Słowo „nadzieja” zrosło się na trwałe z postacią i dziełem ks. Józefa Tischnera. Mówiono o nim, że jest „chodzącą nadzieją”, a dobra aura, którą roztaczał wokół siebie, znajdowała też odbicie w jego tekstach, nawet tych najbardziej krytycznych. Pierwszym zbiorem takich tekstów był tom esejów „Świat ludzkiej nadziei”. Znalazł się w nim, m.in. słynny szkic o „chochole sarmackiej melancholii” (interpretowany jako tekst o polskiej skłonności do rozpamiętywania klęsk i czynienia ...
ANNA KAROŃ-OSTROWSKA: Mam poczucie, że mówi Ksiądz o Kościele jako filozof, nie jako duszpasterz. Mówi Ksiądz o myśleniu, nadziei, prawdzie... KS. JÓZEF TISCHNER: Cóż jeszcze? Nawet w filozofii nie zajmuje się Ksiądz problemem Boga. Czy jest to programowe Tischnera milczenie o Bogu? Oby wszyscy tak milczeli o Bogu jak ja! Mówię o tym, co widzę, a nie o tym, co sobie wymyślę, że zobaczę. Kiedy robię filozofię człowieka i staram się, żeby tego człowieka pokazać w maksymalnym...
„Postawmy sobie bardzo proste pytanie: czy były w naszym życiu takie chwile, w których czuliśmy się naprawdę wolnymi istotami, ludźmi wolnymi? Czy były takie chwile, w których wiedzieliśmy, że mamy wokół siebie jakąś przestrzeń wolności, której zagospodarowanie wyłącznie od nas zależy? Co więcej, zadajmy sobie jeszcze drugie pytanie: czy takie chwile wolności były dla nas radością, czy były dla nas ciężarem?
(…)
"Wędrówki w krainę filozofów" to zapis audycji z udziałem księdza Józefa Tischnera emitowanych pod koniec lat 80 w Programie 3 Polskiego Radia, a następnie w Polskim Radiu Kraków. Nawiązując do poglądów wielkich myślicieli, jak św. Augustyn, Kartezjusz, Ricoeur czy Mistrz Eckhart, ksiądz Tischner mówił o podstawowych kwestiach filozoficznych, a zarazem sprawach ważnych dla każdego człowieka. Każdy z nas bowiem zadał sobie chyba choć raz pytanie, czym jest myślenie, jak odróżn...
Filozofia dramatu to ważne dzieło w dorobku ks. Tischnera i w ogóle jedna z najważniejszych i najciekawszych polskich książek filozoficznych. Autor usystematyzował w niej swoje wcześniejsze intuicje i dał pierwszy spójny wykład własnej koncepcji filozoficznej. To tytułowa filozofia dramatu, interpretująca człowieka i jego relacje z innymi w kategoriach spotkania, dialogu, wzajemności, błądzenia, kuszenia, potępienia i usprawiedliwienia. Wiele zawartych w niej analiz poświęc...
Etyka solidarności ukazała się po raz pierwszy pod koniec lat osiemdziesiątych. Teksty zrodzone w gorących momentach historii były spontaniczną odpowiedzią chrześcijańskiego filozofa na to, co się działo, a także próbą opisania „rodzącej się rzeczywistości ducha”. Po śmierci Autora Ojciec święty Jan Paweł II stwierdził w swym liście, iż Tischnerowska etyka solidarności „nadaje dziś kierunek trudnym zmaganiom narodu polskiego o taki kształt demokracji, w której byłaby respek...
Książka Miłość nas rozumie to zbiór artykułów ks. Tischnera pisanych przy różnych okazjach, najczęściej w związku z rozmaitymi świętami kościelnymi. Ksiądz Tischner jawi się tu jako mistrz wiary dojrzałej, pogłębionej i jako duszpasterz rozumiejący rozterki współczesnego człowieka. Pokazuje, jak połączyć nadzieję świata z nadzieją religijną. Wskazuje wreszcie, na co dobrze jest w życiu postawić, a czego warto się wyrzec. Prosto, przystępnie napisane refleksje o tym, kim jeste...
„Na pocątku wsędy byli górole, a dopiero pote porobiyli się Turcy i Zydzi. Górole byli tyz piyrsymi »filozofami«. »Filozof« to jest pedziane po grecku. Znacy telo co: »mędrol«. A to jest pedziane po grecku dlo niepoznaki. Niby, po co mo fto wiedzieć, jak było na pocątku? Ale Grecy to nie byli Grecy, ino górole, co udawali greka. Bo na pocątku nie było Greków, ino wsędy byli górole”. Tak ksiądz Józef Tischner w swoim największym bestsellerze wyjaśniał powstanie filozofii. ...
Czwarta książka z serii BIBLIOTEKA NARODOWA wydana przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Filozofia człowieka to centralny punkt pisarstwa ks. Józefa Tischnera. Chciał on wydobyć z chrześcijaństwa to, co mogłoby stać się atrakcyjną propozycją dla człowieka końca XX w. W jego poszukiwaniu prawdy o człowieku główne miejsce zajmowały pojęcia nadziei i wartości. Inspirację dla własnych przemyśleń znajdował nie tylko w dziełach filozofów: Platona, Arystotelesa, św. Augustyna, K...
Ksiądz Józef Tischner był nie tylko znanym i lubianym publicystą, ale przede wszystkim cenionym duszpasterzem i duchowym autorytetem. Zrozumieć własną wiarę to dwa cykle artykułów: pierwszy: Wiara szuka rozumienia - został opublikowany na początku lat 90. na łamach „Gazety Wyborczej”, drugi - Rozmowy rekolekcyjne - w latach 70. ukazywał się w miesięczniku „W drodze”. Oba stanową cenną i zwięzłą prezentację myślenia religijnego ks. Tischnera. W cyklu pierwszym autor tłumaczy...
Ksiądz Tischner należał do najbliższych współpracowników kard. Karola Wojtyły, a potem Jana Pawła II. Pod patronatem Papieża współorganizował (razem z Krzysztofem Michalskim) Instytut Nauk o Człowieku w Wiedniu, a także słynne konferencje intelektualistów w Castel Gandolfo. Wiele artykułów poświęcił pontyfikatowi Jana Pawła II. Nowa książka jest wyborem dokonanym właśnie spośród tych tekstów.
Było to dawno, bo w latach 70. ubiegłego wieku, ale o mszach odprawianych przez księdza Tischnera dla przedszkolaków w kościele Świętego Marka w Krakowie krążyły i krążą legendy. Do teraz uczestnicy mszy wspominają, że były to jedyne w swoim rodzaju wydarzenia. Dziś ksiądz podchodzący z mikrofonem do dzieci nie robi już takiego wrażenia, ale wtedy była to rewolucja. A cóż dopiero ksiądz, który na mszę przychodził z własnym misiem! Prezentowana książka przywołuje klimat tam...
„Sam jestem zaskoczony ” – pisał autor – „przestrzenią, jaka się tu zarysowała: od spraw konkretnych, wydarzeń politycznych, aż po kwestie związane z największymi tajemnicami Boga”. W istocie bohaterami tej niezwykłej książki są m.in. papież Jan Paweł II i żydowski myśliciel Franz Rosenzweig, średniowieczny teolog św. Anzelm i współczesny filozof Charles Taylor, schizmatycki arcybiskup Marcel Lefebvre i środowisko skupione wokół „katolickiego głosu w Twoim domu”. A bohatere...
„Sam jestem zaskoczony ” – pisał autor – „przestrzenią, jaka się tu zarysowała: od spraw konkretnych, wydarzeń politycznych, aż po kwestie związane z największymi tajemnicami Boga”. W istocie bohaterami tej niezwykłej książki są m.in. papież Jan Paweł II i żydowski myśliciel Franz Rosenzweig, średniowieczny teolog św. Anzelm i współczesny filozof Charles Taylor, schizmatycki arcybiskup Marcel Lefebvre i środowisko skupione wokół „katolickiego głosu w Twoim domu”. A bohatere...
Tym cyklem ks. Tischner rozpoczął swoje słynne wtorkowe wykłady na Uniwersytecie Jagiellońskim, które trwały do połowy lat 90., przyciągając liczne grono słuchaczy i będąc miejscem cotygodniowych spotkań krakowskiej inteligencji. Zawarty w książce cykl ma szczególny charakter, gdyż był wygłaszany w czasie stanu wojennego. Tischner analizuje klasyczne teksty Hegla, Kanta i Schelera, pokazując zazębianie się historii i etyki, ale też nazywając ówczesne polskie doświadczenia: so...
Książka zawiera dwa ważne, niepublikowane nigdy wcześniej filozoficzne teksty Józefa Tischnera. Pierwszy z nich to rozprawa doktorska Ja transcendentalne w filozofii Edmunda Husserla, drugi to praca habilitacja Fenomenologia świadomości egotycznej. Obydwie prace, pochodzące z roku 1962 i 1971, pokazują, jak kształtowały się fundamenty Tischnerowskiego myślenia – mocno zakorzenione w fenomenologii i opisach ludzkich doświadczeń. Obydwie też pokazują dojrzałość i samodzielność ...
Notatki z nieudanych rekolekcji paryskich – taki tytuł nosi sławny wiersz Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, który ksiądz Tischner lubił cytować podczas kazań i lekcji religii w latach 60. Dwie dekady później tak się złożyło, że sam wygłosił kilka serii rekolekcji w Paryżu – w ośrodku prowadzonym przez księży pallotynów, który skupiał m.in. polskich emigrantów stanu wojennego. Rekolekcje Tischnera gromadziły tłumy słuchaczy, spragnionych wiadomości z Polski, ale też szukają...
Tematy wzajemnego stosunku Kościoła i państwa, poszanowania wartości chrześcijańskich czy dopuszczalności aborcji przez lata nie straciły na aktualności i wciąż są podejmowane w mediach i publicznej dyskusji. W piętnastą rocznicę śmierci ks. Józefa Tischnera Wydawnictwo Znak wznawia jedną z jego najgłośniejszych książek. Po dwudziestu dwóch latach od pierwszego wydania, polskie zmagania z tytułowym nieszczęsnym darem wolności wciąż nie dobiegły końca. "Gdy mówimy o niebezpie...
Jedna z najważniejszych polskich książek filozoficznych! Znakomicie napisane eseje poświęcone wybranym współczesnym myślicielom (m.in. Husserlowi, Heideggerowi, Levinasowi, Ingardenowi i Kępińskiemu), wielki spór z tomizmem o kształt filozofii chrześcijańskiej, wreszcie zarys własnej koncepcji filozoficznej, rozwiniętej później w Filozofii dramatu i Sporze o istnienie człowieka. Zasadniczym tematem książki jest współczesny kryzys nadziei. „Kiedyś - pisze we wstępie autor - l...
Dziennik Tischnera jest zjawiskiem wyjątkowym. Rzadko mamy okazję poznać wybitnego myśliciela w momencie rodzenia się jego zainteresowań i fascynacji. W chwili, gdy dopiero kształtuje się jego powołanie. Józef Tischner – późniejszy kapłan, filozof i autorytet – prowadzi dziennik jako uczeń szkoły podstawowej i licealista. Obdarzony poczuciem humoru i literackim talentem opisuje pierwsze miłości i religijne rozterki, kreśli w nim sugestywne portrety nauczycieli i kolegów. O...
Kolejne rozdziały: "Wokół wiary i niewiary", "Człowiek i jego nadzieja", "Wolność - miłość - heroizm", "Między Wawelem a Jasną Górą" tworzą swego rodzaju eseje poświęcone zagadnieniom, które stanowiły trzon myśli Księdza Profesora.
Zbiorek zamykają dwa krótkie rozdziały "O sobie" i "Kilka ważnych myśli przełożonych na góralski".
Pierwsza książka Józefa Tischnera - zbiór szkiców filozoficznych z lat 60. i 70. - stanowi wprowadzenie w centralne dla jego myśli zagadnienia wolności i nadziei. Znalazły się w niej m.in. głośne teksty „Chochoł sarmackiej melancholii”, „Refleksje o etyce pracy”, „W poszukiwaniu istoty wolności” oraz „Wiązania nadziei”. Według Tischnera najpilniejszym zadaniem chrześcijaństwa jest „praca nad nadzieją bliźniego”. „Ani wiara, ani nawet miłość nie odcisnęły na chrześcijańskim ...
Głośna praca ks. Tischnera do tej pory była dostępna tylko w wydaniach emigracyjnych i „podziemnych”, przez co nigdy nie weszła na dobre do publicznych debat o Polsce i Kościele. Tymczasem jest to nie tylko suma przemyśleń Autora na temat komunizmu, ale i ważny głos w dzisiejszych sprawach: roli Kościoła w życiu publicznym, etycznych podstaw liberalnej demokracji czy odpowiedzialności intelektualistów. Krytyczne analizy poglądów m.in. Leszka Kołakowskiego i Adama Michnika będ...
