Piętnasty tom serii „Z archiwów bezpieki – nieznane karty PRL” przygotowywaliśmy z myślą o tragicznie zmarłym profesorze Januszu Kurtyce. Pracowaliśmy z Nim przez dziesięć lat – od początku istnienia Oddziału IPN w Krakowie. Przez pięć lat był naszym dyrektorem, a następnie naszym prezesem IPN. Swe życie zakończył nagle i niespodziewanie w drodze na obchody 70. rocznicy Zbrodni Katyńskiej. W niniejszym tomie zamieściliśmy artykuły poświęcone zagadnieniom szczególnie bliskim J...
Fragment przedmowy prof. W. Bartoszewskiego – jedynego żyjącego dziennikarza „Gazety Ludowej”: Pionierska praca Lilli Barbary Paszkiewicz „Gloria Victis”. Losy „Gazety Ludowej” – jedynego opozycyjnego dziennika i jej pracowników w latach 1945-1947 stanowi ważny krok na drodze do poszerzenia i pogłębienia naszej wiedzy o niesłychanie trudnych wyborach, jakich przyszło dokonywać pod władzą komunistów patriotycznie i demokratycznie usposobionym Polakom, nie tylko w środowisku d...
Stangl, jedyny komendant obozu śmierci, którego zdołano postawić przed sądem, długo wymykał się sprawiedliwości. Został aresztowany dopiero w 1968 roku i skazany na dożywocie za współudział w zamordowaniu 900 000 ludzi. Brytyjska dziennikarka Gitta Sereny, odwiedzała go w więzieniu i przeprowadzała swoje "rozmowy z katem". Po jego śmierci kontynuowała badania spotykając się z jego rodziną, podległymi esesmanami, byłymi więźniami Treblinki.
Niniejsza publikacja ma charakter interdyscyplinarny. W centrum refleksji znajdują się wybory samorządowe, przedstawione w szerokim kontekście mediów, polityki, a także prawa. Autorzy tekstów podejmują wiele istotnych i aktualnych problemów, takich jak: ordynacja wyborcza w wyborach samorządowych, współczesne tendencje w uprawianiu polityki, zmieniająca się rola obywatela, upartyjnienie wyborów samorządowych oraz absencja wyborcza i propozycje jej zmniejszenia. W pracy przeds...
Czy wiesz kto w Polsce wydrukował pierwsze papierowe pieniądze? Kto był największym fałszerzem w historii naszego kraju? Kto był faktycznym założycielem NBP? Historia pisana pieniądzem odpowiada na pytania, których opinia publiczna woli nie stawiać. Mało który Polak zdaje sobie sprawę, że paskudny proceder łupienia własnych poddanych ukrytym podatkiem inflacyjnym uprawiała z premedytacją bodaj większość rdzennie polskich władców (od Mieszka do Leszka [Balcerowicza]). Wozinsk...
Chciałbym pokazać jedną rodzinę, ulegającą wpływom zmienności czasu. Pokażę ją od czasów pogaństwa, kultu świętych drzew i świętych wężów, później na tle europejskiego średniowiecza, rycerskiego i mistycznego, na tle renesansu, reformacji i protestantyzmu, na tle tej gwałtownej kontrrewolucji katolickiej, którą było panowanie jezuitów w XVII wieku, wreszcie za czasów wolnomularstwa i rozbawionego rokoka, uciech, zabaw i pijaństwa, chcę pokazać, jak ją uwiodła gwiazda Napoleon...
"Najazd Mongołów na Europę należy do jednych z najbardziej frapujących tematów. Uwagę badaczy niemal wszystkich krajów kontynentu europejskiego przyciągnęło tempo i skala działań. Wśród szeregu prac dotyczących tego wydarzenia podstawową rolę odgrywają studia poświęcone źródłowej podstawie rekonstrukcji kampanii 1241 r. w Polsce. Zagadnienie to o fundamentalnym wręcz charakterze posiada przebogatą literaturę. Odnosi się ona przede wszystkim do wizji najazdu zarysowanej piórem...
W 1932 roku w Ameryce Południowej rozpoczęła się jedna z najkrwawszych wojen, jakie miały miejsce na tym kontynencie – wojna o Gran Chaco. Paragwaj i Boliwia przez trzy lata walczyły ze sobą o niegościnną ziemię, nawet dzisiaj nazywaną „zielonym piekłem”. Walczyły w imię mirażu: zarówno w Asunción, jak i w La Paz sądzono bowiem, że znajdują się tam bogate złoża ropy naftowej, których wydobycie rozwiąże finansowe problemy tych dwóch skonfliktowanych państw. Kiedy wreszcie w 19...
Pełna historia narodzin i pierwszych lat istnienia brytyjskiej tajnej służby wywiadowczej, w tym szpiegowania w Niemczech, zamordowania Rasputina i zdumiewająco śmiałych tajnych misji na terenie bolszewickiej Rosji. Michael Smith kreśli historię Secret Intelligence Service – brytyjskiej tajnej służby wywiadowczej znanej także jako MI6 – od czasu jej powstania do wybuchu II wojny światowej. Przedstawia trzech legendarnych szefów SIS: Mansfielda Cumminga, Hugh Sinclaira i Stew...
Uważam, że w czasach, kiedy historia jest często używana do dzielenia, a nie jednoczenia ludzi powinniśmy skierować się ku najpiękniejszym jej kartom. Tym, które u wszystkich wywołują poczucie dumy. Bohaterstwo nie ma bowiem narodowości, rasy, ani poglądów politycznych. Kiedy trzy lata temu odbierałem nagrodę Bloga Roku 2010 w konkursie zorganizowanym przez Onet.pl, naturalną konsekwencją tego sukcesu była decyzja o przeniesieniu bloga z bytu wirtualnego w realny. Tak powst...
W tomie tym Barbara Duden analizuje niezwykłe źródło. Johannes Storch, lekarz żyjący w osiemnastowiecznych Niemczech przez dwadzieścia lat prowadził dziennik swojej praktyki lekarskiej, zajmujący w druku osiem woluminów. Odnotowywał słowa pacjentek i przedsięwzięte terapie, a także zastanawiał się nad przyczynami chorób i działaniem przepisanych leków. Jego dziennik nie jest jednak dla autorki źródłem do historii medycyny . Barbara Duden szuka w nim bowiem przede wszystkim za...
Kolekcja "Dwudziestolecie międzywojenne " to wyjątkowa seria 39 książek o świecie, który przeminął, ale który wart jest przypomnienia. Zapraszamy czytelników do sentymentalnej podróży, w której postaramy się przedstawić najważniejsze aspekty życia w tamtych czasach. Opowiemy o tym, jak Polacy pracowali i odpoczywali, co ich wzruszało, interesowało czy bulwersowało. W naszej serii nie zapomnimy także o poważniejszych tematach , takich jak: polityka, rozwój nauki i przemysłu or...
Kolekcja "Dwudziestolecie międzywojenne " to wyjątkowa seria 39 książek o świecie, który przeminął, ale który wart jest przypomnienia. Zapraszamy czytelników do sentymentalnej podróży, w której postaramy się przedstawić najważniejsze aspekty życia w tamtych czasach. Opowiemy o tym, jak Polacy pracowali i odpoczywali, co ich wzruszało, interesowało czy bulwersowało. W naszej serii nie zapomnimy także o poważniejszych tematach , takich jak: polityka, rozwój nauki i przemysłu or...
Książka, którą oddaję w ręce Czytelnika ma zaspokoić pierwszą ciekawość i zachęcić do sięgnięcia po obszerniejsze dzieła oraz do wnikliwszego zajęcia się przeszłością własnej specjalności. Im bardziej zbliża się w stylu do pogadanki, tym bardziej osiąga cel, jaki wyznaczył sobie autor, znając niestety z własnego doświadczenia, jak nudnym przedmiotem może być historia, a przecież jest to przedmiot, bez którego nigdy nie zrozumiemy kim jesteśmy: jako Europejczycy, jako Polacy, ...
Podjęte w Rzymie badania nad Sekcją Polską Radia Watykańskiego naprowadziły autora na ślad niezwykłego dialogu, jaki w latach stanu wojennego rodzi się między papieżem Janem Pawłem II i słuchaczami rozgłośni. Rozmowy będącej jednym z najbardziej doniosłych dla historii mediów w XX w. świadectw wolności słowa. Rozmowy, w której odradza się odległa tradycja pątniczych relacji sięgająca IV stulecia. Dziedzictwo itinerarium - scenariusza drogi. Wydłużającą się i opóźnianą przez s...
Określenie, jaki był stosunek chrześcijan do obiektów kultowych minionych religii nie jest rzeczą prostą. Już wczesnochrześcijańscy autorzy podejmowali problem funkcjonowania takich obiektów wśród wyznawców Ewangelii. Przedstawienia bóstw spotykały się z negatywną opinią większości z nich. Dodatkowo, powstająca sztuka wczesnochrześcijańska zmuszała ich do zajęcia stanowiska również w tej kwestii. Często mieli do niej stosunek wrogi, który podpierali argumentacją wskazującą na...
Nieznane kulisy powojennych dziejów i upadku imperium radzieckiego... W kilka lat po śmierci generalissimusa Związku Radzieckiego Józefa Stalina w 1953 r. władzę w Kraju Rad formalnie sprawowały instytucje państwowe i partyjne, z pierwszym sekretarzem i Politbiurem na czele, ale w rzeczywistości należała ona do rozrastającej się oligarchii – wpływowych ludzi tworzących sieć wzajemnych powiązań i zależności. Byli to działacze na szczeblu lokalnym i centralnym, związani z apa...
„Spełniliście chlubnie, żołnierze Armii Krajowej swoje zadanie, wyrażając niezłomną wolę Narodu prowadzenia nieubłaganej walki przeciwko najeźdźcy niemieckiemu. Byliście zbrojnym ramieniem Polskiego Państwa Podziemnego i krajowych władz Rzeczypospolitej. [...] Przez pięć z górą lat, w najcięższych warunkach, z nadludzkim samozaparciem olbrzymimi ofiarami prowadziliście nierówny bohaterski bój, składając wobec historii i świata świadectwo prawa Narodu Polskiego do wolności, or...
Pobyt w Mediolanie może sprawić, że zdołamy przyzwyczaić się do Włoch współczesnych. Wszyscy, którzy tu gościmy, już od dawna powinni byśmy mieć to sobie za obowiązek. Kto patrzy na miasta włoskie jedynie jako muzea, cmentarze lub romantyczne ruiny, gdzie dzisiejsi mieszkańcy stanowią jedynie część nie zawsze udanego sztafażu, ten grzeszy przeciw gościnności okazywanej nam przez ten kraj i naród który żyje, oddycha, istnieje i ma nie tylko przeszłość, lecz także teraźniejszoś...
Książka Druga strona lustra. Z historii wyobrażeń i idei na Ukrainie XVI-XVII wieku ukazuje inny świat, nie ten uchwytny w pierwszym rzędzie historycznych analiz, a potem opisany jako historia polityczna, gospodarcza czy historia kultury. Natalia Jakowenko dotarła do zjawisk, zachowań, sądów ledwo zaznaczonych w źródłach historycznych. Czytając między wierszami, zbliżyła nas do ludzi żyjących co prawda kilka stuleci temu, ale bliższych nam i bardziej zrozumiałych w ich pojmow...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.