"Danuta Wawiłow – ur. 14 IV 1942 r. w Koźmodiemiansku (obecna Rosja); autorka literatury dziecięcej, poetka i prozaik. Debiutowała w 1961 r. w dwutygodniku „Współczesność”, w 1977 r. wydała pierwszy tomik poezji dla dzieci pt. Rupaki. Wawiłow wiersze dla dzieci zaczęła pisać tuż po urodzeniu córki Natalii (Natalia Usenko) i to ona wraz z bratem Kostkiem byli adresatami pierwszych utworów poetki. Książki dla dzieci wydawała również wspólnie z mężem – Olegiem Usenko. Jej utwor...

"Juliusz Słowacki (1809-1849) – poeta, dramaturg i epistolograf. Urodził się w Krzemieńcu, pochodził z inteligenckiej rodziny, jego ojciec, Euzebiusz, był profesorem literatury w Liceum Krzemienieckim i Cesarskim Uniwersytecie Wileńskim, zaś matka, Salomea z Januszewskich, osobą o dużej kulturze literackiej i osobistej. Słowacki to jeden z najwybitniejszych twórców polskiego romantyzmu, obok Mickiewicza i Krasińskiego, jest uznawany za jednego z wieszczów narodowych. W twó...

"Cyprian Kamil Norwid (1821-1883) – polski poeta, dramaturg, prozaik, malarz, grafik i rzeźbiarz. Urodził się we wsi Głuchy koło Radzymina, wcześnie osierocony przez rodziców, wychowywał sie u prababki Hilarii z Buynów Sobieskiej, poeta był spokrewniony z królem Janem III Sobieskim. Uczęszczał do warszawskiego gimnazjum, którego nigdy nie ukończył, następnie wstąpił do prywatnej szkoły malarskiej, gdzie pobierał lekcje rysunku u Jana Klemensa Minasowicza. W 1842 r. wyjechał ...

Zasadniczo tom zawiera interpretacje utworów poetyckich (z dużą przewagą wierszy Patrona konferencji), a także eseje o charakterze komparatystycznym, ukazujące relacje Herberta z innymi polskimi twórcami XX wieku.

Biologia i teodycea jest próbą odczytania dzieła Czesława Miłosza w świetle opozycji między obrazem świata, jaki narzuca nauka, a wyobraźnią religijną i duchowym wymiarem sztuki poetyckiej. O ile doniosłość tej opozycji wydaje się czymś oczywistym w horyzoncie myśli i twórczości Noblisty, o tyle badanie jej antropologicznych i artystycznych konsekwencji natrafia na poważne trudności. Poetycka wizja Miłosza rozwija się w napięciu pomiędzy biologią a eschatologią, fizyczną nędz...

Oto życie Wita Stwosza – jednego z ostatnich wielkich pewnej odchodzącej epoki. Ta historia to opowieść o sławie i upadku, moralitet rozpisany na dni chwały i lata cierpienia. Stwosz był bez wątpienia geniuszem, artystą świadomym wartości swego dzieła. Ale był również człowiekiem szarpanym wątpliwościami, pełnym sprzeczności, w którego wnętrzu – jak możemy się domyślać – toczyła się nieustanna walka ducha z ograniczającym go ciałem. I w takim sensie ten „poemat heroikomiksowy...

Książka obrazuje utrwalone w polskiej poezji relacje człowieka ze zwierzęciem, traktowane jako zapowiedź kształtującego się w dzisiejszej kulturze nieantropocentrycznego paradygmatu. Na przykładzie wybranych utworów współczesnych i najnowszych przedstawia ona charakter rodzimej refleksji, która od strony posthumanistycznych filozofii kwestionuje wyjątkowość ludzkiego gatunku i postuluje jego bardziej etyczne współistnienie z animalnym światem. Książka ilustruje ewolucję świad...

Magda Heydel opisuje i analizuje dzieło przekładowe Czesława Miłosza z perspektywy współczesnego przekładoznawstwa, które w ostatnich dekadach przekształciło się z pobocznego nurtu badań filologicznych w samodzielną dyscyplinę naukową. Nie sposób dziś ograniczać analiz przekładoznawczych do poziomu operacji międzyjęzykowych: przekład to pojęcie służące do opisu kultur w dialogu lub starciu, pozwalające na zrozumienie procesów zachodzących za sprawą tłumaczy w „strefach nadgra...

inaida Gippius to postać niezwykła w historii literatury rosyjskiej. Była ona nie tylko wybitną poetką, przedstawicielką tzw. starszego pokolenia symbolistów rosyjskich, ale również dramaturgiem, memuarystą, krytykiem, piszącym pod różnymi pseudonimami, organizatorem życia kulturalnego i literackiego na emigracji. Polskim czytelnikom poetka została przybliżona jedynie w źródłach encyklopedycznych i podręcznikach akademickich. Przedmiotem niniejszej rozprawy jest analiza i int...

Książka Kamili Żukowskiej Poetyka totalna. O antropologii literatury Northropa Frye’a jest cennym uzupełnieniem prac poświęconych teorii mitokrytycznej wybitnego amerykańskiego badacza mitu. Autorka, opierając się na opus magnum badacza (słynna Anatomia krytyki ukazała się w Polsce zupełnie niedawno), przeprowadza wnikliwą analizę jego teorii, opierając się na swej szerokiej wiedzy z antropologii i literaturoznawstwa po to, by badania Frye’a nad mitem jako kategorią analizy l...

Liryka Stanisława Czerniaka jest zjawiskiem wyjątkowym na tle polskiej poezji współczesnej. Mimo że autor należy generacyjnie do pokolenia Nowej Fali, z biegiem lat wykształcił własny, odrębny styl, którego wyznacznikiem jest wdawanie się w poetyckim języku w dyskusję z klasycznymi ujęciami filozoficznymi. Jest to poezja wyrafinowana językowo i intelektualnie, przesycona rozlicznymi aluzjami do kulturowej tradycji Zachodu. Paweł Dybel ukazuje intrygujący obraz tej poezji, wyd...

Zodiacus vitae – łaciński poemat filozoficzny, dydaktyczny i naukowy, którego autorem był Marcello Palingenio Stellato (Palingenius), został wydany po raz pierwszy w 1536 roku w Wenecji. Wpływowe dzieło jeszcze w XVI wieku doczekało się trzydziestu trzech edycji, kilku przekładów i polskiej parafrazy, stając się źródłem inspiracji dla najwybitniejszych nowożytnych twórców. W tym gronie znaleźli się m.in. Edmund Spenser i William Szekspir, w Polsce zaś Mikołaj Rej, Jan Kochano...

Inaczej niż większość opracowań poświęconych poezji Czesława Miłosza, książka Lecha Giemzy adresowana jest nie tylko do środowisk akademickich, ale także – a może nawet przede wszystkim – do szerokiego grona miłośników poezji współczesnej. Jej zaletami są więc przede wszystkim jasność wywodu, klarowność stylu oraz syntetyczność. Ta ostatnia cecha zasługuje na szczególne podkreślenie, bo autor opracowania zmierzył się przecież nie tylko z rozległym dorobkiem Noblisty, ale takż...

Paradoks znaczenia twórczości Leopolda Staffa dla przemian polskiej poezji polega na nieustannej oscylacji między dającą się zauważyć nieobecnością i ukrytą obecnością. Związany jest ściśle z zaakceptowaniem przez niego samego przemijania konwencji poetyckich, w których się wypowiadał, i z równoczesną wiarą w to, że ostatecznie liczy się tylko poezja i tylko ona zostaje. Leopold Staff nie miał tyle szczęścia, ile mieli go ci, których na swej długiej drodze twórczej spotykał,...

„Miłości i czułości” to zbiór opowiadań o: zerwanych zaręczynach Henryka Sienkiewicza i jego romansie z Heleną Modrzejewską, Władysławie Reymoncie, który uwiódł młodziutką mężatkę, dziewiętnastoletnim Stefanie Żeromskim romansującym z mężatką i matką dwójki dzieci, porywach serca żony Jana Kasprowicza, która porzuciła męża i dzieci dla szalonego Przybyszewskiego, duchowego przywódcy Młodej Polski, uczuciu niewidomego literata do Haliny Poświatowskiej, poetki ciężko chorej na ...

Tom Wojciecha Kassa Kamyk metafizyczny to obszerny wybór ukazujący niemal całą dotychczasową twórczość poety. Twórczość niezwykle osobną na tle współczesnych głosów poetyckich, odwołującą się do tego co wieczne i pierwotne. Niewątpliwie wpływ na głęboko egzystencjalny ton tej poezji ma fakt, iż Kass od ponad dwudziestu lat mieszka w Leśniczówce Pranie, gdzie opiekuje się Muzeum im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Uroda, ale i nieodwołalność natury, jej wpływ na wewnętrzn...

Poezja klasyczna, chwilami rubaszna, chwilami sentymentalna, o życiu, erotyce, pięknie i zachłanności, polityce i codzienności. Poezja kontekstowa, parafrazująca, pełna odniesień, inspiracji i nawiązań. To poezja, która tworzy się niejako obok, towarzysząc nam przy każdej czynności, takiej jak tytułowe wieszanie prania, prowadzenie samochodu czy choćby patrzenie na deszcz za oknem…

Na rozprawę składają się interpretacje kilkunastu wierszy, wybranych, jak chce Autor, nieprzypadkowo, bo mających szczególne znaczenie w twórczości mieszkańców oświeconego Parnasu i otwierających perspektywę na nowe odczytanie ich poezji. Kaliszewski wybrał wiersze, układające się w szczególny obraz oświeceniowego klasycyzmu, który jawi się tu nie tylko jako prąd estetyczny otwarty na wyznania nowoczesności, ale także jako całościowy pogląd na świat i postawa etyczna. Jej dec...

Książka Grupa Literacka „Profile”. Zjawisko, poeci, wiersze to druga część tryptyku Arkadiusza Frani o powojennym życiu literackim Częstochowy (w 2019 roku badacz wydał Osobowości i osobliwości. Z życia literackiego współczesnej Częstochowy). Tym razem autor stara się nazwać i opisać fenomen Grupy Literackiej „Profile” działającej w Grodzie Częstocha na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. W polu zainteresowania znalazły się podtytułowa „zjawiskowość” tego teamu literackiego (fo...

Książka Michała Kłosińskiego Ratunkiem jest tylko poezja. Baudrillard - Teoria -Literatura jest pierwszą w Polsce próbą monografii poświęconą dziełu znakomitego francuskiego socjologa na gruncie literaturoznawstwa. Ale jest nie tylko tym, jest czymś więcej, jest niezwykłym świadectwem filologicznej lektury tekstów Jeana Baudrillarda, świadectwem, które dobitnie pokazuje, że sfera współczesnej ekonomii, historii i polityki jest ściśle powiązana z szerokim obszarem wiedzy human...

Legendarny twórca. Zapalony naukowiec. Edgara Allana Poego nie trzeba nikomu przedstawiać. Niewielu jednak zdaje sobie sprawę, że autor pionierskich powieści detektywistycznych, przerażających opowiadań i nastrojowej poezji zasłynął też czymś innym: miłością do nauki. Rzucając światło na epokę, w której granice oddzielające literaturę i badania naukowe zostały zatarte, najnowszy biograf pisarza ujawnia ambicję Poego rozwijania i kwestionowania ludzkiej wiedzy. Autor „Zagłady...

Tytułowe Czarne Diamenty to one: Czarne poetki amerykańskie, Afroamerykanki, które od kilku dziesięcioleci przyczyniają się do zasadniczej zmiany statusu czarnoskórej społeczności w Stanach Zjednoczonych, kraju systemowego rasizmu od czasów niewolnictwa. Książka zawiera wiersze dziesięciu poetek związanych z ruchem Czarnej Sztuki. Ich twórczość oraz działalność społeczna dopełniają się wzajemnie, a ich sława sięga dalej niż Ameryka. Oto one: Audre Lorde, Maya Angelou, Nikki ...

Niezwykła podróż śladami najmłodszego wnuka Jana Kasprowicza Jan (Jaś) Małaczyński, najmłodszy wnuk Jana Kasprowicza, przez wiele lat pozostawał dla badaczy literatury zagadką. Tylko przypadkowe znalezisko sprawiło, że udało się odtworzyć koleje jego losu… Życiowa droga Jasia była kręta, naznaczona wojną, trudami emigracji i tęsknotą za ukochanymi kobietami: matką i siostrą. Dzięki jego listom do Janiny Małaczyńskiej, odnalezionym w szkatułce na zakopiańskiej Harendzie, oraz ...

Krystyna Miłobędzka jest jedną z największych poetek piszących w języku polskim – to fakt rozpoznany, szeroko opisywany, problematyzowany. To także jedna z najważniejszych rodzimych autorek piszących dla teatru dla dzieci oraz o teatrze młodego widza. Główny cel pracy „Skrzydła dla dzieci. Teatr poetycki Krystyny Miłobędzkiej” stanowi próba opisu teatralnej twórczości autorki „Siała baba mak”. Interesowały mnie jej teksty drukowane oraz niepublikowane materiały, któ...