Historia człowieka poucza nas o jego (naszej) naturze. Georges Minois (ur. 1946) kontynuuje dzieło kilku już pokoleń francuskich historyków, którzy zajęli się rekonstrukcją historii życia codziennego, zwykłej powszedniości spoza wielkich wydarzeń. Pola jego zainteresowań nie stanowi już jednak kultura materialna, lecz historia mentalności. Jest autorem kilkunastu książek o historii depresji, samobójstwa, śmiechu czy drwiny. Niniejsza opowieść o samotnikach i samotnictwie jako...
"Przejęcie przez Instytut Pamięci Narodowej i udostępnienie historykom dokumentów pozostałych po komunistycznym aparacie bezpieczeństwa otworzyło nowe możliwości badawcze nad najnowszymi dziejami Polski, w tym również nad dziejami wychodźstwa. Wprowadzenie do obiegu naukowego wielu niedostępnych dotąd źródeł pozwoliło odkryć nieznane fakty, wpłynęło na uszczegółowienie dotychczasowej wiedzy oraz przewartościowanie niektórych opinii czy hipotez. Działania podejmowane przez wła...
Studium pierwsze. Strajkowe tworzenie świata robotniczej solidarności 1980 roku na Śląsku 1. Śląsk jako kolonizowane wewnętrznie centrum przemysłowe Polski Ludowej 2. Reprodukcja regionalnej struktury społecznej 3. Okres mobilizacji przedstrajkowej 4. Wybuch strajków 5. Przebieg strajków 6. Rezultaty strajków Studium drugie. Czasoprzestrzeń społeczna solidarnościowej rewolucji – Przestrzeń konfliktów społecznych w Polsce: 1 lipca 1980–12 grudnia 1981 Uwagi wstępne 1. K...
Augustyn Łosiński to postać nieszablonowa o niezwykle silnym charakterze. Jego niewzruszona postawa wymyka się zwykłym ocenom. Biskup Łosiński, pełniąc funkcję ordynariusza diecezji kieleckiej, mocno rozczarowywał władze carskie – chciały go one przenieść za to do Żytomierza, pomijały przy odznaczeniach i awansach. W latach wielkiej wojny Austriacy podejmowali próby usunięcia go z Kielc w ramach represji za paraliżowanie akcji werbunkowej do formacji wojskowych wspierających ...
Książka zawiera eseje naukowe uczestników seminarium, w ramach którego dwunastu uczonych przygotowało autorskie interpretacje kluczowych elementów polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. Członkowie grupy badawczej, której prace organizowało czworo opiekunów naukowych, reprezentowali wrażliwości i metody badawcze charakterystyczne dla rożnych dyscyplin: historii i historii idei, politologii, filozofii politycznej, literaturoznawstwa, socjologii czy prawoznawstwa. "W Nor...
Wiedeń, 1938 rok. Czternastoletnia Lisa Jura, młoda pianistka zakochana w muzyce klasycznej, obserwuje zmiany zachodzące w jej ukochanym mieście: nazistów przemierzających ulice, prześladowania Żydów, zamieszki. Po nocy kryształowej rodzice postanawiają wysłać Lisę w bezpieczne miejsce. Pociągi ewakuujące żydowskie dzieci (tzw. Kindertransporty) opuszczają stolicę Austrii, kierując się do Holandii i Anglii. Na kilka miesięcy przed początkiem wojny Lisa trafia do Londynu, gdzi...
Wybitna izraelska badaczka w sposób kompetentny analizuje narodziny syjonizmu w Europie. Ukazuje ten proces na tle złożonych relacji Żydów z Arabami i Turkami we wczesnej fazie osadnictwa w Palestynie. Umiejętnie łącząc wątki dotyczące rozwoju sytuacji politycznej, społecznej i kulturalnej, Anita Shapira tworzy wielobarwny obraz, który umożliwia czytelnikowi zrozumienie procesu tworzenia się narodu w Izraelu i roli w tym procesie masowej imigracji z wielu krajów. Równocześ...
Monografia Marka Pasturczaka i Jerzego Lelwica o walkach 18 pułku ułanów w dniu 1 września 1939 roku ustanawia nowy wzór pracowań naukowych i popularnonaukowych o wojnie obronnej Polski w 1939 roku. Marek Pasturczak od kilkudziesięciu lat zbierał materiały do opisania wydarzeń, które rozegrały się 1 września 1939 roku w rejonie Chojnic. Później zrozumiał, że wydarzenia pierwszego dnia wojny powiązane są z jakąś straszliwą tajemnicą, której nie chciał mu ujawnić nawet ojciec...
Autor w sposób kompetentny przedstawia ekonomiczne, religijne i narodowe aspekty trwającego w XIX i XX wieku antagonizmu pomiędzy Ukraińcami i Polakami na terenach należących do Imperium Rosyjskiego. Za szczególnie ważne uważam rozdziały odnoszące się do okresu 1918-1945. Dla czytelnika polskiego często przyzwyczajonego do tekstów prezentujących konflikt polsko-ukraiński w sposób czarno-biały, nie będzie to lektura łatwa i przyjemna. Jednak ustaleń profesora Bohdana Huda, opa...
Wielkopolska poprzez wieki to świetnie napisana historia Wielkopolski od czasów prehistorycznych po koniec XX wieku. Dzięki tej książce można zrozumieć, że ta najstarsza polska dzielnica położona w samym sercu naszego kraju w dużym stopniu kształtuje jego wizerunek. To książka dla miłośników regionu, ale też dla wszystkich zainteresowanych dziejami Polski. Autor, Jerzy Topolski, należy do grona najwybitniejszych polskich historyków. Jego wiedza i umiejętność przystępnego j...
Wójcicki żył w ciekawych czasach – towarzyszył wygasaniu nietkniętej oświeceniem szlachetczyzny i narodzinom nowoczesnego społeczeństwa kapitalistycznego. Na warszawskim bruku spotykali się kontuszowcy z fabrykantami, bohaterski patriotyzm z podłym zaprzaństwem, gorliwa wiara z wyrozumowanym libertynizmem. Kazimierz Wyka stawiał pisarzom minorum gentium tamtych czasów zarzut, że nie potrafili intelektualnie przepracować swojej epoki, nie zaproponowali filozoficznej syntezy, n...
Znaczną część korespondencji pochodzącej z archiwum Wodzickich z Kościelnik, a znajdującej się obecnie w Bibliotece Ossolineum we Wrocławiu, stanowią listy do gen. Józefa Wodzickiego, pisane w większości przez jego podkomendnych. Wśród nich listy kapitana Joachima Grzymały (rkps nr 11635) nie tylko należą do najliczniejszych, ale także są szczególnie interesujące. Oprócz spraw wojskowych związanych z regimentem, którego szefem był gen. Wodzicki, autor opisuje w nich różne wyd...
Książka profesora Włodzimierza Szturca Eironeia jest zamknięciem trzydziestoletniego okresu jego badań nad ironią i ironicznością w filozofii, poetyce i literaturze. Jej przedmiotem jest teoria i praktyka ironii od najdawniejszej filozofii presokratycznej i paidei Sokratesa, przez ironię retoryczną, ironię romantyczną, po różnokształtne modele ich współczesnych wariantów i figur omawianych przez takich badaczy jak de Man, Muecke czy Booth. Autor, nadając tytułowi monografii g...
Jednym z ważniejszych przejawów obecności historii w przestrzeni publicznej jest turystyka kulturowa, która przeżywa dzisiaj widoczny renesans. Oprócz tradycyjnych form aktywności bardzo popularne stały się w ostatnich latach choćby spacery miejskie, które pozwalają odkrywać tajemnice swojej okolicy. Coraz więcej ludzi interesuje się własnym otoczeniem i jego historią, nie tylko lokalną, lecz także regionalną. Przedstawiamy publikację na temat wykorzystania historii i dziedzi...
Krym do niedawna był turystyczną perłą Euroazji. Jednak ostatnie cztery lata ponuro zaznaczyły się w historii tego regionu. Dopełnia się tragedia półwyspu tratowanego kiedyś przez kopyta koni mongolskich koczowników, buciory carskich sołdatów, hitlerowskich najeźdźców i sowieckich bezpieczniaków. Krym na naszych oczach traci swoją wielokulturową tożsamość, staje się znikającym półwyspem. Czy Rosjanie zatrzymają zaanektowany teren? Czy Ukraińcy zdobędą się na wysiłek aby go o...
Ta książka autorstwa czołowego historyka starożytnego świata śródziemnomorskiego opisuje macedońskie armie w ciągu dwóch stuleci po śmierci Aleksandra Wielkiego. Gdy ten zdobywca zmarł bez naturalnego spadkobiercy, jego rozległe imperium w zachodniej Azji i rejonie Morza Śródziemnego zostało podzielone na części i ostatecznie podbite przez charyzmatyczną, rozwijającą się republikę rzymską. Opierając się na źródłach dokumentalnych i archeologicznych – wielu zilustrowanych w ni...
Poważne opracowanie naukowe, które przenosi nas w fantastyczne, nieznane nam wcześniej światy Azji Środkowej, widzianej oczami starożytnych Chińczyków. Gdy dziś wszyscy w koło mówią o Nowym Jedwabnym Szlaku, autorki pokazują nam obraz tych egzotycznych terenów zaklęty w dawnych tekstach chińskich, znanych dotąd jedynie wąskiej grupie badaczy. Wspaniała robota! Dr Marcin Jacoby ...
Tadeusz Płużański: Bezpieka w szeregi walczących oddziałów wprowadzała Piątą Kolumnę. Tajni współpracownicy, którzy z różnych powodów – szantażu, oferty zapewnienia spokojnego życia i odstąpienia od represji, za pieniądze – szli na współpracę z NKWD i Urzędem Bezpieczeństwa po to, by przeniknąć w szeregi walczących Żołnierzy Niezłomnych. Ich działalność agenturalna częstokroć przyczyniała się do rozbicia, a nawet likwidacji całych oddziałów partyzanckich. Czasem podawali loka...
Kompletną, szczerą biografię bohaterki czyta się jak najbardziej zajmującą powieść. Są w tej powieści karty tragiczne – przecież Pawliczenko, wstąpiwszy 26 czerwca 1941 roku na ochotnika w szeregi Armii Czerwonej, wraz ze swoim 54. Pułkiem Strzelców przebyła ciężką drogę odwrotu od zachodnich granic kraju do Odessy. Są też stronice heroiczne: podczas obrony tego miasta w ciągu dwóch miesięcy zlikwidowała ona 187 faszystów. Obrona Sewastopola jeszcze bardziej rozsławiła najlep...
Książka omawia zagadnienie kolaboracji Żydów z władzami niemieckimi w Krakowie w latach 1939–1945 ze szczególnym rozróżnieniem na trzy kategorie współpracy: zinstytucjonalizowanej, indywidualnej i agenturalnej. Autorka analizuje te kwestie w odniesieniu do funkcjonowania takich instytucji jak Judenrat, Żydowska Służba Porządkowa i Jüdische Unterstützungsstelle für das Generalgouvernement oraz tzw. siatki Diamanta. Walorem książki jest przede wszystkim wnikliwa i krytyczna ana...
Po wielkim zwycięstwie Saladyna pod Hattin z 1187 roku Outremer – jak Europejczycy nazywali pozostałe katolickie enklawy na Bliskim Wschodzie – nie było już zagrożeniem dla świata islamskiego. Tamtejsze elity wojskowe wolały żyć w pokoju, skupiając się w równym stopniu na handlu, co na obronie swych miejsc świętych. W tej pierwszej angielskiej pracy obiektywnie analizującej klasę rycerską Outremer, David Nicolle ukazuje bardzo wyważony i oparty na bogatym materiale obraz zach...
W tej niewielkiej książce Joel Kotkin (ur. 1952), wykładający w Kalifornii amerykański demograf, urbanista i geograf, zawarł zdumiewające bogactwo syntetycznych informacji o siedmiu mileniach historii miast świata. Zasadnicza wartość tego dzieła nie wyczerpuje się jednak w wiedzy historycznej, łatwo dziś dostępnej z wielu źródeł, lecz w głębokim rozumieniu tego fenomenu ludzkiego instynktu społecznego, jakim jest miasto. Śledzimy, jak główne wyróżniki jego istoty, zwłaszcza s...
Nowatorskie spojrzenie na Konstantynopol w okresie wczesnobizantyńskim Autorzy w barwny i intrygujący sposób przedstawiają dzieje Konstantynopola – Nowego Rzymu – od IV do pocz. VII wieku. Wykorzystując własne badania i najnowsze ustalenia archeologów i historyków, rzetelnie prezentują najważniejsze wydarzenia polityczne, zagadnienia społeczne, obyczajowe, ustrojowe, gospodarcze, topograficzne, kulturowe i religijne, związane z miastem i jego mieszkańcami. Opisują m.in. stru...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
