W publikacji zaprezentowano sylwetkę XVIII-wiecznego uczonego i poety Michała Łomonosowa – postaci niezwykle barwnej, wielowymiarowej i w wielu przypadkach dwuznacznej, przedstawiciela trendów modernizacyjnych, a jednocześnie wiernego chwalcy autokratycznej władzy, który w Rosji cieszy się niesłabnącą sławą. Dziedzictwo literackie i naukowe Łomonosowa zaprezentowane zostały w kontekście późniejszego procesu mitologizacji jego osoby w Rosji, a także analizy funkcji politycznyc...
Reforma Cerkwi stała się faktem. Paradoksalne zachowanie monarchy – pomazańca i Antychrysta – było skrajnie odczytywane przez Rosjan, lecz nie pozostawało dla nich niezrozumiałym. W kulturze znaczonej raskołem, w zatarciu granic pomiędzy władzą prawdziwą a samozwańczą (Łżedymitr, Łżealeksy), cezura pomiędzy sacrum a profanum, imperium a sacerdotium nie była dla wyznawców prawosławia najistotniejsza. Przyzwolenie na wszechwładzę cara odpowiadało ideałowi chrześcijańskiej pokor...