Wśród wielu wydarzeń Wielkiej wojny operacja łódzka zajmuje miejsce szczególne. Wyróżnia się wśród innych batalii przede wszystkim niezwykłym, manewrowym sposobem prowadzenia walki, zupełnie niepodobnym do charakteru ówczesnych bitew. W pierwszym jej okresie to Niemcy prowadzili finezyjne manewry, natomiast później to Rosjanie stawali na wyżynach myśli taktyczno-operacyjnej, zadziwiając mobilnością swoich jednostek.
Klęska 6 armii nad Wołgą nie była, jak się często uważa, punktem zwrotnym w zmaganiach na froncie wschodnim. Rozstrzygający zwrot przyniosła dopiero bitwa na Łuku Kurskim latem 1943 r. Po Kursku nastąpiło pasmo nieprzerwanych niemieckich klęsk, które zaprowadziło Werhmacht do punktu wyjścia, nad Wisłę i Bug, skąd ruszyła jego ofensywa w czerwcu 1941 r. Działania na Wschodzie w roku 1943 i w pierwszej połowie roku 1944, omówione w tym tomie, są kontynuacją treści tomu poprzedn...
Kategoria tożsamości jest wszechobecna. Wspomaga zarówno nasze codzienne, zwyczajne działania, jak i odkrycia naukowe, wpływa na dokonywane sądy i wyrażane opinie, ustala wyznawane hierarchie wartości i formułowane poglądy. Samo pojęcie, choć towarzyszące nam na co dzień, zwykłe i proste jednak nie jest. Pojawia się jako rezultat filozoficznej refleksji i precyzyjnej analizy bytu, dążącej ku odpowiedzi na pytanie: dlaczego byt jest bytem, dlaczego jest sobą, dlaczego jest tym...
To zdumiewające, że tak długo trzeba było czekać na ukazanie się "Bastionu nad Sanem" po polsku, tym bardziej, że książka ta wielokrotnie pojawiała się już w bibliografiach popularnych dzieł, jak na przykład "Tajemnice przemyskiej twierdzy" Jana Różańskiego. Obficie czerpał z "Bastionu nad Sanem" Franz Forstner, autor monografii Twierdzy z lat osiemdziesiątych, wydanej w Polsce w 2000 r. Wartości pracy Heidena nie powinna przekreślać zaangażowana ideowo przemowa, czy, nielicz...
Wydanie, które obecnie ujrzy światło dzienne tym różni się od pierwszego polskiego przekładu, że na przykładzie tekstu samego M. Blocha pokazuje „otwarty” i „niezakończony” charakter dzieła historycznego. Dzięki pracy najstarszego syna M. Blocha, Etienne‘ a, możemy przynajmniej trochę prześledzić, w jaki sposób sam Bloch redagował i zmieniał swoje dzieło. Rzecz oczywista, że wartości tej książki nie wyczerpują możliwości wpisania jej jako głosu, co prawda z oddali, w ważnych ...
Peter Burke pokazuje, jak świadectwa wizualne ( malowidła, rzeźby, grafiki, fotografie, filmy) mogą być wykorzystywane przez badaczy przeszłości nie tylko jako uzupełnienie dokumentów pisanych lecz także jako samodzielne źródła informacji. Autor kładzie duży nacisk na krytyczna metodę interpretacji, odczytywanie danego dzieła w ideologicznym i kulturowym kontekście jego powstania. Ze wszech miar wciągający wykład, pokazujący, jak za pomocą sztuk pięknych, grafik, fotografii,...
Wojna secesyjna była zdecydowanie najbardziej krwawym konfliktem w dziejach Ameryki. Wynikła na tle kryzysu politycznego spowodowanego kwestią niewolnictwa, w efekcie stworzyła warunki do powstania nowoczesnego amerykańskiego państwa narodowego. Niniejsza książka łączy zajmującą opowieść z analizą oraz bieżącą oceną stanu badań nad wojną secesyjną. Ta zwięzła i miarodajna pozycja stanowi niezastąpione wprowadzenie do historii jednego z najważniejszych okresów w nowożytnych dz...
„Dziewięć twarzy Nowego Orleanu” to wielogłosowa biografia miasta olśniewającego i surrealistycznego, ale też zgnębionego, przez które w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat dwukrotnie przetoczyły się huragany – Betsy i Katrina. Te dwa uderzenia żywiołu niczym klamra spinają opowieści dziewięciu niezwykłych bohaterów: milionera, króla i królowej karnawału, emerytowanego fachowca od napraw torowisk, transseksualnego właściciela baru, grającego jazz koronera, poszukującej miłośc...
3 lutego 2017 odbędzie się polska premiera filmu Jackie, z Natalie Portman w roli żony prezydenta Kennedy’ego – Jacqueline Kennedy. Film zdobył nominacje do Złotego Globu i BAFTA 2017, nominacje Amerykańskiej Gildii Aktorów Filmowych i Amerykańskiej Gildii Scenografów 2017. W 2016 otrzymał dwie nagrody na Festiwalu Filmowym w Wenecji i nagrodę Criti cs’ Choice. Kto naprawdę rządził Stanami Zjednoczonymi Nieznane biografie wszystkich żon amerykańskich prezydentów według skal...
W Czystkach etnicznych w Palestynie Ilan Pappé sięga do wydarzenia, bez którego nie można zrozumieć genezy izraelskiej okupacji Palestyny, a także charakteru najdłuższego konfliktu na Bliskim Wschodzie. Izraelski historyk pisze o Nakbie, brutalnej czystce etnicznej na 800 tys. ludzi, która stała się fundamentem państwa Izrael. Rozpoczęta przez bojówki syjonistyczne na początku 1948 r., pół roku przed proklamowaniem państwa żydowskiego i wybuchem wojny izraelsko-arabskiej, prz...
Książka pokazuje, w jakiś sposób rozmaite znaki dyskursywne, performatywne i wizualne przywołują, choć nie zawsze w sposób oczywisty, skojarzenia z Zagładą. Znaki te manifestują się w wypowiedziach potocznych, artystycznych, naukowych i w różnych mediach – w słowie mówionym, pisanym, w druku, fotografii, filmie, architekturze czy wielogatunkowych głosach internetowych. Odwołują się nich zarówno kibice piłki nożnej, jak i bywalcy wystaw sztuki współczesnej, zarówno miłośnicy a...
Publikacja zawiera 76 dokumentów NKGB-NKWD dotyczących zwalczania podziemia polskiego i litewskiego (przetłumaczonych z jęz. rosyjskiego na jęz. litewski i polski), w aneksie znajduje się 10 dokumentów wytworzonych przez podziemie polskie i litewskie oraz meldunki, sprawozdania, depesze, notatki, protokoły, korespondencja urzędowa i inne dokumenty dotyczące sowieckich działań wobec polskiego i litewskiego podziemia w okresie 1944–1945.
Autorka analizuje proces kształtowania się amerykańskiej polityki wobec uchodźców politycznych z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w których władzę w latach czterdziestych przejęli komuniści. W latach 1948-1954 wypracowano mechanizmy współpracy, które umożliwiły Amerykanom wykorzystanie potencjału uchodźców politycznych, a środkowoeuropejskim opozycjonistom lat czterdziestych dały szanse kontynuowania działalności na rzecz „ujarzmionych narodów”. Po raz pierwszy w polskiej h...
Z wielkim uznaniem przyjmuję inicjatywę prof. Małgorzaty Dąbrowskiej dotyczącą przywrócenia narodowej pamięci Stanisława Kościałkowskiego (1881–1960), który z powodu drugiej wojny światowej i powojennej sowietyzacji kraju, ostatnią część swego bogatego w wydarzenia życia spędził poza ojczyzną, również tą małą, która na mocy decyzji welkich mocarstw znalazła się w granicach Związku Sowieckiego. (Z recenzji prof. dr. hab. Tadeusza Wolszy)
Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 r. władze PRL poddały niepokorną część społeczeństwa represjom – ludzi wyrzucano z pracy, aresztowano i internowano. Pod koniec 1982 r. zastosowano również wykorzystywaną już wcześniej metodę – wysyłanie działaczy opozycji do ludowego Wojska Polskiego. Działania te, które twórca stanu wojennego gen. Wojciech Jaruzelski określił mianem „inteligentnej formy internowania”, objęły opozycjonistów uznanych za ekstremistów. Trafili oni jako rez...
Pochodząca ze zbiorów Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce i Biblioteki Polskiej w Paryżu korespondencja Władysława Pobóg-Malinowskiego z Wacławem Jędrzejewiczem jest ważnym źródłem do poznania dziejów polskiej emigracji niepodległościowej po 1945 r. Sens uchodźczemu losowi jej autorów nadawała bowiem wiara w odzyskanie przez Polskę suwerenności. Każdy z nich też na swój sposób uważał się za strażnika pamięci Józefa Piłsudskiego. Oprócz politycznych rozrachunków można odna...
Prezentowana publikacja powstała w ramach projektu badawczego "Struktury i działalność PZPR", realizowanego w Instytucie Pamięci Narodowej od 2012 r. Książka zawiera 16 artykułów o zróżnicowanej tematyce, lecz powiązanych wspólnym wątkiem rządzącej w Polsce monopartii PPR/PZPR oraz jej pozycji w państwie i społeczeństwie. Teksty ukazują mechanizmy zarządzania komunistycznym państwem i oddziaływania partii na różne sfery życia: politykę wewnętrzną i zagraniczną, sądownictwo, e...
Mówiąc i pisząc dzisiaj o rozkwicie prasy żydowskiej w II Rzeczypospolitej, zapomina się, że w dużej mierze odpowiedzialna była za to działalność litwaków - migrantów ze strefy osiedlenia i z głębi Rosji, którzy na początku XX w. przynieśli do Królestwa Polskiego ideę narodu żydowskiego jako wspólnoty politycznej mającej obowiązki, ale i prawa. Wspólnota ta była konstruowana na lamach i za pomocą prasy codziennej w języku jidysz, budząc zaniepokojenie polskiej opinii publiczn...
Prezentowana monografia przedstawia efekty prac badawczych dr Karoliny Studnickiej–Mariańczyk — adiunkta w Instytucie Historii Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Autorka, wykorzystując obszerny materiał źródłowy, ukazała proces formowania domeny należącej do Korabitów Ostrowskich, skupionej wokół maluszyńskiego klucza, omówiła sposób prowadzenia zarządu oraz scharakteryzowała rozwój gospodarstwa rolnego, hodowli zwierzęcej i zakładów przetwórczo–przemysłowych. Najwięk...
Publikacja oparta na materiałach rękopisów z archiwów wileńskich (Litewskiego Archiwum Historycznego, Archiwum Litewskiej Akademii Nauk) oraz drukowanych materiałach źródłowych. Zasadniczą jej część stanowią biogramy księży-nauczycieli religii rzymskokatolickiej w szkołach średnich kresów północno-wschodnich Rzeczypospolitej w okresie między powstaniem listopadowym i styczniowym. Poprzedzone obszernym wstępem, biogramy te wpisane zostały w dzieje stosunków kulturalnych polsko...
Książka to wynik 3–letnich badań terenowych prowadzonych przez pracowników naukowych i studentów w zachodniej Macedonii — kraju zamieszkałym przez egzystujące obok siebie różnorodne społeczności etniczne o odmiennych zwyczajach, językach, wyznające zarówno prawosławie, jak i islam, naznaczonym napięciem politycznym między Macedończykami i Albańczykami. Obserwacje poczynione z perspektywy wspólnoty lokalnej i głównie w kontekście różnych aspektów życia codziennego ukazują, j...
Trzydzieści pergaminowych map, namalowanych w XV wieku przez Nicolausa Germanusa na podstawie współrzędnych geograficznych określonych w dziele Ptolemeusza, zainspirowało Jacka Dehnela do napisania zbioru trzydziestu krótkich utworów, utrzymanych w różnych stylistykach. Te apokryficzne miniatury literackie, stworzone z okazji wyjątkowej ekspozycji: Świat Ptolemeusza – włoska kartografia renesansowa w zbiorach Biblioteki Narodowej, stanowią szczególny, artystyczny przewodnik p...
Książka stanowi trzeci tom cyklu o politycznej historii Stanów Zjednoczonych XX w. Ten tom pokazuje aż trzy prezydentury republikanów. Rozpoczyna się w czasach prosperity po pierwszej wojnie światowej. Kończy w dobie wielkiego kryzysu, który doprowadził do odsunięcia – po 12 latach Partii Republikańskiej od władzy. Jest to historia niezwykle burzliwego okresu w dziejach Ameryki. Od próby zrealizowania ideału państwa patronującego nieskrępowanej gospodarce wolnorynkowej, po z...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
