Powieść detektywistyczna Kornela Makuszyńskiego Szatan z siódmej klasy należy do kanonu polskiej literatury młodzieżowej. Główny bohater powieści – tytułowy „Szatan z siódmej klasy”, obdarzony jest niespotykaną inteligencją i smykałką do rozwiązywania zagadek zarówno szkolnych, jak i kryminalnych. Chłopiec wpada na trop tajemnicy z czasów wojen napoleońskich, trop który zainicjuje pełne przygód dochodzenie wszczęte przy udziale nauczyciela historii Pawła Gąsowskiego i j...
Tytułowi bohaterowie to para jedenastoletnich bliźniąt. Klimek jest nie lada urwisem, a Klementynka, jak się okazuje, nie ustępuje mu w poszukiwaniu przygód i odwadze. Akcja toczy się podczas insurekcji kościuszkowskiej, kiedy Warszawa przygotowuje się do obrony, a jej mieszkańcy masowo ruszają sypać szańce. Marzeniem Klimka jest zaciągnięcie się do wojska. Na razie jednak udaje mu się jedynie ocalić z rąk pruskich szpiegów plany umocnień, niestety Prusakom udało się w...
Historia żółtej ciżemki to jedna z najpopularniejszych polskich powieści historycznych dla dzieci i młodzieży, od pokoleń należąca do kanonu lektur szkolnych. W 1962 roku na kanwie książki powstał popularny film S. Chęcińskiego, w którym główną rolę zagrał jedenastoletni wówczas Marek Kondrat. Historia żółtej ciżemki opisuje dzieje uzdolnionego chłopca z pracowni Wita Stwosza, Wawrzusia Skowronka. Pasjonujące i pełne niespodziewanych zwrotów przygody małego bohatera przybliżą...
Wydana po raz pierwszy w 1939 roku należy do światowego kanonu literatury pięknej. Składa się z ośmiu opowieści (Linia, Koledzy, Samolot, Samolot i planeta, Oaza, Na pustyni, W sercu pustyni, Ludzie), w których autor powraca do swoich osobistych doświadczeń pilota w pionierskich czasach lotnictwa na najtrudniejszych szlakach nad Saharą, Amazonką czy Andami. Opowieści, połączone ze sobą jak kartki z pamiętnika, mówią o niezłomnej postawie pisarza i zaprzyjaźnionych z nim pilot...
Proces jest powieścią surrealistyczną Franza Kafki należącą do ścisłego kanonu literatury światowej. Opowiada o prokurencie bankowym Józefie K., który zostaje pewnego dnia aresztowany, pomimo że nie popełnił żadnego przestępstwa. Pozornie areszt ma łagodny charakter; skazany może prowadzić normalne życie, będąc jedynie zobowiązanym do pozostania do dyspozycji sądu. Jednak w rzeczywistości aresztowanie diametralnie przemienia egzystencję Józefa K. Odwracają się od niego ...
Zbrodnia i karajest powieścią rosyjskiego pisarza Fiodora Dostojewskiego z 1866 roku należącą do ścisłego kanonu arcydzieł literatury światowej. Opowiada o zbrodni popełnionej przez studenta Rodiona Raskolnikowa, który dla pieniędzy morduje starą lichwiarkę i jej siostrę, a także o wpływie tej zbrodni na uczucia, psychikę i moralność przestępcy. Raskolnikow uważa się za jednostkę wybitną i wyjątkową, za buntownika przeciwko niesprawiedliwościom tego świata. Borykając si...
Spośród wszystkich legend, baśni i bajek, jakie są na świecie, te są dla polskiego dziecka najważniejsze. Jakże bowiem być Polakiem, nie znając Podania o Lechu, Czechu i Rusie, legendy O Piaście i Popielu czy o Niewidomym księciu Mieszku; legend i bajek krakowskich – O wawelskim smoku, O Wandzie, co Niemcanie chciała, Lajkonika, Pana Twardowskiego; legend i baśni warszawskich – Warsa i Sawy, Warszawskiej syrenki, Bazyliszka, Złotejkaczki; opowieści góralskich – O śpiących...
Powieść włoskiego pisarza Carlo Collodi Pinokio należy do ścisłego kanonu literatury dziecięcej. Od pokoleń mali czytelnicy na całym świecie przeżywają emocjonujące przygody drewnianego pajacyka, jego fantastyczną epopeję, dzięki której spełnia się jego najgłębsze marzenie: stać się prawdziwym chłopcem. Pinokio jest lekturą w klasie IV szkoły podstawowej.
Szewcy. Naukowa sztuka ze „śpiewkami” w trzech aktach, jest groteskowym dramatem modernistycznym należącym do kanonu literatury polskiej. Witkiewicz podjął w nim temat rewolucji i totalitaryzmu w czasach, kiedy nad Europą zawisły groźby komunizmu i faszyzmu. Bohaterami utworu są z jednej strony szewcy, skarżący się na trudy swojej pracy i głęboko przekonani, że są ofiarami krzywdy społecznej, a z drugiej strony ich ciemiężyciele: Robert Scurvy i jego dziarscy chłopcy. Roszcze...
Nie-Boska komedia jest dramatem romantycznym należącym do kanonu literatury polskiej. Dzieło powstało w 1835 roku i porusza ważne problemy swojego czasu. Autor rozważa w nim kwestię roli poety romantycznego, pyta o ostatecznego sprawcę historii – czy jest nim człowiek czy Bóg, a także zastanawia się nad konfliktem polityczno-społecznym pomiędzy arystokracją a wrogami monarchii. Bohater dramatu, hrabia Henryk, reprezentuje zarazem poetę romantycznego, którego twórczość staje s...
Głównym bohaterem utworu jest idealistyczny młodzieniec Gregers Werle, którego dewizą jest radykalne demaskowanie prawdy o wszystkich i o wszystkim. Po długiej nieobecności, Gregers powraca do rodzinnego domu. Wierny swojej dewizie, obnaża jedną po drugiej ukrywane tajemnice rodzinne. Bohater wierzy, że w ten sposób wszystkich uszczęśliwi, ale jak się okazuje, walka z kłamstwem przynosi same nieszczęścia. Doktor Relling, jedna z postaci dramatu, konkluduje: „Pozbawiając zwykł...
Pożegnanie z Marią i inne opowiadania Tadeusza Borowskiego należą do wielkich literackich świadectw o II wojnie światowej. Opowiadania, oparte na autobiograficznych wspomnieniach autora, łączy postać Tadka, głównego bohatera, a zarazem narratora, który w pierwszej osobie opisuje swoje doświadczenie więźnia obozu koncentracyjnego. Opowiadania napisane są metodą behawiorystyczną, opisują wyłącznie zachowania i zewnętrzne reakcje ludzi, których los połączył w skrajnie nie...
Sklepy cynamonowe są zbiorem opowiadań wydanym w 1934 roku, należącym do kanonu polskiej literatury pięknej. Autor przedstawia w nich dzieje rodziny kupieckiej z małego galicyjskiego miasteczka z przełomu XIX i XX wieku. Stara się doszukać w tych dziejach ich najgłębszego sensu. Oniryczny opis zdarzeń czy wnikliwa analiza psychologiczna postaci są środkami, które mają pomóc dotrzeć do źródła ludzkiego losu i historii rodziny. Oscylując pomiędzy opisem świata realnego a...
Sklepy cynamonowe są zbiorem opowiadań wydanym w 1934 roku, należącym do kanonu polskiej literatury pięknej. Autor przedstawia w nich dzieje rodziny kupieckiej z małego galicyjskiego miasteczka z przełomu XIX i XX wieku. Stara się doszukać w tych dziejach ich najgłębszego sensu. Oniryczny opis zdarzeń czy wnikliwa analiza psychologiczna postaci są środkami, które mają pomóc dotrzeć do źródła ludzkiego losu i historii rodziny. Oscylując pomiędzy opisem świata real...
Akcja tego utworu dzieje się na Śląsku, w kopalni, w czasach, kiedy pod ziemią do wożenia węgla używano koni. Zwierzęta, pracując cały czas w ciemności, po jakimś czasie ślepły. Koń o imieniu Łysek był posłuszny, lecz niektórych górników lubił, a innych nie tolerował. Nie lubił na przykład człowieka, który zamiast chleba dał mu tytoń. Łysek znał doskonale swoje obowiązki i nie pozwolił się oszukiwać. Gdy doczepiano o jeden wagonik za dużo do ciągnięcia, koń nie ruszył się z m...
Pożegnanie z Marią i inne opowiadania Tadeusza Borowskiego należą do wielkich literackich świadectw o II wojnie światowej. Opowiadania, oparte na autobiograficznych wspomnieniach autora, łączy postać Tadka, głównego bohatera, a zarazem narratora, który w pierwszej osobie opisuje swoje doświadczenie więźnia obozu koncentracyjnego. Opowiadania napisane są metodą behawiorystyczną, opisują wyłącznie zachowania i zewnętrzne reakcje ludzi, których los połączył w skrajnie nieludzkim...
Kopciuszek należy do najpopularniejszych bajek wszech czasów. Opowieść o prześladowanej przez macochę i przyrodnie siostry skromnej dziewczynie, która przemienia się w piękną księżniczkę, od wieków oddziałuje z magnetyzującą siłą na dziecięcą wyobraźnię. Czy tylko dziecięcą? Zarówno postać Kopciuszka – reprezentująca dwa wymiary kobiecej natury – jak i złożona dynamika relacji wewnątrz jej rodziny, mit wróżki, miraż księcia z bajki czy symbolika zgubionego pantofelka, wszystk...
Powieść historyczna francuskiego pisarza Wiktora Hugo Dzwonnik z Notre Dame należy do ścisłego kanonu dzieł literatury światowej.Powieść powstała w XIX wieku i w niezwykle nowatorski, jak na swoje czasy, sposób buduje obraz życia Paryża pod koniec średniowiecza.Fascynująca, niemal mityczna intryga, na której oparta jest powieść, a także symbolika takich miejsc jak katedra Notre Dame czy Paryż – w ówczesnej epoce centrum światowej kultury i polityki– sprawiły, że dzieło Wiktor...
Opowiadania o Arsenie Lupinie, dżentelmenie-włamywaczu, należą do kanonu francuskiej i światowej literatury sensacyjnej. Tom zawiera osiem nowel: Aresztowanie Arsena Lupina, Arsène Lupin w więzieniu, Ucieczka Arsena Lupina, Tajemniczy podróżny, „Naszyjnik Królowej”, „Siódemka Kier”, Śmierć krąży... oraz Herlock Sholmes przybywa zapóźno. Nowele ukazywały się w latach 1905–1907 we francuskim czasopiśmie „Je sais tout”, a w 1907 roku zostały po raz pierwszy zebrane i wydane w fo...
Wszystkie dzieci znają Karolcię! Urocza bohaterka powieści Marii Krüger dla dzieci w wieku od 6 do 9 lat jest bodaj najpopularniejszą ikonką polskiej literatury dziecięcej. Witaj, Karolciu! jest po Karolci drugą powieścią poświęconą przygodom sławnej ośmiolatki. Tym razem w ręce Karolci dostaje się magiczna niebieska kredka. Wszystko, co się nią narysuje, staje się prawdziwe! Ledwie Karolcia narysowała kotka, a już z kartki wyszedł gadający niebieski kot. Narysowani kucharze ...
Powieść podróżniczo-przygodowa Daniela Defoe należy do kanonu literatury światowej. Opowieść o rozbitku na bezludnej wyspie, który samotnie potrafił zapanować nad przeciwnościami natury, zbudować swój dom, zagospodarować pole uprawne, oswoić zwierzęta, a nawet stawić czoła najazdowi wrogich ludożerców, jest nie tylko klasykiem literatury dziecięcej i młodzieżowej. Przypadki Robinsona Crusoe wpisały się do dorobku ludzkiej myśli, jako najsławniejsza literacka obrona kap...
Klechdy domowe, czyli najpiękniejsze legendy polskie: Podanie o Lechu, Podanie o Popielu, Twardowski, Janosik, O śpiących rycerzach w Tatrach, Skarby w Tęczynie, Legenda o złej księżniczce, O skarbniku ze Srebrnej Góry, Toruńskie pierniki, Zegar z Kościoła Mariackiego, Boruta, Złota kaczka, Bazyliszek i wiele innych polskich baśni i legend zebranych i opracowanych przez Hannę Kostyrko. ...
Pani Bovary jest powieścią francuskiego pisarza Gustawa Flauberta należącą do ścisłego kanonu literatury pięknej. Powieść powstała z fascynacji autora balzakowską tezą, w myśl której kobieta staje się w pełni kobieca, kiedy dopuszcza się zdrady. Opowiada o młodej, cnotliwej z pozoru Emmie Rouault, która wychodzi za mąż z rozsądku za poczciwego doktora Karola Bovary. Jednak z powodu niezaspokojonych pragnień i marzeń o wielkiej miłości zamierza porzucić moralne konwenanse i pu...
Nowele Janko Muzykant i Sachem napisane przez Henryka Sienkiewicza, pierwsza w 1879 roku a druga w 1889, należą do kanonu polskiej literatury dziecięcej. Janko Muzykant opowiada o tragicznych losach wiejskiego chłopca obdarzonego muzycznymi zdolnościami, ale obarczonego słabym zdrowiem. W niezwykle trudnych warunkach, w jakich dorastają dzieci na polskiej wsi w czasach zaboru rosyjskiego, gdzie liczy się wyłącznie siła, talent Janka nie ma wartości, wręcz przeciwnie, staje si...
