Przez granicę na Odrze i Nysie każdy może dziś przejechać bez żadnego trudu. A jednak Niemcy i Polacy wiedzą o sobie zaskakująco mało. Żyją wręcz w odrębnych bańkach informacyjnych. Dlatego, gdy pytam Arndta Freytaga von Loringhovena o kwestie, które wywołują tak wiele emocji nad Wisłą, jego odpowiedzi mają wartość wyjątkowej świeżości. - Czy Angela Merkel, ściągając w 2015 roku Donalda Tuska do Brukseli, otworzyła drogę do władzy dla PiS? - Czy gdyby nie grube miliardy euro...
W jedenastym tomie serii Series Ceranea ukazują się polskie przekłady źródeł greckich do dziejów średniowiecznych doktryn dualistycznych na Bałkanach. Ta praca zbiorowa, rezultat starań filologa klasycznego, historyka i paleoslawisty, jest naturalną kontynuacją tomu pierwszego, zatytułowanego Średniowieczne herezje dualistyczne na Bałkanach. Źródła słowiańskie, a jednocześnie elementem długoterminowego projektu realizowanego w Ceraneum, w którym biorą udział specjaliści z Pol...
Niemcy w 1918 roku: koniec Wielkiej Wojny, rewolucja, zwycięstwo demokracji, a przy tym triumf wyzwolonego życia. Inflacja wstrząsa tradycyjnymi wartościami. Wszystko ma być zasadniczo inne: „nowa kobieta”, „nowy mężczyzna”, „nowe życie”, „nowe myślenie”. Kobiety obcinają włosy, wychodzą wieczorami, podbijają tory wyścigowe i korty tenisowe. Nie myślą już o zamążpójściu. Unisex staje się modny i eksperymentalny. W połowie lat dwudziestych, kiedy gospodarka niezwykle przyspies...
To druga część „Katalogu monet, medali i staterów starożytnych oraz średniowiecznych”, zawartego w książce „Starożytne Królestwo Lehii II. Zapomniane dowody” z 2020 roku. Prezentuje 1656 monet i medali, a także 160 staterów. Są to głównie zabytki odnalezione podczas wykopalisk archeologicznych w kraju i za granicą. Prezentowanym obiektom i ich opisom towarzyszą: - chronologiczna lista 44 władców Królestwa Lehii bijących monety, medale i statery; - lista wykopalisk i znalezisk...
Przybyli z dalekiego kraju jako ochotnicy bez wsparcia swego rządu. Wierzyli, że niepodległa od niedawna Polska ma prawo do wolności na własnych zasadach. Chcieli powstrzymać bolszewicką zarazę, która niczym rak mogła pochłonąć całą Europę. Wbrew wielu przeciwnościom stworzyli eskadrę mającą być jednocześnie hołdem wdzięczności za wkład Polaków w walkę o niepodległość USA. Przetaczające się fronty I wojny światowej zniszczyły tereny i infrastrukturę odradzającej się Rzeczposp...
KTO I CO MIAŁO ZAPEWNIĆ „OSTATECZNE ZWYCIĘSTWO” III RZESZY? W JAKI SPOSÓB CZOŁOWI NAZIŚCI: RUDOLF HESS, HEINRICH HIMMLER I HERMAN GÖRING PRÓBOWALI „DOGADAĆ SIĘ” Z ALIANTAMI? JAK ZBRODNIARZE: JOSEF MENGELE, HEINZ REINEFARTH CZY ADOLF EICHAMNN SPĘDZILI POWOJENNE LATA? CZEGO WCIĄŻ NIE WIEMY O SŁABOŚCIACH I ŚMIERCI ADOLFA HITLERA? Obok bezmiaru cierpienia II wojna światowa pozostawiła wiele intrygujących pytań dotyczących nazistów. Kilka dekad, które minęły od tamtych tragicznych...
Zbiór artykułów dotyczy dyskutowanego w polskiej archeologii zagadnienia początków inhumacji na ziemiach polskich, które są postrzegane jako świadectwo przyjęcia chrześcijaństwa. Dyskusja koncentruje się na próbie określenia, w którym momencie naszych dziejów rozpoczyna się stosowanie szkieletowego obrządku pogrzebowego: czy już po chrzcie Mieszka I w 966 r., w II poł. X w. czy też dopiero za jego następcy Bolesława Chrobrego w XI w. Ma to kluczowe znaczenie dla datowania poc...
Gladiatorzy to najpopularniejsi wojownicy starożytnego Rzymu. Choć żyli krótko i ginęli okrutną śmiercią, często podziwiano ich za odwagę i wytrzymałość. Ci aktorzy krwawych igrzysk byli gwiazdorami swoich czasów. Jak walczyli? Jak zmieniały się ich uzbrojenie i techniki walki? Kim byli? Ta książka w intersujący sposób przybliża historię gladiatorów i obala mity na ich temat. Przedstawia różne rodzaje walki i dobieranie pojedynkujących się wojowników tak, aby ich atuty i słab...
Nigdy (poza zaborcami, a i to nie zawsze) nie mieliśmy władzy tak bezwzględnie antynarodowej. Co za hańba. Polskie rządy mogły zboczyć z traktu racji stanu (jak w roku 1938, gdy zajęły Zaolzie), mogły też realizować politykę nie własną, lecz hegemona (jak w roku 1967, gdy zerwały stosunki z Izraelem), nigdy jednak nie działały aż tak na przekór polskiemu interesowi – takiemu, jaki został sformułowany na danym etapie historii. Tymczasem, skoro Polska istnieje w Europie, to prz...
BIBLIOTEKA STRATEGA Dlaczego wojna? Pod redakcją: Valentin Filip i Mirosław Nagielski Jest to pierwsza z serii broszura, które wydawane będą regularnie co dwa miesiące. Zawierać będą prace najwybitniejszych strategów. Znajdziemy w niej tłumaczenia i artykuły wybitnych wykładowców światowej sławy oraz polskich, byłych i obecnych na tematy związane ze strategią. Seria 1 zawiera przetłumaczoną z j. niemieckiego korespondencję Alberta Einsteina z Zygmuntem Freudem na temat utrzym...
Pomysł napisania tej wyjątkowej książki zrodził się w gronie członków Komisji Dydaktyki Historii działającej przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk. Grono to tworzy od 2020 r. dziesięcioro historyków z różnych ośrodków naukowych w Polsce (Poznań, Toruń, Szczecin, Opole, Kraków, Wrocław, Katowice, Olsztyn), którzy zajmują się dydaktyką historii nie tylko badawczo, ale także prowadzą zajęcia z tego zakresu ze studentami, nauczycielami i edukatorami. Publikacj...
W okresie wojny krymskiej, w której Rosja poniosła kompromitującą klęskę w walce z potęgami europejskimi, Stany Zjednoczone postanowiły wykorzystać okazję i zaproponowały wykupienie Alaski. Przyczyny, dla których Rosja zdecydowała się na sprzedaż swojej najdalszej prowincji (karawany z futrami szły stamtąd do Petersburga prawie rok), wydawały się w tamtych czasach racjonalne. W przypadku ewentualnej brytyjskiej agresji Rosja nie byłaby w stanie jej obronić. Dodatkowo, Alas...
W tej książce przedstawiam historię wielu więźniów, ofiar zbrodniczych eksperymentów pseudomedycznych prowadzonych w obozie koncentracyjnym Stutthof przez jednego, szalonego człowieka: Ottona Heidla. Oczywiście miał on pomocników, takich jak choćby Otto Knott. Choć z wielu względów powinno ich spotkać zapomnienie, wstydliwe wymazanie nazwisk z historii świata, moim zdaniem przedstawienie tej opowieści w całości jest konieczne, żeby zobaczyć jak nisko upadł człowiek, który st...
Zbiór rozmów, jak zazwyczaj, powinien mieć dwóch autorów-rozmówców. W tym wypadku autor wszakże jest jeden. Hermann Rauschning (1887–1982), niemiecki historyk i muzykolog, działał w latach trzydziestych z ramienia partii nazistowskiej jako prezydent Senatu Wolnego Miasta Gdańska. Szczyt jego krótkiej kariery przypada na lata 1932–1934. Intelektualista, ziemianin, szybko rozstał się z partią, a ona tym chętniej z nim, i wyemigrował na Zachód, by ostatecznie osiąść w USA. "Rozm...
Cesarz Justynian I Wielki, panujący w cesarstwie wschodniorzymskim w latach 527–565, zreformował administrację, prawo i armię, nie stronił od angażowania się w kwestie religijne. Wniósł ogromny wkład w rozwój budownictwa i infrastruktury Bizancjum. Moim zamierzeniem było stworzenie pomocnika historycznego poświęconego właśnie Justynianowi. Swoją pracę polecam uczniom szkół podstawowych, średnich, studentom, wykładowcom oraz ludziom zainteresowanym tym tematem. W łatwej, prz...
W połowie XVI wieku mocniejsi sąsiedzi (Polska i Litwa, Moskwa, Szwecja, Dania) pożądliwie patrzyli na nadbałtyckie Inflanty, na których podupadało państwo zakonu kawalerów mieczowych. W 1557 roku król polski i wielki książę litewski Zygmunt II August zorganizował wyprawę do Inflant i zmusił mistrza krajowego do zawarcia przymierza przeciwko Moskwie Iwana IV Groźnego. Ten ostatni odpowiedział zajęciem Dorpatu i Narwy. W konflikt włączyli się też Duńczycy i Szwedzi. W 1561 rok...
Układ o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej z dniem 14 maja 1955 r. nazywany Układem Warszawskim, był sowieckim dyktatem narzuconym przez „Braci Moskali” państwom Europy Środkowo-Wschodniej. Wbrew sloganom nie było w nim miejsca na „przyjaźń, współpracę i pomoc wzajemną”, chyba, że służyło to sowieckiej imperialnej racji stanu. Szefem Paktu Warszawskiego zostawał zawsze z automatu sowiecki marszałek, a poszczególne piony organizacyjne Układu Warszawskiego były w istocie...
Jak wyglądała organizacja ostatniego polskiego powstania narodowego w XIX wieku? Jaki stosunek do powstania styczniowego miały Europa i carat? Skąd powstańcy brali broń i zywność? Stefan Kieniewicz wyczerpująco odpowiada na postawione pytania, ukazując pełny obraz powstania styczniowego na szerokim tle historycznym. Przedstawia plastyczną panoramę stosunków społecznych w okresie przygotowań i w czasie walk zbrojnych 1863-1864. Barwnie opisuje liczne bitwy i potyczki oddziałó...
W związku z przypadającą w 2018 roku setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości uznałem, że warto podzielić się przemyśleniami dotyczącymi naszego hymnu narodowego i zaproponować wynikającą z nich korektę tekstu Mazurka Dąbrowskiego, który od 26 lutego 1927 roku jest naszym hymnem państwowym.
Napisałem do Pana Prezydenta Andrzeja Dudy list datowany : 25 listopada 2017 roku.
Od autora
Zbiór studiów Wojciecha Iwańczaka poświęcony jest „świadkom historii”. Pojęcie to ma – według autora – dwojakie znaczenie i znajduje odbicie w układzie książki. Część pierwsza analizuje różne średniowieczne źródła i próbuje ukazać specyfikę widzenia zjawisk przez ówczesnych autorów. Materiału dla dociekań dostarczyli tacy pisarze jak Jan Długosz, Eneasz Sylwiusz Piccolomini, kroniki czeskie czasów Luksemburgów ze znakomitą „Kroniką Zbrasławską” na czele, a także pierwsza „nar...
W Trzeciej Rzeszy niemieckie kobiety odgrywały bierną rolę. Początkowo sprowadzała się ona do dwóch rzeczy: prowadzenia domu i wychowywania dzieci. Jednakże po wybuchu wojny w 1939 roku, z powodu niepowetowanych strat zarówno w zasobach ludzkich, jak materialnych, władze musiały zmienić kurs wobec żeńskiej części młodzieży. Od końca 1943 roku aż do upadku i kapitulacji Trzeciej Rzeszy dziewczęta wcielano do wojska. Uczono je obsługi karabinów, broni maszynowej i przeciwpancer...
Jednym z najważniejszych wydarzeń w dziejach II Rzeczypospolitej była śmierć najważnieszego z twórców niepodległej Polski, pierwszego marszłak Polski (1920) Józefa Piłsudskiego oraz uroczystości żałobne w Warszawie, Krakowie i Wilnie. Tym wydarzenion poświęcone jest opracowanie znanego historyka wojskowości, specjalizującego się w dziejach militarnych II RP, Jerzego S. Wojciechowskiego. W oparciu o bogatą bazę źródłową, dokumenty proweniencji wojskowej i prasę codzienną, opis...
Pomorze nadwiślańskie jest krainą obfitującą w niezliczone ilości historii, zagadek i tajemnic. Niektóre nadal czekają na swoich odkrywców. Wiele z nich zasługuje na osobne publikacje książkowe, a inne ledwo na wzmiankę. Każdą jednak warto upamiętnić na kartach historii. W trakcie II wojny światowej na Pomorzu Niemcy popełnili niezliczone zbrodnie na Polakach. W większość są to fakty znane, choć każdy z nich nadal wymaga badania, tak jak zbrodnia w Lesie Szpęgawskim czy też w...
Zwiedzając polskie miasta, nie zawsze mamy świadomość tego, jaki fragment historii tych miejsc tworzyły inne narodowości. Książka przybliża dzieje Gminy Żydowskiej w Brodnicy, powstałej w 1932 r. w wyniku połączenia gmin w Działdowie, Górznie, Lidzbarku Welskim, Lubawie i Nowym Mieście. Dzieje Żydów wplecione są w historię miasta, które uzyskało prawa miejskie ponad 720 lat temu. Autorka przedstawia udokumentowaną historię kahału od XVIII w. po czas Zagłady. Pokazuje świat, k...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
