Komunistyczne władze dążyły do całkowitej eliminacji Kościoła katolickiego z życia publicznego. Kościół w Polsce, będący instytucją długiego trwania, został potraktowany jako uczestnik życia politycznego, społecznego, a głównie jako konkurent w walce o tzw. rząd dusz. Do walki z nim skierowano olbrzymią liczbę funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa i pracowników administracyjnych. Wobec duchownych stosowano szeroką gamę środków, metod i technik operacyjnych. Posługiwano się k...
Rok 2018 jest rokiem 710-lecia praw miejskich Lidzbarka Warmińskiego. Cieszę się, że właśnie teraz możemy oddać do rąk Czytelników książkę Zbigniewa Grochowskiego Historia Lidzbarka – 710 zadań i rozwiązań w 710 rocznicę lokacji. Lidzbark Warmiński (Heilsberg) w historii Warmii pełni rolę szczególną. Był jego stolicą, centrum administracyjnym i kulturalnym. Tu decydowano o losach naszego regionu. Na lidzbarskim zamku mieszkali wybitni luminarze polskiej kultury – dzięki nim ...
Tom studiów i szkiców na temat Polaków na Litwie historycznej i współczesnej, który został przygotowany dla uczczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, wyraźnie wzbogaca dotychczasową literaturę przedmiotu. Wyrażam nadzieję, że publikacja znajdzie szeroki krąg czytelników w krajach nad Wisłą i Wilią – zarówno pośród badaczy, jak i miłośników narodowej przeszłości, a może także wśród tych osób, które zaliczają się do elit politycznych. Z recenzji prof. ...
Książka Cel: walka. Obraz terroryzmu czeczeńskiego w polskich dziennikach stanowi rezultat czterech lat badań nad sposobem, w jaki „Gazeta Wyborcza” i „Rzeczpospolita” opisywały konflikt na Kaukazie Północnym. Szczegółowo prezentuje zmieniający się stosunek polskich dziennikarzy do czeczeńskich bojowników oraz ich medialny obraz przez pryzmat 11 września 2001 roku i zmian, jakie zaszły w światowych mediach po ataku na Nowy Jork i Waszyngton. To niezwykłe studium medioznawcze,...
Monografia Patryka Witczaka nie tylko wzbogaci wiedzę o kulturze emigracji rosyjskiej, uzupełni także luki badawcze dotyczące niektórych motywów prozy emigrantów pierwszej fali uchodźstwa rosyjskiego XX wieku – M. Arcybaszewa i M. Ałdanowa. […] Będzie to zarazem kompendium, jakiego dotychczas nie było na rynku wydawniczym, gdyż ogląd Rosji i emigracji w tej monografii jest interdyscyplinarny. Z recenzji wydawniczej prof. zw. dr hab. Joanny Mianowskiej Tytuł przedkładan...
Niniejszy tom stanowi część projektu poświęconego spisom urzędników większych miast Rzeczypospolitej, Śląska i Pomorza w XIII-XVIII wieku. Spisy te mogą się przyczynić zarówno do głębszego poznania społeczeństwa dawnych ziem polskich, jak również stanowią wkład do tworzenia historycznych baz danych ludności. Spisy kolejnych miast ukazują również odmienności ustrojowe i ujawniają przebiegi karier urzędniczych, jak również proces formowania się grupy mieszczańskiej władzy samor...
Kolejny, dziesiąty zeszyt X tomu serii Corpus Inscriptionum Poloniae jest owocem badań prowadzonych w latach 2013–2017 przez Pracownię Epigraficzną Instytutu Historii Uniwersytetu Zielonogórskiego, która w 2013 roku obchodziła dziesięciolecie istnienia. Pracownia ta jest jedyną w Polsce placówką naukową realizującą kompleksowe badania epigraficzne. Również niniejsze badania zostały umożliwione przez kolejne sfinansowanie ze strony Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pro...
Oddawana do rąk czytelnika polskiego Złota Orda jest jednym z najważniejszych osiągnięć uczonego. Opowiada o powstałym w wyniku najazdu mongolskiego w XIII wieku w Europie Wschodniej, na Syberii i w Azji Środkowej wielkim imperium Złotej Ordy, które stworzyło własną, oryginalną cywilizację, na gruzach której wyrosła współczesna Rosja.
Dariusz Matelski – urodzony 18 stycznia 1963 r. w Poznaniu, doktor habilitowany nauk historycznych, historyk i archiwista, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (w latach 1987–2009 Instytutu Historii, a od 1 września 2009 r. Instytutu Wschodniego), profesor nad-zwyczajny w Katedrze Kulturoznawstwa Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi (2008–2010), profesor w Instytucie Badań Dokumentacji i Poszukiwań Dzieł Szt...
Dariusz Matelski – urodzony 18 stycznia 1963 r. w Poznaniu, doktor habilitowany nauk historycznych, historyk i archiwista, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (w latach 1987–2009 Instytutu Historii, a od 1 września 2009 r. Instytutu Wschodniego), profesor nad-zwyczajny w Katedrze Kulturoznawstwa Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi (2008–2010), profesor w Instytucie Badań Dokumentacji i Poszukiwań Dzieł Szt...
Prezentowana praca przedstawia – w oparciu o źródła archiwalne – dzieje Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Chełmży od okresu zaborów po 1945 r. Dzięki tej publikacji czytelnicy poznają genealogię i historię handlarzy, rzemieślników, kupców oraz rabinów. Dowiedzą się o zasymilowanych Żydach niemieckich, którzy przez dwa stulecia współtworzyli bogatą kulturę i klimat tego pomorskiego miasteczka. Zgromadzone tu informacje powinni docenić miłośnicy historii lokalnej badający dzieje m...
o 40 latach partnerskiej współpracy patrzymy w Toruniu na Getyngę jak na miasto oddanych przyjaciół. Czasami mamy wrażenie, że dzielą nas wyłącznie różnice językowe, Ale i tę przeszkodę udaje się nam dość skutecznie pokonywać, czego najmocniej doświadczamy podczas dorocznych uroczystości przyznawania Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego. Uważny czytelnik najnowszej książki Zbigniewa Grochowskiego, znanego i cenionego toruńskiego pasjonata ...
Zorganizowana w dniach 7–8 października 2014 roku w Toruniu konferencja doktorantów, magistrantów i studentów archeologii pt. „Barbarzyńcy w oczach starożytnych Greków i Rzymian” zaowocowała zebraniem materiałów posesyjnych. Ta inicjatywa młodych naukowców już per se zasługuje na ogromne uznanie. dr hab. Tomasz Torbus, prof. UG, Instytut Historii Sztuki, Uniwersytet Gdański Należy cieszyć się z faktu, że niektóre zawarte w tomie teksty są pierwszymi publikacjami przek...
Nowa książka Henryka Dominiczaka jest pierwszą pozycją monograficzną obejmującą całościowo, choć syntetycznie, bardzo złożoną problematykę dziejów kresów i granicy Rzeczypospolitej na Wschodzie – od czasów najdawniejszych po rok 1945. Polska wkroczyła na te ziemie zabużańskie w drugiej połowie XIV wieku w wyniku: 1) spadku dziedzicznego Kazimierza Wielkiego, który po Piaście mazowieckim otrzymał Ruś Halicką ze Lwowem; 2) zawarcia unii z Litwą wraz z podbitymi przez nią rozleg...
Zdeponowany w Bibliotece Narodowej w Warszawie maszynopis Adama Chętnika, zatytułowany Pod niemiecko-hitlerowskim obuchem, stanowi interesującą dokumentację życia codziennego lat okupacji. Adam Chętnik (1885–1967; prekursor badań nad Kurpiowszczyzną, znany muzealnik, regionalista, w międzywojniu poseł na Sejm RP, w okresie okupacji – ukrywając się pod nazwiskiem Antoni Chojnowski – systematycznie odnotowywał i porządkował różne aspekty ówczesnej rzeczywistości. Jego świadectw...
Toruń, jako miasto aspirujące do miana Europejskiej Stolicy Kultury, wciąż porywa i fascynuje badaczy swoją historią. Źródłem tych inspiracji jest niniejsza książka, która daje nowe spojrzenie na dzieje naszego miasta poprzez historię Rynku Staromiejskiego w Toruniu. Ukazując stosunki społeczne i przemiany architektoniczne, przywraca pamięć o ludziach i wydarzeniach tworzących krajobraz dziewiętnastowiecznego Rynku.
Niniejsza monografia stanowi wyraz przywracania pamięci o Wielkopolanach, którzy stali się pierwszymi ofiarami niemieckich zbrodni. Autorka, opierając się na aktach śledztwa Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich, objęła szczegółową analizą działalność poznańskiego okręgu Związku Odwetu Związku Walki Zbrojnej wraz z omówieniem tragicznych losów jego organizatorów (na czele z dr. Franciszkiem Witaszkiem) i uczestników. W pracy przybliżono również kwestię germanizacji, uprowadze...
Na drodze ku pełnemu i gruntownemu zrozumieniu naukowego systemu zaprezentowanego w koncepcjach Xi Jinpinga dotyczących rządzenia Chinami Ustalenie historycznego miejsca na nowej drodze odrodzenia narodu Respektowanie prawa: przestrzeganie podstawowych zasad materializmu historycznego Zakorzenienie w tradycji: podtrzymywanie kulturowej wiary w narodzie chińskim Geneza warunków krajowych: ożywienie tożsamości kulturowej na chińskiej drodze wyborów Historia w lustrzanym odbiciu...
Rok 2017 w Polsce ogłoszono Rokiem Władysława Raczkiewicza, wybitnego działacza politycznego i wojskowego, wielokrotnego ministra spraw wewnętrznych Drugiej Rzeczypospolitej, prezydenta RP na uchodźstwie i człowieka związanego z Wielkim Pomorzem. Czas, w którym postanowiono upamiętnić wielkiego polityka, nie został wybrany przypadkowo. W tym roku przypada bowiem 70. rocznica jego śmierci. Uchwałę w tej sprawie podjął w listopadzie zeszłego roku Senat RP. Wcześniej, w czerwcu ...
Prezentowana praca, starannie przygotowana, opatrzona wszechstronnym aparatem naukowym, została ogłoszona drukiem przez renomowane Wydawnictwo Adam Marszałek w ramach serii O Niepodległą i Jej Trwanie pomyślanej specjalnie na setną rocznicę odzyskania niepodległości. Po monografiach: Józef Piłsudski. Człowiek – Żołnierz – Polityk oraz Akt 5 listopada 1916 roku i jego konsekwencje dla Polski i Europy, wydanych w 2016 roku, będzie to już trzecia obszerna publikacja opracowana p...
Niniejsza praca jest częścią projektu badawczego zakładającego opracowanie spisów urzędników miejskich miast dawnej Rzeczypospolitej, Śląska i Pomorza Zachodniego od XIII do XVIII wieku. Przygotowane spisy pozwalają badać ustrojowe zagadnienia miast, prześledzić kariery administracyjne poszczególnych osób, mobilność elity władzy. Dają także szersze możliwości poznania struktur społecznych. Problemy te są również interesujące w przypadku miasta Łucka. Studia nad elitą władzy j...
Szybko minęło 10 lat od poprzedniego wydania „Kalendarium” i świętujemy jubileusz stulecia powstania Harcerstwa w Toruniu. W stosunku do poprzedniego to jest rozszerzone o te ostatnie 10 lat. W innych rozdziałach największe uzupełnienia dotyczą Ruchu Przyjaciół Harcerstwa. Inne to pojedyncze dopiski czy/i uściślenia, oraz jedno zdjęcie – najstarsze znane druhów z „Jedynki”. Nadal nie udało się dotrzeć do brakujących rozkazów, które zapewne wniosłyby wiele nowych wiadomości, a...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
