Wisława Szymborska

Wisława Szymborska urodziła się w 1923 roku. To jedna z najwybitniejszych polskich poetek, eseistka, redaktorka, krytyczka literacka. Jest laureatką Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Została również odznaczona Orderem Orła Białego, najwyższym polskim orderem państwowym. Jest autorką 14 tomów poetyckich („Dlatego żyjemy”, „Pytania zadawane sobie”, „Wszelki wypadek”, „Wielka liczba”, „Ludzie na moście”, „Koniec i początek”, „Chwila” „Dwukropek”, „Tutaj”, „Wystarczy” oraz „Czarna piosenka”).

Zbiory wierszy Wisławy Szymborskiej

Jej wiersze ukazały się ponadto w kilku zbiorach (m.in. „101 wierszy”, „Wiersze wybrane”, „Poezje wybrane”, „Widok z ziarnkiem piasku”, „Milczenie roślin”). W 1992 roku swoją premierę miał zbiór felietonów pisarki pt. „Lektury nadobowiązkowe”, w których, w formie krótkich tekstów, pisała o przeczytanych przez siebie książkach.

Wisława Szymborska była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Polskiej Akademii Umiejętności, Związku Literatów Polskich, PEN Clubu oraz Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. Pisała m.in. dla „Dziennika Polskiego”, „Życia Literackiego” oraz „Tygodnika Powszechnego”.

W kwietniu 1948 Szymborska wyszła za mąż za poetę Adama Włodka. Para zamieszkała w słynnym Domu Literatów przy ul. Krupniczej 22 w Krakowie. Po sześciu latach rozwiodła się jednak z mężem. Od 1967 roku związana była z pisarzem Kornelem Filipowiczem, jednak aż do jego śmierci w 1990 para nie zdecydowała się na formalne zawarcie związku. Nigdy też ze sobą nie zamieszkali.

Szymborska - laureatka Nagrody Nobla i nie tylko!

Szymborska, obok tak prestiżowych nagród, jak Nagroda Nobla w dziedzinie literatury i Order Orła Białego, otrzymała szereg innych ważnych odznaczeń państwowych i międzynarodowych. Pisarka została uhonorowana m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Otrzymała Nagrodę Fundacji im. Kościelskich, Nagrodę Goethego, Nagrodę Herdera, Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa, tytuł Człowieka Roku tygodnika „Wprost”. Ponadto wielokrotnie była nominowana do Nagrody Literackiej Nike.

Szymborska była nie tylko wybitną pisarką, ale również niezwykle ważną osobowością polskiego świata artystycznego. Wyróżniała się nieprzeciętnym poczuciem humoru, co miało odzwierciedlenie nie tylko w jej wierszach, ale również wymyślonych przez siebie nowych formach poetyckich, jak lepieje, moskaliki, odwódki i altruiki. Oprócz pisania, Szymborska hobbystycznie zajmowała się tworzeniem wyklejanek, które często wysyłała przyjaciołom w formie pocztówek. Zwykle były to kolaże, w których zestawiała dwa zdjęcia, grafiki, rysunki bądź obrazki pochodzące z różnych epok. Były to niejako elementy należące do innych porządków. Znaczną część kolekcji wyklejanek można dziś oglądać na specjalnie przygotowanej wystawie poświęconej twórczości i postaci Szymborskiej, czyli Szufladzie Szymborskiej. Wystawa stanowi oddział Muzeum Narodowego w Krakowie.

Zamiłowanie do kiczu

Polska pisarka znana była z wielkiego zamiłowania do kiczu. Na spotkania organizowane w jej mieszkaniu goście często przynosili różne przedmioty. Prezenty nietrafione i nieśmieszne trafiały do kosza, a część z nich na tzw. loteryjki. W pewnym momencie loteryjki stały się tradycją w mieszkaniu noblistki. Zaproszeni goście brali udział w losowaniu przedmiotów, które artystka wcześniej dostała. Zdarzało się więc tak, że goście wracali od niej z rzeczą, którą sami wcześniej jej podarowali. Najlepsze, najbardziej kiczowate i najśmieszniejsze prezenty lądowały na eksponowanym miejscu – reprezentacyjnej półce obok książek. Można było to uznać za przejaw uznania Szymborskiej wobec wartości humorystycznej przedmiotu.

Zbiory korespondencji

Ważną częścią dorobku pisarki są też zbiory korespondencji . Szymborska pisała z wieloma wybitnymi przedstawicielami kultury polskiej. W 2016 roku, nakładem Wydawnictwa Znak, ukazała się książka „Listy. Najlepiej w życiu ma twój kot”, czyli zbiór korespondencji z wieloletnim partnerem noblistki. W 2018 roku, nakładem Wydawnictwa a5, ukazała się książka „Jacyś złośliwi bogowie zakpili z nas okrutnie: korespondencja 1955-1996”, czyli zbiór listów, które Szymborska wymieniała ze Zbigniewem Herbertem. Na podstawie korespondencji poetów, w 2020 roku powstał spektakl w reżyserii Mikołaja Grabowskiego, który widzowie mogą oglądać na deskach Narodowego Teatru Starego w Krakowie. W 2019 roku swoją premierę miała książka „Tak wygląda prawdziwa poetka, podciągnij się!”, czyli korespondencja Wisławy Szymborskiej i Joanny Kulmowej. Również w 2019 roku ukazał się zbiór korespondencji Szymborskiej ze Stanisławem Barańczakiem pt. „Inne pozytywne uczucia też wchodzą w grę korespondencja 1972-2011”. W każdej z tych książek znalazły się reprodukcje słynnych wyklejanek Szymborskiej.

Autorka przez większość życia związana była z Krakowem. W Krakowie mieszkała, studiowała, a następnie pracowała i działała w różnego rodzaju stowarzyszeniach i fundacjach. Obecnie w mieście swoją siedzibę ma Fundacja Wisławy Szymborskiej, założona na podstawie testamentu noblistki. Jej prezesem jest wieloletni sekretarz Szymborskiej, Michał Rusinek. Fundacja ma na celu popularyzowanie twórczości pisarki, dbanie o jej spuściznę artystyczną oraz pomaganie poetom i pisarzom. Co roku Fundacja przyznaje Nagrodę Poetycką im. Wisławy Szymborskiej, za najlepszy tomik poetycki wydany w roku poprzedzającym przyznanie nagrody. Do tej pory laureatami nagrody zostali Krystyna Dąbrowska, Łukasz Jarosz, Julia Hartwig, Roman Honet, Jacek Podsiadło, Jakub Kornhauser, Marcin Sendecki, Julia Fiedorczuk i Marta Podgórnik. Szymborska zmarła w 2012 roku. Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Książki poświęcone Wisławie Szymborskiej

Warto również zwrócić uwagę na książki poświęcone noblistce . W 2016 roku ukazała się książka „Nic zwyczajnego”, czyli opowieść Michała Rusinka o latach spędzonych jako sekretarz Wisławy Szymborskiej. W 2020 roku swoją premierę miała książka „Szymborska. Znaki szczególne” autorstwa Joanny Gromek-Illg. Obie w formie ebooka i książki papierowej znajdziecie w księgarni internetowej Woblink. Ponadto na Woblinku znajdziecie książki „Miłość od pierwszego wejrzenia”, „Wołanie do Yeti”, „Ludzie na moście”, „Sto pociech”, „Wszystkie lektury nadobowiązkowe”, „Wszelki wypadek”, „Sól”, „Tutaj”, „Może to wszystko”, „Koniec i początek”, „Chwila” w formie papierowej.

Źródło zdjęcia: By Mariusz Kubik - Praca własna, = Kmarius, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8255450

Wybrane filtry:

Nowość

okładka Ćwiartka Szymborskiej, czyli lektury nadobowiązkowe. Wybór Jacek Dehnel, Ebook | Jacek Dehnel, Wisława Szymborska

Nowość

Wybór ponadczasowy Czyta wszystko. Od Gimnastyki dla kobiet w czasie ciąży i połogu przez leksykony produktów spożywczych po Historię Bliskiego Wschodu w starożytności. O przeczytanych „dziełach” rozprawia w felietonach przez lata publikowanych na łamach prasy. Dowcipne, innym razem błyskotliwie złośliwe teksty w połączeniu ze słynnymi wyklejankami są intrygującym portretem Szymborskiej. W jej wyborach lekturowych odbija się świat i zmiana, jaka zachodzi w niej sam...

Ćwiartka Szymborskiej, czyli lektury nadobowiązkowe. Wybór Jacek Dehnel

Jacek Dehnel, Wisława Szymborska

Ebook

41,99 zł

Promocja

okładka Wszystkie lektury nadobowiązkowe, Ebook | Wisława Szymborska

Promocja

Niepoprawna czytelniczka. Uzależniona od książek. Zachłanna pożeraczka słowa drukowanego, najbardziej nieoczekiwanych dzieł, prac popularnonaukowych, antologii, poradników i literackich kuriozów. Filuterna krytyczka pisarskich talentów i grafomańskich pasji, obdarzona niebywałym nosem do geniuszu i wspaniałym poczuciem humoru. Najmądrzejsze prawdy mówiąca mimochodem, zarażająca ciekawością świata i olśniewająca rozległością zainteresowań. Wisława Szymborska zachwyca si...