Tradycje łacińskiej metropolii lwowskiej sięgają XIV wieku i czasów panowania Kazimierza Wielkiego (1333–1370), który kontynuując dzieło jednoczenia ziem Królestwa Polskiego, zapoczątkowane przez swego ojca Władysława Łokietka, przyłączył z pomocą Węgier, Ruś Halicką do Korony w 1349 roku. Jednocześnie zwrócił się do papieża Urbana V o ustanowienie na tym terenie prowincji kościelnej. Na przestrzeni wieków granice metropolii lwowskiej ulegały częstym zmianom. Te zmiany determ...
Okres autonomii galicyjskiej był dla Nowego Sącza czasem wielkiego skoku cywilizacyjnego. Dzięki polityce państwowej i samorządowej miasto rozwijało swoją infrastrukturę, a katalizatorem przemian stała się kolej. Pęd ku nowoczesności trwał do wybuchu I wojny światowej, to była prawdziwa „belle epoque” miasta. Po 1918 r., w odrodzonej Polsce, sądeczanie musieli stawić czoła wielu problemom z jakimi wcześniej się nie spotykali. Wszystkie opisane w książce zjawiska społeczne sp...
Publikacja składa się z dwóch części: naukowej i źródłowej. W pierwszej swoje artykuły zaprezentowali: dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys, dr hab. Elżbieta Słabińska, dr Edyta Majcher-Ociesa, dr Tomasz Domański, dr Marek Maciągowski, Agnieszka Dziarmaga i Bartłomiej Gierasimowicz. Dotyczą one: kultury i przejawów religijności społeczności wyznania mojżeszowego, szkolnictwa, aktywności gospodarczej ludności żydowskiej, wizerunku Chmielnika jako przykładowego sztetla tego okresu, ek...
Sporo pisze się o Józefie Piłsudskim, ale rzadko oddaje się głos jemu samemu. W tej książce jest inaczej. Tu Marszałek przemawia do nas wprost. Rozmów z nim spisano podczas jego życia nie za wiele, jeszcze rzadziej były publikowane w formie książkowej, trwałej – toteż nie są zbyt znane. A szkoda, gdyż Komendant bardzo dużo opowiadał w nich o sobie; o swoim życiu prywatnym, ale i swoich poglądach na Rzeczpospolitą oraz Europę. Są one nieraz nawet bulwersujące, ponadto często ...
Aby upamiętnić Osobę Profesora redaktorzy tomu zdecydowali się przygotować pracę będącą pewnego rodzaju księgą "im memoriam". Składają się na nią teksty przesłane przez Uczniów, Przyjaciół i Znajomych. Problematyka poszczególnych artykułów została zaproponowana przez ich Autorów, ale jest ona również zgodna z zainteresowaniami Profesora. "Lubliniana", losy Polaków na wychodźstwie, problematyka mniejszości narodowych i religijnych, dzieje II Rzeczypospolitej, relacje międzynar...
Lublin to wyjątkowe miasto o wielowiekowej tradycji, które zachwyca bogactwem i różnorodnością architektury. Dziś zapraszamy na spacer po nieistniejącym Lublinie. Zatrzymane w kadrze obrazy oddają klimat miasta sprzed lat. Przed nami dzielnica żydowska i ulica Szeroka – najstarsza ulica Podzamcza, na której skupiało się życie lubelskich Żydów. Dalej widzimy niegdyś pełen rozemocjonowanej publiczności tor wyścigów konnych. Czas odcisnął na mieście swoje piętno. Zniknęły ulice,...
Leżący na zachodnich rubieżach Polski Gorzów szczyci się wieloma ciekawymi i niezwykłymi historiami. Losy miasta toczyły się dość skomplikowanie. Przez wieki gospodarzami Landsberga an der Warthe byli Niemcy. Po II wojnie światowej propagandowo nadano miastu drugi człon nazwy „Wielkopolski” – choć Gorzów w Wielkopolsce nie leży… I na tym polega paradoks Gorzowa. Historia… tak skomplikowana i nieprzewidywalna. By ją poznać, sięgnijmy po Sekrety Gorzowa. Autor Paweł Staszak za...
"Jak długo przyjdzie nam jeszcze czekać na prawdziwą historię husytyzmu, która ukaże wszystkie straty poniesione przez ziemie czeskie w kontraście do wielkości osiągniętej w czasie panowania Karola IV? Pytanie to padło w czasie dyskusji po wykładzie otwartym i brzmiało prawie jak groźba. Quo usque tandem! Nawet ruch husycki nie jest już tym czym dawniej. W końcu przez cały czas uważano go za okres, kiedy – według słów Františka Palackiego – „Czechy znalazły się u szczytu swoj...
Modernizm w architekturze Łodzi XX wieku, autorstwa Błażeja Ciarkowskiego z Politechniki Łódzkiej i Krzysztofa Stefańskiego z Uniwersytetu Łódzkiego, jest pierwszym, nowatorskim opracowaniem ważnego dla dziejów miasta zagadnienia. W usystematyzowany, chronologiczny sposób prezentuje pojawienie się i rozwój w architekturze Łodzi modernizmu – nurtu, który odcisnął piętno na sztuce XX wieku, a szczególnie ważny był dla architektury. Modernizm oznaczał zerwanie z formami historyc...
Niniejszy tom jest kontynuacją dwóch poprzednich z lat 2009 i 2011. Przedstawia sylwetki oficerów wywiadu polskiego służących w latach 1939–1945 w PSZ na Zachodzie. Biogramy zawierają w miarę możności pełny ich życiorys, a więc przynosi informacje odnoszące się do wątków życiorysu także spoza ich służby wywiadowczej (dane rodzinne, wykształcenie, służba w WP, losy powojenne). Opracowanie oparte zostało przede wszystkim na materiałach archiwalnych znajdujących się w Centralnym...
Celem książki jest ukazanie – w ogólnym zarysie – ewolucji strukturalnej pionu SB Komendy Stołecznej MO i Stołecznego Urzędu Spraw Wewnętrznych w latach 1975–1990. Praca proponuje charakterystykę strukturalną i funkcjonalną Komendy Stołecznej MO/ SUSW. Analiza ma na celu stworzenie pewnego „szkieletu” – instytucjonalno-strukturalnych ram, które można będzie wypełniać treścią w miarę prowadzenia dalszych, pogłębionych badań. Szczególnie istotne może się okazać dostrzeżenie w a...
Piąty tom słownika zawiera 121 biogramów ludzi, którzy nie pogodzili się z powojenną rzeczywistością i w najtrudniejszych czasach prowadzili walkę o niepodległą Polskę. Znajdziemy wśród nich przedstawicieli wszystkich chyba działań powojennej konspiracji: oficerów i żołnierzy struktur poakowskich (Delegatury Sił Zbrojnych i Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”), obozu narodowego (Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego), a także uczestników ruchu ludowego...
Jak to jest, kiedy niespodziewanie pukają do drzwi, w 20 minut każą się spakować i opuścić ciepłe mieszkanie? Jak to jest pozostawić miejsce urządzane przez kilka lat i udać się w nieznane? Co stało się z rzeczami w opuszczonych domach? Czy po wojnie mieszkańcom udało się do nich powrócić? Osiedle Montwiłła-Mireckiego powstało w Łodzi w okresie międzywojennym. To perła modernistycznej architektury. Na osiedlu mieszkali lekarze, urzędnicy, wojskowi i policjanci, a także artyśc...
Walka o tron, władzę, pozycję. Przed kolejnymi władcami Rosji stawały wyzwania, którym należało sprostać, a wbrew pozorom nie było to łatwe. Rodzinne relacje, związki z dworami Europy, carskie rezydencje mają swoje sekrety, a życie potężnej dynastii Romanowów pełne jest tajemnic. Dlaczego królowa Wiktoria nie została cesarzową Rosji? Czy ostatnim carem Rosji był Mikołaj II, czy jego młodszy brat Michał? Dlaczego Polka – caryca Agafia, z domu Gruszecka stała się prekursorką ro...
Dlaczego Marek Hłasko nie chciał iść do wojska? Dlaczego Edwardowi Linde-Lubaszence chciano złamać karierę? Czy Zbigniew Herbert przechytrzył bezpiekę? Czy polscy artyści odważyli się protestować przeciwko inwazji na Czechosłowację w 1968 r.? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań Czytelnik znajdzie w książce Artyści, PRL i bezpieka. Miłosz, Herbert, Hłasko, Kulmowa, Raszka, Kaczmarski… To między innymi biografie pisarzy, aktorów, muzyków naznaczyły czasy PRL, kiedy władza nie...
To niezwykłe miejsce jest położone na lewym brzegu Wisły. Do 1938 roku było samodzielnym miastem. Historię Podgórza kształtowali wyjątkowi mieszkańcy i dwa szczególne miejsca. Na skraju Podgórza położony był poligon artyleryjski Twierdzy Toruń, a na lewobrzeżu wzniesiono główny dworzec kolejowy Torunia. Dziś trudno wyobrazić sobie, jak wyglądałby Podgórz bez kolei i garnizonu. Przez wieki Podgórz opierał się włączeniu do Torunia. Ta książka to opowieść o życiu podgórzan w XIX...
Wśród świstu kul i w gwarze kawiarni - alkoholowe dzieje Polski od Wielkiej Wojny po wrzesień 1939 roku. Po trudach wojennych Legionów, powstaniach i zwycięskiej walce z bolszewikami w 1920 roku Polska odzyskała i ugruntowała swą niepodległość. Odrodziła się jako II Rzeczpospolita, a radość, podniecana potężnymi dawkami alkoholu, była widoczna szczególnie w miastach. Uwidoczniło się to między innymi w rozkwicie dancingów z grającymi głośno jazzbandami, gdzie bawiono się do up...
Książka opisuje fascynujące losy trzech starożytnych władczyń: królowej Halikarnasu Artemizji, celtyckiej królowej Boudiki i królowej Orientu Septymii Zenobii, dwóch arystokratek: Litwinki Emilii Plater i Greczynki Laskariny Boubouliny oraz dwóch kobiet wywodzących się z ludu: lotaryńskiej pasterki Joanny d’Arc i Indianki Lozen. Córki Spartakusa to opowieść o mądrych, dzielnych, szlachetnych kobietach, które walcząc z niewolą i poniżeniem, zaciągały się do wojska, stawały na...
Rola Wielkopolski w odbudowie państwowości polskiej Włodzimierz Lewandowski, powstaniec wielkopolski, publicysta i historyk, to jeden z najwybitniejszych znawców dziejów powstania wielkopolskiego. Jak sam pisze, na ten fragment historii należy spoglądać szerzej i zamiast o powstaniu wielkopolskim należy pisać o udziale Wielkopolski w odbudowie Rzeczypospolitej w latach 1918 i 1919. Jego praca jest pierwszą próbą syntetycznego ujęcia udziału Wielkopolski w tym procesie....
Był taki czas, kiedy tysiące Polaków z ziem wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, w wyniku wojny i rewolucyjnej pożogi, utraciło swoje rodzinne domy. Tłumy kresowych uchodźców ruszyły wówczas m.in. do Warszawy, Krakowa, Poznania. A gdy tam zabrakło miejsca – także do Bydgoszczy. Od lipca 1920 r. bydgoskie domy, w których wcześniej królowało głównie twarde niemieckie słowo, zaczęła wypełniać śpiewna kresowa mowa. Razem z byłymi właścicielami pięknych pałaców, okazałych kamienic ...
Niniejszy tom jest dedykowany pamięci prof. Józefa A. Gierowskiego, założyciela Międzywydziałowego Zakładu Historii i Kultury Żydów w Polsce (1986), jednostki badawczej, która dała początek krakowskiej judaistyce, a której bezpośrednim spadkobiercą jest Instytut Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Powstanie tomu zostało zainspirowane obradami prowadzonymi podczas konferencji „Żydzi polscy w oczach historyków” zorganizowanej w 2016 roku w związku z obchodami dziesiątej ro...
Czwarty, dopełniający monumentalny cykl poświęcony historii XIX wieku, tom fundamentalnego dzieła brytyjskiego historyka, pozwalający zrozumieć destrukcyjną i zarazem twórczą naturę ostatniego stulecia. Osobisty i erudycyjny wykład historii od początku I wojny światowej do rozpadu Związku Radzieckiego w roku 1991. Wielowymiarową narrację historyczną wzmacniają wyraziste poglądy autora i perspektywa zarazem świadka jak i uczestnika wydarzeń oraz szczególny dar syntezy, pokazuj...
Autorki przedstawiły bardzo atrakcyjną i nowatorską książkę, łączącą wątek opowieści biograficznej z prezentacją rysunku i malarstwa głównego bohatera. Jest nim jeden z tysięcy polskich żołnierzy – tułaczy, który po klęsce wrześniowej nie złożył broni i przez Karpaty ruszył do Libanu i dalej do Syrii, gdzie zameldował się w nowo sformowanej polskiej Brygadzie Karpackiej właśnie. Jak wiadomo, historiografia polskiego czynu zbrojnego w II wojnie światowej i dziejów emigracji po...
Książka francuskiego historyka, opowiada historię wyjątkowej kobiety z zamierzchłych czasów, „pierwszej królowej Francji”, którą ze względu na sposób sprawowania władzy można uznać za jedną z twórczyń średniowiecznej cywilizacji. Śródziemnomorskie korzenie, a zarazem umiejętność przystosowania się do nowej, barbarzyńskiej rzeczywistości czynią z niej postać na granicy dwóch światów, starożytnego i średniowiecznego, dlatego autor nie waha się porównać jej do papieża Grzegorza ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
