Choć nie ma obiektywnej miary dla moralnego postępu ludzkości, wielkie religijne i świeckie utopie niosą nadzieję na wyeliminowanie z ludzkiego życia chciwości, nienawiści i przemocy. Postęp wyrażający się w umiejętności pokojowego współżycia nie tylko z ludźmi, ale również ze zwierzętami i światem przyrody daje się zaobserwować, ale nie jest on dany raz na zawsze i wszędzie w takim samym stopniu. Czy skala przemocy się zmniejsza w historii? Jakie są kryteria postępu i kto ...
I cóż po obronie rozumności wiary? Przecież wszyscy wiedzą, że wiara z definicji jest irracjonalna. Stanisław Wszołek polemizuje z tym poglądem i podejmuje próbę spojrzenia na relacje rozumu i wiary z różnych filozoficznych punktów widzenia. Wbrew utrwalonemu schematowi, który przeciwstawia rozum wierze, autor przekonuje, że wiara, czymkolwiek jest, jest także użyciem rozumu, zaś rozum jest u swych korzeni wierzący. Stanisław Wszołek przedstawił intrygujące, nowoczesne i ...
Skąd bierze się przekonanie o nieuniknionym konflikcie pomiędzy nauką i wiarą? Czy ateizm jest logiczną konsekwencją teorii ewolucji? Co to znaczy, że nauki przyrodnicze rzucają nowe światło na teologiczną prawdę o stworzeniu i działaniu Boga w stworzonym świecie? Poszukując odpowiedzi na te pytania Autor omawia szereg powiązanych ze sobą zagadnień z pogranicza teologii i nauk empirycznych, które dają wiarygodny obraz tego, jak układają się obecnie relacje pomiędzy tymi dz...
Michał Heller, światowej sławy filozof, kosmolog i teolog omawia nie tylko standardowe ujęcia filozofii nauki, wypracowane przez filozofów nauki w toku historii jej rozwoju, lecz przede wszystkim odwołuje się do tego, co rzeczywiście dzieje się we współczesnej nauce. Nauka. Jedni ją gloryfikują, inni zaś woleliby widzieć ją spowitą kirem i odstawioną na boczny tor. Są też tacy, którzy na wzmiankę o niej machną ręką i znużonym głosem oznajmią, że nie mają na jej temat nic do...
W poszukiwaniu piękna Albrecht Dürer pisał: „Czym jest piękno, tego nie wiem”. Czy dzięki nauce wiemy więcej na temat piękna niż nasi przodkowie? Z jednej strony dajemy sobie prawo do suwerennego decydowania, co jest piękne, z drugiej odkrywamy, że o tym, co za takie uznamy, w dużej mierze decyduje budowa naszego mózgu. Jakie miejsce zajmuje dziś w kulturze i życiu społecznym kategoria piękna? Co ono dla nas oznacza? Czy nadal istotne są talent i kryteria pozwalające odr...
14 sierpnia 1941 roku w obozie koncentracyjnym w Auschwitz umiera franciszkanin, Maksymilian Maria Kolbe. Choć dla nas to niezłomny zakonnik gotowy oddać życie za drugiego człowieka, dla Marianny Kolbe był przede wszystkim ukochanym synkiem, za którym wylała morze łez. Po raz pierwszy mamy możliwość spojrzenia na świat jej oczami. Poznania jej głębokiej duchowości, poczucia atmosfery domu, w którym wzrastała i dowiedzenia się, jak była wychowywana. A także usł...
„Czcij ojca swego” to gorzka i poruszająca opowieść o zranionym dzieciństwie oraz młodości, która zawsze żywi nadzieję na lepsze jutro. Na kartach swojej powieści Ela Sidi kreśli sugestywne emocjonalnie krajobrazy, których tłem jest rzeczywistość PRL – wprawdzie widziana z perspektywy dziecka, lecz pozbawiona infantylizmu i sentymentalnego idealizowania. Odważny styl autorki intryguje przenikliwością oraz intensywnością odczuć. W surowych dekoracjach Polski przełomu lat ...
Najważniejszym z pytań, jakie zadaje sobie człowiek odkąd tylko zyskał świadomość i będzie sobie zadawał po kres dziejów jest pytanie o sens. Skąd przyszliśmy i dokąd zmierzamy? Jaki jest cel i sens naszego istnienia? Wskazanie na humanistyczne dziedzictwo ludzkości, które pomnażamy i którego strzec będą nasi następcy nie jest w odpowiedzią w pełni „świecką”, bo też wymaga niedającej się udowodnić wiary w postęp i kumulację wartości. Tak więc nasze pytanie sprowadza się do ...
Na pytanie o przyszłość religii odpowiadają: przedstawiciele islamu – Tahar Ben Jelloun, Tariq Ramadan, teoretyk sekularyzmu, rabin Abraham Skórka, filozof Karol Tarnowski oraz przedstawiciele i przedstawicielki środowisk twórczych z Polski. Ponadto w numerze: rozmowa z Józefą Hennelową, dyskusja na temat pojęcia osoby, rozważania o kuratorstwie, ostatni odcinek Mitologii wielkiej płyty Wita Szostaka, rozmowa z Joanną Kos-Krauze, opowiadanie Mariusza Sieniewicza i wiele wię...
Czy w naukowym obrazie człowieka jest jeszcze miejsce na wolną wolę? Czy jest ona tym samym co samokontrola, którą badają psychologowie? Co współczesna nauka mówi o pochodzeniu cnoty i moralności? Filozofowie od dawna dostrzegają związki moralności i wolnej woli, argumentując że ta ostatnia jest warunkiem koniecznym przypisania komuś odpowiedzialności za czyn. Z drugiej strony, niektórzy badacze ludzkiego umysłu coraz częściej i śmielej twierdzą, że pojęcie wolnej woli podz...
„Są ludzie, których można złamać, ale nie można ich ugiąć”. Te wypowiedziane przed wiekami przez Luciusa Senekę słowa pasują do bohatera tej książki jak tunika do Nessosa. Bob Fitzimmons (1863-1917) to pierwszy bokserski mistrz świata aż w trzech kategoriach wagowych i jedyny przez prawie sto lat champion kategorii średniej, któremu udało się zdobyć tytuł mistrza wszechwag. Niestety również, ani pierwszy, ani ostatni mistrz pięści, który zarobiwszy na ringu olbrzymie pieniąd...
Nie minęło sześć lat od rozpoczęcia się burzliwych przemian społeczno-politycznych, określanych jako Arabska Wiosna Ludów, a Bliski Wschód i Afryka Północna zmieniły się nie do poznania. Tylko kilka państw pozostało względnie niewzruszonych – Algieria i Maroko w Afryce Północnej oraz Katar, Oman i Zjednoczone Emiraty Arabskie na Półwyspie Arabskim. W pozostałych doszło do zasadniczych przeobrażeń i – jakkolwiek je oceniać – w zdecydowanej większości na gorsze. Arabska Wiosn...
Urodził się w 1895 roku jako William Harrison, ale świat poznał go i zapamiętał jako Jacka Dempseya. Był prostym chłopakiem, który wychowywał się w środowisku mormonów. Jeszcze jako dziecko poprzysiągł sobie, że zostanie mistrzem świata wszechwag w boksie i słowa dotrzymał! Został nie tylko mistrzem, lecz również jednym z najlepszych i najpopularniejszych sportowców Ameryki. Przed drugą wojną światową panował na ringu niepodzielnie, a sławy pozazdrościć mu mogły wszystkie raz...
Kosmologia jest dziś czymś więcej niż po prostu nauką badającą wielkoskalową ewolucję Kosmosu. Bywa ona dziś przedstawiana jako nad-nauka, zdolna do udzielenia odpowiedzi na najbardziej ogólne pytania filozoficzne: Jak powstał świat? Dlaczego jest coś raczej niż nic? Niektórzy kosmolodzy (choćby Stephen Hawking) publicznie twierdzą, że nauka zastąpiła dziś nie tylko filozofię, ale i religię, odpowiadając racjonalnie na pytanie o powstanie świata. Książka poświęcona jest pr...
Najnowsza bestsellerowa powieść Christera Mjåseta autora „Lekarza, który wiedział za dużo” i „Białych kruków” Po raz pierwszy od dwudziestu pięciu lat Håkon wraca do Lillehammer w związku z pogrzebem przyjaciela. Nie postawił jeszcze nogi na peronie, a już żałuje, że zdecydował się przyjechać. Czterdziestoletni mężczyzna zmuszony jest spojrzeć w przeszłość, na coś, co dręczyło go przez całe życie. Zniknęła młoda dziewczyna, a w tym samym czasie inne sprawy przybrały fataln...
Etyka środowiska Rozwój nauki nie idzie, niestety, w parze ze wzrostem świadomości człowieka o zależnościach panujących w otaczającej go przyrodzie – otwiera raczej pole do ideologizacji i manipulacji. Dlatego właśnie tak pilne jest, by myśleć o świecie z coraz większą troską. Jeśli uświadomimy sobie, że jeden na pięć gatunków roślin zagrożony jest wymarciem, to pytanie: „Czy rośliny powinny mieć prawa?”, przestaje być nieuzasadnione. Tym bardziej że człowiek to przecież tyl...
Piłka nożna. Niezmiennie ekscytuje. Chcesz wygrać z Barceloną, a potem zostać mistrzem świata w piłce nożnej? Musisz być biednym rolnikiem i mieć jedenastu synów. Załóż drużynę piłkarską, a potem będzie już z górki. Rozgrywki ligowe, mistrzostwo kraju... Idzie za łatwo? Nie martw się! Zaczną się problemy, które do dziś trapią sport: - czy pieniądze są nagrodą, czy celem? - jak zmotywować do walki, gdy przegrywa się w meczu o wszystko? - jak pokonać przeciwnik...
Przypisy końcowe to literacka próba dotknięcia napięcia między logosem a mythosem, w ramach którego pojawiają się rozmaite relacje wiary i rozumu. Narrator w przypisach końcowych do eseju o Odysie snuje osobistą opowieść o swoich spotkaniach z Homerem. Pojawiają się w niej liczne apokryficzne dzieje króla Itaki, a także opowieść o pracach nad teatralną inscenizacją motywów Odysei. Dla narratora przypisy to miejsce na mythos, na opowieść, na zwierzenie. Tekst główny eseju, gd...
Jak mówić o Bogu? Czy da się skonstruować język, który pozwoli precyzyjnie wyrazić wszystkie prawdy wiary? Dlaczego naszemu poznaniu tak trudno sięgnąć Transcendencji? Leibniz przez całe życie powracał do pewnego pomysłu - chciał stworzyć język, w którym bez trudu można by formułować prawdziwe sądy o Bogu. Miał on być wzorowany na matematyce - jedynym języku, w którym prawd dowodzić można z absolutną pewnością. To marzenie Leibniza okazało się jednak mrzonką, a jego wysiłki...
Pomysł na rodzicielską bliskość Współczesne nurty wychowawcze i terapeutyczne, odwołując się do coraz bogatszej wiedzy z zakresu psychologii i antropologii, kładą nacisk na potrzebę bliskości w rozwoju dziecka. Tymczasem cywilizacyjną normą stało się zwiększanie dystansu – nie tylko w sensie fizycznej odległości, ale również w wymiarze relacji np. między różnymi pokoleniami w rodzinie. W polskich warunkach bliskość zamiast włączać rodziców i dziecko w sieć silnych, wspierają...
Amerykański Murzyn Joseph Louis Barrow, znany na całym świecie jako Joe Louis, był zawodowym bokserskim mistrzem świata wagi ciężkiej w latach 1937-1949. Najdłużej ze wszystkich. Kiedy w obronie „demokratycznego świata” rozniósł „nazistę” Maxa Schmelinga, cała Ameryka podziwiała siłę jego pięści. Potem potraktowano go na zasadzie „Murzyn zrobił swoje, Murzyn może odejść”. Swoje barwne i arcyciekawe życie zakończył w nędzy. Wielu białych co prawda twierdziło wcześniej,...
Pamiętacie Państwo głośny film Johna Avildsena Rocky z 1976 roku z Sylvestrem Stallone w roli głównej? Obraz zdobył trzy Oscary. W odróżnieniu od filmu, którego bohaterem była całkowicie fikcyjna postać, książka Przemysława Słowińskiego przedstawia w barwnej, zbeletryzowanej formie dzieje prawdziwego Rocky’ego, z krwi i kości. Amerykański bokser o włoskich korzeniach, Rocky Marciano, był zawodowym mistrzem wszechwag w latach 1952-1956. Jako jedyny champion wagi ciężki...
Nina i Natalia nie znoszą się od pierwszego wejrzenia. Gdyby mogły, nie spotkałyby się nigdy więcej. Ale nie mają wyjścia… Los (oraz siostra przełożona, z którą się nie dyskutuje) sprawia bowiem, że trafiają do tego samego ciasnego pokoiku w sanatorium w Ciechocinku. Najbardziej niedopasowana para, jaką można sobie wyobrazić, skazana na siebie przez cztery długie tygodnie.Gorzej być nie może, prawda?Ależ może! Ukochany Niny wyjeżdża samotnie w podróż, która miała ...