Wirtualne Targi

Biografie i wspomnienia

Typ publikacji

Cena

Format

Wydawcy

Sortuj według:
Zyskujące popularność
    Promocja
    okładka Anna Austiacka, Książka | Wojciech Stanisław Magdziarz

    Monografia Anny Austriackiej (1601- 1666), pochodzącej z linii Habsburgów hiszpańskich, urodzonej jako infantka Hiszpanii. Poślubiona w wieku 14 lat królowi Francji Ludwikowi XIII, po 23 latach niełatwego małżeństwa stała się matką Ludwika XIV, Króla Słońce, władcy, którego osobowość wywarła znaczący wpływ na historię Francji, Europy i świata. Popularność królowej i czasom, w których panowała, przyniosła powieść Aleksandra Dumas ojca Trzej muszkieterowie, w której główna intr...

    Promocja
    okładka Dziennik z lat 1914-1919 Wszystko co kochałam, Książka | Joanna Potocka

    "Dziennik z lat 1914-1919" rozpoczyna się od opisu uroczystych obchodów złotego wesela Ferdynanda Radziwiłła i Pelagii z Sapiehów, z którymi Joanna Potocka była spowinowacona. Złote gody świętowano w Ołyce na Wołyniu, w siedzibie Radziwiłłów, a dla gości i jubilatów przygotowano liczne atrakcje, m.in. wystawne uczty, tańce i fajerwerki. Jubileusz 50-lecia zbiegł się w czasie z początkiem Wielkiej Wojny, która wkrótce miała całkowicie odmienić losy nie tylko gospodarzy i gości...

    Promocja
    okładka Artyści udręczeni Od Picassa przez Monroe i Warhola po Winehouse, Książka | Christopher Zara

    Artyści udręczeni to fascynujący i momentami niebezpiecznie zabawny przegląd problemów, z którymi zmagali się wielcy twórcy – od lęku separacyjnego Lenny’ego Bruce’a, przez melancholię Charlesa Schulza, nerwicę natręctw Joeya Ramone’a aż po to, co dręczyło Mozarta, a mógł to być zespół Aspergera, Touretta, albo jeszcze inna choroba nazwana obco brzmiącym nazwiskiem. Opisane tu problemy artyści łączyli z darem, który pozwalał im tworzyć piękno z wewnętrznej ciemności. Wciągają...

    Promocja
    okładka Dzienniki 1854-1863  cz II, Książka | Eugene Delacroix

    27 stycznia 1853 roku Delacroix zanotował: `Pisząc, nie doznaję tak wielkich trudności, jakie nastręcza mi malowanie obrazów. Łatwiej potrafię osiągnąć zadowolenie układając jakiś tekst niż malując , malarstwo wymaga bowiem znacznie większego wysiłku w zakresie kompozycji. Nie wiedząc nawet o tym, spędzamy życie na ćwiczeniu się w sztuce wyrażania naszych myśli słowem. Człowiek rozmyślający o rozmaitych sprawach - o tym np. jak ma zabiegać o względy jakiejś osobistości, jak m...

    Promocja
    okładka Na rogu świata i nieskończoności Wspomnienia o Franciszku Fiszerze, Książka | Loth Roman

    Zbiór wspomnień o Franciszku Fiszerze – legendzie cyganerii i arystokracji z przełomu XIX/XX wieku, smakoszu, błyskotliwym facecjoniście, arystokracie i intelektualiście. To także doskonały przewodnik po jego Warszawie, której dziś próżno by szukać. Anegdoty, fotografie i rysunki zawarte w książce przybliżają postać Fiszera i atmosferę dawnych czasów.

    Promocja
    okładka Bogna Sokorska Życie i kariera Słowika Warszawy wspomnienie, Książka | Reczeniedi Justyna

    Bogna Sokorska (1927–2002) – jedna z najwybitniejszych polskich śpiewaczek, sopran koloraturowy, uczennica legendarnej Ady Sari. Występowała na wielkich scenach i estradach Europy, w Polsce znana jako „Słowik Warszawy”. Znakomity pedagog, wielki człowiek. Za życia niedoceniona w kraju, ogromnie ceniona za granicą, obdarzona nie tylko znakomitym głosem, ale i niezwykłą urodą. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych artystka występowała na obczyźnie, stając się niekwesti...

    Promocja
    okładka Wyprawa w Dwudziestolecie, Książka | Czesław Miłosz

    Czesław Miłosz przedstawia własną, subiektywną, odbiegającą od stereotypowych wyobrażeń i podręcznikowych schematów wizję Dwudziestolecia Międzywojennego. Wizję człowieka, którego osobowość, charakter, światopogląd poetycki kształtowały się w latach dwudziestych i trzydziestych. Autor, przywołując i wskrzeszając teksty dokumentalne i prasowe tamtych czasów, bezwzględnie rozprawia się z dziedzictwem Dwudziestolecia, nie kryjąc i nie tając żadnych bolesnych f...

    Promocja
    okładka Przez góry doliny Wspomnienia, Książka | Potocka Anna Rey Konstantowa

    Książka Przez góry, doliny... jest spojrzeniem wstecz i próbą pokazania, jak zawiłe bywają losy polskich ziemian, którzy swego czasu zmuszeni byli opuścić rodzinne domy, a często i kraj. Udowadnia, że mają oni w sobie niezwykłą siłę, pozwalającą im wytrwać we własnych tradycjach i przekonaniach nawet na najdalszych krańcach ziemi, potrafią przyjaźnić się i kochać, szukać szczęścia, pracować i wychowywać dzieci – po prostu żyć pełnią życia. Te wspomnienia to prawdziwa panorama...

    Promocja
    okładka ABBA Fenomen i legenda, Książka | Tarka Marzena

    Niezwykłe spojrzenie na historię ABBY oczami polskiej autorki. Książka oparta na wspomnieniach autorki ze spotkań z członkami zespołu. Kulisy wizyty w Polsce w słynnym „Studio 2”. Jak to możliwe, że tak wielkie wówczas gwiazdy udało się zaprosić do kraju za żelazną kurtyną? Opowieść o ludziach, których pasja do muzyki doprowadziła na szczyty list przebojów na całym świecie. Czy małżeństwa Agnethy i Bjorna oraz Fridy i Benny’ego nie udźwignęły ciężaru sławy? Kim dziś są ...

    Promocja
    okładka Niedotykalny Dziwne życie i tragiczna śmierć Michaela Jacksona Tom 2, Książka | Sullivan Randall

    Jedna z najbardziej fascynujących postaci pop-kultury. Portret branży muzycznej, jakiego jeszcze nie było w tej dekadzie. Randall Sullivan przedstawia życie i śmierć Michaela Jacksona – jednej z najwybitniejszych, ale też najbardziej niezrozumianych gwiazd na świecie. W pierwszym tomie niniejszej biografii piosenkarz żegna się ze swoją legendarną posiadłością Neverland, a czytelnik wraz z nim wyrusza z Kalifornii w świat, by śledzić ostatnie lata życia artysty. Towarzyszymy...

    Promocja
    okładka Zygmunt Szendzielarz „Łupaszko” 1910-1951, Książka | Kozłowski Patryk

    Biografia jednego z najsłynniejszych „żołnierzy wyklętych”; zawodowego oficera Wojska Polskiego, uczestnika kampanii polskiej 1939 r., dowódcy 5 i 6 Brygady Wileńskiej AK. Wsławiony bojami z niemieckim okupantem, major "Łupaszko" był również obrońcą ludności cywilnej na Wileńszczyźnie przed zagrożeniem ze strony oddziałów litewskich oraz partyzantki sowieckiej. Po 1945 r. stał się jednym z największych zagrożeń dla nowej władzy, kiedy odtworzył 5, a następnie 6 Wileńską Bryga...

    Promocja
    okładka Ułani ułani Wspomnienia - gawędy - opowieści, Książka | Cydzik Grzegorz

    Służba 13. pułku ułanów wileńskich Życie towarzyskie kadry oficerskiej Czas wolny, sport i zabawa Kampania wrześniowa Powojenne losy Autor, oficer służący w 13. pułku ułanów wileńskich, opisuje służbę w kawalerii jako wielką przygodę realizowaną z profesjonalizmem, pasją i humorem. Wśród poruszanych tematów znajdują się życie towarzyskie kadry oficerskiej, stosunki międzyludzkie i czas wolny spędzany w Wilnie, gdzie „rozrywek było moc, było w czym wybierać i przed kim błyszcz...

    Promocja
    okładka Helena Paderewska Wspomnienia 1910-1920, Książka | Maciej Siekierski

    Helena Paderewska (1856–1934), tak jak jej mąż, Ignacy Jan Paderewski, była osobą niepospolitą. Historycy nie poświęcili jej należytej uwagi, a przecież niewątpliwie była jedną z najwybitniejszych Polek swej generacji. Przez prawie lat czterdzieści pozostawała nie tylko towarzyszką życia Ignacego, jego najbliższą „wspólniczką” w pracy na rzecz niepodległości Polski, lecz także samodzielną działaczką społeczną na skalę w Polsce niespotykaną. Wiosną 1920 roku Helena spisała swo...

    Promocja
    okładka Taśmy Billy’ego Boba Jaskinia pełna duchów, Książka | Billy Bob Thornton, Kinky Friedman

    Billy w dzieciństwie strzelał do wiewiórek, grał na perkusji w klubach weteranów i marzył o tym, by zostać gwiazdą rocka albo miotaczem w drużynie St. Louis Cardinals. W wieku szesnastu lat zapisał się do kółka teatralnego, by podrywać dziewczyny, a spotkał tam panią Treadway, która zauważyła, że chłopak ma talent, i zachęciła go, by spróbował sił w grze aktorskiej i pisaniu. Barwne postacie, opowieści, doświadczenia z młodości trafią do scenariusza Billy’ego Boba, tekstów j...

    Promocja
    okładka Uczniowie Schulza, Książka | Wiesław Budzyński

    Bruno Schulz, jeden z największych pisarzy XX wieku, przez prawie dwadzieścia lat uczył rysunków w drohobyckim gimnazjum. Jego uczniów rozwiał po świecie tragiczny wicher historii, a ci, którzy przeżyli, wskrzesili jego pamięć, głosząc legendę swego nauczyciela. I oni są bohaterami tej książki. Ich losy to jakby dalszy ciąg historii Brunona Schulza, spolonizowanego Żyda, zamordowanego w okupowanej Polsce przez nazistów. Wspominają swego nauczyciela, czasy, kiedy czuli się wol...

    Promocja
    okładka Autobiografia na czterech łapach czyli historia jednej rodziny, Książka | Dorota Sumińska

    Pełna anegdot, zwrotów akcji i zaskakujących zdarzeń rodzinna saga, w której zwierzęta i ludzie grają „równoprawne” role. Historia zaczyna się na Wołyniu, gdzie pradziadek autorki, hrabia Adam Halka Ledóchowski, zakochany od pierwszego wejrzenia w pięknej Tatarce, porywa ją i poślubia. Wbrew konwenansom, w imię romantycznej miłości i wspólnej pasji do koni, żyją długo i szczęśliwie dając początek dynastii, ludzi mądrych, pełnych fantazji i wielkich miłośników zwierząt. Zagłęb...

    Promocja
    okładka Rozmowy o dzieciństwie, Książka | Joanna Rolińska

    Ta książka powstała z tęsknoty za dzieciństwem - tym z książką przy lampce naftowej i tym podwórkowym, z grą w klasy, hulajnogą i kluczem na szyi. Za formami i sposobami przeżywania dzieciństwa , które - jak wiele na to wskazuje - już pewnie nie wrócą. Jesteśmy „pokoleniem plecowym” - mawia Sylwia Chutnik - już od najmłodszych lat obcujemy ze sobą odwróceni do siebie plecami i wpatrzeni w ekrany monitorów komputerowych. Znikają pewne formy bycia razem, także te, które zawsze...

    Promocja
    okładka Roger II Twórca państwa Normanów włoskich, Książka | Aube Pierre

    Rogera II (1095–1154) znamy przede wszystkim jako bohatera opery Król Roger, skomponowanej przez Karola Szymanowskiego do libretta Jarosława Iwaszkiewicza. Dzięki książce francuskiego historyka Pierre’a Aubé możemy poznać życie i działalność owego króla Sycylii (od 1130 roku, w latach 1105–1150 hrabiego) i księcia Apulii (od 1128 roku), który zjednoczył księstwa normańskie w południowej Italii (Apulię, Salerno, Neapol, Kapua) i zorganizował silne, scentralizowane państwo, a w...

    Promocja
    okładka Teodor Tyc (1896-1927) Biografia z płytą CD, Książka | Zdzisław Pentek

    Książka traktuje o historyku, Teodorze Tycu (6 V 1896-5 VIII 1927), urodzonym w Monachium, synu polskiego lekarza Maksymiliana i Niemki Katarzyny Mitterhuber. T. Tyc studiował na Uniwersytecie Monachijskim, potem na Uniwersytecie Poznańskim. Po latach spędzonych w armii niemieckiej w czasie I wojny światowej, wziął czynny udział w pracy propagandowej podczas powstań śląskich (1919-1921). W roku 1923 został doktorem, a w 1927 roku doktorem. habilitowanym specjalizując się w hi...

    Promocja
    okładka Zapiski z tamtego świata Zagłada we Lwowie w dzienniku profesora i wspomnieniach jego wnuka, Książka | Maurycy Allerhand, Leszek Allerhand

    Maurycy Allerhand 1868-1942, profesor prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, członek Trybunału Stanu i Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczpospolitej Polskiej, adwokat.
    Po kilkudziesięciu latach odkryto przypadkowo okupacyjne pamiętniki profesora. Prezentujemy ich unikalną treść pokazując, jak prawo może zmienić się w bezprawie. Profesor został zamordowany w sierpniu 1942 roku w Obozie Janowskim we Lwowie.

    Promocja
    okładka Oddziały Wyklętych, Książka | Szymon Nowak

    NIE BYŁO JUŻ SZANS? W miarę umacniania się władzy komunistycznej, do wielu z nich docierała świadomość, że nie ma już żadnych szans na taką Polskę o jaką walczą. Jednak nie rezygnowali. Bo ich wartościami były PATRIOTYZM, GODNOŚĆ I HONOR. BEZNADZIEJA, NĘDZA I TRUD ŻYCIA W PARTYZANTCE. Wegetacja w leśnych kwaterach, głód, choroby, niepewność jutra i stały lęk. Jeden krok – i już można było przejść na TAMTĄ STRONĘ. Za cenę zdrady. Oni jednak trwali. BO TAKI BYŁ ICH WYBÓR. UMR...

    Promocja
    okładka Alicja po drugiej stronie lustra Opowieści radiowe i telewizyjne, Książka | Alicja Resich-Modlińska

    Gwiazda to zjawisko kosmiczne, w każdej chwili może zderzyć się z większą gwiazdą albo zniknąć w czarnej dziurze Sorry, ale tak mam. Od dłuższego czasu, ilekroć przeczytam jakaś książkę, trochę żałuję. Albo czasu, albo że sama tego nie napisałam. W przypadku Alicji po drugiej stronie lustra zdecydowanie to drugie. Alicja Resich-Modlińska, znana głównie z telewizji, udowadnia, że czego nie dopowie, nie tylko „dowygląda”, ale dopisze. Inteligentnie i dowcipnie. Jej teksty pam...

    Promocja
    okładka Mikołaj Kopernik Środowisko społeczne, pochodzenie i młodość, Książka | Mikulski Krzysztof

    Wybitny historyk francuski Fernand Braudel w swoich pracach o Morzu Śródziemnym stwierdził, że dla zrozumienia działań nawet pojedynczego człowieka konieczny jest szeroki kontekst, jaki tworzą przestrzeń i środowisko społeczne, w którym toczy swoje życie główny bohater. Dla Braudela Filip II, król Hiszpanii, stał się więc tylko pretekstem do analizy całej cywilizacji Morza Śródziemnego w jego czasach. W prezentowanej książce autor posługuje się metodą Braudela, ale odnosi ją ...

    Promocja
    okładka Koenigsberg Historia rodzinna, Książka | Bogusław Chrabota

    "Koenigsberg. Historia rodzinna" to literacki tryptyk, ukazujący dramat człowieka uwięzionego między dwiema potęgami, uwikłanego w tryby Wielkiej Historii. Autor przywołuje na kartach książki wszystkie traumatyczne, osobiste wspomnienia dotyczące mieszkańców twierdzy Königsberg okresu II wojny światowej, w których mroczne obrazy i kakofonia dźwięków składają się na wizję tragicznego losu walczących o przeżycie ludzi. Utwór ten stanowi wielowymiarową narrację o misji, lęku or...

Co znajdziesz w kategorii: Biografie i wspomnienia

Co to jest książka biograficzna?

Książki biograficzne to dzieła opisujące życie, karierę, osiągnięcia jakiejś znanej postaci lub popularnej osoby, na przykład muzyka, polityka czy sportowca. Niektóre z tych tytułów są fabularyzowane, inne nie. W przeciwieństwie do autobiografii, ebooki biograficzne napisane są z perspektywy osoby trzeciej, opisującej daną postać. Z kolei autobiografie to historie tworzone przez same osoby w nich opisywane - znajdziecie w nich zatem wiele osobistych opowieści oraz pierwszoosobową formę narracji. Czasami biografie skupiają się na osobach lub wydarzeniach kontrowersyjnych - innym razem na tych najbardziej cenionych i lubianych. Sensację wywołał na przykład debiut literacki Jennette McCurdy, “Cieszę się, że moja mama umarła”. Ten pełen emocji zapis zmagań z toksyczną matką, zaburzeniami odżywiania i uzależnieniami jednej z najbardziej znanych współczesnych amerykańskich dziecięcych aktorek. Nie zawsze jednak biografie lub autobiografie opierają się na tak trudnych zwierzeniach i wspomnieniach.

Z czego składa się biografia?

Jakie elementy składają się na ciekawe biografie? Przede wszystkim wciągająca, często wielowątkowa historia odmalowująca obraz człowieka z krwi i kości - z jego radościami i smutkami, problemami i sukcesami. Często dzieła te opierają się na wspomnieniach - czy to samej opisywanej osoby, czy jej przyjaciół, znajomych, rodziny, bliskich. Dzięki temu otrzymujemy w miarę możliwości jak najbardziej pełny obraz życia, do którego poznania zostajemy zaproszeni. Nierzadko dzięki temu poznajemy inne, czasem zaskakujące oblicze danej osoby, odmienne od tego, co znamy z mediów czy opinii społecznej. Najlepsze książki biograficzne często opierają się na sytuacjach, które są czytelnikom zupełnie nieznane lub niewyobrażalne. Tak dzieje się na przykład w wypadku tytułu “ Czesałam ciepłe króliki. Rozmowa z Alicją Gawlikowską-Świerczyńską” Dariusza Zaborka. Ta lekarka i więźniarka obozu w Ravensbrück opowiada historię o niesamowitym optymizmie, który udało się jej utrzymać nawet pomimo tragicznych warunków obozu koncentracyjnego. W wieku 92 lat zdecydowała się opowiedzieć Zaborkowi o swoim życiu, dzięki czemu otrzymujemy poruszający obraz o życiu silnej, odważnej i niezależnej kobiety. Ebook z tym wywiadem znajdziecie na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.

Jakie są rodzaje ebooków biograficznych?

Na Woblink znajdziecie wiele różnych rodzajów biografii literackich skupiających się na osobach o różnych zawodach, pochodzeniu czy żyjących w zupełnie odmiennych od dzisiejszych warunkach. Wiele tego typu dzieł odmalowuje portrety artystów i twórców. W tej grupie znajdziecie chociażby historię życia Kory zatytułowaną “Się żyje. Kora. Biografia” napisaną przez Katarzynę Kubisiowską. Z kolei autobiograficzna “My Love Story. Autobiografia” została spisana przez samą Tinę Turner. Nie tylko ta wielka piosenkarka wzięła sprawy w swoje ręce, gdy przyszło do opowiedzenia historii swojego życia. Taką drogą poszli także Dave Grohl, muzyk, lider zespołu Foo Fighters, w swojej książce “The Storyteller. Moje historie. Opowieści o życiu i muzyce” czy Woody Allen w “A propos niczego. Autobiografia”. Specyficzny rodzaj autobiografii przedstawił w swoim dziele “Tysiąc lat radości i trosk. Wspomnienia” chiński artysta Ai Weiwei, przeplatając własne doświadczenia i wspomnienia z historią swojego ojca oraz kontekstem przemian, jakie miały miejsce w Chinach w ciągu kilku ostatnich dekad. Ciekawą perspektywę biografii artysty proponuje także Natalia Budzyńska w swoim dziele “Witkiewicz, ojciec Witkacego”. Opisuje ona bowiem życie znanego malarza, krytyka sztuki oraz pisarza, ojca Witkacego, twórcy architektonicznego stylu zakopiańskiego, o którym czasem zapomina się, mówiąc głównie o jego synu. Wśród ważnych biografii polskich artystów znajdziecie także książkę Moniki Śliwińskiej “Wyspiański. Dopóki starczy życia”. Dzięki danym zebranym w archiwach, rodzinnych dokumentach, listach i pamiętnikach Śliwińskiej udaje się zrekonstruować mało znanego, prywatnego Wyspiańskiego, który ściga się z własną śmiercią, najbardziej intymne wiersze pisze o żonie i gorączkowo szuka sposobu, by dostąpić artystycznego spełnienia i nieśmiertelności. Cennym źródłem wiedzy są także biografie świętych (hagiografie). Dotyczą one zarówno postaci historycznych (na przykład “Ignacy Loyola. Sam i na piechotę”), jak i współczesnych (jak “Siostra Faustyna. Biografia świętej”). Wiele z nich dotyczy także świętych papieży, w tym Jana Pawła II - tutaj znajdziecie chociażby “Pontyfikat na czasy zamętu. Jan Paweł II wobec wyzwań Kościoła i świata” o. Macieja Zięby lub “Niezapomniany. Jan Paweł II we wspomnieniach przyjaciół i współpracowników” Włodzimierza Rędziocha. Te i wiele innych biografii oraz autobiografii znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).

Najlepsze książki biograficzne i autobiograficzne

Wiele popularnych biografii i autobiografii opowiada historie osób rozpoznawalnych na całym świecie, odkrywając nieznane lub przemilczane wcześniej elementy ich życia. Biografie sławnych ludzi zawierają w sobie także między innymi najciekawsze biografie sportowców, polityków, pisarzy czy muzyków. Znajdziecie tu na przykład ebooka “Ten drugi”, opowieść o księciu Harrym. Wcześniej ukrywane wydarzenia i okoliczności zawiera w sobie także na przykład biografia aktora Matthew Perry'ego , znanego głównie z roli Chandlera w serialu “Przyjaciele”. Jego “ Przyjaciele, kochankowie i ta Wielka Straszna Rzecz”, choć pełne charakterystycznego dla niego humoru, opowiada o trudnej walce z chorobą i nałogami, najciemniejszych momentach życia i najważniejszych, prawdziwych przyjaciołach. Swoją autobiografię, w której wyjaśnia wiele wcześniejszych kontrowersji i ujawnia nieznane dotąd fakty, stworzyła także Pamela Anderson w “Love, Pamela. Autobiografia”. Poznać możecie także życie innych aktorów - Matthew McConaughey’a w książce “Zielone światła” czy Toma Feltona w “Po drugiej stronie różdżki”. Michał Rusinek, przez wiele lat sekretarz Wisławy Szymborskiej, opowiada o tej wybitnej poetce w swoim “Nic zwyczajnego. O Wisławie Szymborskiej”. David Gardner napisał biografię jednego z najbardziej znanych współcześnie amerykańskich aktorów zatytułowaną “ Tom Hanks. Enigma”. Nie tylko artyści są jednak podmiotami książek biograficznych. Jedna z najbardziej głośnych swego czasu pozycji dotyczy współtwórcy sukcesu firmy Apple - to “Steve Jobs” Waltera Andersona. Znaną autobiografię napisała także Michelle Obama - jej “ Becoming. Moja historia” to pełne szczerości i humoru wspomnienia byłej Pierwszej Damy Stanów Zjednoczonych. O swoich przodkach pisała z kolei znana dziennikarka Oriana Fallaci. “Kapelusz cały w czereśniach” to epicka historia jej własnych przodków, pełna miłości, zdrady, namiętności i niespokojnego ducha, artystów, chłopów, buntowników, bohaterów i tchórzy, a przy tym literacki hołd dziennikarki dla jej rodzinnych Włoch i Florencji. Te i wiele innych tytułów biograficznych odsłaniających życie znanych i mniej znanych osób z Polski i świata, czeka na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki lub ebooki (epub, mobi, pdf).