W Salonikach przez wiele stuleci – i najczęściej pokojowo – obok siebie żyli przedstawiciele różnych narodów, religii, języków i kultur: egipscy kupcy, hiszpańscy Żydzi, prawosławni Grecy, suficcy derwisze, Albańczycy… Jak to się stało, że dziś ślady wieloetnicznej przeszłości tej niegdyś tętniącej życiem metropolii łatwiej znaleźć w lokalnych archiwach i bibliotekach niż na ulicach miasta? Co sprawiło, że Saloniki zostały pozbawione (a może wyrzekły się) swojego wielokulturo...
Wspomnienia Gottloba Herberta Bidermanna w literaturze wspomnieniowej z frontu wschodniego można ustawić w jednym szeregu z takim klasykami jak „Zapomniany żołnierz” Sajera, czy „Przystanek Moskwa” Happego. To, że przeżył wojnę, graniczy z cudem. Był wielokrotnie ranny, a większość jego kolegów z którymi zaczynał kampanię wschodnią spoczęła w grobach gdzieś w bezkresnej Rosji. Front wschodni, mimo że najokrutniejszy w tej wojnie, przyciągał autora jak magnes. Wracał tam zawsz...
Tom studiów poświęcony został zagadnieniom szlachty i ziemiaństwa na pograniczach kulturowych dawnej Rzeczypospolitej od XVI do pocz. XX wieku. Pod względem chronologicznym dzieli się na dwie części. Pierwsza obejmuje zagadnienia dotyczące szlachty w okresie formowania się i rozkwitu Rzeczypospolitej aż po jej upadek. Druga — poświęcona jest problematyce czasów porozbiorowych i realiów życia szlachty i ziemiaństwa w granicach obcych monarchii: Rosji, Austro-Węgier i Prus. Wsp...
Niniejszy tom, w którym znalazły się aż 32 artykuły, stanowi pokłosie sesji naukowej „Per mulierem... Kobieta w dawnej Polsce”, która odbyła się w Kielcach, w dniach 2–3 grudnia 2009 roku z inicjatywy Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Zamieszczone w niniejszym tomie opracowania mają różnorodną tematykę, nakreśloną na szerokim tle chronologicznym, począwszy od średniowiecza aż po czasy nowożytne. Ich autorami są historycy reprezentujący ośrodki naukowe polsk...
Książka "Pojednanie przez trudną pamięć. Wołyń 1943" jest jednym z rezultatów projektu o tej samej nazwie, projektu będącego polsko-ukraińskim działaniem zapoczątkowanym w 2012 r. Polsko-ukraińska grupa researcherów zbierała relacje ustne na Wołyniu, poszukując postaw ludzi szlachetnych i sprawiedliwych, szczególnie wśród Ukraińców ratujących Polaków w okresie czystek etnicznych prowadzonych przez OUN i UPA w latach 1943–1945 na Wołyniu i w Galicji oraz wśród Polaków pomagają...
Dlaczego wielkie mocarstwa torpedowały starania Polaków do stworzenia koalicji państw Europy Środkowej i Wschodniej? Dlaczego ponieśliśmy klęskę, będąc w zwycięskim obozie koalicji antyhitlerowskiej? Co wpłynęło na ukształtowanie powojennej Polski? Jan Karski opracował dzieje polityki wielkich mocarstw wobec Polski w okresie od I wojny światowej do układu jałtańskiego. Spoglądał na ich działania przez pryzmat strategicznych interesów i skutków, jakie miały dla naszego kraju....
Autor Stulecia chirurgów i Ginekologów na tropie tajemnic starożytnych lekarzy Fascynująca opowieść o wielkich cywilizacjach i ich wkładzie w rozwój medycyny Na długo przed Hipokratesem, nad Nilem, między Eufratem i Tygrysem, u stóp meksykańskich wulkanów czy peruwiańskich Kordylierów wybitni lekarze stawiali czoło przeróżnym chorobom i schorzeniom. Stosowali pierwotne formy antybiotyków w leczeniu ran, amputacje, zabiegi chirurgiczne i trepanacje czaszki (a to wszystko bez z...
W przeciwieństwie do etnicznych Polaków, również powracających z niemieckich obozów koncentracyjnych, Żydzi nie mogli liczyć na wsparcie ze strony swoich bliskich po powrocie do kraju z prostej przyczyny – w ogromnej większości ich rodziny zostały zamordowane w czasie wojny. Oni sami zaś w większości nie byli zdolni do podjęcia pracy zarobkowej. Zrujnowane działaniami wojennymi państwo polskie nie mogło zapewnić niezbędnej pomocy materialnej wszystkim potrzebującym, zarówno p...
Problematyka związana z historią zakonu krzyżackiego i jego państwa w Prusach i Inflantach nadal budzi duże zainteresowanie w Polsce, o czym świadczą licznie pojawiające się na rynku księgarskim i szybko znikające z półek publikacje – zarówno tłumaczenia książek autorów zagranicznych na język polski, jak i prace polskich autorów, wśród których obok specjalistów można znaleźć także historyków amatorów. Niewątpliwie książki ukazujące się w ostatnim dwudziestoleciu przyczyniły s...
Historia cywilizacji i kultury nigdzie nie odbija się tak wiernie jak w dziejach miast. Te ostatnie są do tego stopnia fascynujące, że zasłużyły nawet na własny gatunek: „biografie miast”. W Polsce swoje „biografie” mają Wrocław („Mikrokosmos” Normana Daviesa i Rogera Moorhouse’a) i Gdańsk („Gdańsk. Biografia miasta” Petera Olivera Loewa). „Kraków w Europie Środka” prof. Jacka Purchli doczekał się dwóch albumowych wydań. Nowa wersja wydobywa literacki, „biograficzny” aspekt k...
Okres trwający od XV do XVII wieku to czas wielkich przemian i podbojów. Chiny urosły w potęgę w pierwszych dekadach XV stulecia pod rządami Yongle z dynastii Ming, który przeniósł stolicę imperium do Pekinu, zbudował Zakazane Miasto i wspierał zamorskie wyprawy admirała Zheng He. Imperium Osmańskie rozkwitło za panowania Sulejmana I Wspaniałego w pierwszej połowie XVI wieku. Autorytarne państwo Iwana IV Groźnego stało się wielką europejską potęgą za czasów Piotra I W...
Kampania na Śląsku oraz jej punkt kulminacyjny – bitwa nad Kaczawą, stoczona 26 sierpnia 1813 roku, była największym starciem militarnym epoki napoleońskiej na terenach dzisiejszej Polski, a dokładniej na obszarze Dolnego Śląska. Niestety przez całe dziesięciolecia bitwa ta pozostawała w naszym kraju bardzo mało znana. Dopiero na przestrzeni ostatnich lat nastąpił w tej dziedzinie przełom dzięki kilku śląskim historykom oraz pasjonatom z grup rekonstrukcyjnych, którzy swą akt...
Nowa, fundamentalna praca Franza A.J. Szabo, oparta na ponownym zbadaniu źródeł i własnych badaniach w Austriackich Archiwach Państwowych, to naukowa, ale przystępna i inspirująca ocena wojny na kontynencie – pierwsza od niemal stulecia. Profesor Szabo kwestionuje utrwalony mit, jakoby zwycięstwo w wojnie siedmioletniej przyniosły umiejętności militarne i wytrwałość króla Prus, zwanego często Fryderykiem Wielkim. Twierdzi natomiast, że państwo to nie zwyciężyło, a zaledwie pr...
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie wysiłku mobilizacyjnego i finansowego Korony w drugiej połowie XVII wieku oraz organizacji wojska w tym czasie i zachodzących w niej przemian. Jednocześnie przez szczegółową analizę sposobu formowania sił zbrojnych - od projektów w uniwersałach królewskich, poprzez dyskusję na sejmikach i sejmie, uchwałę sejmową, opracowanie szczegółowego etatu przez hetmanów, zaciągi i koncentrację sił na wyprawy - autor pragnie przedstawić system f...
W dotychczasowych studiach nad schyłkiem neolitu w Małopolsce obszar Lubelszczyzny pozostawał w cieniu bogatych materiałów z terenów podkrakowskich i z Wyżyny Sandomierskiej. Niemniej to właśnie z tego regionu pochodzą liczne i spektakularne pochówki kultury amfor kulistych. Znane są również groby kultury ceramiki sznurowej, a także liczne znaleziska luźne, wskazujące na intensywne osadnictwo w III tysiącleciu przed naszą erą. Celem projektu, prezentowanego przez serię artyku...
Najnowsza książka Leszka Moczulskiego poświęcona jest problemom wprawdzie kluczowym, lecz ciągle niedocenianym przez historiografię.W szczególności dotyczy to polskiej polityki zagranicznej, konsekwentnie reagującej na rosnące zagrożenie ze strony dwu wielkich sąsiadów. Niebezpieczeństwo było trwałe – poczynając od 1918 r., lecz stało się bezpośrednie wraz z Wielkim Kryzysem. Na tle ogólnoświatowej katastrofy gospodarczej urosły gwałtownie masowe nastroje agresywne i rewizjon...
Latem 1920 roku, gdy kontrofensywa Armii Czerwonej zagroziła niepodległości Polski, po stronie polskiej podęto przygotowania, aby zatrzymać wroga na linii Wisły. Nadwiślańskie miasta szykowały się do obrony. Wśród nich mazowiecki Płock. 17-18 sierpnia załoga miasta na rozkaz dowódcy 5. Armii gen. Sikorskiego wykonała wypad na siły bolszewickie znajdujace się w pobliżu. Wtedy została niespodziewanie zaatakowana przez oddziały III Korpusu Konnego Gaja Bżyszkiana. Bolszewicy roz...
Po raz pierwszy Powstanie Warszawskie widziane z niemieckiej perspektywy 5 sierpnia 1944 roku SS-Gruppenführer Heinz Reinefarth, „rzeźnik Woli”, zadzwonił do sztabu 9. Armii z dramatycznym meldunkiem, że kończy mu się amunicja. Tego dnia rozstrzelał już 10 000 warszawiaków. Te i inne szokujące kulisy masakry ludności cywilnej zostały ujawnione dzięki Hannsowi von Krannhalsowi, który dotarł do liczących 7000 stron dzienników wojennych jednostek niemieckich tłumiących Powstanie...
Wstęp. Celem niniejszego wydawnictwa było zebranie wszystkich obowiązujących w Związku Harcerstwa polskiego przepisów, dotyczących obozów i kolonij letnich drużyn męskich. Nie uwzględniono tutaj wcale wycieczek ani obozów wędrownych, które staną się przedmiotem następnych opracowań. Urzędowe przepisy, ujęte w tekście w gwiazdki *.....*, uzupełniono praktycznemi wskazówkami, opartemi na doświadczeniu wielu instruktorów-obozowników i tradycji drużyn obozujących. Prawie wszystki...
Nauczycielkami gorzałkonowskiemi były dwie siostry, panny Złotopolskie. Młode, pełne werwy i życia, przejęte ideałami harcerskiemi. Mieszkały sobie po prostu, ale wytwornie. Właśnie skończyły poprawianie zadań szkolnych. —?Wiesz co ptasiuniu — zagadnęła starsza Marja — pójdziemy do miasteczka... —?Bój się Boga, teraz pod wieczór iść milę piechotą, kiedy w dodatku jestem tak zmęczona dzisiejszą nauką... —?Nie mamy już żadnych zapasów, a ja jestem głodna... —?To trudno, nie umr...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.