Monarchowie, wodzowie i ministrowie to nie jedyne postacie historyczne. Swoją rolę mieli do odegrania także lud i armia. Obok dworu i senatu znajduje się plac miejski, zaś kwaterę główną otacza obóz. W niniejszej książce, opisującej nie tyle rozdział z życia cesarza, co raczej historię Francji w tym tragicznym czasie, staraliśmy się odmalować uczucia Francuzów w 1815 roku i zaznaczyć ich wpływ na wydarzenia. Na pierwszym planie pozostają rzecz jasna Napoleon, Ludwik XVIII, Ta...
Książka Marka Bogdana Kozubla przedstawia dzieje ukraińskiej formacji ochotniczej powstałej w Galicji Wschodniej w ramach austro-węgierskich sił zbrojnych na początku I wojny światowej. Losy Ukraińskich Strzelców Siczowych są w Polsce słabo znane mimo, że są one mocno związane z historią Polski – walkami o Lwów oraz wojną polsko-ukraińską w latach 1918-1919. Do tego Polacy często mylą ich ze Strzelcami Siczowymi – innym ukraińskich oddziałem, tyle, że sformowanym w Kijowie w ...
Pierwsza wojna światowa na morzu w mistrzowskiej narracji Roberta Massiego, laureata Nagrody Pulitzera. Autor kapitalnie rysuje główne postacie wydarzeń-od dworów królewskich poprzez członków rządów do dowódców flot i poszczególnych okrętów biorących udział w najważniejszych wydarzeniach pierwszej wojny światowej. Autor, podobnie jak w "Dreadnocie" wydanym przed kilku laty, nie szczędzi czytelnikowi wielu anegdotycznych historii, dzięki czemu jego opowieść czyta się jednym tc...
"Wśród lwowskich Orląt" to napisane na podstawie dziennika wspomnienie o obronie Lwowa i jej bohaterach. Autor – uczestnik walk – ukazuje przed Czytelnikiem obraz zrazu spontanicznej, potem coraz bardziej uporządkowanej batalii o utrzymanie miasta, w której biorą udział i starzy, doświadczeni żołnierze frontów I wojny światowej, wracający już do domów, i młodzi ludzie, często mieszkańcy tych terenów, studenci, dzieci, nienawykłe do trudów boju. A obraz to wyważony, obiektywny...
Czwórka lubelskich badaczy nie tylko przybliżyła dzieje polskiego wychodźstwa na tamtym terenie. Dostarcza bowiem przekonujących informacji, obalając stereotypowe - lecz niestety powszechne w Polsce - przekonanie, że jedynym powodem osiedlania się Polaków w państwie rosyjskim były represje caratu. Tymczasem, z omawianego opracowania wynika, że głównym powodem tych przemieszczeń były zdarzenia losowe, wypływające z istniejącej ówczesnej sytuacji politycznej, społecznej i gospo...
Autor w sposób bardzo szczegółowy przedstawił historię operacji amerykańskich od lądowania spadochroniarzy na półwyspie i żołnierzy 4. Dywizji Piechoty na plaży Utah 6 czerwca, do upadku Cherbourga 27 czerwca i zajęcia przylądka La Hague 1 lipca 1944 roku. Nie jest to jednak praca w stylu znanej książki D-day Stephena Ambrose’a. Ruppenthal bardzo rzadko w opisie schodzi do dokonań poszczególnych żołnierzy. Czyni to tylko kilka razy, gdy często heroiczne wyczyny pojedynczego p...
„Zadanie wykonane” to wspomnienia czeskiego patrioty Franka Maresa, który podjął walkę o wolność swojego kraju w jedyny możliwy sposób – został pilotem. Podczas II wojny światowej Czesi wybrali strategię uległości wobec Hitlera. Nie wszyscy jednak się z tym pogodzili. Ci, którzy chcieli walczyć, musieli emigrować. Odyseja Franka Maresa to los, który stał się udziałem wielu jego rodaków. W 1939 roku Mares uciekł przez Polskę do Francji. Po wielu perypetiach trafił do tamtejsz...
Nienawiść, pojmowana jako cecha ludzkiej natury czy też jako czynnik stosunków społecznych, budziła zawsze tyleż fascynacji, co kontrowersji, mało kto przy tym wątpił w jej doniosłe znaczenie. Podobnie jak miłość, przyciągała uwagę artystów i uczonych. I historycy nie szczędzili jej zainteresowania, zastanawiając się, jaką rolę odgrywała w dziejach ludzkości.
Zamiast wstępu, fragment
Dlaczego w wyniku decyzji ludzi w XX wieku śmierć poniosło poniosło 183 mln obywateli? Odpowiedź na to pytanie próbuje znaleźć w swoich esejach historycznych Peter Englund, genialny szwedzki historyk. W swoich szkicach autor stara się pokazać ten problem z wielu punktów widzenia, przedstawiając nam plejadę postaci, zarówno sprawców, jak i ofiary XX-wiecznych tragedii. Do tych pierwszych autor zalicza m.in. Stalina, Jeżowa, Hitlera, ale też Arthura Harrisa (dowódcę l...
W tym krytycznym momencie, wiadomość o przybyciu Napoleona na pole bitwy, rozniosła się natychmiast i spowodowała zadziwiający efekt, wywołując entuzjazm zarówno u młodych jak i starych żołnierzy. Nowina ta podniosła na duchu dowódców. „Żaden ranny nie przeszedł przed Napoleonem nie pozdrowiwszy go okrzykiem Niech żyje Cesarz! Nawet ci, którzy stracili rękę lub nogę, kierowali się w jego stronę, składając mu podobny hołd. Sam na własne uszy słyszałem okrzyki tych na wpół żywy...
XX-wieczne totalitaryzmy i starsze od nich, częściowo nakładające się na nie dziedzictwo imperialne (a także dziedzictwo ruchów antyimperialnych) stanowią fascynujące tworzywo zbiorowej pamięci w całej Europie Wschodniej, na jej „skrwawionych ziemiach”. W nawiązaniu do aktualnych metodologicznych debat wokół tej problematyki, z intencją wypełniania wciąż istniejących „białych plam” na mapie studiów nad wschodnioeuropejską pamięcią wyniknął pomysł tego tomu. Spotykają się w te...
Karol XII (1582–1712) to wojownik z krwi i kości, opętany ideą wiecznych podbojów jak Aleksander Macedoński, czy Hitler. Od wczesnej młodości spędzał czas najczęściej na polach bitew. Nigdy wcześniej, ani nigdy później Szwecja nie miała takiego znaczenia w Europie jak za jego kadencji. Apogeum popularności Karol XII osiągnął w czasie III wojny północnej, gdy pokonał najpierw Danię, a potem w starciu pod Narwią trzykrotnie liczniejsze wojska rosyjskie. Jego gwiazda zgasła pod ...
Książka Nikity Pietrowa "Według scenariusza Stalina" dotyczy zmian ustrojowych i terytorialnych, które zachodziły w Europie środkowej w latach 1945-53, czyli w następstwie uzgodnień zawartych przed końcem II wojny światowej przez Stalina z koalicjantami zachodnimi. Najogólniej rzecz ujmując pokazuje mechanizmy wprowadzania i umacniania sowieckiej strefy wpływów w tzw. demoludach, krajach wepchniętych do bloku socjalistycznego.
W latach 30. XX wieku major Jerzy Sosnowski brylował na niemieckich salonach, dokonywał miłosnych podbojów godnych wielkich amantów przedwojennego kina i… zbierał informacje wywiadowcze. Początkowo jego wielkie zasługi cieszyły zwierzchników, z czasem misterna gra zaczęła budzić coraz więcej podejrzeń i to zarówno po stronie polskiej, jak i niemieckiej. Aresztowanie w Niemczech, wymiana agentów, więzienie i niejasne dalsze losy, w tym związki z Sowietami, po wybuchu II wojny ...
Historia „najtchórzliwszego z łajdaków”, kapitana Otto Kretschmera, największej „armaty” Kriegsmarine, człowieka, który zadał przeciwnikowi większe straty na morzu, niż jakikolwiek inny dowódca jakiejkolwiek marynarki w jakiejkolwiek wojnie. Został odznaczony najwyższymi orderami, jakie mogli przyznać Niemcy. Widokówki z jego podobizną były sprzedawane w Niemczech i całej okupowanej Europie, a na jego cześć skomponowany został marsz wojskowy. (Terence Robertson)
Nie wiem, czym jest Rosja. Nie próbuję zrozumieć duszy rosyjskiej. Moja droga do Rosji prowadzi poprzez ludzi - moich znajomych, przyjaciół, którzy szukają prawdy o przeszłości. Próbują zachować ją i być sobą. Reagują na wszelkie przejawy łamania praw człowieka. Większość z nich to członkowie Stowarzyszenia "Memoriał", które już niemal trzydzieści lat trwa przy swoich zasadach moralnych. Historia nie próżnowała i wtrącała się do moich rozmów z nimi, żądała podejmowania nowych...
Autorzy przedstawili polityczne uwarunkowania towarzyszące tworzeniu Wojska Polskiego w ZSRR, rozwój organizacyjny od dywizji do armii a po wkroczeniu do Polski dalszą jego rozbudowę trwająca do końca wojny. Wiele miejsca poświęcili problemom polityki kadrowej, obecności w ich szeregach radzieckich oficerów i instruktorów oraz podnoszeniu kwalifikacji dowódczych kadry kierowniczej. Zaprezentowali jednocześnie rozwój polskiego szkolnictwa wojskowego, które miało na celu zabezp...
Sejmiki mazowieckie przez wiele dziesięcioleci, nie stanowiły w polskiej historiografii popularnego tematu badawczego. W ostatnich latach ta tendencja uległa zmianie. Pojawiły się opracowania, pogłębiające naszą wiedzę w kwestii postaw przyjmowanych przez szlachtę mazowiecką, wobec różnorodnych wyzwań Pierwszej Rzeczypospolitej, między innymi: politycznych, kulturalnych i gospodarczych. W dalszym ciągu, istnieje jednak potrzeba badania mechanizmów powstawania sejmikowych decy...
Źródła do historii pułku polskiego lekkokonnego Gwardii Napoleona I to prawie 1200 stronic stanowiących prawdziwą skarbnicę wiedzy na temat jednej z najsłynniejszych formacji w dziejach wojska polskiego. Z dzieła Rembowskiego pełnymi garściami czerpali historycy i publicyści zajmujący się epoką napoleońską, by wspomnieć choćby Mariana Kujawskiego, Roberta Bieleckiego, Andrzeja Nieuważnego, czy Mariana Brandysa, który wykorzystał je przy pisaniu swego słynnego cyklu szwoleżers...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.