Najlepsze premiery 2025 roku Literatura faktu

Są historie, które nie chcą być opowiedziane Nie opowiadała synowi o kuli, która trafiła ją podczas ucieczki. Nie mówiła mu o głodzie, który czuła nieustannie. Ani o śmierci, którą widziała unoszącą się kłębami nad lasem. Nie znajduje dziś w Ustrzykach Dolnych miejsc, które jego matka mogła kiedyś oglądać. Nie ma już domów ani bożnic, tylko rozrzucone po polach i lasach kości. Kiedyś mieszkali tu Żydzi, Polacy i Ukraińcy. Przyjaciele, sąsiedzi. Aż przyszła wojna. Salomea...

Najnowsza książka twórcy haseł „państwo z kartonu” i „patodeweloperka” Co jest nie tak z Polską? Jakie są źródła patologii życia publicznego? Takie pytania zadaje sobie wielu z nas, obserwując polską rzeczywistość. Jan Śpiewak zabiera nas w podróż po Patopaństwie. To opowieści o kraju, w którym feudalizm i dziki kapitalizm podają sobie ręce nad głowami obywateli. O januszexie, który przebrał się za europejskie państwo. O szlacheckim folwarku, który nigdy nie umarł, a w ...

„Przeklęty jest to kraj, który mieści w sobie tyle piękna, że stał się jego synonimem” – pisze Mateusz Mazzini w fascynującym reportażu o państwie, o którym myślimy, że jest częścią naszego wspólnego, europejskiego dziedzictwa. Pod podszewką bogactwa kulturowego, rozpoznawalnych na całym świecie krajobrazów i idealnych do fotografowania widoków kryją się opisane przez autora wielkie kryzysy, społeczne sprzeczności, a także nadchodząca apokalipsa gospodarcza i klimatyczna.Pows...

Reporterska opowieść o jednym z najstarszych i najsławniejszych szpitali psychiatrycznych w Polsce Historia Tworek aż do czasów całkiem niedawnych – podobnie jak innych szpitali i całej światowej psychiatrii – naznaczona była głównie pasmem zawiedzionych nadziei, naukowych porażek i daremnych starań o uzdrowienie pacjentów. Szlachetnym intencjom towarzyszyły prozaiczne konieczności: kraty, kaftany bezpieczeństwa oraz leki, które bardziej otumaniały niż leczyły. Choroba ...

Napisana przez Chrisa Broada z niezwykle popularnego kanału YouTube ABROAD IN JAPAN (3,2 mln obserwujących, 560 milionów wyświetleń)Kiedy Chris Broad znalazł się w niewielkim mieście na północy Japonii, przyszło mu do głowy, że być może popełnił wielki życiowy błąd. Przecież w ogóle nie znał japońskiego, brakowało mu też doświadczenia w dydaktyce. Czyżby miał się wkrótce stać najszybciej wyrzuconym z pracy nauczycielem angiels...

Wciągającą opowieść o miejscu, na które skierowane są oczy całego świataTajwan – górzysta wyspa leżąca na wschód od wybrzeża Chin, zamieszkana przez miłych i wyluzowanych ludzi, którzy potrafi godzinami siedzieć i gadać nad czarką herbaty. I wszystko byłoby proste, gdyby nie to, że kraj położony na tej wyspie nazywa się oficjalnie Republiką Chińską. Tymczasem większość państw członkowskich ONZ – w tym Polska – udają, że takiego kraju w ogóle nie ma. Nie przeszkadza jedna...

Odwiedź ogród bestsellerowej pisarki Ali Smith. Poznaj historie innych ogrodniczek – tak naprawdę wszystkie nimi jesteśmy.Kobiety od zawsze zajmowały się ogrodnictwem, ale ich historie częstokroć pogrzebano wraz z owocami ich pracy. Alice Vincent, pisarka, dziennikarka i podcasterka, pochyla się nad nimi, by odkryć, co sprawia, że kobiety uprawiają ziemię, sieją nasiona i opiekują się roślinami, choć mają przecież tak wiele i...

Rzeczpospolita od morza do morza. Spichlerz Europy. Husaria. Szlacheckie przywileje. Anarchia. Konstytucja 3 maja. Rozbiory. Historia Rzeczypospolitej Obojga Narodów pełna jest mitów i klisz. Dzięki tej książce poznasz uroki i trudy życia szlachcica-Sarmaty.Rzeczpospolita Obojga Narodów to z jednej strony ogromne i silne państwo powstrzymujące muzułmanów pod Wiedniem, a z drugiej kraj pogrążony w kryzysie, który znika z mapy na 123 lata. To miejsce niezwykłej tolerancji relig...

Doradcy w cieniu prezydentów, strażnicy światowego porządku – dyrektorzy CIA. Chris Whipple odsłania kulisy działania najpotężniejszej agencji wywiadowczej świata, opowiadając o tych, którzy stali na jej czele i podejmowali decyzje ważące o losach milionów ludzi.Poznaj historie arcyszpiegów, którzy ostrzegali przed atakiem 11 września, zlecali likwidację terrorystów, prowadzili tajne operacje na całym globie – ale też tych, którzy popełniali błędy, z których skutkami świat mi...

Zwycięzca Kirkus Prize 2024 w kategorii literatura non-fiction28 stycznia 1986 roku, zaledwie 73 sekundy po rozpoczęciu lotu, prom kosmiczny Challenger rozpadł się nad Oceanem Atlantyckim. Zginęła cała, licząca siedem osób załoga. Był to jeden z punktów zwrotnych w historii USA XX wieku. Przez kolejne dziesięciolecia nikt nie opowiedział w pełni, co tak naprawdę się wówczas wydarzyło. Aż dotąd…Opierając się na niedostępnych opinii publicznej badaniach...

Miliony sprzedanych egzemplarzyHistoria Vance’ów zaczyna się w pełnych nadziei latach powojennych. Dziadkom autora, bidokom z Kentucky, udało się awansować do klasy średniej, a ukoronowaniem sukcesu stał się J.D., który jako pierwszy zdobył dyplom wyższej uczelni. Czy zdołał uciec od spuścizny przemocy, alkoholizmu i traum tak typowych dla rejonu, z którego się wywodzi?Szczera i bezpretensjonalna opowieść Vance’a o dorastaniu w Pasie Rdzy, to również niezwykle aktualna analiz...

Wszyscy kochają włoskie jedzenie. Ale jak to się stało, że Włosi jedzą tak smacznie? Twórcy reklam wmawiają nam, że odpowiedź znajdziemy na prowincji, wśród toskańskich winnic i gajów oliwnych. Ta nostalgiczna wizja ma jednak mało wspólnego z prawdą. Przez tysiąc lat to w bogatych włoskich miastach skupiało się wszystko, co tworzy dobre jedzenie: składniki, utalentowani kucharze, a także władza.Włoskie jedzenie to jedzenie miejskie.W książce Delizia! autor zabiera nas w podró...

W mediach nazywa się ich: diabłami, bestiami, wampirami. To ludzie „z kratami w oczach”. Alternatywna rzeczywistość. Realny ziemski darknet. Dożywotni. Skazani na najwyższy wymiar kary.24 rozmowy twarzą w twarz. Prowadzone w zakładach karnych. Trudne. Wykańczające psychicznie. Bo jak to jest siedzieć naprzeciwko zabójcy dziecka, gwałciciela, mordercy kanibala czy gościa, który wbija w drugiego nóż 49 razy? Tu nie ma niewinnych, przypadkowych. To nagromadzenie zła. Karuz...

Dwugłowy pies, starsza kobieta częstująca sąsiadów ciasteczkami z ludzką krwią, skinwalker grasujący na warszawskim osiedlu… Poznaj historie, które przyprawią cię o ciarki i długo nie pozwolą zasnąć. Wybierz się w intrygującą podróż przez mroczne zakamarki historii i zaułki tajemniczych legend. Poznaj nieetyczne eksperymenty oraz przerażające opowieści o seryjnych mordercach i ich ofiarach. Makabrycja zabierze cię do świata, w którym największe koszmary stają się rzeczyw...

RODZINA, KTÓRĄ MILIONY ŚLEDZIŁY NA YOUTUBIESZEŚCIORO DZIECI TERRORYZOWANYCH PRZEZ MATKĘPrzerażająca historia, która wstrząsnęła Ameryką, zekranizowana w serialu dokumentalnym „Demon w rodzinie: Sprawa Ruby Franke”.Szokująca prawda o influencerce parentingowej, opowiedziana przez jej najstarszą córkę, Shari Franke.Dzieciństwo Shari i pięciorga jej rodzeństwa było nieustanną walką o przetrwanie. Ich matka, Ruby Franke, dręczyła dzieci, jednocześnie kreując wizerunek idealnej ro...

W średniowieczu idealne kobiety musiały urodzić wiele dzieci i być wstrzemięźliwe seksualnie. A najlepiej gdyby były zakonnicami. Powinny mieć urodę Heleny Trojańskiej, ale nie rzucać się w oczy. Być pracowite, ale jednocześnie mieć czas dla rodziny.Średniowieczni mężczyźni w swoich koncepcjach płci inspirowali się filozofią grecką i rzymską, którą łączyli z teologią chrześcijańską. Wyrażali konkretne oczekiwania, jak kobiety powinny wyglądać, kochać, żyć, pracować, zachowywa...

Jak upór i trochę szczęścia zmieniły świat.Czy wiesz, że:• miniaturowy odłamek plastiku w oku pilota RAF-u sprawił, że dziś używamy tego materiału do produkcji sztucznych soczewek;• tytanowa komora, której nie dało się usunąć z kości królika, doprowadziła do powstania implantów dentystycznych;• viagrę zawdzięczamy grupie chemików pracujących nad nowym lekiem mającym przynieść ulgę cierpiącym z powodu dusznicy bolesnej;• pięć wyjątkowo ciepłych tygodni 1928 roku pomogło Alexan...

Dlaczego świat pokochał opowieści w odcinkach? Co sprawia, że zakończenie sezonu boli bardziej niż zerwanie? I czemu scenarzyści znów urwali akcję w najciekawszym momencie? Ta książka to podróż przez serialowy wszechświat — od Buffy postrach wampirów po Breaking Bad, od Miasteczka Twin Peaks po Sukcesję.Niech pierwszy rzuci pilotem ten, kto nigdy nie maratonował serialu.Konrad Chwast z redaktorską precyzją i fanowskim sercem analizuje, jak serial...

Co wiemy o Bydgoszczy? Michał Tabaczyński przekonuje, że na tożsamość tego miejsca składają się „gorączka niedookreślenia” i wyparta przeszłość. Nowoczesność przynieśli tu Niemcy, inwestując w Pruską Kolej Wschodnią i kanał łączący Noteć z Brdą. Projektowali swój mały Berlin, miasto idealne, którego ślady widać do dziś. Znani pisarze, owszem, odwiedzali Bydgoszcz, ale stacjonowali w koszarach (Heinrich Böll) albo pracowali w miejskiej rzeźni (J.D. Salinger). Mniej znani, jak ...

Nie bój się, czytelniku, bo chociaż ta książka boli, to jednocześnie niesie pocieszenie. Ostrzegam jednak, że podczas lektury mogą być potrzebne chusteczki, bo Dorota Groyecka wzięła na tapet najtrudniejszy z możliwych tematów. W kilkudziesięciu historiach opisuje strach, rozpacz, wyparcie, żałobę, ale i nadzieję. Krwinki powinny być lekturą obowiązkową dla każdego.Magdalena GrzebałkowskaKażdy rodzic boi się o swoje dziecko. Żaden nie wyobraża sobie ostatniego pożegnania. Ale...

„Historie afgańskie” to intymny portret trojga ludzi, których drogi się rozchodzą, i kraju ogarniętego wojną.W swoim międzynarodowym bestsellerze „Księgarz z Kabulu” wielokrotnie nagradzana dziennikarka Åsne Seierstad ukazała życie w Afganistanie przed upadkiem reżimu talibów i po nim w 2001 roku. Dwadzieścia lat później talibowie wrócili do władzy, a Seierstad powraca z „Historiami afgańskimi”, książką, która pomoże nam zrozumieć przeszłość, teraźniejszość i przyszłość ...

Trinity opowiada historię budowy pierwszej bomby atomowej od badań prowadzonych w XIX wieku w niewielkich laboratoriach naukowych po ogromne przedsięwzięcie, jakim była realizacja projektu Manhattan. Dzięki niemu zrozumiesz szczegółowy przebieg jądrowej reakcji łańcuchowej i zobaczysz, jak wyglądała ściśle tajna baza, w której doprowadzono do pierwszego próbnego wybuchu ładunku jądrowego. Głównymi postaciami tej opowieści są pracujący pod kierunkiem tajemniczego J. Roberta ...

"Marka Beckham" to opowieść o prawdziwym życiu Davida i Victorii Jako jedna z najbardziej znanych i wpływowych par na świecie David i Victoria osiągnęli status ikon popkultury, a stworzona przez nich wielomilionowa marka od dziesięcioleci przyciąga kolejnych fanów. Wspólnie udało im się zbudować wokół siebie wizerunek łączący show-biznes, modę i piłkę nożną z obrazem małżeństwa doskonałego.Ile tu kreacji, a ile prawdy?Najsłynniejszy brytyjski biograf śledczy, Tom Bower, ...

W co wierzy Ameryka?W wolność i sprawiedliwość. W marzenie i w przyszłość. W Biblię i w rewolwer. Ale najbardziej – w samą siebie.Maciej Jarkowiec w książce „Rewolwer obok Biblii” odsłania drugą, mniej znaną twarz narodowej wiary Amerykanów. Przeszywa mit za mitem i zabiera nas w reporterską podróż przez historię i współczesność – widziane oczami tych, których głos zagłuszała oficjalna narracja: rdzennych mieszkańców, czarnych Amerykanów, weteranów.Od kolonialnych w...