Wiesław Myśliwski. Słuch absolutny Julian Przyboś recenzję pierwszej powieści Wiesława Myśliwskiego zatytułował „Niezwyczajny debiut”. I choć to trafne podsumowanie odnosiło się wówczas wyłącznie do „Nagiego sadu”, okazało się również antycypacją całej pisarskiej drogi Myśliwskiego. Tworzona przez niego literatura nigdy nie uciekała od tego, co powszednie i ludzkie, ale jednocześnie wymykała się wszelkim konwencjom czy banalności. Język mówiony w kunsztowny sposób splata się...
Ostatni tacy papieże Franciszek modlący się przed pustym placem św. Piotra to jedna z symbolicznych scen z okresu epidemii. Można było poczuć wzruszenie, widząc samotnego papieża, bez towarzyszących mu zwykle tłumów. Wrażenie, jakie wywołała ta scena, pokazuje, że postać biskupa Rzymu wciąż jest ważna zarówno dla wierzących, jak i niewierzących. Jednocześnie wielu z nas coraz bardziej nie może pogodzić się z tym, że Kościół hierarchiczny jest instytucją władzy absolutnej...
Książki Michela Houellebecqa cieszą się niesłabnącą popularnością. We Francji miesiąc po premierze najnowszej "Serotoniny" konieczny był dodruk. Poprzednia powieść, "Uległość", rozeszła się tam w 800 tys. egzemplarzy. Także w Polsce trafiła na listę bestsellerów. Być może nie ma dziś innego pisarza, na którego nowe powieści czeka z zapartym tchem cała Europa. Houellebecq nie tylko opowiada ciekawe historie, ale także prorokuje, jak potoczą się losy Zachodu i stawia publicysty...
Funkcjonujemy w rzeczywistościach równoległych. Z jednej strony zasypują nas coraz to nowe poradniki o tym, jak osiągnąć dobrostan, żyć w zgodzie ze sobą i otoczeniem, zamieniać nałogi na zdrowe nawyki, z drugiej – w przestrzeni publicznej spotykamy się z gestami przemocy, mową nienawiści, wywołującymi strach zachowaniami. Dobro, troska, przyzwoitość coraz częściej kojarzą się z zajmowaniem naiwnej pozycji wobec świata. Co jest potrzebne dla dobrych relacji z bliskimi? W jak...
Jak pięknie różnią się nasze mózgi Rozwój nowoczesnych metod obrazowania pozwala coraz lepiej badać budowę i działanie ludzkiego mózgu. Wiemy, że pod wpływem wielu czynników – m.in. wieku, diety czy stylu życia – zmienia się mózg każdego z nas. Na dostosowanie się do nowych, nawet bardzo trudnych warunków, pozwala mu niezwykła plastyczność. Coraz lepiej zaczynamy także rozumieć, jak pracują tzw. nietypowe mózgi, np. osób z zaburzeniami, które doświadczają rzeczywistości w inn...
Cenzura w Kościele Niedawno media obiegła wieść, że kościelna hierarchia chce „zamknąć usta” ks. Tomašowi Halíkowi – jednemu z najbardziej uznanych europejskich teologów. Ostatecznie został on jedynie upomniany przez arcybiskupa Pragi. Powodem była najpewniej krytyka, jaką ks. Halík sformułował wobec prominentnego czeskiego duchownego demonizującego współczesne przemiany obyczajowe i konwencję o przeciwdziałaniu przemocy. II Sobór Watykański stworzył przestrzeń dla swobodnie...
Przepisu na wewnętrzny spokój i szczęście coraz częściej poszukujemy nie we współczesnym coachingu i modnych nurtach psychologii, ale w wypracowanych przed wiekami praktykach i zasadach. Czasem, jak w przypadku buddyzmu i zaadoptowanej przez niego jogi, są to reguły proweniencji religijnej. Innym razem hierarchię wartości i życiowych celów pomagają nam ustalić koncepcje wywodzące się z antycznych szkół filozoficznych. Jedną z nich jest stoicyzm. Kojarzony najczęściej z wyważo...
Polskie Mistrzynie Sto lat temu, a dokładnie 28 listopada 1918 r., kilkanaście dni po odzyskaniu niepodległości, na mocy dekretu Józefa Piłsudskiego o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego Polki otrzymały prawa wyborcze. Niewiele wcześniej, bo w 1894 r. pierwsze studentki pojawiły się na Uniwersytecie Jagiellońskim. Długi proces emancypacji doprowadził do tego, że kobiety mogły stać się wreszcie równoprawnymi uczestniczkami sfery publicznej. Z okazji tej rocznicy przed...
Uniwersytet to my! Akademia jako pociągająca forma wspólnego życia odchodzi w przeszłość. Czy warto bronić dziś tradycyjnej wizji uniwersytetu i humanistyki? Co zmienia Ustawa 2.0? Dlaczego na uczelniach wybuchły protesty? W Temacie Miesiąca: Nowa idea uniwersytetu Tomasz Majewski Krytyczny przewodnik po zmianach na uniwersytecie Przemysław Czechanowski, Piotr Drygas Krajobraz po nowej ustawie Dyskusja z udziałem: Aleksandra Bobko, Macieja Gduli, Cezarego Kościelniaka, M...
Szacuje się, że co 20 min z powierzchni Ziemi znika jeden gatunek roślin lub zwierząt, często zanim jeszcze zdążyliśmy go poznać. Wymierają geny, gatunki oraz ekosystemy, a tym samym zanika bioróżnorodność, która odgrywa tak istotną rolę w utrzymaniu równowagi życia na zamieszkiwanej przez nas wszystkich planecie. Czy da się pogodzić postęp technologiczny z ochroną środowiska? W jakim stopniu nasze decyzje żywieniowe wpływają na zróżnicowanie gatunków? Jak docenić bioróżnoro...
W pierwszą rocznicę śmierci Zygmunta Baumana pytamy: co zapamiętamy z jego książek? Dlaczego są dziś ważne? Czego uczy nas jego biografia? Skąd wzięła się międzynarodowa popularność Bauman? W Temacie Miesiąca: Wszystkie życia Zygmunta Baumana Mateusz Burzyk, Michał Jędrzejek Świat poróżniony albo mały słownik Baumanowskich opozycji Tomasz Kunz Ankieta: Obywatel świata Odpowiadają: Richard Sennett, Roberto Esposito, Eva Illouz, Thomas Leoncini, Mirosław Bałka Anioł histori...
Coraz częściej słyszymy o nieuchronnym nadejściu wojny i o podobieństwie naszych czasów do sytuacji w Europie z lat 30. XX w. Odrodzenie nacjonalizmów i nastrojów ksenofobicznych, kryzys instytucji międzynarodowych, mowa nienawiści i rosnąca przemoc sprzyjają budowaniu napięć i wyobrażeń o wojnie. Nie bez znaczenia są też fantazje o bohaterstwie i niewinne, zdawałoby się, zabawy, które mogą się nam wymknąć spod kontroli. Jaki obraz wojny mają Polacy? Czym jest doświadczenie...
Badania antropologiczne potwierdzają, że nie istnieją ludy zupełnie ateistyczne. Dlaczego skłonność do religijności jest powszechna? Czy to boski zamysł czy efekt uboczny ewolucji? W Temacie Miesiąca: Jesteśmy z natury religijni Paul Bloom Skąd się bierze wiara? Jan Woleński i Jacek Prusak SJ w rozmowie z Mateuszem Burzykiem Spór o powszechność religii Jakub Bohuszewicz Ponadto w numerze: Chodzi o to, żeby silniejszy wyciągnął rękę – Janina Ochojska w rozmowie z Marzeną...
Kim jestem, kiedy podróżuję? O człowieku Zachodu i Wschodu, globalnej Północy i Południu, o granicach, które potrafią łączyć, a także miejscach, których nie można odwiedzić, piszą: Olga Tokarczuk Ćwiczenia z obcości Andrzej Stasiuk Najstarszy pejzaż Natasza Goerke Gościniec Natalia Bloch Relacje wzajemności Mirosław Wlekły Głównie dla podróży Wolfgang Bauer w rozmowie z Błażejem Popławskim Świat, którego nie ma w przewodniku Andrzej Muszyński Donikąd Ponadto w num...
Która miłość jest prawdziwa? Jakie są jej nowoczesne definicje? Czy miłość sprawia, że stajemy się piękniejsi? Jak o niej mówić, by nie popaść w banał? W Temacie Miesiąca: Wszystko, co istnieje Bogdan de Barbaro w rozmowie z Urszulą Pieczek Blizny Erosa Dobrosław Kot Miłość w ponowoczesności Julita Czernecka Co to jest miłość? Stanisław Balbus w rozmowie z Agnieszką Pietruszką Ponadto w numerze: Życie wymusza zmianę. Adam Daniel Rotfeld w rozmowie z Piotrem Kubasia...
Świat chce sprawiedliwości, nie zbawienia Jakie konsekwencje dla współczesnego świata przynosi spotkanie Jezusa i Piłata? W Temacie Miesiąca: Nigdy się nie dowiemy, co zaszło między nimi Tomasz Polak w rozmowie z Michałem Jędrzejkiem i Rafałem Zawiszą Sprawiedliwość po grzechu Bogdan Szlachta w rozmowie z Mateuszem Burzykiem To spotkanie trwa nadal Agata Łukomska Chrystus, Piłat – nie bez reszty Tadeusz Sławek Ponadto w numerze m.in.: Felieton Angeliki Kuźniak pt. ...
Jeśli uświadomimy sobie, że jeden na pięć gatunków roślin zagrożony jest wymarciem, to pytanie: „Czy rośliny powinny mieć prawa?”, przestaje być nieuzasadnione. Tym bardziej że człowiek to przecież tylko krótki epizod w historii życia Ziemi. Jakie argumenty podają naukowcy na rzecz rewolucyjnego projektu ochrony roślin? W Temacie Miesiąca: Czy rośliny powinny mieć prawa? Michael Marder (tłum. Krzysztof Kornas) Jedna drobna zmiana… Halina Bortnowska w rozmowie z Anną Matej...
Jak w kulturze nadmiaru zachować umiar? Co utrudnia nam pracę nad sobą? Dlaczego dobry charakter jest ważniejszy niż osobowość? Jaki jest wzór na szczęście? TEMAT MIESIĄCA: Habit nie czyni mnicha, Mateusz Burzyk Gimnastyka duszy, ks. Jacek Prusak w rozmowie z Dominiką Kozłowską Mechanizm cnoty, Mateusz Hohol Ponadto w numerze: Stacja: Literatura: Z doliny, opowiadanie Andrzeja Muszyńskiego zadedykowane ks. Michałowi Hellerowi Mitologia wielkiej płyty: Zwykli ludz...
Pomysł na rodzicielską bliskość Jak w czasach dystansu zachować w rodzinie bliskie relacje? Dlaczego społeczne oczekiwania wobec matek są większe niż wobec ojców? Czy wiedza na temat rozwoju dziecka zwiększa odpowiedzialność za jego wychowanie? Jak odróżnić społeczną presję od prawdziwych potrzeb? W Temacie Miesiąca: Ucieczka z coraz krótszej smyczy Sylwia Urbańska Dziś już nikt nie musi rodzić Marzena Zdanowska Ludzie wszystko mają, tylko nie ma ich kto przytulić Wojci...
Głód nie oznacza braku żywności, ale brak etyki i uwikłania polityczne. Dlaczego ludzie na świecie głodują? Jakie są związki głodu z polityką i władzą? Co symbolizuje głód? Jak pamiętać o ofiarach klęsk głodowych? W Temacie Miesiąca: Cena optymizmu David Rieff (tłum. Krzysztof Kornas) Głód. Mało charyzmatyczny skandal Karolina Brzuzan w rozmowie z Szymonem Maliborskim Algorytmy głodu Oksana Zabużko w rozmowie z Urszulą Pieczek Transnarodowa historia strajków głodowych Ja...
Choć nie ma obiektywnej miary dla moralnego postępu ludzkości, wielkie religijne i świeckie utopie niosą nadzieję na wyeliminowanie z ludzkiego życia chciwości, nienawiści i przemocy. Czy skala przemocy się zmniejsza w historii? Jakie są kryteria postępu i kto je ustanawia? Co czyni nas lepszymi ludźmi? Co wiemy o ewolucji i moralności mózgu? Dlaczego moralność potrzebuje duchowości? W Temacie Miesiąca: Czy nadejście idei postępu było przejawem postępu? Jacek Dukaj Coraz w...
W 70. urodziny miesięcznika „Znak” postanowiliśmy zadać pytanie: Czy religia ma przyszłość? O odpowiedź na to pytanie poprosiliśmy wybitnych intelektualistów, będących reprezentantami różnych środowisk religijnych. Swój głos w Temacie Miesiąca zabrali: Tahar Ben Jelloun - jeden z najbardziej znanych żyjących autorów piszących po francusku, autor wielu książek m.in. Co to jest islam? Książka dla dzieci i dorosłych Tariq Ramadan - europejski muzułmański teolog, filozof i ...
Wszyscy odczuwają go podobnie, jest wrodzony, choć jego skala podlega relacjom społecznym. Dlaczego się wstydzimy? Jakie są reprezentacje wstydu w kulturze? Kiedy zaczęliśmy go odczuwać? Czy wstyd jest piętnem? Co znaczy wstydzić się za kogoś? Co łączy wstyd i wstręt? W oparach wstydu Zbigniew Mikołejko O wstydzie monologi bezwstydne Bartłomiej Dobroczyński, Mira Marcinów Nadmiarowość Anna Zawadzka Zagrożenie dla ludzkiej godności: powrót wstrętu i wstydu do prawa Mart...
W kategorii prasa znajdują się różnego rodzaju czasopisma – miesięczniki, kwartalniki i wydania specjalne topowych polskich periodyków. Na Woblink.com wśród najciekawszych tytułów znaleźć można miesięcznik „Znak” – magazyn o tematyce społeczno-kulturalnej, który wydawany jest, z krótką przerwą, od 1946 roku. Wśród stałych działów „Znaku” znajdują się: Temat miesiąca, Społeczeństwo i Świat, Idee oraz Ludzie–Książki–Zdarzenia. Do pisma regularnie piszą najciekawsi polscy felietoniści i pisarze oraz stawiają tam swoje pierwsze dziennikarskie kroki autorzy młodego pokolenia. Innym tytułem wartym wyróżnienia jest miesięcznik „W drodze” przeznaczony dla czytelników zainteresowanych codziennym życiem według wzorców chrześcijańskich. Pismo nie boi się trudnych tematów takich jak wiara i ekologia, kryzys wiary wśród sióstr zakonnych i księży czy ludzka seksualność. Dla miłośników muzyki na Woblinku znajdują się archiwalne numery pisma „Jazz Press”. Za darmo do pobrania są także archiwalne numery pisma „Book Up!” – bezpłatnego cyfrowego magazynu o książkach i kulturze, który powstał z inicjatywy portali Woblink oraz Lubimy Czytać. Ponadto znajdą w tej kategorii coś dla siebie miłośnicy kultury, polityki i spraw społecznych – „Res publica nowa” to kwartalnik, który „daje do myślenia”. To pismo prowadzone przez Fundację Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego, która zajmuje się też organizowaniem debat i wydarzeń dotyczących rozwoju i jakości kultury.