Setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości pozostała niewykorzystaną szansą na namysł wokół procesów, które doprowadziły do wydarzenia najważniejszego bodaj w XX-wiecznej historii Polski. Książka prof. Andrzeja Friszke to bezprecedensowa próba przedstawienia polskich komunistów, nie jako zbrodniarzy czy władców PRL-u, ale jako jednej z sił, które współtworzyły nowoczesne państwo polskie.
Bitwa Warszawska 1920 roku, przywołana w tytule, jest pretekstem do opowiedzenia o sprawach, które przy okazji wspomnienia wojny z bolszewicką Rosją umykają naszemu oglądowi. Autorzy Grzegorz Łukomski i Elżbieta Szumiec-Zielińska opowiadają nie tylko o bitwie i wojnie, tak ważnej dla Europy, o niedostrzeganej i niedocenianej na Zachodzie „18-tej decydującej bitwie w dziejach świata”. Dowiadujemy się, jak szkodliwą rolę w naszych zmaganiach z wrogiem idącym od wschodu odegrali...
Ernst Bernheim (1850-1942) – badacz średniowiecznych doktryn historiozoficznych i właściwy twórca współczesnej metodyki historycznej, na którego dorobku – świadomie bądź nie – opiera się praca zawodowych historyków. Edycja, zawierająca głównie jego listy do rodziców – ale też innego rodzaju źródła z okresu dorastania – stara się odpowiedzieć m.in. na pytanie o wpływ, jaki na tożsamość studenta i wreszcie karierę młodego badacza miał jego dom rodzinny. Daje też wyjątkowy wgląd...
W piątek 24 czerwca 1960 r. doszło w Gliwicach do wystąpień wiernych w obronie usuwanego krzyża przy kościele franciszkanów. W wyniku interwencji sił milicyjnych rozproszono tłum, a 37 protestujących zatrzymano. Gliwicki protest, w którym wzięło udział ok. tysiąca osób, był najliczniejszym wystąpieniem przeciwko władzom PRL na terenie województwa katowickiego pomiędzy Październikiem 1956 r. a Marcem 1968 r. Książka składa się zasadniczo z dwóch części o nieco odmiennym charak...
Prezentowana publikacja przedstawia działalność aparatu bezpieczeństwa w powiecie nowosądeckim w latach 1945–1975. Składa się z wprowadzenia, trzech rozdziałów oraz aneksu. W rozdziale pierwszym omówiono proces organizowania aparatu bezpieczeństwa w powiecie nowosądeckim, jego strukturę oraz zmiany, jakim podlegała w kolejnych latach. Przeanalizowano działalność pionów operacyjnych, Referatu Śledczego, pionów pomocniczych oraz komórek nieoperacyjnych. Ponadto przedstawiono fu...
Album zawiera wybór fotografii J. Bryana wykonanych w czasie jego wizyt w Związku Sowieckim w latach 1930–1937, 1946–1947 oraz 1956–1959 ukazujących m.in. życie codzienne w Moskwie, Leningradzie, Kijowie i innych miastach, na wsi oraz na Kaukazie i Syberii. Uzupełniają go teksty Bryana poświęcone jego podróżom do ZSRR i doświadczeniom z fotografowaniem i filmowaniem w tym kraju: „Przygody pośród syberyjskich pasterzy reniferów / Adventures Among the Reindeer People of Siberia...
Misją Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN jest „poszukiwanie miejsc spoczynku osób poległych w walkach o niepodległość i zjednoczenie państwa polskiego, a zwłaszcza tych, które straciły życie wskutek walki z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji totalitarnych lub czystek etnicznych (…)”. Ten ustawowy zakres działań zawierający w sobie trud i zaangażowanie zespołu Biura oraz wolontariuszy został udokumentowany w albumie „Prace Biura Poszukiwań i Identyfikacji ...
Roman Gieroń, pracownik Oddziału IPN w Krakowie, podjął próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie: na ile zachowane akta postępowań karnych prowadzonych na podstawie tak zwanego dekretu sierpniowego (1944) są źródłem wiarygodnym i wartościowym w badaniach nad relacjami polsko-żydowskimi na wsi małopolskiej podczas okupacji niemieckiej? Praca, oparta na metodzie analitycznej i syntetycznej, jest w przeważającej części rozprawą źródłową. Wykorzystano w niej przede wszystkim zasob...
W książce opisane są przede wszystkim dzieje NSZZ „Solidarność” w Polskich Kolejach Państwowych na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie w latach 1980-1989. Opisane zostały wszystkie protesty, które miały miejsce na tym terenie, a także działania mające na celu polepszenie warunków płacowych i socjalnych kolejarzy. Narracja nie jest jednak ograniczona do spraw lokalnych, w książce można znaleźć wiele ogólnopolskich kontekstów związanych m.in. z konfliktem na linii władza – kolejarska...
Biogramy i doświadczenia członków Solidarności Walczącej wykraczają poza historię samej SW. Ich doświadczenia sięgają głębiej, nie tylko w NSZZ „Solidarność” lat 1980-1989 czy opozycję lat siedemdziesiątych. Sami bohaterowie odwołują się także do inspiracji podziemiem niepodległościowym czasów II wojny światowej czy lat stalinowskich, często też w ich wspomnieniach pobrzmiewa tradycja przedwojennych Kresów. Opublikowane wspomnienia mogą być pomocne dla badaczy w ich pracy nau...
Obchodzimy stulecie zwycięstwa w bitwie Warszawskiej 1920 r. Walki z bolszewikami toczone na północ od Warszawy, choć mniej znane niż te na wschodnim przedpolu stolicy - pod Radzyminem i Ossowem, miały ogromny wpływ ostateczny sukces strony polskiej. W starciach w rejonie Ciechanowa, które rozgrywały się miedzy 10 a 20 sierpnia 1920 r., biły się VIII Brygada Jazdy i 18. Dywizja Piechoty z 5. Armii gen. Sikorskiego. Kontratakując, weszły one w lukę między dwiema armiami bolsze...
Monografia jest efektem wieloletnich zainteresowań badawczych autora i prezentuje związki między przemianami etnicznymi a rozwojem gruzińskiej państwowości od jej początków do XXI wieku. Praca została oparta na obszernej bazie źródłowej i wynikach badań terenowych. Jej dużą wartość stanowi bogaty materiał ikonograficzny. W książce przedstawiono wpływ relacji interetnicznych na przemiany polityczne, co odróżnia ją od dzieł zachodnich badaczy – deprecjonujących znaczenie elemen...
Niniejsza książka jest poświęcona osiemnastu odważnym mieszkańcom Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej, którzy w 1945 roku zdecydowali się przeciwstawić reżimowi sowieckiemu w „wyzwolonej” Polsce. Podjęli oni działalność w podziemnym związku zbrojnym o nazwie Wielkopolska Samodzielna Grupa Ochotnicza „Warta”, tworząc Inspektorat Gniezno. Byli to: Józef Chmielecki, Bolesław Foremski, Wawrzyniec Jakubowski, Zdzisław Koczurowski, Józef Koziorowski, Stanisław Michalski, Józef Moszyk, M...
Zgromadzone w obecnej publikacji teksty prezentują zatem z jednej strony, jak wielkim intelektualnym, duchowym i zarazem pragmatycznym wysiłkiem była reformacja, a z drugiej strony, jak była ona narażona – tak jak każda wcielana w życie idea naprawy stanu duchowego społeczności – na zniekształcenia w spotkaniu z uwarunkowaniami rzeczywistości i zmuszana do zgody na nie w obliczu niedoskonałości ludzkiej. Czasem dopiero po wielu dziesięcioleciach, albo nawet stuleciach, od mom...
Drastyczne opisy kaźni zasądzanej przez nowożytne prawo czyni tę książkę Michela Foucault (1926–1984) lekturą dla osób o mocnych nerwach. Nagrodą będzie nadzwyczaj wnikliwy obraz przemian prawodawstwa w czasach nowożytnych i współczesnych. Ta, wydana w 1975 roku, najpopularniejsza i najwyżej oceniana spośród publikacji Foucaulta wpisuje się w jego „krytyczną historię nowoczesności”. Od lat sześćdziesiątych XX wieku Foucault w serii rozpraw analizował relacje między wiedzą a w...
Prace regionalne, wbrew […] pojawiającym się opiniom, są jednymi z trudniejszych form dziejopisarstwa, a jednocześnie jednymi z pożyteczniejszych dla poznania życia tak zwanej prowincji. Czy jednak analizy Kamila Jakimowicza można traktować jako pracę typowo regionalną? Z całą pewnością nie, ponieważ w Lublinie usytuowany był Trybunał Koronny, a tamtejsze lokalne władze mające charakter samorządowo-państwowy stawiano czasem za wzór w Rzeczypospolitej. W tym sensie temat książ...
Temat pomocy polskim uchodźcom na Wileńszczyźnie do tej pory był opisywany fragmentarycznie, a to opracowanie jest próbą kompleksowej oceny tego zagadnienia na podstawie odnalezionego sprawozdania skarbnika Komitetu Pomocy Polakom Uchodźcom w Wilnie – Leona Rappaporta. Uwagi tego autora jako naocznego świadka wydarzeń są ważne historycznie, również cenne są jego wnioski jako osoby znającej stan faktyczny okazywanej wówczas pomocy, jej możliwości i realia. Krytyczna ocena dzia...
Pasjonująca i bogata panorama historii Meksyku, od narodzin świata Majów i Azteków poprzez epokę kolonialną i uzyskanie niepodległości aż po dzień dzisiejszy -pierwsza na polskim rynku wydawniczym historia Meksyku napisana przez zespół meksykańskich specjalistów -pokazuje historię przez analizę zmian warunków bytowania całych warstw i klas społecznych -prezentuje ewolucję meksykańskiej wspólnoty narodowej -przedstawia specyfikę Meksyku jako kraju pogranicza kulturowego, podle...
Antologia dzienników, listów i wspomnień, która na indywidualnych przykładach pozwala prześledzić zbiorowy los setek tysięcy osób wywiezionych przez Sowietów z Kresów Wschodnich. Książka opowiada o doświadczeniu tych ludzi od wybuchu wojny, przez sowietyzację Kresów, cztery fale deportacyjne (w lutym, kwietniu, czerwcu 1940 i maju–czerwcu 1941), przetrwanie w głębi ZSRR, wyjście z Armią Andersa, Armią Berlinga i powroty – do rodzinnej wsi, „nowej” Polski… Wszystkie materiały ...
Rok 1920, w którym na szalę postawiony został cały byt narodu, to rok największego w XX wieku polskiego zwycięstwa z zewnętrznym, bezwzględnym wrogiem. 100 lat temu Polacy masowo opowiedzieli się za Ojczyzną, a przeciwko zagrażającej Europie ideologii. Polska samotnie stanęła na drodze bolszewizmu. Wojna o wolność 1920, tom 1: Wyprawa kijowska opowiada o źródłach wojny polsko-bolszewickiej i szczegółowo relacjonuje od kwietnia do końca lipca 1920 przebieg ofensywy polskiej i ...
Pałac w Welkersdorfie, dzisiejszych Rząsinach, położony nieopodal Lwówka Śląskiego i zarazem kilkanaście kilometrów od słynnego zamku Czocha, ma niezwykle bogatą historię. W średniowieczu wieś należała do rycerzy-rabusi posiadających pobliską warownię Talkenstein (ob. ruiny zamku Podskale). W pierwszej połowie XIX stulecia opuszczone zamczysko oraz renesansowo-klasycystyczny pałac należały do Iwana Dybicza (Hansa von Diebitscha), uczestnika wojen napoleońskich, głównodowodząc...
Kiedy przyjeżdżam do grodu Kopernika na tę imprezę, z dumą patrzę nie tylko na umiejętności zawodników, ale także na wspaniałą atmosferę stworzoną przez rodzinę Kaczmarków, w tym twórcę turnieju Pana Wojciecha. Dlatego dziękuję Jemu za pomysł i perfekcyjną organizację Plaży Gotyku, której dziesiąta, jubileuszowa edycja w 2019 roku była jednocześnie Mistrzostwami Polski. Jestem wdzięczny Zbigniewowi Grochowskiemu za książkę o jednej z wizytówek współczesnego Torunia, znakomit...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
