Powieść Elizy Orzeszkowej, przybiera formę listownego dwugłosu – korespondencji między Seweryną Zdrojowską oraz Tomaszem Rodowskim. Listy Tomasza pisał początkowo Tadeusz Garbowski, jednak nie ukończył swojej części – Orzeszkowa sama dokończyła dzieło. Korespondencja dotyczy sporów światopoglądowych – bohaterowie prezentują różne stanowiska w kwestii religii, moralności czy stosunku do świata. W tle rysuje się też wątek miłosny.
