Prezentowana publikacja powstała w ramach projektu badawczego "Struktury i działalność PZPR", realizowanego w Instytucie Pamięci Narodowej od 2012 r. Książka zawiera 16 artykułów o zróżnicowanej tematyce, lecz powiązanych wspólnym wątkiem rządzącej w Polsce monopartii PPR/PZPR oraz jej pozycji w państwie i społeczeństwie. Teksty ukazują mechanizmy zarządzania komunistycznym państwem i oddziaływania partii na różne sfery życia: politykę wewnętrzną i zagraniczną, sądownictwo, e...
Mówiąc i pisząc dzisiaj o rozkwicie prasy żydowskiej w II Rzeczypospolitej, zapomina się, że w dużej mierze odpowiedzialna była za to działalność litwaków - migrantów ze strefy osiedlenia i z głębi Rosji, którzy na początku XX w. przynieśli do Królestwa Polskiego ideę narodu żydowskiego jako wspólnoty politycznej mającej obowiązki, ale i prawa. Wspólnota ta była konstruowana na lamach i za pomocą prasy codziennej w języku jidysz, budząc zaniepokojenie polskiej opinii publiczn...
Prezentowana monografia przedstawia efekty prac badawczych dr Karoliny Studnickiej–Mariańczyk — adiunkta w Instytucie Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Autorka, wykorzystując obszerny materiał źródłowy, ukazała proces formowania domeny należącej do Korabitów Ostrowskich, skupionej wokół maluszyńskiego klucza, omówiła sposób prowadzenia zarządu oraz scharakteryzowała rozwój gospodarstwa rolnego, hodowli zwierzęcej i zakładów przetwórczo–przemysłowych. Najwięk...
Publikacja oparta na materiałach rękopisów z archiwów wileńskich (Litewskiego Archiwum Historycznego, Archiwum Litewskiej Akademii Nauk) oraz drukowanych materiałach źródłowych. Zasadniczą jej część stanowią biogramy księży-nauczycieli religii rzymskokatolickiej w szkołach średnich kresów północno-wschodnich Rzeczypospolitej w okresie między powstaniem listopadowym i styczniowym. Poprzedzone obszernym wstępem, biogramy te wpisane zostały w dzieje stosunków kulturalnych polsko...
Książka to wynik 3–letnich badań terenowych prowadzonych przez pracowników naukowych i studentów w zachodniej Macedonii — kraju zamieszkałym przez egzystujące obok siebie różnorodne społeczności etniczne o odmiennych zwyczajach, językach, wyznające zarówno prawosławie, jak i islam, naznaczonym napięciem politycznym między Macedończykami i Albańczykami. Obserwacje poczynione z perspektywy wspólnoty lokalnej i głównie w kontekście różnych aspektów życia codziennego ukazują, j...
Trzydzieści pergaminowych map, namalowanych w XV wieku przez Nicolausa Germanusa na podstawie współrzędnych geograficznych określonych w dziele Ptolemeusza, zainspirowało Jacka Dehnela do napisania zbioru trzydziestu krótkich utworów, utrzymanych w różnych stylistykach. Te apokryficzne miniatury literackie, stworzone z okazji wyjątkowej ekspozycji: Świat Ptolemeusza – włoska kartografia renesansowa w zbiorach Biblioteki Narodowej, stanowią szczególny, artystyczny przewodnik p...
Książka stanowi trzeci tom cyklu o politycznej historii Stanów Zjednoczonych XX w. Ten tom pokazuje aż trzy prezydentury republikanów. Rozpoczyna się w czasach prosperity po pierwszej wojnie światowej. Kończy w dobie wielkiego kryzysu, który doprowadził do odsunięcia – po 12 latach Partii Republikańskiej od władzy. Jest to historia niezwykle burzliwego okresu w dziejach Ameryki. Od próby zrealizowania ideału państwa patronującego nieskrępowanej gospodarce wolnorynkowej, po z...
Krytyczne stanowisko wobec dziejów I Rzeczypospolitej stało się w okresie międzywojennym dominujące w historiografii polskiej. Również w okresie po II wojnie światowej stosunek do przeszłości okazał się być kontynuacją tradycji stańczykowskiej. Stało się tak z zupełnie zrozumiałych względów, dla komunistów takie pojęcia jak wolność polityczna, prawa polityczne, w tym prawo do oporu wobec władzy stanowiły zagrożenie. Należało zatem podjąć wszystkie możliwe działania zmierzając...
Zdemaskowana szokująca prawda o tajnym amerykańskim projekcie wojskowym HAARP to nie fantastyka naukowa. To potencjalnie zabójcza rzeczywistość. Gigantyczny kompleks 180 anten nadawczych wysokich częstotliwości na Alasce oficjalnie służy do badania jonosfery. Czym jest naprawdę? Programem naukowym czy bronią ostateczną? HAARP to broń, która pozwala zniszczyć wszystkie satelity i międzykontynentalne pociski balistyczne. Sprowadzać na wybrany cel falę promieniowania równie ni...
Skrytobójcze zamachy, polityczne zabójstwa, zagadkowe śmierci celebrytów, machinacje rządów Zdemaskowane kulisy współczesnych spisków: zamachy na Fidela Castro, strzały do Jana Pawła II, śmierć księżnej Diany… Są dwa rodzaje historii: jedna znana, powszechnie dostępna, i druga – utajniona i ukryta. Jej zwolennicy wierzą, że istnieją konspiracje stawiające sobie za cel zatajenie prawdy. To wyznawcy teorii spiskowych. JOHNATAN VANKIN i JOHN WHALEN są nagradzanymi dziennikarza...
Nieznane, najbardziej utajnione szpiegowskie akcje aliantów i państw Osi Autor militarnych bestsellerów sprzedanych w Polsce w ponad 100 000 egzemplarzy NIEZNANA WOJNA WYWIADÓW I KONTRWYWIADÓW 1939–1945: dywersja, sabotaż, dezinformacja, szantaż, fałszerstwa, porwania, zamachy, zabójstwa. • Nazistowski szpieg na Kapitolu • Dziesięć wtyczek w najwyższym dowództwie Hitlera • Biskup w przebraniu • Plan zbombardowania Stanów Zjednoczonych • Hitlerowscy piloci samobójcy • Rozbr...
Niniejsza książka przedstawia zderzenie dwóch skrajnych wizji funkcjonowania sądownictwa: niezależnego i samorządnego („Solidarność”) oraz podległego władzy (PZPR). Publikacja prezentuje wpływ, jaki na środowisko sędziowskie wywarła „solidarnościowa” rewolucja oraz bogatą dyskusję publiczną nad reformą sądownictwa z lat 1980-1981. Koncepcje wysuwane wówczas przez „Solidarność” dekadę później stały się podstawą prze-mian w sądownictwie w okresie transformacji ustrojowej w Pols...
Doceniając dotychczasowy dorobek polskiej i polonijnej historiografii, a także wartość prac Autorów amerykańskich, nie sposób nie zauważyć widocznego braku monografii źródłowej, obejmującej kilka, co podkreślmy, pełnych relacji polskich uczestników wojny secesyjnej. Brakuje zatem swoistego podbudowania dokonań naszych Rodaków na bazie źródeł. Niniejsze opracowanie Relacji polskich uczestników wojny secesyjnej stara się zapełnić tę lukę. Dodatkowo widoczna jest z jednej strony...
Społeczność japońska w Stanach Zjednoczonych, mająca swoją ciekawą i bogatą historię, przez dłuższy czas nie była obiektem poważniejszych studiów na gruncie amerykańskim. Dopiero z czasem, wiele lat po drugiej wojnie światowej, badania nad imigracją, położeniem i przeszłością Nikkei podjęli na szerszą skalę przede wszystkim historycy japońskiego pochodzenia kolejnych pokoleń, Nisei i Sansei, zadomowionych już w USA i tam wykształconych obywateli amerykańskich. Byli oni dumni ...
Już w nocy 26 sierpnia usłyszano w obozie protestanckim pod Frankfurtem wystrzał armatni, który sugerował, że Hiszpanie podjęli jakąś akcję. Margrabia von Ansbach wyprawił na drugą stronę kornety jazdy, aby rozpoznały sytuację. Powracające podjazdy informowały, że armia katolicka opuściła swoje leża pod Hochst i ciągnie w kierunku Moguncji. Kiedy książęta protestanccy dowiedzieli się o zamiarze sforsowania Renu przez Spinolę, rankiem 27 sierpnia w pośpiechu opuścili obszar wo...
Prezentowana monografia koncentruje się wokół zagadnień związanych z archiwum – rozumianym jako miejsce gromadzenia i przechowywania dokumentów życia społecznego: codziennego i oficjalnego – akt urzędowych i prywatnych, zbiorów o szczególnym znaczeniu, różnej proweniencji i rozmaitym charakterze (źródła pisane, ikonograficzne, kartograficzne, materiały audiowizualne itp.), pełniących zadanie swoistego „strażnika” ludzkiej pamięci. fragment Wstępu...
Odradzająca się po latach niewoli Rzeczpospolita uzyskała dostęp do niewielkiego, mierzącego raptem 75 km pasa wybrzeża, na którym poza przystaniami rybackimi nie było żadnego portu. Mimo, że Rzeczpospolita ponownie uzyskała dostęp do morza, napotkała na swej drodze problemy natury gospodarczej, politycznej i militarnej. Jedną z najważniejszych kwestii była wówczas możliwość kontynuowania walk w obronie granic oraz możliwość sprowadzania materiału wojennego z zagranicy. Port ...
Na ile ów naszkicowany sarmacki mos polonicum stanowił część kultury obyczajowej Europy, a na ile był tworem egzotycznym, wyłamującym się z ogólnoeuropejskiej wspólnoty? Odpowiedź w wielkim skrócie nie jest łatwa i grozi uproszczeniami. Niemniej trzeba zauważyć, że chrześcijańsko-łacińskie podłoże polskiej kultury i polskiego obyczaju determinowało ich kształt w zasadniczy sposób nie tylko w średniowieczu, ale i w stuleciach nas interesujących. Czerpiąc soki z prastarych słow...
Ujawnione kulisy zamachu w Dallas W 1970 roku zaczęły krążyć w Ameryce fotokopie dokumentu zatytułowanego Nomenclature of Assassinati on Cabal (Szczegóły morderczego spisku). Autor ukrył się pod pseudonimem William Torbitt . Dokument Torbitta oskarża o udział w zabójstwie prezydenta Johna F. Kennedy’ego organizacje i ludzi, którzy do tej pory pozostawali poza podejrzeniami. • Jaką rolę w zabójstwie odegrały NASA i tajna agencja kierowana przez Wernera von Brauna? • Czy za z...
W niniejszej pracy autor stawia sobie za cel zarys portretu czczonego powszechnie boga Besa ze szczególnym uwzględnieniem jego militarnej formuły ikonograficznej. Prezentując obraz wojowniczego bóstwa, należy określić czas i miejsce kultu, jego charakter oraz prerogatywy, zidentyfikować charakteryzujące go atrybuty oraz określić stosunek i stopień asymilacji tego opiekuńczego boga z innymi bóstwami, jak również odnieść się do ogromnej popularność Besa poza granicami Egiptu....
W 1415 r. morderstwo w imię prawa na Janie Husie sprowokowało z biegiem czasu wybuch powstania w Królestwie Czeskim. Husycki ruch rewolucyjny był skierowany przeciwko monarchii, niemieckiej arystokracji oraz hierarchii kościelnej. Przez prawie 20 lat wojska husyckie i później zawodowe wojska polne z powodzeniem odpierały inwazje „krzyżowców”, przy czym swoje zwycięstwa zawdzięczały one kadrze dowódczej oraz wykorzystaniu wagenburgu. Ten zadziwiający okres w dziejach wojskowoś...
3 września 1864 generał-major Unii, William Tecumseh Sherman, telegrafował do Departamentu Wojny w Waszyngtonie: „Atlanta jest nasza, ostatecznie zdobyta”. Zdobycie klejnotu Południa dzień wcześniej zakończyło zaciętą, czteromiesięczną kampanię na zachodnim teatrze wojny secesyjnej i spowodowało wybuch radości na całej Północy. Co ważniejsze, zapewniło ono prezydentowi Abrahamowi Lincolnowi reelekcję dwa miesiące później. W poniższej pracy James Donnell przedstawia cała kamp...
Nowa, fundamentalna praca Franza A.J. Szabo, oparta na ponownym zbadaniu źródeł i własnych badaniach w Austriackich Archiwach Państwowych, to naukowa, ale przystępna i inspirująca ocena wojny na kontynencie - pierwsza od niemal stulecia. Profesor Szabo kwestionuje utrwalony mit, jakoby zwycięstwo w wojnie siedmioletniej przyniosły umiejętności militarne i wytrwałość króla Prus, zwanego często Fryderykiem Wielkim. Twierdzi natomiast, że państwo to nie zwyciężyło, a zaledwie pr...
Kultura strategiczna Turcji za czasów Atatürka stanowi studium przypadku rozwoju kultury strategicznej w szczególnym momencie transformacji kulturowo-politycznej Turcji. Autorka omawia źródła kultury strategicznej, wskazuje kulturowe aspekty, na których się ona opiera, oraz analizuje jej nośniki i skutki. W polskiej literaturze przedmiotu nie istniała do tej pory tak precyzyjna analiza kultury strategicznej omawianego państwa, dlatego publikację należy uznać za nowatorską. W ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
