Książki o historii najnowszej

W napisanym po 1945 r. eseju poświęconym krótko- i długofalowym efektom okupacji niemieckiej w Polsce Kazimierz Wyka odnotował następujące spostrzeżenie: „Na Niemców wina i zbrodnia, dla nas klucze i kasa”. Stanowi ono punkt wyjścia rozważań zawartych w tym tomie. W skład książki wchodzi dwanaście studiów omawiających różne aspekty rabunku mienia żydowskiego podczas okupacji i w pierwszych latach po wojnie. Autorzy podejmują zarówno zagadnienia ogólne, jak i analizę przypadk...

Ostatnia dekada to prawdziwy wysyp wydawnictw historycznych. Co roku są w Polsce wydawane tysiące książek poświęconych najnowszej historii. Na bardzo konkurencyjnym rynku co roku debiutuje kilka periodyków historycznych. To nagłe zainteresowanie historią można tłumaczyć między innymi tym, że dopiero ćwierć wieku po odzyskaniu niepodległości prawda o najnowszej historii Polski zaczęła trafiać pod strzechy.

Wielkie kłamstwa Ameryki – częściowo dokumentalny thriller, częściowo narodowa tragedia – ukazuje potężną, kierowaną z Moskwy penetrację najbardziej szanowanych amerykańskich władz, rysując nie tylko znaną nam walkę między komunizmem a wolnym światem, ale także niejawną wojnę między tymi, którzy pragnęli ukryć prawdę i tymi, którzy próbowali ujawnić sieć coraz bardziej oficjalnie głoszonych kłamstw. Książka o utraconej historii kraju, kronika, w której z jednej strony stoją F...

Niezwykła i dramatyczna historia o tym, jak mała, słaba osada stała się potęgą rządzącą światem śródziemnomorskim. Autor w barwny i bardzo przy¬stępny sposób opisuje okres od założenia Rzymu w VIII wieku przed naszą erą, po kres rządów Justyniana w VI wieku naszej ery. Oferuje czytelnikowi odmienny punkt widze¬nia na Rzymian i cywilizację, którą stworzyli. Skupia się na kluczowych dla Rzymian wartościach społecznych i moralnych i przez nie, jak przez soczewkę, przybliża nam s...

Monografia Zgrupowania AK „Radosław” wypełnia lukę w historiografii okresu II wojny światowej, jest także hołdem dla wysiłku jego żołnierzy w walce o trwałość Państwa Polskiego oraz idee wolnej i niepodległej Polski. Zgrupowanie, dowodzone przez ppłk. Jana Mazurkiewicza „Radosława”, wywodziło się z oddziałów dyspozycyjnych Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej oraz takich struktur jak: Centrala Zaopatrzenia Terenu i Referat „993/W” II Oddziału KG AK połączonych w okresie prz...

Praca ta ma, jak podkreśla w swojej przedmowie gen. Zbigniew Ścibor-Rylski, innowacyjny charakter w bogatej już literaturze naukowej i publicystycznej poświęconej Powstaniu Warszawskiemu. Przede wszystkim kładzie ona nacisk na rolę ludności cywilnej w Powstaniu i działalność administracji cywilnej oraz różnego typu organizacji obywatelskich. Autor w sposób syntetyczny opisuje rolę ludności cywilnej w Powstaniu, rolę Kościoła katolickiego i Polonii oraz exodus popowstaniowy. W...

Monografia historyczna pt. "Obóz zagłady w Sobiborze 1942–1943" jest pierwszym w polskiej literaturze przedmiotu całościowym opracowaniem historii niemieckiego obozu masowej zagłady w Sobiborze. Na szczególną uwagę zasługują wykorzystane przy pisaniu tej pracy źródła. Autor zebrał relacje i dokumenty z najdalszych zakątków świata (Izrael, USA, Holandia, Brazylia, Australia, Rosja, Ukraina, Niemcy), tworząc tym samym potężną bazę archiwalną do dalszych badań. Ważnym elementem ...

Nieznane kulisy powojennych dziejów i upadku imperium radzieckiego... W kilka lat po śmierci generalissimusa Związku Radzieckiego Józefa Stalina w 1953 r. władzę w Kraju Rad formalnie sprawowały instytucje państwowe i partyjne, z pierwszym sekretarzem i Politbiurem na czele, ale w rzeczywistości należała ona do rozrastającej się oligarchii – wpływowych ludzi tworzących sieć wzajemnych powiązań i zależności. Byli to działacze na szczeblu lokalnym i centralnym, związani z apa...

„Spełniliście chlubnie, żołnierze Armii Krajowej swoje zadanie, wyrażając niezłomną wolę Narodu prowadzenia nieubłaganej walki przeciwko najeźdźcy niemieckiemu. Byliście zbrojnym ramieniem Polskiego Państwa Podziemnego i krajowych władz Rzeczypospolitej. [...] Przez pięć z górą lat, w najcięższych warunkach, z nadludzkim samozaparciem olbrzymimi ofiarami prowadziliście nierówny bohaterski bój, składając wobec historii i świata świadectwo prawa Narodu Polskiego do wolności, or...

Prezentowana publikacja to księga pamiątkowa z okazji 70. urodzin prof. Michała Tymowskiego z Instytutu Historycznego UW. Składa się na nią 40 artykułów polskich i zagranicznych autorów. Jeśli chodzi o zakres chronologiczny, to obejmuje ona czasy od średniowiecza po współczesność, a geograficznie - obszary Europy, Afryki, Azji, Ameryki.

Pobyt w Mediolanie może sprawić, że zdołamy przyzwyczaić się do Włoch współczesnych. Wszyscy, którzy tu gościmy, już od dawna powinni byśmy mieć to sobie za obowiązek. Kto patrzy na miasta włoskie jedynie jako muzea, cmentarze lub romantyczne ruiny, gdzie dzisiejsi mieszkańcy stanowią jedynie część nie zawsze udanego sztafażu, ten grzeszy przeciw gościnności okazywanej nam przez ten kraj i naród który żyje, oddycha, istnieje i ma nie tylko przeszłość, lecz także teraźniejszoś...

Rozmowa z Joachimem Trenknerem – znanym niemieckim dziennikarzem i publicystą, od kilkunastu lat korespondentem i członkiem redakcji „Tygodnika Powszechnego” – to obraz stosunków polsko-niemieckich i zmian społeczno-politycznych w Niemczech i w Europie na przestrzeni ostatnich 50 lat. To opowieść nie tylko o sprawach doniosłych, z pierwszych stron gazet, takich jak wzniesienie i upadek Muru Berlińskiego, ale także o tych nieznanych, a najistotniejszych – relacjach między lud...

Książka porusza zagmatwane dzieje polskich koronacji, jak i tajemnicze losy naszych insygniów koronacyjnych – symboli władzy państwowej, posiadających także sakralną moc. Autor wyjaśnia zawiłą symbolikę insygniów władzy, opierając się w tej mierze na tekstach biblijnych, jak i średniowiecznych liturgistów. Osobny rozdział to frapujące dzieje zniszczenia polskich regaliów, jak i narastanie mitologii koron wraz z legendą o ich cudownym ocaleniu.

Książka Druga strona lustra. Z historii wyobrażeń i idei na Ukrainie XVI-XVII wieku ukazuje inny świat, nie ten uchwytny w pierwszym rzędzie historycznych analiz, a potem opisany jako historia polityczna, gospodarcza czy historia kultury. Natalia Jakowenko dotarła do zjawisk, zachowań, sądów ledwo zaznaczonych w źródłach historycznych. Czytając między wierszami, zbliżyła nas do ludzi żyjących co prawda kilka stuleci temu, ale bliższych nam i bardziej zrozumiałych w ich pojmow...

Autorka z benedyktyńską pracowitością zgromadziła wszystkie dostępne źródła różnorodnej proweniencji, rzetelnie je przeanalizowała, zachowała obiektywizm - spokojny tok narracji, prezentując kompetentne wnioskowanie zarówno w zakończeniach śródrozdziałów, rozdziałów, jak i całej pracy. Praca ma walory poznawcze, a zarazem utylitarne. Może służyć jako wzór dla przyszłych badaczy nad polską myślą polityczną - zwłaszcza partii i ruchów - a niektóre poglądy na ustrój państwa mogą...

Balowie to jedna z najważniejszych rodzin szlacheckich ziemi sanockiej. Jako jedyni spośród familii składających się na elity Sanocczyzny, budowali swoją pozycję od początku na tym terenie. W wyniku prowadzonej przez nich w XV–XVII w. akcji osadniczej powstało wiele bieszczadzkich miejscowości, takich jak: Baligród, Cisna, Żubracze, Wołkowyja, Jabłonki czy Łopienka. Jeszcze w XIX i XX w. Balowie pozostawali ludźmi zasobnymi i dbającymi o wykształcenie, pozostając w kont...

Fascynująca książka o dywizjonie 303. najsłynniejszym polskim dywizjonie myśliwskim operującym w 1940 roku, w okresie Bitwy o Wielką Brytanię. Weryfikacja tego, co znamy i wiemy o Dywizjonie z książki Arkadego Fiedlera, do dziś będącej gimnazjalną lekturą. Czy polscy lotnicy wnieśli faktycznie tak duży wkład w pokonanie Luftwaffe? Czy zawsze pierwsi zauważali przeciwnika? Czy byli wolni od ludzkich słabości? Czy potrafili używać radia? Czy chcieli się uczyć angielskiego? Czy ...

Pierwsze pełne wydanie traktatu księcia Adama Czartoryskiego, ministra spraw zagranicznych Rosji, uczestnika obrad kongresu wiedeńskiego, "niekoronowanego króla Polski", wreszcie założyciela paryskiego stronnictwa Hotel Lambert. Napisane w szlachetnym monteskiuszowskim stylu "Rozważania o dyplomacji" uważane są za summę przemyśleń wybitnego Europejczyka na temat polityki zewnętrznej. Istotną część książki stanowi studium Marka Kornata pt. Reforma dyplomacji i legitymizm naro...

Do Czytelnika … okazało się bowiem, że można być Litwinem i Polakiem jednocześnie. Jak to jest możliwe, autorka próbuje wyjaśnić na stronach niniejszej książki. Jest ona poświęcona historii Wilna w latach 1791-1825, co być może zaskoczy wielu Czytelników, gdyż wymieniony okres nie znajduje odbicia w tradycyjnej periodyzacji. Okres ten jest ważny dla samookreślenia się mieszkańców Litwy, obejmuje bowiem czasy gdy państwo polskie zaczęło przekształcać się w państwo narodowe i ...

Gorliwi wykonawcy woli Hitlera, najwięksi zbrodniarze III Rzeszy. Najbliższe grono Führera: Heinrich Himmler, szef aparatu bezpieczeństwa i organizator Holokaustu; Hermann Göring, wyznaczony na następcę Führera dowódca Luftwaffe oraz “żelazny człowiek” nazistowskiej gospodarki; Joseph Goebbels, organizator propagandy i twórca publicznego wizerunku reżimu nazistowskiego; Joachim von Ribbentrop, minister spraw zagranicznych i organizator IV rozbioru Polski, Rudolf Hess, najstar...

Oto opowieść o wydarzeniach, które szokowały Polaków czasów Polski Ludowej. Choć komunizm był niby z natury postępowy i bezpruderyjny, to sprawy seksu były tematem tabu, a naturyści i wystawa kobiecych aktów jawiły się jako zagrożenie dla systemu. Niebezpieczne były także: bimber, spekulanci, zieleniaki, no i pokątny handel cielęciną. Grzegorz Sieczkowski z humorem opisuje czasy, gdy na czołówki gazet trafiali nie celebryci, lecz sznurek do snopowiązałek. Jednym z bohaterów t...

Léon Blum był przywódcą Francuskiej Partii Socjalistycznej w okresie międzywojennym. Dwukrotnie, w latach 1936 i 1938, był też premierem rządu sformowanego przez Front Ludowy i najbardziej znaczącym politycznym przeciwnikiem rządu w Vichy — za co uwięziono go, wytoczono mu proces i deportowano. Raymond Aron w latach 20. ubiegłego wieku przyćmiewał intelektem innych absolwentów Ecole Normale Supérieure (wśród nich Jeana-Paula Sartre’a) i był najbardziej obiecującym młodym fran...

Nominacja do literackiej Nagrody Nobla (1974) Obóz koncentracyjny w Ravensbrück w schyłkowej fazie – przepełnienie, brud, głód, okrucieństwo, codzienne umieranie. Anja Lundholm z wrażliwą uwagą zdystansowanego świadka i zarazem uczestniczki wydarzeń opowiada o obozowej codzienności najniższych warstw więźniarskiej społeczności. Jej narracja oscyluje między poczuciem beznadziei a wolą przetrwania, kapitulacją i buntem, tworząc poruszający zapis skrajnego doświadczenia, po któ...

Kolejny tom w serii „Metamorfozy społeczne” przybliża wyjątkowo złożone zjawisko, jakim była socjalizacja w Drugiej Rzeczypospolitej: wychowanie i przekazywanie wiedzy w celu przystosowania jednostki do życia w społeczeństwie. Lata międzywojenne były okresem tworzenia nowego społeczeństwa i nowych w nim zachowań. Typowa „domowa” socjalizacja albo nie wystarczała, albo wręcz była przeszkodą w dostosowaniu się dziecka do życia w nowym społeczeństwie, a to ze względu na przemian...