzieje danej dziedziny w całym dwóchsetleciu działalności uczelni warszawskiej, w kilku ...
Dwujęzyczna (polsko-angielska) bogato ilustrowana publikacja stanowi próbę ukazania związków między dziejami Uniwersytetu Warszawskiego a rozwojem fotografii – wynalazku o fundamentalnym znaczeniu dla powstania nowej cywilizacji wizualnej. Przyjęty zakres chronologiczny obejmuje okres między rokiem 1839, kiedy w Paryżu ogłoszono wynalezienie dagerotypii i kiedy pierwsze dagerotypy wykonano również w Polsce, a rokiem 1921, gdy sytuacja Uniwersytetu, reaktywowanego podczas I w...
Tom pierwszy "Portretów Uczonych" zawiera eseje biograficzne poświęcone 51 wybitnym profesorom działającym lub rozpoczynającym swą działalność na UW w latach 1816–1915. Warto zaznaczyć, że w latach 1870–1915 zaborca ustanowił Cesarski Uniwersytet Warszawski, w którym zdecydowaną większość profesorów stanowili Rosjanie. Ta rosyjskojęzyczna uczelnia była bojkotowana przez znaczną część polskiej młodzieży. Nie można jednak przemilczeć faktu, że niektórzy rosyjscy profesorowie by...
Tom pierwszy "Dziejów Uniwersytetu Warszawskiego" obejmuje historię warszawskiej uczelni od momentu jej powstania w 1816 r. do wybuchu I wojny światowej. Autorzy, oprócz syntetycznej prezentacji dziejów instytucji, kreślą też plastyczne portrety społeczności pracowników i studentów UW oraz – co szczególnie istotne, zważywszy na dramatyzm losów Polski w ostatnich dwóch stuleciach – opowiadają historię stosunków uczelni z władzami politycznymi. Początki Uniwersytetu sięgają Ks...
Na publikację składa się pierwsze polskie tłumaczenie trzech spośród czterech części „Pracownika umysłowego”. Poprzedzone jest ono wstępem, w którym zostały prześledzone losy machajewszczyzny i jej związki z różnymi nurtami politycznymi, od trockizmu po neokonserwatyzm. Jeden z zarazem najczęściej cytowanych na świecie – zwłaszcza w momentach wielkich politycznych przewrotów XX wieku – i zarazem najmniej w samej Polsce znanych polskich myślicieli, Jan Wacław Machajski, swe kr...
Tom trzeci proponuje nową interpretację sztuki niderlandzkiej i północnoeuropejskiej XV wieku. Przedstawia ją jako konglomerat przedmiotów-rzeczy działających na odbiorcę w określony – materialny i przestrzenny – sposób. Analizuje przedmioty o skali makro, narzucającej widzowi ruch, i te utrzymane w mikroskali, skłaniającej do manipulowania nimi. Omawia m.in. przedmioty wymuszające ich obchodzenie, jak figury i świeczniki wiszące w przestrzeni, oraz dzieła przenośne, ruchome ...
Wspomnienia Jerzego Zięboraka ze Zgrupowania Krybar dotyczące pierwszych dni powstania warszawskiego, a zwłaszcza walk o Uniwersytet Warszawski. Autor szczegółowo opisuje przebieg pierwszego ataku na Uniwersytet oraz walki obronne w opanowanych przez powstańców obiektach uniwersyteckich. Podejmuje próbę ustalenia przyczyn niepowodzenia oddziałów powstańczych, nie pomijając problemów, jakie stały się udziałem odciętego od żołnierzy dowództwa Krybara. Wiele miejsca poświęca her...
Albumowa publikacja stanowi rodzaj hołdu dla żołnierzy ze Zgrupowania "Krybar", którzy w czasie powstania warszawskiego brali udział w walkach na Powiślu, między innymi walczyli o Uniwersytet Warszawski. Opanowanie terenu UW było ważnym celem dla powstańczych oddziałów, ponieważ stacjonujący tam Niemcy uczynili z otoczonego zasiekami kampusu uczelni rodzaj twierdzy trzymającej w szachu położoną niżej dzielnicę. Jednak mimo podejmowanych wysiłków powstańcom ostatecznie nie uda...
Książka jest spojrzeniem na dzieje polityczne i militarne Księstwa Warszawskiego, dokonujące się w nim procesy gospodarcze i społeczne oraz przemiany mentalności. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, czy państwo to było czymś więcej niż dramatycznym i barwnym, lecz pozbawionym większego znaczenia epizodem polskiej historii. Włącza się tym samym w wieloletnią debatę historyków. Przywołuje dotychczasowe ustalenia, niekiedy je uzupełniając bądź weryfikując na podstawie różno...
Publikacja opisuje politykę kierownictwa Komunistycznej Partii Słowacji między styczniem 1968 r. (wybór Alexandra Dubčeka na I sekretarza KPCz) a październikiem 1969 r. (ostateczne odrzucenie reform politycznych) oraz jej rolę w czechosłowackiej polityce ogólnopaństwowej i międzynarodowej. Praca oparta jest na obszernej kwerendzie archiwalnej w Bratysławie, Pradze i Warszawie. Szerokie ujęcie tematu pozwala czytelnikowi zapoznać się z najważniejszymi problemami nurtującymi sp...
To pierwszy polski przekład książki Oltre la Bibbia. Storia antica di Israele Mario Liveraniego, wybitnego włoskiego historyka dziejów starożytnego Bliskiego Wschodu. Autori proponuje fundamentalnie nowe pojmowanie dziejów Izraela, zgodnie z którym rozgranicza dzieje Hebrajczyków (historia "zwyczajna"), dające się rekonstruować na podstawie źródeł biblijnych i pozabiblijnych, oraz dzieje mityczne, które - choć opisane w Biblii - nie stanowią opisu rzeczywistości, lecz są krea...
Autorka prezentuje różnorodne aspekty funkcjonowania, roli i znaczenia loterii organizowanych w Królestwie Polskim w latach 1815–1867. Pierwsze udokumentowane loterie na ziemiach polskich przeprowadzono w 1748 roku. W 1787 roku zarząd nad loterią liczbową przejęło państwo, a loterie zaczęto organizować w celu zwiększenia dochodów skarbowych. Nadzór nad nimi sprawowała Dyrekcja Generalna Loterii Krajowych (od 1844 Urząd Loterii), podlegająca Komisji Rządowej Przychodów i Ska...
Księga pamiątkowa dla profesor Jolanty Młynarczyk, wieloletniego pracownika Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, wybitnej badaczki zajmującej się archeologią Bliskiego Wschodu w okresie hellenistyczno-rzymskim i bizantyjskim oraz ceramiką. Zebrane w tomie artykuły znakomitych archeologów polskich i zagranicznych dotyczą m.in. Egiptu, Cypru i Lewantu. A commemorative book in honour of professor Jolanta Młynarczyk, a long-time worker of the Institute of Archaeol...
Edycja źródłowa ksiąg ławniczych Starej Warszawy z lat 1453-1535 została przygotowana przez Agnieszkę Bartoszewicz, profesora w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, oraz grono jej uczniów: Krzysztofa Mrozowskiego, Macieja T. Radomskiego, Katarzynę Wardę i Urszulę Zacharę-Związek. Publikacja obejmuje cztery księgi warszawskiego sądu ławniczego zawierające protokoły działalności tego urzędu i dokumentujące życie mieszkańców Starej Warszawy u schyłku średniowiecza...
Założona u progu XIV wieku Warszawa długo pozostawała miastem dość typowym: niedużym ośrodkiem produkcyjnym i jednym z licznych punktów na trasie wielkiego handlu. W XVI wieku stopniowo jej rola zaczyna się zmieniać. Przeobrażeniom tym towarzyszą przemiany społeczne i przestrzenne: powiększa się terytorium miasta, kształtują się funkcje poszczególnych obszarów i ich nazwy, do ośrodka napływają imigranci z bliższych i dalszych stron, którzy szukają tu dla siebie docelowego mie...
Zbiór ponad trzydziestu studiów uznanych polskich naukowców (archeologów i historyków), poświęconych pamięci wybitnego archeologa, wieloletniego pracownika Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Warszawskiego, profesora Jerzego Kolendo. Tematyka artykułów jest bardzo szeroka – poruszone zostały zagadnienia dotyczące archeologii różnych regionów Polski (np. Mazowsza, Pomorza Zachodniego) i Europy (np. Sycylii, Dacji, Germanii). Donum cordis. Studies in memory of Professor Jerz...
Autorzy tomu z różnych perspektyw badawczych analizują druki ulotne pojawiające się na ziemiach polskich w XIX i XX w., podejmując m.in. takie kwestie, jak miejsce druków ulotnych w warsztacie historyka, trudności terminologiczne związane z ich wykorzystaniem oraz problemy z ich klasyfikacją i rejestracją, głównie w archiwach. Ważne miejsce w tomie zajmują również teksty odnoszące się do wpływu druków ulotnych na świadomość społeczną i narodową. Najwięcej uwagi poświęcono dru...
Publikacja opowiada o obecności Polaków w Egipcie w XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Po bitwie pod piramidami (1798), w której Napoleon Bonaparte pokonał mameluków, Europejczycy na trwałe zagościli nad Nilem, a Egipt wszedł w okres gwałtownych przemian, których uczestnikami byli także Polacy. W pierwszej części publikacji autor sięga do wspomnień polskich podróżników i odtwarza program typowej XIX-wiecznej wycieczki do piramid, śledząc jednocześnie zmiany, jakie zachodził...
Publikacja jest zwieńczeniem serii Genealogia współczesności. Historia idei w Polsce 1815–1939. Książka ma charakter przeglądowy, zawarte w niej są, przygotowane przez członków zespołu badawczego, analizy i podsumowania wszystkich istotnych czołowych polskich myślicieli i przedstawicieli prądów, nie tylko tych, których prace wydane zostały w ramach serii. O randze projektu świadczy również wstęp autorstwa Timothy’ego Snydera.
academia
The book contains systematic critique of the traditionalist model’s historiographical assumptions concerning the Spartan alliances in the VI and V century BCE. First chapter is devoted to the critique of the sources. In the second chapter we look at three areas where the original impulse for the creation of a coherent, uniform alliance around Sparta has been sought: Sparta’s helot problem, relations with Argos and finally the alleged Spartan “crusade” against Greek tyrants. I...
Ostatni tom dokumentujący badania naukowe nad XV- i XVI-wiecznymi zbiorami Gabinetu Starych Druków BUW, zawierający szczegółowy, scalony indeks proweniencji druków z tego okresu. Umożliwia wyszukiwanie w siedmiu wydanych wcześniej przez WUW tomach Katalogu danych o właścicielach i użytkownikach poszczególnych egzemplarzy książek. Jest to kompletna baza źródłowa, licząca ok. 9500 pozycji, która może być bardzo pomocna do dalszych badań historycznych, bibliologicznych i kulturo...
Ostatni tom dokumentujący rozpoczęte w 1978 r. badania naukowe nad XVI-wiecznymi zbiorami BUW, zawierający szczegółowe opracowanie bibliograficzne i proweniencyjne druków z tego okresu. Autorzy Katalogu rejestrują cały ponad 13-tysięczny XV- i XVI-wieczny zasób (polonika oraz druki obce) i poza opisem bibliograficznym przytaczają dane o każdym zachowanym egzemplarzu, jego pochodzeniu i oprawie. Tom 7 liczy ponad 800 stron i zawiera opisy druków z zakresu liter Sla-Ż, a także...
Autor analizuje zachowane w zbiorach polskich inkunabuły zawierające treści geograficzne i podejmuje próbę określenia ich recepcji wśród elit intelektualnych w Polsce w XV stuleciu. Był to wiek przełomowy pod względem zainteresowania geografią i kartografią. Rozpoczęła się epoka wielkich odkryć geograficznych, zwieńczona odkryciem nowego lądu przez Krzysztofa Kolumba. Jednocześnie około połowy stulecia zaczęła się rozpowszechniać technika druku przy użyciu ruchomych czcionek ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.