„Opis obyczajów i zwyczajów za panowania Augusta III” to jedno z najcenniejszych źródeł historycznych dotyczących społeczeństwa polskiego w XVIII wieku. Jędrzej Kitowicz obracał się wśród wielkich ówczesnego świata, jako urzędnik na dworach biskupich i magnackich. Był bacznym obserwatorem, spisywał w prywatnych notatkach swoje spostrzeżenia i anegdoty dworskie. Gdy został księdzem, objął parafię w Rzeczycy i tam zajął się między innymi porządkowaniem nagromadzonych przez lat...
Po śmierci pana Janickiego młyn Czahary i sąsiadujące Ługi stają się kością niezgody między rodzeństwem. Zofia - najmłodsza dziedziczka - nie poddaje się presji braci i walczy o zachowanie prawa do ziemi dla siebie oraz wygnanego niegdyś Wacława. Rodzinny spór pomagają rozwiązać poważani w lokalnym świecie sąsiedzi. Ostatecznie każdy zaczyna życie na własny rachunek. Czy wszyscy osiągną szczęście?
Wielkie damy, patriotki, kolekcjonerki, filantropki, strażniczki ognisk domowych i tradycji, posażne córki magnatów, z biegiem lat zmieniające się w dostojne matrony – panie na kresowych włościach. Spoglądają na nas milcząco z portretów zdobiących ściany muzeów. Ich wspaniałe domostwa w Pietniczanach na Podolu, Szpanowie na Wołyniu, legendarnych Antoninach, Wierzchowni, Białej Cerkwi, Nieświeżu, Połoneczce i wielu innych malowniczych miejscach albo istnieją dziś tylko na foto...
Kazimiera Szpanowska wychodzi za mąż z rozsądku, przenosząc się z majątku ziemskiego do miasta. Młoda mężatka budzi ciekawość towarzystwa. Znany malarz mówi o niej: „przypomniała mi kwiat! Wie pani, jaki? Wrzos! Znam takie wrzosowiska w kwiecie. Zdrowie od nich idzie i robią wrażenie czegoś bardzo subtelnego, a silnego. Ona ma taki wdzięk nieświetny, niepozorny. Cieniutka, skromniutka, bez blasków, barw, form okazałych, taka gałązka koralowa, osypana drobniutkim kwieciem, łag...
