Motorowery to bardzo ważne pojazdy w naszej historii! Choć dziś jeździmy nowoczesnymi samochodami lub szybkimi motocyklami, to właśnie poczciwe Komary, Romety czy importowane Jawki były dla większości z nas początkiem przygody z motoryzacją. Pierwszym pojazdem silnikowym, którym jeździliśmy.Przedwojenna historia to krajowe „setki”, które były ówczesnymi motorowerami. Pamiętne marki: SHL, Podkowa, Niemen, Perkun, Wul-Gum oraz spora gama pojazdów zagranicznych. Powojenna histor...

Lata PRL-u nie były łaskawe dla twórców filmowych. Reżyserzy, niczym członkowie sekcji gimnastycznej, musieli nauczyć się wielu akrobatycznych figur, by uniknąć starcia z władzą. Jednocześnie to właśnie w tych trudnych czasach powstały największe polskie dzieła fabularne i dokumentalne, rodzime filmy były popularne za granicą, a gwiazdy kina Polski Ludowej do dziś świecą najjaśniejszym blaskiem. Krytyk filmowy i dziennikarz Piotr Czerkawski rozmawia z reżyserami, którzy na s...

NSZZ „Solidarność”, powstały w konsekwencji fali strajków latem 1980 r., odegrał niezwykle istotną rolę nie tylko w najnowszej historii Polski, ale i naszej części Europy. To fenomen w historii nie tylko Europy, ale także świata. Dlatego to fenomenalne zjawisko społeczne i polityczne pilnie warto i trzeba dokumentować, badać, opisywać, a następnie ustalenia historyków i innych badaczy popularyzować w społeczeństwie. Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, której ...

Są tylko dwie rzeczy niezwyciężone na świecie – Armia Czerwona i polski turysta Radziecki celnik, lotnisko Moskwa – Wnukowo Jesteśmy za biedni, aby spędzać urlop w kraju Jeden człowiek z dobrą intuicją i 850 pogardzanych w kraju krawatów na gumkę wywołało modową rewolucję w kazachskiej Ałma Acie. Najazd polskich letników w maluchach na Grecję doprowadził do fali bankructw tamtejszych producentów namiotów, śpiworów, parasoli i kuchenek gazowych. Jedna zaledwie szczegółowa ...

Przedmiotem badania nie jest fakt historyczny, ale sposób jego językowej bądź wizualnej reprezentacji. Całość owych reprezentacji składa się na wirtualny świat, który oddziela nas od rzeczywistości zewnętrznej. O ile historyk stara się dotrzeć do owej rzeczywistości zewnętrznej, o tyle zadaniem literaturoznawcy jest analizowanie sposobu jej zapośredniczenia poprzez reprezentacje. Przedmiotem badania nie jest zatem historia PRL, ale sposoby reprezentowania owej historii w różn...

PRL Życie towarzyskie elit. Bale, bankiety, prywatki. Kolejny z serii tytuł autora bestsellerów historycznych, sprzedanych łącznie w milionie egzemplarzy. W swoim cyklu o peerelowskiej rzeczywistości tym razem zajmuje się celebrytami epoki. Sprawdza, gdzie i z kim bywali, co dokładnie robili, i dlaczego - choć nie wpisywali się z jedyną słuszną linię, linię partii – także jej notable chcieli być jak oni. Temat modny, więc to nie tylko gratka dla miłośników literatury faktu s...

Uprowadzenie i zamordowanie Bohdana Piaseckiego początkowo było sensacją dnia, potem przedmiotem śledztwa angażującego w ciągu 25 lat ogromne siły i środki. Śledztwo wywołało ze zrozumiałych względów wielkie emocje wówczas, a o jego przebiegu toczy się dyskusja do dziś. Każda historia może mieć kilka wersji. Historia z pogranicza polityki i przestępstwa kryminalnego, a szczególnie taka w której nie znaleziono winnego, ma zwykle kilka wersji. Ta ma ich wyjątkowo dużo. Działal...

Książka Toma Junesa przybliża fenomen niezależnego ruchu studenckiego w komunistycznej Polsce. Wartością tej pracy jest spojrzenie na zjawisko w długiej perspektywie, co pozwoliło na uchwycenie jego dynamiki i zmienności zachodzących w powojennym czterdziestopięcioleciu.

To, co najciekawsze, zazwyczaj dzieje się na zapleczu. Kim była kalkulatorka? Do jakiego warszawskiego lokalu można było się dostać tylko windą? Jak wyglądały dancingi i jak wodzirej „podkręcał” zabawę? Gdzie odbyła się pierwsza dyskoteka, a gdzie striptiz? Czy w barach mlecznych sztućce - jak u Barei - były na łańcuchach? Jak można było zostać dyskdżokejem i skąd brało się płyty? Kto w Maximie w Gdyni „sypał zielonymi”? Jak można było dorobić do pensji w WARS-ie i...

Londyński rodowód PRL podejmuje całkowicie pominięty zarówno w historiografii PRL, jak i obecnie, temat pierwotnych źródeł powstania Polski Lubelskiej. Autor płynie zdecydowanie pod prąd rozpowszechnionej dzisiaj opinii, jakoby Stalin niemal od początku przygotowywał narodziny Polski Lubelskiej, której końcowym przystankiem był właśnie PRL. Takiemu rozumowaniu autor przeciwstawia opinię przeciwną: to "Polski Londyn" w bezmiarze naiwności i uporu niechcący torował drogę w PRL-...

O bezpiece cywilnej, znanej jako UB (Urząd Bezpieczeństwa) i SB (Służba Bezpieczeństwa) – słyszał każdy Polak. Wojskową Służbę Wewnętrzną większość z nas kojarzy tylko z kontrwywiadem wojskowym. W istocie, organa WSW były typową bezpieką wojskową, policją polityczną, która na co dzień ściśle współpracowała z bezpieką cywilną. Sowiecki rodowód i zbrodnie założycielskie ** Szkoły janczarów ** Tajne i jawne struktury organizacyjne ** Kontrola nad Wojskiem Polskim ** Współpraca ...

W zamierzeniu powojennych władz komunistycznych badania nad religią i religijnymi zjawiskami miały wspomagać działania prowadzące do laicyzacji życia społecznego i ograniczenia wpływów Kościoła. Z tego powodu w okresie tzw. demokracji ludowej rozwój religioznawstwa jako niezależnej dyscypliny naukowej niezmiernie utrudniano. Środowisko religioznawcze, instytuty badawcze, a także dydaktyka akademicka nie były wolne od ideologizacji i instrumentalnego wykorzystania do celów i...

Kogo nazywano „Czerwonym Księciem”? Kim był serialowy bohater wszechczasów? Kto uchodził za najsłynniejszego erotomana PRL-u? W czasach wszechobecnej szarzyzny PRL-u celebryci, kochani przez tłumy i rozpieszczani przez władzę, jawili się przeciętnemu obywatelowi niczym rajskie ptaki, istni królowie życia. Na temat owych sław krążyły rozmaite, często rozdęte do gra¬nic absurdu, a nawet krzywdzące plotki, czego na własnej skórze doświadczył niejeden z nich. Iwona Kienzler snuj...

NSZZ „Solidarność”, powstały w konsekwencji fali strajków latem 1980 r., odegrał niezwykle istotną rolę nie tylko w najnowszej historii Polski, ale i naszej części Europy. To fenomen w historii nie tylko Europy, ale także świata. Dlatego to fenomenalne zjawisko społeczne i polityczne pilnie warto i trzeba dokumentować, badać, opisywać, a następnie ustalenia historyków i innych badaczy popularyzować w społeczeństwie. Publikacja ma na celu możliwie wszechstronne przedstawienie ...

Kraśnicki porucznik Borewicz nazywał się Andrzej Szulc i był kapitanem. Prawnik z wykształcenia, inteligentny, cyniczny, w milicji znalazł się z powodu łatwiejszego życia, które sobie cenił, nienawidząc troski o codzienny byt. Pewne wydarzenia w mieście pokrzyżowały plany kapitana, wplątując go w historię zapoczątkowaną jeszcze w czasie okupacji niemieckiej. Im dłużej Szulc prowadził śledztwo, im bardziej wgłębiał się w przeszłość, tym bardziej tracił pewność, czy na pewno ch...

Czasy PRL obfitowały w trudne wydarzenia polityczne i społeczne, pełne napięć, niepokojów, niestabilności i obaw o przyszłość. Ludzie, którym przyszło w nich żyć, starali się jednak odnaleźć w tych warunkach szansę na jak najbardziej ciekawą i godną egzystencję, w której można było realizować się zawodowo i prywatnie, zapewnić sobie i swoim bliskim jak najlepsze warunki do życia, a także rozwijać własne zainteresowania i pasje. W której czuć było upragniony oddech wolności: t...

Przełom sierpnia i września 1945 roku. Sala wykładowa w gmachu Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego pęka w szwach. Jarosław Iwaszkiewicz, przed momentem jednogłośnie wybrany na prezesa Związku Zawodowego Literatów Polskich, wyzna, że czuje się jak ojciec i opiekun zrzeszonych pisarzy. Domy pracy twórczej, przydziały mieszkań, talony, wyjazdy zagraniczne czy emerytury twórcze – Związek dbał o pisarzy, którzy zgodnie z aktualną linią partii realizowali dyrektywy id...

Już drugie pokolenie Polaków otrzymuje wybiórczą i szczątkową wiedzę o realiach Polski w latach 1945–1989, czyli o PRL. Powszechna indoktrynacja trwa. Ocet i pałowanie to jedyne komunikaty sączone do głów tych, którzy urodzili się w ostatnim trzydziestoleciu. A ich rodzice i dziadkowie? Zagubieni, często bezradni i porażeni kłamstwami, zamykają się w sobie i unikają sporu. Na szczęście są też tacy jak Jolanta Czartoryska, autorka ważnej powieści Odejść w cień, wydanej w 2012 ...

Historia życia niezwykłej kobiety, ukazana na szerokim tle dziejów polskiego teatru i w kontekście przemian politycznych i obyczajowych. Losy Haliny Mikołajskiej (1925-1989) są nie tylko kartką z kroniki niedawnej przeszłości - oglądane z perspektywy, jaką proponuje Joanna Krakowska, stają się przypowieścią o tym, czego można dokonać nawet w "czasie marnym". Opisy wstrząsów historycznych sąsiadują z drobiazgowymi opisami dnia codziennego, a radosna atmosfera sukcesów aktorsk...

"Przejęcie przez Instytut Pamięci Narodowej i udostępnienie historykom dokumentów pozostałych po komunistycznym aparacie bezpieczeństwa otworzyło nowe możliwości badawcze nad najnowszymi dziejami Polski, w tym również nad dziejami wychodźstwa. Wprowadzenie do obiegu naukowego wielu niedostępnych dotąd źródeł pozwoliło odkryć nieznane fakty, wpłynęło na uszczegółowienie dotychczasowej wiedzy oraz przewartościowanie niektórych opinii czy hipotez. Działania podejmowane przez wła...

Wiedza komunistycznych tajnych służb na temat życia politycznego emigracji była niewątpliwie rozległa. Świadczy o tym bogata dokumentacja zgromadzona w IPN. Mimo to działania podejmowane przez wywiad PRL wobec emigracji zdają się mieć charakter dość przypadkowy, by nie powiedzieć chaotyczny, i okazjonalny. Częściej chyba polegający na wykorzystywaniu nadarzającej się sytuacji, wynikającej ze skłócenia wychodźstwa czy problemów materialnych emigrantów, niż na planowym, przemyś...

Gra, którą trzymasz w ręku, to bilet do czasów PRL. Udaj się z nami w niesamowitą podróż do innego świata, w którym nie było telefonów komórkowych ani Internetu. Poczuj się jak za dawnych lat, wspominaj z rodziną wczasy w Międzyzdrojach. Opowiedz dzieciom o cinkciarzach, zatrzymaj się na polu amfiteatru w Opolu, a potem zaszalej w Pewexie! Odwiedź cukiernię Słodka Dziurka i zjedz ciastko tortowe. Zwiedź dawne dworce - może i ty masz ciekawe wspomnienia z tych miejsc? Zatrzyma...

Młodzież w PRL-u różne miała oblicza. Najpierw ta powojenna, niedożywiona, wychudzona, jak we frazie wciąż popularnej ballady: „My ze spalonych wsi, my z głodujących miast”. Następnie upojona polityczną „odwilżą”, słuchająca jazzu, ubierająca się według własnych gustów oraz możliwości, oczarowana kinem francuskim i włoskim neorealizmem. Jeszcze inna była młodzież dekady Edwarda Gierka, marząca o własnym M-ileś w wielkopłytowym blokowisku, o czterech kółkach i wakacyjnych wyja...